Menejer Reja Menejment - Menejer
- Doimiy amalga ega va muayyan ho’jalik obyekti yoki boshqaruv tizimidagi muayyan hudud uchun javob beruvchi , hamda qo’li ostida bir yoki bir guruh ishchilarga, qaror qabul qilishga , shu qarorlarni amalga oshirishga va resurslar : materiallar , mablag’lar , jixozlar va hkz larni boshqarish huquq va vakolatiga ega bo’lgan shaxs.
Menejer va rahbarlik uslubi - 1. Firma rejasini ishlab chiqadi va uni amalga oshiradi
- 2. Ishlab chiqarish,tovarlarni sotish,narx belgilash,moliya faoliyati,yangi tovarlarni o’zlashtirish,texnologiyani qo’llash,mehnatni tashkil etish
- 3. Quyi bo’g’inda, masalan, sex , bo’lim, brigada doirasda ishni tashkil etish , kunlik , xaftalik , oylik ish topshiriqlarining bajarilishini boshqarib boradi.
- Menejerlar boshqaruv pog’onasiga binoan uch toifaga bo’linadi:
- 1. Yuqori pog’ona menejerlari
- 2. O’rta pog’ona menejerlari
- 3. Quyi pog’ona menejerlari
Menejer va rahbarlik uslubi - Boshqaruv funksiyalarini bajarishda va jamoat ishlab chiqarishida zamonaviy menejer sifatlari
Menejer va rahbarlik uslubi - Uslub – bu ishlash , boshqarishdagi o’ziga xos yo’l usul ma’nosini anglatadi
- Bu boshqaruv jarayonida yuzaga chiqadigan muammolarni hal qilish usullari , yo’llari majmuidir
- U yoki bu masalani xal qilishida uning o’ziga xos yondashishidir . Rahbar qaror qabul qilganda , uning bajarilishini tashkil etganda va qo’l ostidagilar ishini nazorat qilganda u o’z vazifalariga muvofiq ish ko’radi.
- Bu boshqaruv funksiyalarini samarali bajarish maqsadida biror-bir organning yoki rahbarning bo’ysunuvchilariga aniq va nisbatan barqaror ta’sir ko’rsatish usuli va yo’llari majmuidir.
Menejer va rahbarlik uslubi - Ishchanlik va shaxsiy sifatlari
- Jamoadagi ijtimoiy-ruhiy muhit
- Rahbarga bo’lgan yagona talablar
- Bilimi , ko’nikmasi va mahorati
- Mijozi , qobiliyati va qiziqishi
- Yuqori
- rahbarlarning
- boshqarish
- usullari
- Tadbirkorligi
- Tashabbus-
- korligi
Menejer va rahbarlik uslubi - jamoa fikrini hisobga olmaydi
- jamoa a’zolarini bevosita u bilan muloqotda bo’lishini cheklab qo’yadi
- tanqidga chidamaydi
- tanqid qilishni yoqtiradi
- so’zsiz bo’ysundirishga intiladi
- ko’p gapirishni yoqtirmaydi , o’zini katta tutadi
- o’ziga bo’ysunuvchilari oldida qovog’I solingan bo’ladi
- Rahbarlik uslubiga qarab rahbarlarning turlarga ajratilishi
- - irodasiz , tashabbussiz
- - o’z zimmasiga mas’uliyat olishni yoqtirmaydi
- - ishni o’z holiga tashlab qo’yadi
- - o’zini haddan tashqari ehtiyot qiladi
- - biron hodim bilan ham aloqani buzishni hohlamaydi.
- - talabchan emas sust nazorat qiladi.
- - suisti’mollarga yo’l qo’ymasa ham o’zini bilmaslikga soladi.
- jamoa fikri bilan hisoblashib ish ko’radi
- ishlab chiqarishni boshqarishga hodimlarni jalb qiladi , ular bilan maslahatlashadi , ijobiy tomonlarini inobatga oladi.
- -barcha bilan barobar va samimiy munosabatda bo’ladi , ustunligini bildirmaydi .
- buyruq berish yo’li bilan emas , balki ishontirish uslubida ish tutadi
- bo’ysunuvchilarning shaxsiy tashabbusini , ijodiy faoliyatini rivojlantiradi va jamoada o’rtoqlik va ishchan muhitni yaratadi.
Menejer va rahbarlik uslubi - Menejer kasbi o’z ichiga oladi
- - Boshqaruv qarorlarini qabul qilish
- - Tashkilotlar yaratish uni mukammallashtirish qo’l ostidagilar mehnatini tashkillashtirish nazorat qilish
- Iqtisodiy ( ho’jalik) faoliyati
- - manba’larni taqsimlash , turli iqtisodiy jarayonlarni tartibga solish
- Ijtimoiy-psixologik faoliyat
- - Ishchi jamoasida ijtimoiy-psixologik iqlimni yaratish va tartibga solish , mojarolarni boshqarish
- Kishilarda fazilatlarning turlicha bo’lishi hamda har-xil hulq-atvorlar insonning badanida aylanib yuradigan suyuq moddalarga ko’p jixatdan bog’liqligi kuzatilgan.
- Qadimgi tibbiyotning yirik namoyondasi Gippokrat insonlarni quyidagi xillarga ajratadi.
- Fazilat – bu ijobiy hislat , yashshi sifat yoki hususiyatdir.
Rahbar fazilatlari - Gippoktratning shunday fikri bor : “inson badanida qon asosiy o’rinni ishg’ol etsa , bunday odam harakatchan , yengil bo’ladi , taassurotlarning almashinishiga tez ko’nikib keta qoladi , o’z atrofida sodir bo’layotgan voqealarga darhol va ishtiyoq bilan aralashadi “.
- Mana shu xil kishilarni Gippokrat sangviniklar (hushchaqchaq kishilar ) deb atagan.Lotincha “ sangvinis” ya’ni “qon” degan so’zdan kelib chiqgan.
- Sangviniklar ish jarayonida kechgan ko’ngilsiz hodisalarni tez unutadilar.Ular o’z kuchi hamda qobiliyatlariga ortiqcha baxo berish hususiyatiga ega bo’ladilar.
- Rahbarlar sangviniklarni ishini salbiy baholashdan ko’ra ularga nisbatan qattiqqo’l va talabchan bo’lsalar , ijobiy natijaga erishishlari mumkin.Sangviniklar yuqori lavozimga intiladigan kishilar bo’ladilar.
- Yangi kishilar bilan tez til topishadigan;
- Yangi ish turiga tez ko’nikadigan;
- Bir turdagi bajariladigan ishlarni yoqtirmaydigan;
- Yangi sharoitga tez moslashadigan;
- hushchaqchaqlik’;
- Harakatlari shiddatli , nutqi tez;
- kelajakka ishonch bilan qaraydigan;
- So’zini aniq va ma’noli qilib ,
- imo – ishoralar bilan gapiradiganlardir
Rahbar fazilatlari - Agar kishida shilliqlik hukmron o’rin tutsa , unday kishilar og’ir , tepsa tebranmas , kayfiyatlari va intilishlari ancha barqaror , voqealar va hayot taassurotlariga loqayd qaraydigan bo’ladilar.Bunday kishilar flegmatiklar deb ataladi.Qadimgi yunonlar shilliqni “flegma” deyishgan.
- Flegmatiklar chidamliligi , matonati , o’zini tuta bilishi bilan ajralib turadi.
- Ta’sirchanligi sust bo’ladi
- Bir turdagi ishdan ikkinchi turdagi ishga sekinlik bilan ko’chadilar
- Faolliklari kam ,harakatlari va nutqlari sust
- Yangi sharoitga qiyinchilik bian moslashadilar
- Ko’ngilsiz hodisalar ro’y berganda osoyishtaliklarini buzmaydilar
- Sabr-toqatli , chidamli bo’lib , so’zlaganda hotirjam , o’zga shaxslar bilan hayajonlanmay gaplshadilar.
-
Rahbar fazilatlari - Gippokratning fikricha , agar kishida za’faron safro ustun tursa , bunday kishi tezkor , qat’iy , harakatchan bo’ladi. Bu toifa kishilarni Gippokrat xoleriklar ( qoni qiziq kishilar) deb atagan.qadimgi yunonlar safroni “ xoley” deyishgan.
- Xoleriklar – ko’tarinki ruhda ishlay oladigan , qarshiliklar yenga oladigan kishilar bo’lib , ularning ishlash zavqi kayfiyatining buzilishi bilanoq tez o’zgarishi mumkin.Ular serjaxl , o’zini yahshi ko’radigan , tez gapiradigan odamlar bo’lib boshqalardan gapining ohangi bilan ajralib turadi.Xoleriklarning vazminlik darajasi huddi sangviniklarnikidek bo’ladi.Rahbar va boshqa va boshqa kishilarga nisbatan o’zini to’g’ri tutadi.
-
Rahbar fazilatlari - Nihoyat Gippokrat yana bir tur kishilarni ajratadiki , bundaylarning ahvoli , ruhiyati bir xilda turmaydi.Ular yomon kayfiyatga ko’proq moyil bo’ladilar, arzir-arzimas narsalardan qattiq kuyunaveradilar.Bunday kishilarni melanxoliklar deb atagan.Qadimgi yunonlarda “melanxolik” so’zi “ qora safro” degan ma’noni bildirgan.
- Melanxoliklar qulay sharoitda oldiga qo’yilgan maqsadlarni muvaffaqiyatli bajaradi.agar ishda sharoit , ya’ni vaziyat o’zgarsa , qiyinchilik tug’ilsa , ular o’zlarini panaga olib turishadi.
- o’ta ta’sirlanuvchi hususiyatiga ega tez toliqadigan va o’ziga ishonmaydigan tashvishsiz lekin juda sezuvchan nihoyatda arazchan juda oz kuladigan faolligi sust , tortinchoq , kamg’ayrat arzimagan sabablarga ko’zlaridan yosh oqib ketaveradigan yangi hodimlar bilan qiyinchilik bilan til topishadigan kishilardir
Rahbar fazilatlari - Odamlar psixologiyasida tez va aniq orientovkasi ( belgilash , taxmin qilish)
- Aqlni amaliy taxlidi (hususiyati)
- Hususiy amaliy masalalarniva ularni samarali yechish yo’lini ko’rish
- Muammolarni ko’rish va yechish qobiliyati.
- Muammolarni shablon bo’yicha emas , ularni ijodiy yechish qobiliyati.
- Aqlni egiluvchan va harakatchan bo’lishi.
- Odamlarni o’ziga jalb qila olishlik qobiliyati.
- Iroda kuchini amaliy aql bilan birga olib borish.
- Mardlik va o’zini tuta bilishlik.
- Matonatlilik
- Yetishmayotgan hususiyatlarni o’zlashtirish uchun o’zini tarbiyalash.
- Menejer sifatlari ( G.H.Popov)
Rahbar fazilatlari - Menejer sifatlari (Fin olimlari )
- Keng dunyoqarash
- Intuitsiya (oldindan sezish)
- Ishga ijodiy yondashish
- O’zgarishlarga tayyor turish
- Hamkorlikga intilish
- Natijani oldindan ko’ra bilishlik
- Sog’ manmanlik ( shuhratparastlik)
- Kerakliligini kurish va ajratish qobiliyati
- Mustaqil ish yuritish qobiliyati
- O’ziga vakolatni ola bilish qobiliyati
- Reja bajarish qobiliyati
Rahbar fazilatlari - Menejer sifatlari ( Ingliz olimlari)
- O’zini boshqara bilish qobiliyati
- Aqliy shaxsiy boyliklar
- Doimiy shaxsiy o’sishga tayanish
- Muammolarni yechish ko’nikmalari
- Innovatsiyalar ixtiro qila olishlik va innovatsiyalarga qobiliyati
- Atrofdagilarga ta’sir etish qobiliyati
- Zamonaviy boshqaruv munosabatlarini bilish
- Boshqarish qobiliyati va h.k.z.
Menejer va lider - Menejer –
- Bu maxsus tayyorgarlik ko’rgan ,boshqarishning sir-asrorlari , qonun-qoidalarini puxta egallagan malakali mutaxassisdir.
- Liderlik –
- Shaxslararo spontan aloqalar mobaynida vujudga kelgan yetakchi bilan kichik guruh va kollektiv a’zolarini muloqoti va faoliyatini tashkillashtirish va boshqalar jarayoni
Menedjer va lider. - administrator
- buyuradi
- boshqalar maqsadida ishlaydi
- reja – harakatlar asosi
- tizimga ishonadi
- dalillar ishlatadi
- nazorat qiladi
- harakatni ushlab turadi
- professional qaror qabul qiladi
- ishni to’g’ri bajaradi
- hurmatli
- Menedjerni Liderdan farqi
- innovator
- o’z maqsadlarida ishlaydi
- odamlarga ishonadi
- emotsiya ishlatadi
- ishonadi
- harakatga impuls beradi
- g’ayratli
- qarorlarni haqiqatga aylantiradi
- to’g’ri ish qiladi
- sevimli
Menejer va lider. - Menejerni samarali lider sifatida harakteristikasi
- Qo’l ostidagilari yuqori baholashadi
- Odamlarga ta’sir jarayonini tushunadi
- O’ziga ishonadi va fikrlarini aniq bayon qiladi
- O’zaro yahshi ta’sir o’rnatadi
- Talab qilingan hulq-atvorni taqdirlaydi
- Guruhlarga ta’sir strategiyasi bor
- Matonat va talabchanlikni namoyon etadi
- Boshqalar fikriga quloq soladi
- Ishontiruvchi tashqi ko’rinishga ega
- E'tiboringiz uchun rahmat!
Do'stlaringiz bilan baham: |
