Ishning maqsadi: Microsoft Excel dasturi bilan ishlash

TAJRIBA ISH №1
Mavzu: Microsoft Excel elektron jadvali bilan ishlash. Formulalarni kiritish va tahrirlash. Statistik hisobotlar qilish. Iqtisodiy masalalarni yechish
Ishning maqsadi: Microsoft Excel dasturi bilan ishlash printsiplarini o’rgatish. Qisqacha ma’lumot

Microsoft Excel elektron jadval (EJ) dasturida ishlash va uni yuklash.
Microsoft Excel da ishlash, uni yuklash, standart funktsiyalarini ko’rinishi va ulardan foydalanish, diagrammalarini chiqarish kabi ma`lumotlar bilan tanishamiz. Microsoft Excel ning oynasini umumiy ko’rinishi berilgan. Microsoft Excel ni yuklash uchun bosh menyudan “Pusk” menyusini tanlab sichqonchaning chap kno’kasi bosiladi. Agarda Microsoft Excel alohida “yarlik” ko’rinishida ishchi stolda bo’lsa, demak shu “yarlik” tanlanib sichqonchaning chap kno’kasi yoki Enter klavishi bosiladi. Natijada ekranga dastlab Microsoft Excel haqida ma`lumot, keyin 1-rasmdagidek Microsoft Excelning oynasi chiqadi.


1-rasm

1-rasmdan ko’rinib turibdiki Excel oynasining yuqori qismida Excelning menyusi, ishlanayotgan faylning nomi, ma`lum bir operatsiya bajaradigan “ishchi qurollar”, joriy shrift va uning kattaligini ko’rsatuvchi son, shriftlarni o’zgartiruvchi “ishchi qurollar” va elektron jadval joylashgan. EJlar satrlari nomeri raqamlar bilan, ustunlari lotin harflari bilan belgilanadi. Ustunlar IV gacha yoki ZZgacha belgilanishi mumkin. Ekranning quyi qismida esa ishlanayotgan faylning nechanchi saxifasida ishlanayotganligini ko’rsatuvchi belgilar joylashgan.

Umuman ixtiyoriy yacheykadagi sonlarni hisoblash yoki formulalarni hisoblash uchun «=» belgisidan foydalanadi. Masalan, A5 yacheykadagi sonni D7 yacheykadagi songa ko’paytirish uchun quyidagicha yoziladi: =A5*D7. sinx²+lnx+7,5 formulani x –ning qiymati B6 yacheykada turganda quyidagicha yozib hisoblanadi: =(sin(B6^2)+ln(B6)+7,5)

Excel EJda klavishlar shu bilan birga sichqoncha bilan ham ishlash mumkin. Yozilgan sonlarni ustunlar va satrlar buylab usish yoki kamayish tartibi bo’yicha joylashtirish mumkin.

EJda yozilgan matnlarni ham alfavit bo’yicha tartiblash mumkin. Diagrammalarni menyuning “Vstavka” va “Diagramma” bo’limlaridan foydalanib chiqarish mumkin.

Masalan: x ning 1 =adam bilan -10 dan 10 gacha qiymatida y=sinx funktsiyani qiymatini osongina hisoblash va grafigini chiqarish mumkin. Grafik 2-rasmda ko’rsatilgandek bo’ladi.

2-rasm

1992 yildan 2000 yilgacha Kashkadaryo viloyati paxtakorlarini Davlatga topshirgan paxta hosildorligi va uning diagrammasini 3-rasmda keltiramiz.

3-rasm

Shu Diagrammani o’zini aylana ko’rinishida ham chiqarsa bo’ladi, bu ko’rinish 4-rasmda berilgan.

4-rasm

Iqtisodiy masalalarni EJni tuzishga doir oddiy misol keltiramiz. Aytaylik biror firma 1997 yil yoz oylari Qarshi shaxrining markazi va miti tumanlarida qancha muzqaymoq sotganini tahlil qilib chiqdi. Shu tahlilga tuzilgan hisobotning umumiy ko’rinishi va diagrammasini keltiramiz.

Muzqaymoqdan keltirilgan daromad hisoboti




1.MUSTAQIL ISH VARIANTLARINI BAJARISH UCHUN

KO’RSATMALAR VA NAMUNAVIY MISOLLAR
1.1.Arifmetik ifodalarni Excel matematik funktsiyalaridan foydalanib hisoblash
Maqsad.

1.Excel yacheykalariga formulalar kiritishni o’rganish.

2.Excel matematik kategoriyasiga kiruvchi funktsiyalaridan foydalanishni o’rganish.

Vazifa. Berilgan arifmetik ifodalarni hisoblang.

A	B

A) Excel elektron jadval protsessorida hisoblash ketma-ketligi quyidagicha:

1. Berilgan t va x larga qiymat bering.

2. A1 qiymatini hisoblash uchun B9 yacheykaga ko’rsatilgan formulani kiritib, Enter tugmasini bosing. B) vazifani ham xuddi shunday bajaring.