Mavzu: Dorixonada sanitairya qoidalari

Mavzu: Dorixonada sanitairya qoidalari
SHaxsiy  Gigiyena  qoidalariga  rioya  qilish  har  bir  inson  uchun  albatta  bajarilishi  va  
me‘yorda  bo’lishi lozim. Dorixona xodimlarining shaxsiy Gigiyena qoidalariga rioya qilishi 
katta ahamiyatga ega, chunki sanitariya qoidalarini buzilishi dorixona ichidagi infektsiyaning 
tarqalishi  va  dorilarni  ifloslanishiga  olib  keladi.  Bundan  tashqari  dorixona    xodimlarining 
tashqi ko’rinishi, kiyim  va  qo’llarining tozaligi,  soch  turmaklashi,  gigiyenik bilimlarga amal 
qilishi  sanitariya  oqartuvida      katta  rol  o’ynaydi.  Dorixona  xodimlarining  xaridorlar  bilan 
bo’lgan muomalasi, gapirish madaniyati namunali bo’lishi kerak. 
Dorixona  xodimi  ish  vaqtida  doimo  xalatda  va  bosh  kiyimda  (ro’mol  yoki  qalpoq) 
bo‗lishi kerak. SHuning uchun u uchta xalat va uchta bosh kiyimi bo’lishi, kamida ikki marta 
almashtirishi,  sochlarini  bosh  kiyim  ostiga  olishi,  qo’llarini  sovunlab  va  dezinfektsiyalovchi 
moddalar  bilan yuvishi lozim.  Xalat va  shaxsiy kiyimlar alohida  saqlanishi lozim. Dorixona 
xodimlari ishga kelganlarida oyoq kiyimlarini almashtirishlari lozim. 
Dorixona  xodimlari  hojatxonaga  kirayotganlarida  xalatni  echishi,  chiqqandan  so’ng 
qo’llarni  sovun,  dezinfektsiyalovchi  modda bilan yuvishi kerak. Hojatxona  oldida  sovuq  va 
issiq  suv  keltirilgan  rakovina,  dezinfektsiyalovchi  moddali  eritma,  elektr  quritgich,  xalat  va 
sochiq uchun ilmoqcha, bo‘larning hammasi  hojatxonadan oldingi xonada bo’lishi kerak. 
Xalatda    ishlab  chiqarish  xonalaridan,  dorixonadan  tashqariga  chiqishi,  ishlab  chiqarish 
xonalariga  xalatsiz  kirishi,  dastro’moldan  tashqari  begona  narsalarning  xonaga  olib  kirish, 
saqlash  mumkin  emas.  SHkafda  shaxsiy  kiyim  va  ishlab  chiqarish  kiyimlarini  saqlash 
ta‘qiqlanadi. 
Terining  tozaligi  shaxsiy  Gigiyenaning  asosiy  talablaridan  hisoblanadi.  Ayniqsa  tirnoq 
osti tozalik holatiga e‘tibor berish lozim. 
Aseptik  sharoitida  dori  tayyorlaydigan  xodimlar  shaxsiy  Gigiyena  qoidalariga  rioya 
qilishlari  lozim.  Steril  dorilarni  tayyorlash  shaxsiy  Gigiyena  qoidalariga  rioya  qilgan 
holatlarda    tayyorlanilishi  kerak.  Ish  vaqtida  tananing  barcha  qismi  yopiladigan  (jarrohlik) 
xalat, bosh va oyoq kiyim, dokali niqob kiyilishi shart. Kiyimlar aseptika  (shlyuz) xonasiga 
kirish oldida almashtirilishi kerak. 
SHu erning o’zida Spasokukotskiy-Kochergin usulida 100 ml suv va 0,5ml 10% ammiak 
eritmasi  solingan ikkita  sirli tog’arachada qo’l zararsizlantiriladi. Qo’lni  dokali  salfetka yoki 
paxta  bilan  avval  birinchi,  so’ng  ikkinchi  tog’arachada  zararsizlantiriladi.  Agarda  ikkinchi 
tog’aradagi suv xira bo’lsa zararsizlantirishni yana  takrorlash lozim. Qo’l yuvilganidan so’ng 
quruq steril sochiq, so’ng 3-5 daqiqa 70% li  etil spirti bilan artiladi.   
Bu  omillarni  oldini  olish  uchun  avvalam  bor  ish  joyini  to’g’ri  jihozlash,  kompleks  va 
kichiq mexanizatsiyalangan texnologik  va organizatsion  muhit  ta‘minlanishini to’g’ri  tashqil 
qilish  kerak.  Barcha    kerakli  jihozlar,  dori  tayyorlash  uchun  kerak  bo’ladigan  qo’shimcha  
materiallar  va  moddalar  ortiqcha  harakat  qilmaslik,  osonlikcha  olish  uchun  ish  stoliga 

 
 
maksimal darajada yaqin joyga joylashtirilgan bo’lishi kerak. Ish joyi qulay, tanani noto’g’ri 

tutishga majbur qilmaydigan qilib tanlanishi kerak. 
Ishda qo’llaniladigan jihozlar va bo‘ylumlar stol ustida qulay va ratsional joylashtirilishi 
lozim.  Ish  jarayonida  o’ng  qo’lda  olinadigan  barcha  narsalar  (taroz  toshlari,  ruchka  va 
boshqalar) o’ng tarafda joylashtirilishi kerak. CHap tarafda taroz, signaturlar, dorixona shisha 
idishlari va boshqalar joylashtiriladi. 
Stol  va  stul  konstruktsiyasi  organizmning  fiziologik  holatiga  mos  kelishi  va  ishlashga 
qulay bo’lishi kerak (harakatlanadigan, aylanadigan va boshqa). 
Ish turini va faoliyatini almashtirib turish maqsadga muvofiqdir. Kukunli dori shakllarini 
qadoqlashda,  idishlarni  to’ldirishda,  eritmalarni  qadoqlashda  va  boshqa  jarayonlarni  qo’l 
mehnati bilan bajarishni qisqartirish va iloji boricha to’liq taqiqlash kerak. 
Ko’pgina  diqqatni    ishlab  chiqarish  jismoniy  mashg’ulotlarga,  mikrotanaffusga,  tana 
holatini o’zgartirishga, mehnatning ilmiy elementlarini kiritishga qaratish lozim. Taxminiy va 
davriy tibbiy ko’rikdan o’tkazish, ko’z, tayanch-harakatlantiruvchi apparatlardagi o’zgarishlar 
va boshqa kasalliklarni oldini olishga imkon beradi.