Mabzu: Meva ko’chatzorini tashkil qilish. Ishning maqsadi

---

4- Amaliy mashg’ulot. 
Mabzu: Meva ko’chatzorini tashkil qilish. 

Ishning maqsadi: talabalarni O‘zbekistonning muayyan tuproq va iqlim 
sharoiti uchun nieva ekiiilarining tur va navlarini tanlash hanida bog‘ barpo qilish 
loyihasi bilan tanishtirish.
Material va jihozlar:  
1.O‘zbekistonda ekish uchun tavsiya etilgan ineva ekinlar Davlat reyestri. T., 2002.
2.Bog‘ barpo etishning turli loyihalari tasvirlangan jadvallar.
3.Meva ekinlarining turli tur va navlari keltirilgan jadvallar.
4.A.A. Ribakov, S.A. Ostrouxova. O‘zbekiston mevachiligi. T., 1981.
5.B.M. TapacoB H ap. ITpaKTiiKyM no naoaoBojicTBy. M., 1981.
6.Chizg‘ich, qalam, hisoblash qurilmalari.
Asosiy tushunchalar. Bog‘ga o‘tqazilgan daraxllar bir yerda necha yillar turadi. 
Demak, meva daraxtlarini o‘tqazish paytida yo‘l qo‘yilgan xatolarini keyinchalik 
tuzatish juda qiyin bo‘ladi.
Bog‘ territoriyasini tashkil qilish. Bog‘lar bir-biridan uzoqlashib qolmasligi va 
imkoni boricha ularni bir massivda barpo qilish uchun xo‘jaliklar avvaldan bog‘ va 
tokzorlar barpo qilishning 3—5 yillik rejasini tuzadilar, yer maydonlari ajratadilar 
va har yili ularuiiig bir qismini ekinlar bilan band qiladilar. Ixtisoslashtirilmagan 
xo‘jaliklarda sanoat niiqyosidagi bog‘lar, odatda, 25-30 ga dan kam bo‘lmaydi. Bog‘ 
uchun maydon (uchastka) ajratilgandan keyin lining territoriyasi uyushtiriladi: yer 
tuzish, bog‘ning chegarasini belgilash ishlari bajariladi, uy-joy va ishlab chiqarish 
binolarini quriladi, ariq zovurlar, yo‘llar, ihota daraxtzorlari barpo qilish loyihasi 
tuziladi va am alga oshiriladi.
Bog‘ uchun ajratilgan maydon kvartallarga ajratiladi, daraxtlar o‘tqazish xaritasi 
tuziladi, tur, navianii joylashtirish, changlovchi ko‘chatlar o‘tqazish belgilanadi, 
ko‘chatlar o‘tqazish sxemasi va qalinligi aniqlanadi. Ishlash va hisobkitob ishlarini 
qulaylashtirish uchun katta maydonlar 25—30 ga li kvartallarga ajratiladi. Kvartallar 
eni 6—8 m li yo‘llar bilan bir-biridan ajratiladi, bu yo‘llar magistral yo‘l bilan 
bog‘laugan bo‘ladi.