Misr geografik o'rni, geologik tuzulishi, relyefi va foydali qazilmalari

Misr geografik o'rni, geologik tuzulishi, relyefi va foydali qazilmalari

• Reja:
• 1. Misr Geografik o’rni
• 2. Misr geologik tuzulishi
• 3. Misr relyefi va foydali qazilmalari

Misr ikki qit’ada: Afrikaning shimoli sharqi va Osiyoning janubi-g‘arbida joylashgan davlat. Janubda Sudan, g‘arbda Liviya, sharqda Isroil va Falastin bilan chegaradosh. Bundan tashqari shimolda O‘rta Yer dengizi, sharqda Qizil dengiz suvlari Misr sohillarini yuvib turadi. Misrning strategik jihatdan qulay joylashuvi butun Sinay yarimorolini nazorat qilish imkonini beradi. Bundan tashqari dunyoning eng muhim suv yo‘llaridan biri bo‘lgan Suvaysh kanali ham Misr nazorati ostida. Mamlakat maydonining 96% i cho'llardan iborat. G‘arbda Liviya cho‘li, sharqda Arabiston cho‘li, janubda Nubiya cho‘li yastanib yotadi. Misrning eng baland nuqtasi Sinay yarimorolidagi Jebel-Katrina tog‘i, balandligi 2637 metr.
Mamlakatning eng yirik daryosi Nil daryosi bo‘lib, u mamlakat xalq xo‘jaligida juda katta ahamiyatga ega. Misr janubida Nil daryosiga Osuan to‘g‘oni qurilgan bo‘lib, u mamlakatning elektr energetika manbayi hisoblanadi. Misr kontinental tropik iqlim hududida joylashgan.
Mamlakat hududining asosiy qismi cho‘llardan iborat bo'lganligi sababli hayvonot va o‘simlik dunyosi unchalik boy emas.
Misr (rasmiy nomlanishi: Misr Arab Respublikasi (arabcha: جمهورية مصر العربية‎‎)) Afrikaning shimoliy-sharqiy qismida joylashgan davlatdir. Maydoni 1 million 14 ming km². Aholisi 102 million kishi. Poytaxti — Qohira shahri. Maʼmuriy jihatdan 27 viloyatgaga boʻlinadi. Isroil, Falastin, Sudan va Liviya davlatlari bilan chegaradosh. Misr shimolda Oʻrta yer dengizi, sharqida Qizil dengiz joylashgan.Misr davlati ham islom davlatlaridan biri va aholisining asosiy qismi musulmon. Misr davlati- pul birligi Misr funti. Davlat tili- arab tili. Prezidenti- Abdulfattoh as-Sisiy. Misrda yetti moʻjizadan biri yaʼni Misr piramidalari joylashgan.
Mamlakatning asosiy qismi qadimiy platformaning chetida joylashgani uchun uning hududida tekisliklar koʻp. Shtatning katta qismi dengiz sathidan 300-1000 m balandlikda joylashgan. Misrda bir nechta relyef zonalari mavjud. Ulardan biri Osiyoga tegishli Sinay yarim orolidir. Bu sharqiy qiyalikli uchburchakdir. Bo'ylabQizil dengiz eng baland nuqtasi 2637 m boʻlgan togʻlar zanjiridan oʻtadi.
Misrning tavsifi ikki cho'l: Liviya va Arabistonning chegarasida joylashgan Nil daryosini eslatmasdan turib to'liq bo'lmaydi. Delta va daryo vodiysi ikkinchi relyef zonasini tashkil qiladi. Nil daryosining uzunligi 1,5 ming km. Mamlakatning janubiy qismida daryoning kengligi taxminan 1 km, Qohira darajasida esa allaqachon 25 km. Ushbu shahar hududida Nil shoxlarga bo'linib, 25 ming km2 bo'lgan delta hosil qiladi. Suv toshqinlari paytida daryo qirg'oqlarini loy qatlami bilan qoplaydi, bu esa tuproqni dehqonchilik uchun qulay qiladi. Bu yerlar Misrning non savatidir. Bu mamlakat aholisining asosiy qismi daryo qirg'oqlarida yashaydi.

Liviya cho'li Nil daryosining g'arbiy qismida joylashgan bo'lib, uchinchi relyef zonasini tashkil qiladi va mamlakat hududining 70% dan ortig'ini egallaydi. Shu sababli, Misrning tavsifi ushbu bo'sh joylarni eslatmasdan to'liq bo'lishi mumkin emas. Bu joy Yerdagi eng qurg'oqchil joylardan biridir. Cho'lda O'rta er dengizi tomon deyarli sezilmaydigan qiyalik bor (600 dan 100 m gacha). Uning yuzasida qum bor-yo'g'i beshdan bir qismini tashkil etadi, qolgan qismi maydalangan tosh va ohaktosh bo'laklaridir.

• Liviya cho'li Nil daryosining g'arbiy qismida joylashgan bo'lib, uchinchi relyef zonasini tashkil qiladi va mamlakat hududining 70% dan ortig'ini egallaydi. Shu sababli, Misrning tavsifi ushbu bo'sh joylarni eslatmasdan to'liq bo'lishi mumkin emas. Bu joy Yerdagi eng qurg'oqchil joylardan biridir. Cho'lda O'rta er dengizi tomon deyarli sezilmaydigan qiyalik bor (600 dan 100 m gacha). Uning yuzasida qum bor-yo'g'i beshdan bir qismini tashkil etadi, qolgan qismi maydalangan tosh va ohaktosh bo'laklaridir.
• Sahroda pastliklar bor:
• Qattara 19 ming km dan ortiq maydonga ega2, uning tubi dengiz sathidan 133 m pastda joylashgan.
• Fayoum 700 km oʻlchamda2 va chuqurligi 17 m gacha.
• Er osti suvlari yuzaga chiqadigan koʻplab sayoz joylar. Ularda vohalar qadimdan shakllangan va yerlar oʻzlashtirilmoqda.

20% mamlakat hududining Arab choʻli (toʻrtinchi relyef zonasi) egallagan, uning platosi asta-sekin koʻtarilib bormoqda. Qizil dengiz tomon. Suv qirgʻogʻida qoya 700 m ga etadi. Choʻl yuzasida chuqurliklar yoʻq, vayronalar bilan qoplangan. Uning hududida quruq daryolarning ko'plab kanallari mavjud. Ulardagi suv faqat qishda paydo bo'lishi mumkin. Cho'lning sharqiy chegarasi tog'lar zanjiri bilan belgilanadi, ularning eng kattasi Shaib al-Banat bo'lib, balandligi 2187 m.