Koronovirus covid-19, pandemiya bu so’zlar bugungi kunda eng ko’p foydalanilayotgan so’z desak adashmagan bo’lamiz. Turli joylarda turli mamlakatlarda ular muhokama qilinmoqda


Download 152.53 Kb.
bet1/2
Sana01.05.2020
Hajmi152.53 Kb.
#102547
  1   2
Bog'liq
Shoniyozov Husniddin (Rossiya)


Rossiya

Koronovirus COVID-19, pandemiya – bu so’zlar bugungi kunda eng ko’p foydalanilayotgan so’z desak adashmagan bo’lamiz. Turli joylarda turli mamlakatlarda ular muhokama qilinmoqda. Albatta, hozirda koronovirus pandemiyasi nafaqat yurtimizda balki jahon bo’ylab dolzarb muammoga aylanib bo’ldi. Mamlakatlar virusga qarshi kurashmoqdalar turli choralar ko’rilmoqda. Bu albatta iqtisodiyotga ham o’z ta’sirini o’tkazmasdan qolmadi. Quyida Rossiya davlatining pandemiya sharoitidagi iqtisodiy ahvoli va mamlakat ushbu holatdan chiqish yuzasidan qanday amaliy harakatlar amalga oshirilayotganligi va turli ekspertlar va iqtisodchi olimlarning fikrlari haqida to’xtalilgan.

Moskvada koronavirus tufayli yuzaga kelgan inqiroz neft narxining pasayishi va rublning qulashi bilan kuchaymoqda. Rossiya Federatsiyasi inqirozni qoplash uchun 300 milliard rubl (4 milliard dollar) fondini yaratdi. Biznes uchun ular soliq imtiyozlarini joriy qilishni taklif qiladilar. Davlat kompaniyalari dividendlarni to'lash uchun olti oygacha kechikish olishi mumkin. Xalqaro valyuta jamg'armasi rivojlanayotgan davlatlarni inqirozdan qutqarish uchun bir trillion dollar ajratmoqchi va yana 50 milliard dollar koronavirus ta'siriga uchragan mamlakatlarga.

Koronavirus bilan kurashish uchun Yalpi ichki mahsulotining uchdan bir qismidan ko'prog'ini ajratgan Germaniya va ushbu maqsad uchun YaIMning 12,4 foizini ishlatadigan AQSh bilan solishtirganda, Rossiya hukumatining inqirozga qarshi to'plami hozirgi kunga qadar kamtarona ko'rinadi - YaIMning atigi 1,2%.

Koronavirus pandemiyasi global iqtisodiyot uchun chinakam zarba bo'ldi: ko'plab davlatlar kasallikning tarqalishining oldini olish uchun to'liq yoki qisman karantin qilishga va iqtisodiy faoliyatni to'xtatishga majbur. O'tgan hafta Xalqaro valyuta jamg'armasining (XVF) boshqaruvchi direktori Kristalina Georgieva bankrotlik to'lqinlari va ishlarning qisqartirilishi tahdidiga e'tibor qaratib, global inqiroz boshlanganini e'lon qildi.

G20 rahbarlari pandemiya oqibatlarini engish uchun global iqtisodiyotga 5 trillion dollar kiritishga tayyor ekanliklarini allaqachon e'lon qilishgan. Dunyoning eng katta YaIM mamlakatlari, shu jumladan Rossiya hukumatlari ham o'z iqtisodiyotlariga yordam paketlarini e'lon qilishdi.

Rossiya Prezidenti Vladimir Putin 26 mart kuni G20 rahbarlari bilan onlayn-sammit chog'ida hukumat iqtisodiyotni qo'llab-quvvatlash uchun YaIMning 1,2 foizini beradi va Rossiya Banki taxminan bir xil miqdordagi yordamni taqdim etishi kerakligini aytdi. Chorshanba kuni Bosh vazir Mixail Mishustinning ta'kidlashicha, inqirozga qarshi choralar va koronavirusga qarshi kurash uchun 1,4 trillion rubl mablag' ajratilgan. Bundan tashqari, rasmiylar e'lon qilingan qo'llab-quvvatlash choralarining qaysi biri qanchaga tushishini hali aniqlamagan. Kichik va o'rta biznes uchun ijtimoiy sug'urta badallari stavkasining 30 foizdan 15 foizgacha pasayishi, iqtisodiyotning ta'sir ko'rsatgan ustuvor tarmoqlarini (aviatsiya, turizm, qurilish) qo'llab-quvvatlash va ijtimoiy to'lovlar - ishsizlik nafaqalari va kasallar uchun to'lovlarning ko'payishi e'lon qilingan eng qimmat choralar bo’lib, yordamning umumiy hajmi yalpi ichki mahsulotning 2 foizini tashkil etadi, shundan 1,5 foizi dastlab milliy loyihalar uchun rejalashtirilgan byudjet xarajatlarini qayta taqsimlash hisobiga ta'minlanadi va 0,5 foizi kichik va o'rta biznes uchun ijtimoiy soliqlarni pasaytirish samarasi bo'ladi.

Prezident e'lon qilgan Yalpi ichki mahsulotning 1,2 foizi - bu Milliy boylik jamg'armasining sakkizdan bir qismidan kam bo'lgan miqdor, bu iqtisodiy ahvol yomonlashgani sayin ko'payadi va natijada 3-4 baravar ko'p bo'lishi mumkin, deydi BCS Global Markets bosh iqtisodchisi Vladimir Tixomirov. Hozirga qadar hukumat tomonidan yirik in'ektsiyalar haqida gaplashilmadi, ammo karantin kengaytirilishi bilan mahalliy va mintaqaviy byudjetlarga, keyin esa federal byudjetga tushadigan yuk ko'payadi, deydi u.

Markaziy bank rahbari Elvira Nabiullinaning ta'kidlashicha, bir oylik karantin Rossiya uchun YaIMning 1,5-2% ni tashkil qilishi mumkin.

Bir oylik karantin Rossiya iqtisodiyotiga YaIMning 1,5-2 foiziga tushishi mumkin. Iqtisodiyotga qo'shilgan ta'sir cheklovchi choralar qancha davom etishiga bog'liq bo'ladi. Rossiya iqtisodiyotiga salbiy ta'sirlar, ehtimol, 2020 yilning ikkinchi choragida to'planishi mumkin. Markaziy bank 2020 yilda Rossiya banklari foydasining kamayishini kutmoqda. Koronavirusning tarqalishi bilan bog'liq vaziyat rivojlanib borishi bilan regulyator o'z taxminlarini aniqlashtiradi. Shu bilan birga, Markaziy bank moliya tizimi va banklar pandemiya davriga juda yaxshi holatda kelganligini, ushbu davrni xotirjamlik bilan o'tish imkoniyati mavjudligini ta'kidlamoqda. Rossiya banklari hali Markaziy bankdan qo'shimcha likvidlikni talab qilmaydi.

Rossiya banki kuzatilayotgan inflyatsiyaning qisqa muddatli bo'lishini kutmoqda. Hozirda Rossiyada inflyatsiya darajasi 3 foizdan past. Markaziy bank, shuningdek, narxlarning o'sish dinamikasini kuzatib borishga va'da berdi.

Xalqaro valyuta jamg'armasi (XVF) Rossiya iqtisodiyotining qulash chuqurligini pandemiya holatida baholadi:

Xalqaro valyuta jamg'armasi dunyo iqtisodiyotidagi koronavirus pandemiyasi sharoitida rivojlanishning prognozini e'lon qildi. 2020 yil yanvar oyida kutilayotgan global YaIM o'sishi o'rniga 3,3 foizga o'sishi o'rniga XVJ hozirda 3 foizga pasayishini, global savdo esa 11 foizga pasayishini taxmin qilmoqda. Kelgusi yilda global iqtisodiyot yanvar oyi prognoziga ko'ra 3,4% o'rniga YaIMning 5.8% ga o'sadi.

So'nggi uch oy ichida dunyo tubdan o'zgardi, deyiladi XVJ hisobotida. Koronavirus pandemiyasining global iqtisodiyotga ta'siri, shuningdek, yanvar oyi prognozining oldingi versiyasida baholandi, ammo hech kim yaqinlashib kelayotgan falokat miqyosini tushunmadi, deydi tahlilchilar. Hisobotda aytilishicha, bu yil dunyo iqtisodiyoti Buyuk depressiyadan keyingi eng yomon retsessiyani boshdan kechirishi mumkin va bu, ehtimol, 10 yil oldin moliyaviy inqiroz davrida bo'lganidan ham katta bo'lishi mumkin.

Xalqaro valyuta jamg'armasi prognoziga ko'ra, 2020 yilda Rossiya iqtisodiyoti o'tgan yili 1,3% ga ko'tarilganidan keyin 5,5% ga qisqaradi. Shu bilan birga, jamg'arma Rossiyada ishsizlikning ko'tarilishini kutmaydi - u 2019 yildagi 4,6% dan 2020 yilda 4,9% gacha o'sadi. Kelgusi yil Rossiyada iqtisodiy o'sish tiklanadi va 3,5% ga etadi.

XVJning Rossiya uchun prognozi Hisob palatasi raisi Aleksey Kudrin tomonidan qilingan taxminlarga yaqin. Uning so'zlariga ko'ra, 2020 yil natijalariga ko'ra Rossiya iqtisodiyoti 3-5 foizga, pessimistik stsenariy bo'yicha esa 8 foizga qisqaradi. O'tgan hafta Markaziy bank raisi Elvira Nabiullina ham raqamlarni aytmagan bo'lsa-da, retsessiya muqarrarligini aytdi. Iqtisodiy rivojlanish vazirligi vaziyatni keyingi baholash zarurati tufayli 2020 yilga mo'ljallangan rasmiy prognozni e'lon qilishni kechiktirdi.



Liberal Missiya Jamg'armasi tomonidan to'plangan iqtisodchilar (Natalya Akindinova, Sergey Aleksashenko, Konstantin Sonin, Oleg Vyugin va boshqalar) Rossiya iqtisodiyotining 2020 yilda 3,7 foizdan 8,6 foizga tushishini taxmin qilishmoqda. Ularning fikriga ko'ra, hukumat aholi va biznesni qo'llab-quvvatlash uchun kamida ikki baravar ko'p pul sarflashi kerak va ehtimol ularni rivojlangan davlatlar darajasiga - YaIMning 9-10 foiziga etkazishi kerak.

2020-yil 20-aprel holatiga ko’ra dunyoda koronavirus bo’yivha vaziyat:

Bugungi kunga kelib Rossiyada COVID-19 bilan kasallangan jami 47 121 bemor qayd etilgan, ulardan 3446 tasi davolangan, 405 kishi vafot etgan.


2020-yil 20-aprel holatiga ko’ra Dunyo bo’yicha COVID-19 bilan kasallanganlar, tuzalganlar va vafot etganlar soni



2020-yil 20-aprel holatiga ko’ra Rossiyada COVID-19 bilan kasallanganlar, tuzalganlar va vafot etganlar soni



Download 152.53 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling