Kasbiy qobiliyatlarni shakllantirish

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI QARSHI FILIALI KOMPYUTER INJINIRINGI FAKULTETI SIRTQI 14-19-C GURUH TALABASI

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI QARSHI FILIALI KOMPYUTER INJINIRINGI FAKULTETI SIRTQI 14-19-C GURUH TALABASI

XURRAMOV DIYORBEKNING

Pedagogika. Psixologiya FANIDAN TAYYORLAGAN

TAQDIMOTI

Kasbiy qobiliyatlarni shakllantirish.

Reja:

Kasbiy qobiliyat
Kasbiy qobiliyatni aniqlash
Kasbiy maslahat berish uchun ishlatiladigan testlar
Boshqarish qobiliyatini aniqlanishi - bu boshqara olish ,rahbarlik qila olish bilan bog‘liqdir. Boshqara olishga xos testlar insonni shaxsiy xarakterini va rahbar­lik, tashkilotchilik qila olishiga xos imkoniyatlami sinab oladi.
Vaholanki boshqaruvchi - bu lavozimli shaxs bo‘lib, bu lavozimga tayinlanadi va boshqarishga huquqi bo‘lgan javobgar shaxs hisob­lanadi. Shuning uchun ham bu shaxs boshqarish qobiliyatiga ega bo‘lishi va quyidagi jarayonlarda ko‘rinadi:
-Mustaqil ravishda qaror qabul qila olish;-Tahlil qila olishlik qobiliyati, bu esa uni kelajakni ko‘ra olishga xizmat qiladi.
-Ishbilarmonlik qobiliyatiga ega bo‘lib, o‘z maqsadlarini egal- lashga, o‘ziga xos qaytarilmas g‘oyalarga va bir xil bo‘lgan qarorlarni qabul qila olishlik, ulami tavakkal qilish bilan bog‘liqligi va bu ta- vakkallami boshqara olishlik.-rivojlangan intellekt, rivojlangan intuitsiyaga, ijod qilishga qo­biliyati bo‘lishi.
Bulardan tashqari boshqaruvchi tashkilotehilik, kirishuvchanlik, muloqot qila olishlik, ilmiy - texnik, pedagogik, matematik qobil- iyatlarga ega bo‘lishi zarur. Boshqaruvchida shunga mos malaka, tayyorgarlik, ishlab chiqishdagi va kasbdagi malaka, shuningdek shaxsning ma’lum bir yo‘nalishi va individual - psixologik xu¬susiyatlari ham bo‘lishi zarur.
Boshqaruv faoliyati amaliyotida odamlami ishontira olishlik, ay- niqsa katta sonli odamlarini ishontira olishlik qobiliyati ham bo‘lishi kerak bo‘ladi.
Boshqarish qobiliyatiga qaratilgan testlar bu insonni boshqara olish qobiliyatini shaxsiy xarakterlaridan kelib chiqqan holda va rah- barlik, tashkilotehilik ishiga intilishlarini ko‘rsatib beradi. Buning uchun esa insonga katta malaka, bilim va ko‘nikmalar kerak bo‘ladi. Bu boshqarish kasbning “inson - inson” ko‘rinishiga tegishli bo‘lib, boshqaruvchidan o‘zigaxos ko‘p talablami qo‘yadi. Bu har xil da- rajadagi rahbarlar, ya’ni boshqaruvchi, master, kadrlar bilan bog‘liq rahbarlar va shu kabilarga xosdir.
Ijodiy imkoniyatlami baholash: Ijodiy imkoniyatlami diag¬nostika qilsh:
Ijodiy imkoniyatlami baholash - inson rivojlanishidagi muhim davr hisoblanadi. Muhim ilmiy muammolami, nazariyalami yechish, kashf qilish va ixtiro qilish, badiiy asarlami yaratish -bu inson ijodiy faoli- yatining natijasidir. Insonlami individual xususiyatlari ko‘pgina kasblar uchun ma’lum bir ahamiyatga ega bo‘ladi. 0‘zi egallagan kasb sohasida natijali ishtirok etish uchun ularga ijodiy yondo- shish zamr bo‘ladi.
Ijod - bu eng awalo ruhlantiruvchi mehnat, insondan kuchli jis­moniy va ma’naviy kuch sarf qilishni talab qiladigan jarayondir. Ma’lumki har qanday inson ijodkorbo‘lishi yoki mehnatkash bo‘lishi qiyin, chunki bu juda murakkab jarayon bo‘lib, insonni butun bir holda egallab olib uni fikrlarini, vaqtini va boshqa jarayonlarni boshqaradi.
“Ijodiy tafakkur”, “ ijodiy mehnat” lami mashq qildirish “emotsional boy” shaxsga tegishli bo‘ladi. Insonning ijodiy faoli­yati uning malakalarini boyib borishi bilan, boshqa insonlaming malakalarini o‘ziga singdirishi bilan o‘sib boradi.
Ijodiy fikrlami asosi bo‘lib motivlar yotadi va ulaming sifati ijodkoming ottirgan bilimlari va malakalari bilan bog‘liqdir. Agarda insonda bilishga ehtiyoj bo‘lmasa, u holda ijodiy faoliyatga ham umid bog‘lamasa bo‘ladi.