Konchilik ishi va metallurgiya

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
ISLOM KARIMOV NOMLI TOSHKENT DAVLAT TEXNIKA UNIVERSITETI
“ KONCHILIK ISHI VA METALLURGIYA” FAKULTETI
“HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGI” KAFEDRASI


Mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi talim yo’nalishi

“Yongin va portlash xavfsizligi”

Fanidan


KURS LOYIHASI


MAVZU: Qongir ko‘mir tosh ko‘mir yonuvchanlik xususiyatlarini tahlil qilish.

Bajardi: 23-20 talabasi Azizbek Abduvaliyev

Qabul qildi: Gulomova G.M

Toshkent-2022

MUNDARIJA
KIRISH……………………………………………………………………………3
ASOSIY QISM
1.1. Ko’mir sanoati, jahon va O’zbekistondagi faoliyati va rivojlanishi.……13
1.2. Qong‘ir ko‘mir va tosh ko’mirning tasnifi ...........................………………4
1.2. Qong‘ir ko’mir va tosh ko’mirning yonuvchanlik xususiyati….............…8
METODOLOGIK QISM
2.1 Ko’mir konlarida yongin kelib chiqish sabablari va omilari……….……19
2.2. Ko’mirdan yoqilg’i sifatida foydalaniladigan korxona, zavodlar, fabrikalarda yong’in kelib chiqishi, oldini olish chora tadbirlari………..….25
XISOB ISHI
3.1. Komir konining ……………………………..30
XULOSA………………………………………………………………………....31
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI…………………………32


KIRISH
Har yili kuz-qish mavsumi boshlanishi bilan mamlakatda ko‘mirga bo‘lgan ehtiyoj ortib boradi. Ko‘mirning iste’molchiga sifatli yetib borishi, doimiy zaxira bo‘lishi ko‘p jihatdan ko‘mir konlariga bog‘liq. O‘zbekistonda asosiy ikkita ko‘mir koni bo‘lib, bulardan biri Toshkent viloyati Angren shahri hududida joylashgan “O‘zbekko‘mir” AJga qarashli bo‘lsa, ikkinchisi Surxondaryoda joylashgan “Sharg‘unko‘mir” konidir. Angren ko‘mir zavodidan qo‘ng‘ir ko‘mir qazib olinsa, Surxandaryoda joylashgan ko‘mir konida toshko‘mir qazib olinadi. 7 ming gektar yer maydonini egallagan Angren Ko‘mir koni 1947 yildan buyon qaziladi. Ko‘mir konida ish tinimsiz 24 soat davomida olib boriladi. Bir yilda aholiga to‘rt million tonnadan ortiq ko‘mir yetkazib beriladi. Bugungi kunda “O‘zbekko‘mir”AJda 6 mingdan ortiq xodim ishlaydi. Ko‘mir konida 1700 dan ortiq xodim ish faoliyatini olib boradi.
Ishning asosiy qismi Angren ko‘mir havzasi hududida amalga oshiriladi. Ishlab chiqarish hududida “Angren, “Apartak” ochiq ko‘mir konlari hamda “Shaxta uslubida ko‘mir qazib olish koni" joylashgan.
Bugungi kunda ko‘mir ochiq usulda qazib olinadigan Angren koni O‘zbekistonda qattiq yoqilg‘i ishlab chiqarish hajmining 85 foizini ta’minlaydi
Angren konida ko‘mir bilan birga yo‘l-yo‘lakay kaolinli gil ham qazib olinadi. Kon birlamchi va ikkilamchi kaolin qatlamlariga ham boy bo‘lib, ushbu depozitning noyobligini anglatadi.
Angren konida qazib olinayotgan ko‘mir respublika iqtisodiyot tarmoqlari, byudjet tashkilotlari hamda aholi ehtiyojlari uchun yetkazib beriladi. Angren va Yangi-Angren issiqlik elektr stansiyalari asosiy iste’molchilardir.
Bir smenada o‘rtacha hisobda 300-350 nafar xodim faoliyat olib boradi. Agar bir sutka hisobida olinca, bir kunda 12 ming tonnagacha ko‘mir qazib olinadi. Bir oyda esa 330-350 ming tonnagacha ko‘mir qazib olinib, saralanadi. Ko‘mir qazib olinib, aholiga yetib borgunigacha bo‘lgan jarayon to‘rt bosqichni o‘z ichiga oladi. Eng muhim maydonlardan biri – bu ko‘mir qazib olish maydoni bo‘lib, avval ko‘mirning ustki qatlami ochiladi, so‘ng ko‘mir qazish ishlari amalga oshiriladi. Ko‘mir qazib olingach, maxsus avtomashinalarda ko‘mir omboriga yuboriladi
Turli hajmdagi ko‘mirlar konveyer yordamida elakdan o‘tkazilib, 2200 metr uzunlikdagi konveyer orqali saralashga yuboriladi.
Jigariston saralash kompleksida ko‘mirlarning kullilik va namlik darajasi laboratoriyada aniqlanib, barcha talablarga javob bergach, hajmiga qarab vagonlarga ortiladi va iste’molchilarga yuboriladi.
Mutaxassislar ma’lumotiga ko‘ra, ko‘mir konida bir smenada 12 tonnagacha ko‘mir qazib olinar ekan. Ko‘mir qazib olish, saralash ishlari 24 soat davomida tinimsiz olib boriladi. Ayni vaqtda bu yerda qancha ko‘mir zaxirasi bor degan savol bilan Angren ko‘mir konining bosh mutaxassisi Farrux Otajonovga yuzlandik.

ASOSIY QISM

1.