Mavzu: Optik uzatish tizimlarining ishonchlilik taxlili Reja

Mavzu: Optik uzatish tizimlarining ishonchlilik taxlili
Reja:

Kirish
1.Optik uzatish tizimlarining umumiy tasnifi va tuzilishi .

2.Optik uzatish afzalliklari.
3.Optik uzatish tizimlarini ishonchliligi va xafsizligini taminlash .
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar.

Kirish
Insoniyat taraqqiyotida aloqa, xususan, optik aloqa (OA)ning roli katta boigan, bunga sabab yorugiik nurining tarqalish tezli gining juda yuqoriligi (3 * I0 ⁸ m/s), to‘g‘ri chiziqli tarqahshi va boshqa xususiyatlaridir. Axborotlarni uzatish uchun yorugiik nurining qoilanilishi uzoq tarixga cga. Dengizchilar axborotlarni uzatish uchun signal lampa larini qoilaganlar, mayoqlar esa ko‘p asrlar davomida dengizchilami xavf-xatardan ogohlantirgan.
XVIII asrning 90-yiharida I.P. Kulibin (Rossiya) va K. Shapp (Fransiya) bir-biridan bexabar optik telegraf ixtiro qilishgan. Bu optik telegraf quyosh nurini ko‘zguIar yordamida qaytarish asosida ishlagan. A xborotlarni masofaga uzatishda yorug'lik nurining qulayligini sezgan amerikalik ixtirochi Aleksandr Grexem Bell 1882-yilda fokuslantirilgan quyosh nurini qo‘llab, Vashingtonda ikki bino tomi o‘rtasida optik telefon (fotofon) aloqasini o‘matgan. U o‘zining qurilmasi yordamida ovozni nur orqali 200 metr masofaga uzatgan. Bu tizimlar atmosfera orqali to ‘g‘ri uza tishni ta’minlangan. Axborotlami ochiq atmosferada uzatish yaxshi natija bermadi. Bunga sabab atmosferadagi harorat, havo oqimi, changlar, tuman va hakozolar tinimsiz o‘zgarib turganhgi sababli ochiq havo yorug‘lik uzatuvchi muhit sifatida ishlashga yaroqsizligi va bu muammoning yechimi - axborotlami yorug‘lik uzatkich bo'ylab uzatish g‘oyasi olimlar tomonidan XX asming 60-yillarida aniqlandi. Bu g‘oya yaratilgunuga qadar olimlar bu borada tinimsiz ilmiy izlanishlar olib bordilar.
Optik aloqaning bir qator qismlarining telefon tarmoqlari, kabel televideniyesi, kosmik apparatlar, samolyot, suv usti va suv osti kemalarining bort aloqasi, elektron yuk mashinalar umumiy va aloqani tashkil etish, ichki munosabat, texnologik jarayonlarni boshqarishda keng qo‘llanish topishiga olib keldi va u odamlarbardosh aloqa turlaridan biriga aylandi. Har qanday aloqa tizimi axborotni bir manzildan boshqa manzilga foydalanish uchun xizmat qiladi. Aloqa tizim larining barcha turlari ikki muhim omili axborot eltuvchi va axborot uzatuvchi muhitni kuzatish. An’anaviy elektr aloqa tizimlarida axborot eltuvchi ishlaydi elektromagnit to‘lqinlar axborotni uzatuvchi muhit xizmatini esa elektr o‘tkazgich simlar o‘tadi. Bu hol uzluksiz aloqa qismlari halaqitlar (tashqi elektr va magnit maydon ta’siri)ga
yukligini ta'minlash choralarini ko'rishni talab qiladi va natijada aloqa liniyalarining o‘zaro va vaznining ortishiga olib keladi. Radioaloqa tizimlarida axborot eltuvchi o'rnida radiodiapazon (10⁴—10⁸ Hz) va oʻta yuqori chastota diapazonlarida (10⁹—10¹²) Hz)gi elektromagnit to'lqinlar, axborotni uzatuvchi muhit sifatida yer atmosferasi yoki kosmik muhitdan foydalaniladi.