Kompyuterni ishlashga undovchi

Kompyuterni 

ishlashga  undovchi 

ma’lum  bir  dasturlar 

to’plami, 

ko’zga 

ko’rinmaydi,  texnik 

jismlarsiz 

mavjud 

bo’la  olmaydi,  har 

qanday 

mashina 

uchun  ham  kerakli 

bo’lavermaydi 

Kompyuterni 

ishlashga  undovchi 

qattiq 

jismlar 

to’plami, 

ko’zga 

ko’rinadi, darturlarsiz 

ham 

ishlashi 

mumkin,  har  qanday 

mashina 

uchun 

birlamchi kerak narsa 

Kompyuterni 

ishlatadi,  ko’pincha 

bir-birini  to’ldiradi, 

birisiz 

ikkinchisini 

qo’llash  imkoniyati 

juda  kam  hollarda 

mavjud 

1-TOPSHIRIQ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2-TOPSHIRIQ. 

1.

 Tizimli  dasturiy  ta'minot  (Sistem  software)  —  kompyutеrning  va  kompyutеr 

tarmoklarining  ishini  ta'minlovchi  dasturlar  majmuasidir.  Tizimli  dasturlar  ta'minoti 

deganda avvalo operatsion tizim tushuniladi. Operatsion tizim maxsus dastur, aniqrog’i 

dasturlar  umumiy  tizimda  jamlashganbo’lib,  u  kompyuter  qurilmalarining  ishini 

boshqaradi,  turli  qurilmalarining  boshqa  dasturlar  tomonidan  ishlatilishini 

tashkillashtiradi,  bir  necha  dasturlarning  birgalikda  ishlashini  xotira  qurilmalarida 

ma’lumotlarni saqlanishi, ularning xafvsizligi va butunligi ta’minlaydi. 

    

Amaliy dasturiy ta'minot (Aplication program paskage) — bu anik bir prеdmеt soxasi 

bo’yicha 

ma'lum 

bir 

masalalar 

sinfini 

еchishga 

muljallangan 

dasturlar 

majmuasidir.  Kompyuterdan  amaliy  maqsadda  foydalanishimkonini  beruvchi,  masalan 

matn tayyorlash, elektron jadvallar bilan ishlash, Ma’lumotlar bazasini yaratish va yuritish, 

biror fan bo’yicha o’rgatish va sinov ishlarini amalga oshiruvchi dasturlar, grafik va video 

axborotlarni  qayta  ishlash,  internetdagi  Web  saydlarni  ko’rish  uchun  mo’ljallangan 

brauzerlar  va  shunga  o’xshash  maqsadlarda  ishlatiluvchi  dasturlar  amaliy  dasturlardir. 

Kompyuterlar dasturiy ta’minotining aksariyat qismini amaliy dasturlar tashkil etadi. 

 

Dasturlash tеxnologiyasining uskunaviy vositalari — yangi dasturlarni ishlab chikish 

jarayonida qo’llaniladigan maxsus dasturlar majmuasidan iborat vositalardir. Bu vositalar 

dasturchining  uskunaviy  vositalari  bulib  xizmat  kiladi,  ya'ni  ular  dasturlarni  ishlab 

chiqish(shu jumladan, avtomatik ravishda ham), saqlash va joriy etishga muljallangan. 

Dasturiy ta’minoit turlari 

Tizimli 

dasturiuy 

taminot

 

Uskunaviy 

dasturiy 

ta’minot

 

Amaliy  dasturiy 

ta’minot

 

Operatsion 

tizimlar 

Dasturlash 

tillari 

Matn 

protsessorlari 

Drayver 

dasturlar 

Ma’lumotlar 

bazasini 

boshqarish 

tizimlari 

Elektron 

jadvallar 

Diagnostik 

dasturlar 

 

Ma’lumotlar 

bazasi 

Antivirus 

dasrurlar 

 

O’quv tizimlari 

Faylli 

qobiqlar 

 

Grafik 

muxarrirlar 

 

2. 

ATM(bankomatlar), naqd pul sanaydigan apparat, zavodlardagi texnikalar, turli xildagi 

printerlar, wifi routerlari va hokazolar.

 

 

3-TOPSHIRIQ. 

1. Dastur 

2. Tartiblangan, serverga ulangan 

3. Ma’lumotni qabul qiladi, qayta ishlaydi, qaytaradi 

4. Dastur yordamida boshqa dasturni tuzish mumkin 

5. Programma  

 

4-TOPSHIRIQ. 

   Texnik ta’minot daturiy ta’minotsiz ishlashi mumkin, faqat kompyuterlarda emas. Masalan 

velosipedni olaylik, u faqat texnik qismlardan iborat va hech qanday dastur talab qilmaydi. Eski 

chotlar ham xuddi shunday, ularda ham dasturiy ta’minot bo’lishi shart emas.