Йутал – мураккаб ҳимоя рефлектор акти бўлиб, кўкрак ичи босими тез ошиши билан характерланади


Download 46 Kb.
Sana01.05.2023
Hajmi46 Kb.
#1420052
Bog'liq
5-yutal


ТОШКЕНТ ТИББИЁТ АКАДЕМИЯСИ


УАШТ ИЧКИ КАСАЛЛИКЛАР ЭНДОКРИНОЛОГИЯ БИЛАН КАФЕДРАСИ


7 курс талабаларига


«Йутал. Уаш тактикаси»
Маърузаси матни

Йутал – мураккаб ҳимоя рефлектор акти бўлиб, кўкрак ичи босими тез ошиши билан характерланади. Кукрак ичи босими нафас мушаклари ва қушимча мушаклар таранглашиши овоз ёриқиши очилиши мумкин ва ериқиши ёпилиши форсирланган выдох натижасида нафас йулларининг содержимое чикарилади.


Йутал патологик симптом хисобланиб асосан нафас йуллари касаллиги билан боглик. Йутал рефлексии адашган нерв сезувчи толаларидан бошланади. Нафас йуллари ёки плевра рецепторларининг китикланиши узунчок миядаги йутал марказига узатилади. У ерда ретикуляр система полисиноптик йуллари оркали бронх хикилдок, кукрак кафаси ва диафрагмани мушакларини кординирланган реакцияси кузатилади. Кукрак кафаси босими 140 мм.сим.уст. етади. Хаво тезлиги 20-30 баравар ошади урта ва йирик бронхларда 30-40м/сек, хажм тезлиги 12л/с етади. Йутал рефлексини бош мия пустлоги назоратида булади. Йутал частота ва интенсивлиги китиклашиш кучига касаллик формаси, фазасига патологик жараенига боглик булади. Сезгир рефлектор зона бронхларини тармоклашиши кисмида, трахея, бифуркация ва межчерпаловдаги пронстрансве гортани. Плеврада рефлексоген зоналар прикорневой зона ковурга диафрагма синусларида лекин йутал рефлексии плевра бошка зоналари китикланишида хам кузатилади. Диагностик йуталда специфик симптом хисобланмайди. Упка айрим касалликларида йутал специфик характерга эга .Шунинг учун касални сурок килганда йутал характерига, давомийлигига ,бошланиш вакти, характерлиги ва тембрга эътибор бериши керак.
Узининг характери булган йутал курук балгам ажралмаслиги ва нам балгам ажралиши билан кузатилади .Хар хил микдорда ва сифатда б-ди. Курук йутал трахея стеноз ива йирик бронхлар стенозида кузатилади. Ларингит, курук плеврит, йирик бронхлар сикилишида кузатилади. Бронхит пневмосклероз, абсцесс, упка бронхити, раки бошланишида курук йутал келтириб чикаради, кейинчалик балгам ажралиши кузатилади. Йутал балгам ажралиши билан бронхиал шиллик ажралиши билан кузатиладиган касалликларда учрайди (бронхит) экссудат хосил булиши ёки суюклик. Балгамни физик, микроскопик хусусияти, бактериологик.Характер буйича сероз слизистый, йирингли, смешанный, конли сероз балгам саклайди, кам лейкоцит НК кузатилади. Купинча кари кишиларда кичик кон айланиш димланиши кузатилади. Уткир бронхит бошланишида кузатилади. Хрон. Пневмония бронхоэктаза абсцесси каверна булганида упка абсцессида гангрена. Мокрота имеющая вид малинового желе относится к поздным бронхогенного рака при котором кровь в мокроте микроскопия кон аникланади.
Балгам микдори 10-15 мл. – 2 литргача йтал давомийлиги буйича узлуксиз даврий хуружсимон булади.

  1. Узлуксиз йутал, суринкали касалликларда кузатилади: хикилдок йуткин бронх, бронхоген раки ва туберкулез клиник формаларида кузатилади.

  2. Кечкурунги йутал лимфогранулиматоз, емон сифотли усмаларда.

  3. Эрталабки йутал, бронхоэктаз касаллигида абцесс легких ва чекувчиларда.

  4. Даврий йутал чекувчиларда, туберкулез бошланиш стадияси, пневмония, бронхиал астма.

  5. Хуружсимон йутал, Кук йутал, наас йуллари ед кисми, йутал громкости ва тембр хар хил булади.

  6. Кукрак вовилловчи йутали. Гортон голосовой связь, шиллик кавати шиши кузатилади. Ларингит, трахеит ва дифтерия касаллигида кузатилади.

  7. Титровчи йутал асосан кечаси кузатилади.

  8. Жим кучсиз йутал, кучсизланган беморларда еки улимдан олдин кузатилади.

Йутал сабабини аникланганда куйидаги текширув утказиш керак.



  1. Курик.

  2. Касаллик анамнези.

  3. Кукрак кафаси физикал тешируви.

  4. Рентгеноскопия грудной клетки

  5. Балгам умимий анализи ВК атипик хужайра.

  6. Бронхоскопия, бронхография.

  7. Ташки нафасни аниклаш.

УАШ чора-табирлари.



  1. Касаллик диагнозини аниклаш.

  2. Асосий касалликни аниклаш.

  3. Бронхлар дренажини таъминлаш.

  4. Кам йуталда тавсия. Балгам кучурувчи: термопсиз ути, алиай томири, мукальтин, солодко томири, ликвиритон, глицирам, альанток, бромгексин. Бронхолитиклар: Трипсин, химобрипсин.

  5. Курук йуталда, йуталга карши препаратлар: кодеин, дионин, гидрокодон, текодин ва бошкалар. Опия препаратлари нафас маркази функциясини сусайтиради. Терпингидрат, натрий бензоат,. Муколитиклар: ацетилцистеин, бромгексин.

КОН ТУФЛАШ
Йутал вактида нафас йулларининг балгам б-н кон оч кизил рангда ажралиши. Куп кон йукотиш упканинг кон кетишига хар-ди
Кон туфлаш – аник диагностик признак , упка патологияси ва юкори нафас йуллари касалликларида кузатилади.

  1. Куп холларда упка инфаркти , рак, туберкулез, бронхоэкиаз, митрал стеноз, ВПС дефект, ложжел перегородка ва бошкалар.

  2. Кенг уткир пневмонияларга грипп, замбуругли актиномикоз, паразитар касалликлар.

  3. Кон туфлаш гематологик касалликлар киради.

Кон туфлаш инфекцион кассалликларда кузатилади: коклюш, корь, геморрагик лихорадка, упкани сифилитик зарарланишида кузатилади.
1.Кон томир аррозияси.
2.Кон томир ерилиши .
3.Конни альвеолаларга куйилиши.
4.Артериитлар.

КЛИНИКА.
Беморлар йутал билан кон ажралишига шикоят килади. Айрим холларда кон туфлашда огрик кузатилади еки купрок нохуш огриклар кузатилади.


Кон туфлаш сабаби ва упкадан кон кетиш.


1.Юкори нафас йуллари касаллиги .Альвеоляр пиорея. Телеангиэктазия, Рандю-Ослер касаллиги.
2.Трахея ва бронхлар касаллиги . Бронхит.
3.Упка касалликлари. Туберкулез, пневмония, упка чириши, упка паразитар касаллиги, эхинококк, аскаридоз.
4. Кон томир касалликлари. Митрал стеноз, аорта аневризмаси.
Диагностик текширув

  1. Кон ттуфлаш кузатилганда беморларда асосий касалликни аниклаш.

  2. Кон аралаш балгамни Циль-Нильсон касаллиги микобактерий туберкулези аникланади. Эластик толалар юрак хужайралари, усма хужайралари аникланади.

  3. Упка ва трахея рентгенографияси.

  4. Бронхоскопия асосий метод.

  5. Максадга мувофик.

1)томография.
2)бронхография
3)селектив ангиография.
4)ТЭЛА да ЭКГ олиш максадга мувофик.
5)радиоизотоп сканированияси.
6) Упка инфаркт рецидиида ангиопульмонографияси

Даволаш чора-тадбирлари.



  1. Пульмонология булимига еткизиш

  2. Тинчлик

  3. Кислород билан ингаляция.

  4. Куп ва тез-тез кон кетганда гемостаз

  5. Асосий касалликни даволаш.

Прогноз асосий касалликка боглик.
Download 46 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling