Institutsionalizm kelib chiqishi va undagi yangi rahnamolar
Download 19.08 Kb. Pdf ko'rish
|
1 2
Bog'liqТарих
|
Institutsionalizm kelib chiqishi va undagi yangi rahnamolar Reja: 1. Institutsionalizmning kelib chiqishi 2. Urushdan keyingi institutsionalizm (XX a. 40-70 y.) Institutsionalizm - bu ma‘lum ma‘noda iqtisodiy nazariyadagi уani klassik yo ‘nalishga muqobil nazariyadir. Agar yangi klassiklar A.Smining bozor xo'jaligi mexanizmining takomillashganligi va iqtisodiyotning o‘zini-o‘zi tartiblashi to‘g‘risidagi tezisiga va ≪sof iqtisodiy fan≫ ga amal qilsalar, institutsionalistlar esa moddiy omillar bilan birga iqtisodiyotning harakatlantiruvchi kuchi deb ruxiy, та‘naviy, huquqiy va boshqa omili ham hisoblaydilar. Boshqacha aytganda, institutsionalizm o‘zi tahlil qiladigan predmet sifatida ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishning ham iqtisodiy ham noiqtisodiy muammolarni ilgari surdi. XIX asming oxiri XX asming boshida yuzaga kelgan konkrettarixiy sharoit ta'sirida AQSh ijtimoiy-iqtisodiy jihatdan dunyoda eng rivojlangan mamlakatga aylandi. Aynan Amerikada birinchi boiib erkin raqobatga asoslangan iqtisodiyotning monopolistik iqtisodiyotga o'tishi bilan bog'liq bo'lgan muammolar ancha keskin shaklda namoyon b o ia boshladi. Bu AQShda ilk bor antimonopol chora-tadbirlaming ishlab chiqilishiga, ulaming XIX asming oxirida mamlakatda qo'llanilishiga asosiy sabablardan biri bo'ldi. Keyinchalik dunyodagi barcha rivojlangan mamlakatlar bunday chora-tadbirlardan keng qo'llanila boshladi. Institutsionalistlar asta-sekin boshqa iqtisodiy maktablar talqin qila boshlagan iqtisodiy muammolami tahlil qila boshladilar. Lekin bunda ular o‘z tahlilini har xil siyosiy, ijtimoiy, madaniy institutlami hisobga olgan holda olib bordilar. Asosiy e‘tibor ijtimoiy samaradorlik va ijtimoiy xarajatlar ushunchalariga berila boshladi. Vasley Klar Mitchel (1874-1948). 1896-yilda Yunon va lotin adabiyotini o‘rganish uchun Chikago Universitetiga o‘qishga kirdi. Jon Devey va Torsten Veblenning darslarini olgandan so‘ng, falsafa va iqtisodiyotga ko‘proq qiziqa boshladi va nihoyat iqtisodiyotni davom ettirishga qaror qildi. Mitchel Veblenning g'oyalarini to‘lig‘icha qabul qilmagan boisada, iming iqtisodiyoti ortodoksal emas, balki odatda, institutsionalitlar maktabi bilan bir xil deb qaraladi. T.Veblenning fikriga ko‘ra, alohida sub’ektlaming xatti- harakatini emas, balki kasaba uyushmalarining, siyosiy Download 19.08 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|
1 2