Javob variantlaridan qaysi biri iqtisodiyotning asosiy masalalarini o'z ichiga oladi?
Download 57.53 Kb.
|
Iqtisodiyot nazariyasi test savollari
|
Fan nomi: Iqtisodiyot Javob variantlaridan qaysi biri iqtisodiyotning asosiy masalalarini o'z ichiga oladi? Quyidagi javoblarning qaysi biri ishlab chiqarish omillari tarkibini to‘liq aks ettiradi? Agar iqtisodiyot yaxlit tizim sifatida o'rganilsa, bu tahlil: Qaysi funksiya iqtisodiy nazariyaning funksiyalariga kirmaydi? Iqtisodiyot fanining qaysi yo’nalishlari boylik savdoda vujudga keladi, deb hisoblagan? Iqtisodiyot faniga iqtisodiy odam va ko'rinmas qo'l tushunchalarini kim kiritgan? Agar iqtisodiyot alohida tizim sifatida o'rganilsa, bu: Ishlab chiqarishning asosiy omillari: Ishlab chiqarishning iqtisodiy samaradorligi qanday aniqlanadi? Ishchi kuchi bu: Ishlab chiqarish omili sifatida kapital nima? Quyidagi iqtisodiy tushunchalardan qaysi birini ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig‘ini chizish orqali bevosita tasvirlash mumkin? Ishlab chiqarish siklining ketma-ketligi quyidagicha Mehnat taqsimotibu? Quyidagilarni aniqlashda samaradorlik masalasi muhim ahamiyatga ega: Iqtisodiy tizim - bu Iqtisodiy tizimlardan qaysi biri: Nima? Qanday? va kim uchun ishlab chiqarish kerak? savollarga javoblarni xaridorlar va sotuvchilarning o'zaro munosabat orqali hal qiladi? Ishlab chiqarish usulibu Iqtisodiy tizimlarning uch turi-bu... Bozor iqtisodiyoti sharoitida mulkning qaysi turi ustun ? Quyidagi ta’riflardan qaysi biri mulkning iqtisodiy mazmunini to‘liq aks ettiradi? Buyruqbozlik iqtisodiy tizimida mavjud bo'lmagan xususiyatlarni tanlang Natural xo'jalik - bu Tovar xo'jalik - bu Tovar - bu: Mahsulotning inson ehtiyojlarini qondirish qobiliyati - bu: Muayyan munosabatda bir tovarni boshqa tovarga almashtirilish qobiliyati- bu: Tovar ishlab chiqarishga sarflangan ijtimoiy zarur mehnat miqdori - bu: Tovarlarning universal o'lchovi va ayirboshlash vositasi bo'lgan maxsus tovar- bu: Barcha tovarlar qiymatini o'lchash va ularga sarflangan mehnatni hisobga olishni pulning quyidagi vazifasi bajaradi ... Tovarlarni kreditga sotishda pulning quyidagi funktsiyasi amalga oshadi ... Bozor iqtisodiyotining asosiy iqtisodiy sub'ektlari quyidagilardir: Bozorni tartibga solish mexanizmlari. Bozor afzalliklari quyidagilarni o'z ichiga olmaydi: Bozorning kamchiliklari quyidagilarni o'z ichiga olmaydi: Qisqa muddatda xususiylashtirishning maqsadi: Ishlab chiqarishning asosiy omillariga nima tegishli? O‘zbekistonda iqtisodiy islohotlarning o‘zagi nimadan iborat? Talab - bu Talabga ta'sir qiluvchi omillar Talab qonuni shunday: Taklif - bu Taklif qonuni nimaga bog`liq? Iqtisodiy nazariyaning asoschisi kim xisoblanadi? Tovar bozorida muvozanat holati qachon yuzaga keladi? Raqobat bu Kimlarga Raqobat foydalidir? Mukammal raqobatda: Raqobat turlari: Qanday resurs Iqtisodiy resurslarga taalluqli emas? Narx - bu Narx shakllanishiga qanday omillar ta'sir qiladi? Pulning qaysi funksiyasi narx shakllanishi bilan bog'liq? Talab narxi deb….: Bozor iqtisodiyotida narxlar... Xavf-xatarga va tavakkalchiligi o'z javobgarligi ostida va shaxsiy mulkiy javobgarlik ostida amalga oshiriladigan foyda olishga qaratilgan mustaqil, tashabbuskor faoliyat bu: Yalpi milliy mahsulotbu Yalpi ichki mahsulot - bu Investitsiyalar deganda nima tushuniladi? Milliy boylik bu... Jamiyatning ishlab chiqaruvchi kuchlari sifatida ...uzviyligi tushuniladi Ishlab chiqarish vositalariga...kiradi Ijtimoiy ishlab chiqarishning yakuniy fazasi (bosqichi) bu... Natural xo’jalikda ishlab chiqarish jarayonining sxemasi quyidagicha ko’rinishda aks etadi: ... An'anaviy iqtisodiyotning asosiy xususiyatlariga quyidagilar kiradi... Bozor iqtisodiyoti sharoitida qanday tovar va xizmatlar ishlab chiqarilishi kerak degan savolga javob oxir-oqibatda...tomonidan belgilanadi Bozor iqtisodiyoti sharoitida asosiy faoliyat ko'rsatuvchi xo'jalik sub'ektlari bu... Nosog’lom raqobatga kirmaydi... Moliyaviy investitsiyalar bu ... Bozor iqtisodiyoti sharoitida davlatning umumiy iqtisodiy funktsiyasi ...ehtiyoji bilan bog'liq Bozor iqtisodiyoti bu... Narx bu... Quyida keltirilgan jumlalardan qaysi biri iqtisodiyotning bosh masalsi bilan bog‘liq emas? Ijara to‘lovi bu: Asosiy kapitalga kiradi Davlat raqobatlashgan mehnat bozorida minimal ish haqini muvozanat ish haqi stavkasidan yuqori belgilasa, … Toshkent shahridagi ko‘pgina har xil narxdagi sutning chakana bozori quyidagi bozorlardan biriga misol bo‘ladi Quyidagilardan qaysi biri raqobatlashgan monopoliya xususiyatini ifodalaydi? Quyidagilardan qaysi biri qisqa muddatli oraliqda mukammal raqobatlashgan bozor shartini ifodalaydi Dehqon bozorda kartoshka narxi bir-xil bo’lib o’zgarmasa bunday bozor Pomidor yetihtiruvchilar uchun ob- havo sharoiti yaxshi bo’lib eng yuqori xosiladorlik yili bo’lsa dehqonlarning daromadi Go’sht bozorida go’shtning bozor narxi muvozanat narxdan past bo’lsa unda Narx bilan bog’liq bo’lmagan omillarnining o’zgarishi odatda Narxlar o’zgarmaganda iste’molchilar daromadini ortishini bildiradi Narxlar past bo’lganda Narxlar yuqori bo’lganda Monopol raqobat bozorining muvozanat holatini ifodalovchi band qaysi? O‘zbekiston Respublikasining “Raqobat” to‘g‘risidagi Qonunining maqsadi: Bir-birini o‘rnini bosuvchi tovarlar deganda tushuniladi: Raqobatga qashi xarakatlar nimani bildiradi? Xo‘jalik yurituvchi subʼekt kimlar? Raqobat degani nima? O‘zbekistonda kir yuvish poroshogi va tish yuvish pasta bozorlari qaysi bozorga tegishli? Yalpi talab qisqaradi, agar: Quyidagilarning qaysi birining taklif inflyatsiyasiga aloqasi yo’q: Agar davlat xaridlari ko’paysa Yalpi talab: Narxlar indeksi quyidagilarning qaysi birini hisoblash uchun zarur: Bozor muvozanati deganda: Keng ma’nodagi ijtimoiy himoya deganda: Real ish haqi deganda: Ishsizlik Eksport - bu: Import - bu: Erkin savdodan kim ko’proq foyda oladi? Xalqaro «tarmoq ichidagi» savdoning yuzaga kelish sabablari nimada? Quyida qaysi nazariyaga tarif berilgan? «Agar biror mamlakat ma’lum bir mahsulotni arzonroq ishlab chiqarsa, biz ushbu tovarni xorijdan o’zimiz afzallikka ega bo’lgan boshqa tovarga ayirboshlaganimiz maqul, buning uchun afzallikka ega bo’lgan tovarni ishlab chiqarishga to’liq ixtisoslashimiz kerak»: Davlat organlari tomonidan tashqi iqtisodiy faoliyatga ruxsat berish orqali eksport yoki import qilinayotgan tovarlarni muayyan vaqt ichida ma’lum bir miqdorda eksport yoki import qilishga ruxsat berish qanday ataladi? Innovatsion iqtisodiyot bu ... “Innovatsiya” atamasiga to’gri ta’rifni bering. Asosiy innovatsiyalar: Innovatsion firma va tadbirkorlarni qo’llab-quvvatlash bilan shug’ullanadi: Innovatsiyalar asri qachondan boshlangan? Innovatsiya jarayonini birinchi marotaba ilmiy asoslagan olim? Hozirgi davrda iqtisodiyotning qaysi yo’nalishiga ustuvorlik berilmoqda? Yuqori texnologiyalar bozoridagi raqobat kurashiga muvaffaqiyatli qo’shilib kelayotgan davlatlar qaysi javobda to’g’ri berilgan? Eng ko’p energiya sarf qiladigan mamlakat? Fan – texnika siyosatining muhim yo’nalishi bu - ... Qaysi xalqaro tashkilotlar mamlakatlarning raqobatbardoshlik reytingini aniqlaydi? Dunyodagi energiya resurslarini asosiy qismini qaysi mamlakatlar ist’mol qiladi? Innovatsiyaning asosiy xususiyatlaridan biri? Ijtimoiy-iqtisodiy ehtiyojlar nechi qismga bo'linadi? Moddiy ashyoviy omil tarkibi........iborat? Ishlab chiqarishda yaratilgan mahsulot necha turga bo'linadi?==== Ehtiyoj nima? Mehnat resurslariga kimlar kiradi? Ishlab chiqarishning shaxsiy- insoniy omili deganda nimani tushunasicz? Mehnat unumdorligi soatbay hisobanganda……………………….bo’linadi.Kerakli so’zni tanlab jumlani to’ldiring Tabiiy resurslar deb nimalarga aytiladi? Mehnat resurslari deb nimaga aytiladi? Zahro opasi va singlisi Adiba bilan kichik korxona ochdi.Zahro bir yilda 400 ta qizlar ko‘ylagi yoki 450 ta erkaklar ko‘ylagi tika oladi. Opasi yesa 350 ta qizlar ko‘ylagi yoki 400 ta erkaklar ko‘ylagi tika oladi. Singlisi yesa 300 ta qizlar ko‘ylagi yoki 350 ta erkaklar ko‘ylagi tika oladi.Oilaviy kichik korxonaning ishlab chiqarish imkonini xisoblang Ishga avtobusda yoki marshrut taksida borish mumkin. Siz marshrut taksida borishni yoqtirasiz. Toshshaharyo‘lovchitrans shu liniyaga yangi «Mersedes» avtobuslarini qo‘ydi, shu bilan birga yo‘l xaqi ham oshirildi. Sizni marshrut taksidan foydalanish bo‘yicha qaroringiz muqobil qiymati o‘zgaradimi. Ishlab chiqarishning iqtisodiy samaradorligi bu… Sentyabr oyida davlat korxonalarida 25 ming kishi ishlab 19,5 mln. so‘mlik mahsulot ishlab chiqarildi. Xususiy kichik korxonalarda 22 ming kishi band bo‘lib, 17,5 mln. so‘mlik mahsulot yaratildi. Chet yelliklar bilan birgalikda tashkil yetilgan qo‘shma korxonalarda yesa 24 ming kishi band bo‘lgani holda 30,5 mln so‘mlik mahsulot ishlab chiqarildi.O‘rtacha har bir ishlovchiga to‘g‘ri keladigan mahsulot miqdorini (mehnat unumdorligini) hisoblang. Mehnat unumdorligi nuqtai nazaridan qaysi mulk shakli samarali yekanligini aniqlang. Qo‘shningiz yekkan baqaterak tezda o‘sib, sizni qulupnay yekkan yeringizga soya sola boshladi. Siz kelishmovchilik vaziyatini hal qilish uchun qanday chora qo‘llagan bo‘lar yedingiz. Mulk huquqi nuqtai nazaridan qaysi biri yeng ratsional hisoblanadi? Bozor iqtisodiyoti sharoitida ishlab chiqarish natijalari … Mulkni davlat tasarrufidan chiqarish, bu … Siz «Panasonic» firma magazinidan videomagnitafonni 500 ming so‘mga sotib olishingiz mumkin. Xuddi shunday magnitafonni «Ippodrom» bozoridagi audio-video texnika rastasidan 400 ming so‘mga olishingiz mumkin. Boshqa sharoitlar teng. Bu farqni sababi nimada deb o‘ylaysiz? Nima sababdan O‘zbekistonda bozor iqtisodiyotiga o‘tish jarayonida aholini ijtimoiy himoya qilishga alohida ahamiyat beriladi ? Bozor iqtisodiyotiga o‘tishni amalga oshiruvchi bosh islohotchi. Qaysi bozor monopolist bo‘lishi mumkin ? Viloyat hududida ikkita bozor mavjud bo‘lib, har ikkisining maydoni 5 ga ni tashkil yetadi.Birida 1000 ta savdo o‘rni bo‘lib, 500 tasi kuniga o‘rtacha 10 donadan o‘rtacha narxi 12 ming so‘mlik mol sotadi. 300 tasi 30 ming so‘mdan 5 donadan mol sotsa, 100 tasi 5 ming so‘mdan 20 donadan qolgan 100 tasi o‘rtacha 50 ming so‘mlikdan oldi-sotti qiladi.Ikkinchi bozorda yesa 900 ta savdo o‘rni bor bo‘lib, rastalar o‘rtasidagi yo‘lak birinchi bozorga nisbatan kengroq qoldrilgan. 400 ta savdo o‘rnidan kuniga o‘rtacha 11 ming so‘mdan 15 donadan tovar sotiladi. 300 tasi yesa 20 ming so‘mdan 10 donadan, 100 tasi 4 ming so‘mdan 20 donadan qolgan 100 tasi o‘rtacha 55 ming so‘mlik oldi-sotti qiladi. Qaysi bozor hajmi katta aniqlang ? Bozor hajmiga savdo o‘rni, tovar miqdoridan tashqari yana qanday omillar ta’sir qiladi ko‘rsating ? Birjada tovarlar oldi-sottisini amalga oshirilishi uchun: Olimjon Neksiya avtomobilini o‘tgan yili bozorda 5000000 so‘mga sotmagan yedi. Bu yil yesa 5600000 so‘m narx belgilandi. U mashinasini sotdi. Agar o‘tgan yilga nisbatan narx 20% ga oshgan bo‘lsa, Olimjon mashinasini sotib to‘g‘ri qildimi? Aytaylik qurg‘oqchilik sababli bug‘doy taklifi kamaydi. Agarda bugdoy non tayyorlash uchun asosiy xom ashyo bo‘lsa iste’molchilar nonning o‘rniga kartoshka iste’molini ko‘paytirishlari mumkinligi kutilsa, u holda bug‘doy narxi Tovar va xizmatlar bozori muvozanat holatda bo‘ladi, agar …. Agar tovarga taklif va talab ortsa u holda…. Bozor tuzulmalari bu: Jahon iqtisodiy adabiyotida tadbirkorlikning uchta funksiyasi ajratib ko‘rsatiladi Quyidagi sanab o‘tilganlardan qaysi biri yakka tartibdagi mehnat faoliyatiga asoslangan individual tadbirkorlikka to‘g‘ri kelmaydi? Quyidagi sanab o‘tilganlardan qaysi biri xususiy mulkka asoslangan tadbirkorlik faoliyatiga mos emas? Asosiy va aylanma kapitalning farqlanuvchi jihatlariga quyidagilardan qaysi birini qo‘shib bo‘lmaydi? Quyidagilardan qaysi biri biznesning korporatsiya shakli kamchiligiga kirmaydi? Tadbirkorlik faoliyatining qaysi vazifasi bozor iqtisodiyoti sharoitida unga foyda olish kafolatlanmaganligini bildiradi? Tadbirkorlik faoliyatining rivojlanish shart–sharoitlaridan qaysi biri raqobatchilik muhitini tashkil qiladi? Ishlab chiqarish shaxsiy mulkka asoslanib, o‘zi yoki oila a’zolari mehnati orqali amalga oshiriladigan tadbirkorlik faoliyati qanday nomlanadi? Tadbirkorlikning qaysi shaklida jamoa va shaxsiy manfaatlar uyg‘unligi ta’minlanadi? Korxonalarning faoliyat turi va amalga oshiriladigan operatsiyalari xarakteri bo‘yicha turkumlangan shaklini aniqlang Korxonaning ishlab chiqarishning to‘planuv darajasi bo‘yicha turkumlangan shaklini aniqlang Korxonaning mulkchilik shakli bo‘yicha turkumlangan turini toping Egasi aksionerlik jamiyati kapitaliga hissasini qo‘shganligi, uning foydasidan dividend shaklida daromad olish, korxonani boshqarishda qatnashish va jamiyat tugatilganda uning mulkiga sheriklik huquqi borligidan guvohlik beruvchi qimmatli qog‘oz qanday nomlanadi? Sotilgan aksiyalar summasi va aksionerlik jamiyatiga haqiqatda qo‘yilgan mablag‘ miqdori o‘ratisidagi farqdan qanday daromad shakllanadi? Boshqarish prinsiplaridan qaysi biri xodimlarni harakatga keltirishni ta’minlaydi? Tadbirkorlik kapitalining ta’rifini toping? Tadbirkorlik kapitalining takror ishlab chiqarish bosqichlaridan izchil o‘tib, bir shakldan boshqa shaklga aylanib va yana o‘zining dastlabki shakliga qaytib kelishi qanday jarayonni bildiradi? Kapitalning qaysi shakli harakati iqtisodiy faoliyat uchun zarur shart-sharoit yaratishga qaratiladi? Kapitalining qaysi shakli harakati orqali qiymatning pulga aylanishi hamda tadbirkorlikning foyda olish maqsadi ta’minlanadi? Tadbirkorlik kapitalining qaysi shakli o‘z doiraviy aylanishiga ega bo‘ladi? Tadbirkorlik kapitalining doiraviy aylanishi uzluksiz takrorlanib, qaytadan yangilanib turishi qanday jarayonni bildiradi? Tadbirkorlik kapitalining aylanish davri qanday vaqtlar yig‘indisidan iborat? Quyidagilardan qaysi biri ishlab chiqarish vaqti tarkibiga kirmaydi? Iqtisodiy va tabiiy resurslar bevosita mehnatning ta’sirida bo‘lish vaqti qanday nomlanadi? Ish davrining davomiyligini belgilab beruvchi omillardan qaysi biri ishlab chiqarishning doimiy shart-sharoiti hisoblanadi? Quyidagi omillardan qaysi biri muomala vaqtining davomiyligiga ta’sir ko‘rsatmaydi? Quyidagilardan qaysi biri asosiy kapitalni takror ishlab chiqarish jarayoni tarkibiga kirmaydi? Quyidagilardan qaysi biri asosiy kapitalning tarkibini aks ettirmaydi? Asosiy kapital eskirishining qaysi turi unga amortizatsiya hisoblash orqali qiymatini ko‘chirish uchun asos hisoblanadi? Asosiy kapital eskirib borishi bilan uning qiymati ishlab chiqilayotgan mahsulot (xizmat)ga o‘tkazilishi va mehnat vositalarini qayta tiklash maqsadida jamg‘arilib borilishi jarayoni nimani anglatadi? Amortizatsiya ajratmasi mablag‘laridan qanday maqsadlarda foydalaniladi? Amortizatsiya ajratmalari yillik summasining asosiy kapital qiymatiga nisbatining foizdagi ifodasi qanday ko‘rsatkich? Sug‘urtaning bosh vazifasi: Moliyaviy munosabatlarning mohiyatini quyidagilardan qaysi biri to‘laroq xarakterlaydi? Moliyaviy munosabatlarning subyektlari? Byudjet taqchilligi qachon vujudga keladi? Makroiqtisodiy barqarorlikka erishishning asosiy yo‘nalishdan qaysisi bevosita «sog‘lom» byudjetni shakllantirishga qaratilgan? Markazlashgan pul fondlarining shakllantirishi jarayonida vujudga keladigan munosabatlar… Qaysi moliyaviy munosabatda davlat ishtiroki taqozo qilinmaydi? Quyidagilardan qaysisi moliyaning asosiy belgilaridan emas? Takror ishlab chiqarish jarayonlarini moliyaviy resuslar bilan ta’minlashni moliyaning qaysi vazifasi bajaradi? Iqtisodiy faollik soliq imtiyozlari, subsidiya, dotatsiya va subvensiyalar yordamida qo‘llab-quvatlaganda, moliya qanday vazifani bajaradi? Quyidagilardan qaysi biri moliya tizimining tarkibiga kirmaydi? Quyidagilardan qaysi biri korxona va tarmoqlar moliyasi tarkibiga kirmaydi? Sug‘urtaning qaysi turi iqtisodiy faollikni rag‘batlantiradi? Mukammal raqobatga qaysi biri misol bo’la oladi? Nomukammal raqobat nima? Bozor iqtisodiyoti bu... Ijara to‘lovi bu: Asosiy kapitalga kiradi: Quyidagilardan qaysi biri raqobatlashgan monopoliya xususiyatini ifodalaydi? Bozorning bosh muammosi bu… Yer taklifi Biror tovarning bozor narxi muvozanat narzxdan yuqori bo’lsa, Raqobatlashgan bozorda foyda maksimal bo’lganda, Pul muomalasi qonuni, Pul miqdori ifodasi qaysi javobda to‘g‘ri keltirilgan? Iqtisodiyot nazariyasi qachon fan sifatida shakllana boshlagan? Quyidagilardan qaysi biri iqtisodiy modelning mazmunini ifodalaydi? Quyida ifodalangan iqtisodiy maqsadlardan qaysi birini aniq miqdor bilan o‘lchash mumkin? Pozitiv iqtisodiy nazariya: Agar iqtisodiy jihatdan umumlashtirish dalillar, raqamlarga asoslansa, u holda bunday tahlil usuli: Agar iqtisodiyotda korxona, firma, uy xo‘jaligi, alohida olingan bozorlar muammosi tadqiq qilinsa, bunday tahlil: Qur’oni Karimda aks etgan asosiy iqtisodiy g‘oya nimadan iborat? Iqtisodiyot nazariyasining qaysi oqimida savdo-sotiq va asosan, tashqi savdo barcha boyliklarning manbai deb hisoblanadi? “Iqtisodiyot nazariyasi” fanining predmeti nimadan iborat? Quyidagilardan qaysi biri umumiy iqtisodiy qonunlar jumlasiga kiradi? “Iqtisodiyot nazariyasi” qaysi fanlar guruhiga kiradi? “Iqtisodiyot nazariyasi” fani nimani o‘rgatadi? Iqtisodiy qonunlar qanday xarakterga ega? Bozor munosabatlarigacha bo‘lgan davrdagi iqtisodiy qarashlarda qanday soha yoki munosabatlar ideallashtirilgan? “Iqtisodiyot nazariyasi” fanining bosh muammosi – bu: “Iqtisodiyot nazariyasi” fanining qaysi usuli real iqtisodiy voqeylikni aks ettiradi? “Iqtisodiyot nazariyasi” fanining qaysi usuli miqdoriy o‘lchamlarni tahlil qilishga asoslanadi? “Iqtisodiyot nazariyasi” fanining qaysi usullari iqtisodiy hodisa va jarayonlarni kishilik jamiyati taraqqiyotining turli tarixiy bosqichlarida, ularning uzviy bog‘liqlikda o‘rganadi? “Iqtisodiyot nazariyasi” fanining qaysi usullari aniq iqtisodiy hodisa va jarayonlar hamda ulardagi o‘zgarishlarni alohida ajratib, o‘zaro bir-biriga ta’sirida o‘rganadi? “Iqtisodiyot nazariyasi” fanining qaysi usulida aniq iqtisodiy hodisa yoki jarayon tanlanib, ular guruhlashtiriladi va o‘rtacha miqdori (darajasi) chiqariladi? Iqtisodiy tahlilda nima uchun: “Boshqa sharoitlar o‘zgarmay qolganda” degan farazdan foydalaniladi? Iqtisodiy modelning ta’rifini toping: Iqtisodiyotning doimiy va bosh masalasini aniqlang: Ishlab chiqarishning yangidan boshlanib va qaytadan to‘xtovsiz takrorlanib turishi nimani anglatadi? Ishlab chiqarish hajmi o‘zgarmasdan, bir me’yorda takrorlanib turishi qanday takror ishlab chiqarishni bildiradi? Quydagilardan qaysi biri takror ishlab chiqarish bosqichlariga kirmaydi? Ishlab chiqarish va ayirboshlashning bir me’yorda borishi hamda kishilar yashash va turmush kechirishining umumiy shart-sharoitini tashkil qiluvchi sohalar qanday nomlanadi? Quyidagilardan qaysi biri infratuzilma tarkibiga kirmaydi? Iqtisodiyotning asosiy muammosini hal qilishning qaysi yo‘li aholi turmush farovonligi o‘sishini cheklashga olib keladi? Jamiyatning ijtimoiy-iqtisodiy tuzilishi, davlat moliyasi, soliqlarni belgilash tartibi kabi masalalar qaysi alloma qarashlariga tegishli? Talab va taklif asosida shakllanadigan erkin narxlar asosida bozorning o‘z-o‘zidan tartibga solishi (“ko‘rinmas qo‘l”) hamda insonni faollashtiradigan asosiy rag‘bat shaxsiy manfaat ekanligi g‘oyasini kim ilgari surgan (“Odamlar boyligining tabiati va sabablari to‘g‘risida tadqiqot” asarida)? Bozor iqtisodiyoti sharoitida davlatning aralashuvini cheklash g‘oyasini kim ilgari surgan? Rivojlangan bozor iqtisodiyotini davlatning yalpi talab hamda shu orqali inflyatsiya va bandlikka ta’sir ko‘rsatish orqali tartibga solib turish zarurligi g‘oyasi kimga tegishli? Iqtisodiyotni boshqarishni pul muomalasini tartibga solish orqali amalga oshirish mumkinligini kim asoslagan? Xo‘jalik yurituvchilar o‘rtasidagi munosabatlarga nafaqat iqtisodiy balki noiqtisodiy omillar, jumladan, institutsional o‘zgarishlar orqali ham ta’sir ko‘rsatish mumkinligi g‘oyasi qaysi oqimga taalluqli? Iqtisodiy ne’matlarni takror ishlab chiqarish jarayonida kishilar o‘rtasida vujudga keladigan turli xil aloqa va munosabatlar qanday munosabatlar toifasiga kiradi? Quyidagilardan qaysi biri iqtisodiy hodisa hisoblanadi? Quyidagilardan qaysi biri iqtisodiy jarayon hisoblanadi? Cheklangan iqtisodiy resurslardan foydalanishning turli muqobil variantlaridan eng samaralisini topish orqali jamiyatning cheksiz ehtiyojlarini to‘laroq qondirib borishning nazariy muammolarini tadqiq qilish – bu “Iqtisodiyot nazariyasi” fanining… “Iqtisodiyot nazariyasi” fanining quyidagi vazifalaridan qaysi biri barcha iqtisodiy fanlar uchun nazariy asos bo‘lib xizmat qiladi? Xo‘jalik yuritishning oqilona usullari va asosiy qoidalarini ishlab chiqish hamda amaliyotga joriy qilish “Iqtisodiyot nazariyasi” fanining qaysi vazifasiga kiradi? Iqtisodiy hodisa va jarayonlar o‘rtasidagi muqarrar takrorlanib turadigan, doimo mavjud bo‘ladigan to‘g‘ridan-to‘g‘ri yoki teskari ichki sabab-oqibat bog‘liqliklar va aloqadorliklar qanday qonunning mohiyatini anglatadi? Iqtisodiy qonunlarning obyektiv xarakteri nimani anglatadi? Qaysi iqtisodiy qonunlar kishilik jamiyati rivojlanishining barcha bosqichlarida amal qiladi? Iqtisodiy tahlilning qaysi usuli “Iqtisodiyotni bir-biri bilan chambarchas bog‘liq va o‘zaro aloqada bo‘lgan turli tarkibiy qismlardan iborat yaxlit tizim bo‘lib, unda ro‘y beradigan hodisa va jarayonlar doimiy o‘zgarishda va rivojlanishda (oddiydan murakkablikka, quyidan yuqoriga)” deb o‘rganadi? Mantiqiy tahlil orqali hodisa va jarayonlarning uncha muhim bo‘lmagan belgilarini e’tibordan chetda qoldirib, eng asosiy belgilarini ajratib olish yo‘li bilan ularning mohiyatini ochib berish qaysi usul orqali amalga oshiriladi? Iqtisodiyotda amalga oshirish zarur bo‘lgan islohotlar va chora-tadbirlarni iqtisodiyotning alohida tarkibiy qismlari va bo‘g‘inlarida qo‘llash qanday usul mazmunini anglatadi? O‘zgaruvchi miqdorlar o‘rtasidagi bog‘liqlik nima yordamida ko‘rgazmali tarzda tasvirlanadi? Resurslar cheklanganligi muammosini to‘liq yechish mumkin: Quyidagi keltirilgan qaysi iqtisodiy tushunchalar ishlab chiqarish imkoniyati egri chizig‘ini ifodalaydi? Iqtisodiyotning asosiy muammolari quyidagi javoblardan qaysi birida berilgan? Quyidagilarning qaysi biri birgalikda qondiriladigan ehtiyoj hisoblanadi? Jamiyat ehtiyojlarining miqdoran o‘sib va tarkiban yangilanib borishiga nima ta’sir ko‘rsatadi? Aholi ehtiyojlarining qondirilish darajasi qanday aniqlanadi? Alohida kishilar, korxonalar va davlat ehtiyojlarining umumiy xususiyatlari nimadan iborat? Jamiyat a’zolari va iqtisodiyot subyektlarining hayotiy vositalar hamda iqtisodiy resurslarga bo‘lgan zaruriyati – bu: Iqtisodiy resurslarga, iste’mol tovarlari va xizmatlarga bo‘lgan zaruriyat iqtisodiyotning qaysi subyekti ehtiyojini anglatadi? Quyidagi omillardan qaysi biri jamiyat ijtimoiy-iqtisodiy ehtiyojlarining o‘sib borishiga bevosita ta’sir ko‘rsatadi? Ehtiyojlarning o‘sib borish qonuni nimani anglatadi? Quyidagi omillardan qaysi biri jamiyat ehtiyojlarining miqdoran ortib borishiga olib keladi? Quyidagi omillardan qaysi biri ehtiyojlarning sifat jihatdan takomillashib borishiga olib keladi? Ehtiyojlarning o‘sib borish qonuni ishlab chiqarish bilan ehtiyojlar o‘rtasidagi qanday bog‘liqlikni aks ettiradi? Ehtiyojlarning o‘sib borishiga qarshi ta’sir qiluvchi quyidagi omillardan qaysi biri iqtisodiy inqirozlarni ham keltirib chiqaradi? Ehtiyojlarga xos bo‘lgan muhim xususiyat turli ehtiyojlarning bir-birini taqozo qilishi nimani anglatadi? Quyidagi ehtiyojlardan qaysi biri uning qondirilish ko‘lami va darajasini ifodalaydi? Quyidagilardan qaysi biri ehtiyojlarning ashyoviy-buyum vositalarida qondiriladigan turini anglatadi? Ehtiyojlarning qondirilish usuliga asoslangan turini aniqlang: Kishilar hayot kechirishining birlamchi sharti – hayotiy zarur vositalar (oziq-ovqat, kiyim-kechak, turar-joy) va zebi-ziynat buyumlariga (mebel, avtomobil, xolodilnik, televizor, dala hovli) bo‘lgan ehtiyoj qanday nomlanadi? Insonning mehnat qilishga, axloqiy, ma’naviy, madaniy va jismoniy kamol topishiga xizmat qiladigan ehtiyoj turini aniqlang: Kishilarning to‘g‘ridan-to‘g‘ri iste’mol qiladigan tovar va xizmatlarga bo‘lgan ehtiyoji qanday nomlanadi? Ishlab chiqarish maqsadlari uchun iqtisodiy resurslarga bo‘lgan ehtiyojni aniqlang: Quyidagi ehtiyojlardan qaysi biri uni qondirish davriyligini anglatadi? Haqiqiy iste’mol (Ih)ning, umumiy ehtiyoj (Eu)ga bo‘lgan nisbati qanday ko‘rsatkichni ifodalaydi? Download 57.53 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|