Mavzu: Xalqaro hujjat turlari Subtitle here

Mavzu:Xalqaro hujjat turlari

Subtitle here

Reja:

1.Xalqaro hujjatlar xususiyatlari,tamoyillari
2.Xalqaro huquqiy hujjatlar tizimi.
3.Bir tomonlama va koʻp tomonlama harakatlar.
Xalqaro-huquqiy hujjatlar - bu rasmiy xususiyatga ega bo'lgan va xalqaro huquq sub'ektlari bo'lgan turli (kamida ikkita) davlatlar yoki boshqa vakolatxonalar tomonidan imzolangan mutlaqo barcha yozma hujjatlar.

Barcha xalqaro-huquqiy hujjatlar ularni birlashtiruvchi ayrim belgilarga ega. Avvalo, bunday xarakterdagi har bir hujjat xalqaro huquqda aniq belgilangan shaklga muvofiq yoziladi va ularning barchasi xalqaro huquqning yagona tizimini tashkil qiladi

Xalqaro-huquqiy hujjatlarning asosiy tamoyillari xalqaro huquq doirasida chiqarilgan har bir qonunchilik akti asosidagi normalardir. Xalqaro hamjamiyatga a'zo bo'lgan turli mamlakatlar vakillari tomonidan imzolangan har qanday akt ushbu qoidalarga to'liq mos kelishi kerak
Xalqaro-huquqiy hujjatlarning asosiy tamoyili insonning asosiy huquq va erkinliklariga rioya qilish, shuningdek, ularni hurmat qilishdir.
Ikki yoki undan ortiq davlatlar o'rtasida tuzilgan shartnomalar ko'p tomonlama xalqaro aktning yorqin misolidir. Bunday hujjatlarda ko'rsatilgan normalar hujjat moddalarida belgilangan sub'ektlar doirasiga to'g'ridan-to'g'ri ta'sir qiladi. Xalqaro huquqiy hujjatlardagi barcha qoidalar, hatto har bir mamlakatda amalda bo'lgan qonunga nisbatan ham ustuvor ahamiyatga ega.

Xalqaro shartnomadan tashqari, xalqaro tashkilotlar tomonidan ko'p tomonlama asosda chiqarilgan boshqa hujjatlar ham mavjud - bular konventsiyalar va paktlar. Ushbu turdagi xalqaro huquqiy hujjatlarning kuchi a'zo davlatlar faoliyatining muayyan sohalariga qaratilgan. Bunga BMTning dengiz huquqi to‘g‘risidagi konventsiyasi, Fuqarolik va siyosiy huquqlar to‘g‘risidagi xalqaro pakt, Fuqarolik va siyosiy huquqlar to‘g‘risidagi pakt, Diplomatik munosabatlar to‘g‘risidagi Vena konventsiyasi misol bo‘la oladi.

Davlatlararo munosabatlarda bir tomonlama asosda chiqarilgan xalqaro huquqning huquqiy hujjatlariga katta e'tibor beriladi. Ular orasida davlatning ma'lum bir faktga nisbatan har qanday pozitsiyasini ifodalovchilari alohida ahamiyatga ega. Bunga misol qilib norozilik, rad etish yoki iqror bo'lish mumkin.Bunday hujjatda nazarda tutilgan barcha shartlar faqat uni qabul qilgan davlat tomonidan belgilanadi. Hech bir boshqa davlat ushbu akt bo'yicha hech qanday majburiyatni o'z zimmasiga olmaydi.

Xalqaro huquq normalari deyarli har doim majburiy inson huquqlarini o'z ichiga oladi. Qonunlar va konstitutsiyalarni yozish jarayonida ular boshqa mamlakatlar tomonidan to'liq hurmat qilinishi kerak.

Hozirgi vaqtda davlatlararo aloqalarda diplomatik yozishmalarning quyidagi turlari faol qoʻllanmoqda: 1. Nota va bayonotlar. 2. Rasmiy xatlar. 3. Ilova xatlar. 4. Yarim rasmiy shaxsiy xatlar (nomalar). 5. Esdalik yozishmalari. 6. Diplomatik (protokol) qaydnomalar. 7. Memorandumlar

Nota. Davlatlararo yozishmalaming eng asosiy va keng tarqalgan turi bo‘lib, biror muhim masala yuzasidan axborot beruvchi oliy darajadagi hujjatdir. Unga bevosita davlat boshliqlari, prezidentlar, vazirlar, elchilar va boshqa yuqori mansabdor shaxslar orasidagi yozishmalar kiradi. Shuningdek, nota biror shaxsga bevosita murojaatsiz, ko‘pincha davlatlaming davlatlarga, vazirlikning vazirlikka yoki elchixonaga yo‘l lagan axboroti sifatida ham yoziladi.

R asm iy x a t - vazirliklar, elchixonalar, vakolatxonalar o‘rtasidagi yozishma bo‘lib, biror mansabdor shaxs nomidan yoziladi. Xat so‘ngida shu shaxslaming ismi, otaismi va familiyasi, lavozimi ko‘rsatiladi, biroq imzo qo‘yilmaydi, chunki bunday xatlar umumiy tashkilot nomidan yuboriladi.