Muhammad al-Xorazmiynomidagi Toshkent axborottexnologiyalariuniversitetiFarg’onafiliali Kompyuterinjiniringfakulteti 710-20-gurux talabasi

Muhammad al-Xorazmiynomidagi Toshkent axborottexnologiyalariuniversitetiFarg’onafiliali

Kompyuterinjiniringfakulteti 710-20-gurux talabasi

Abduxamidov Muxammadzokirning

MALUMOTLAR BAZASI fanidan

Laboratoria ishi

1 Laboratoriya ishi
Mavzu: Ma`lumotlar bazasini loyihalash. Mohiyat – aloqa diagrammasini

Variyant 2.
Predmet soha: Supermarket.
O`byektlari:

1. 
   Bolimlar( bolim nomi, rastalar soni, sotuvchilar soni, zal raqami).
   
2. 
   Lavozimlar( lavozim nomi, shtat birligidagi summasi).
   
3. 
   Sotish( sotuvchi, tovar, sanasi, vaqti, miqdori, narxi, summasi).
   
4. 
   Tovarlar( Tovar nomi, bolim, ishlab chiqarilgan mamlakat, saqlash sharoiti, saqlash muddati).
   
5. 
   Xodimlar( ismi, familiyasi, otasining ismi, bo`limi, tug`ilgan yili, ishga kirgan yili, ish staji, lavozimi, jinsi, manzili shaxri, telefoni).
   

Supermarket predmet sohasi uchun mohiyat – aloqa modelini qurilishi.

2- Laboratoriya ishi
Mavzu: SQL tilida jadvallarni yaratish, o’zgartirish va o’chirish.
mysql> create database supermarket;
Query OK, 1 row affected (0.56 sec)
Amali orqali “Supermaret” nomli malumotlar bazasini yaratdik va
mysql> use supermarket;
Database changed
buyrug`I bilan yaratgan malumotlar bazamizga kirib oldik.
Bu yerda bazamizga create table bilan jadvallar qo’shamiz.
mysql> create table maxsulotlar (id int(2), maxsulot_nomi varchar(25));
Query OK, 0 rows affected, 1 warning (1.51 sec)
Yaratgan jadvallarimizi show tables; buyrug`I bilan ko``rishimiz mumkin.

Keraksiz jadval yoki bazalarni Drop orqali o`chirib tashlanadi.
mysql> drop table maxsulotlar;
Query OK, 0 rows affected (0.54 sec)
Bu jadval sifatlarini desc buyrug`I orqali ko`rishimiz mumkun.
mysql> desc bolimlar;

Yaratgan jadvaldagi malumotlarni o`zgartirish, qo`shish, o`cherish va boshqa amallar uchun Alter dan foydalanishimiz mumkin.
Masalan:

1. 
   ADD
   

mysql> alter table bolimlar add bolim varchar(7);
Query OK, 0 rows affected (0.83 sec)
Records: 0 Duplicates: 0 Warnings: 0

2. 
   MODIFY
   

mysql> alter table bolimlar modify bolim char(7);
Query OK, 4 rows affected (0.37 sec)
Records: 4 Duplicates: 0 Warnings: 0

Modify orqali jadvallarga kalitlar qoshsa ham boladi
Masalan:
alter table bolimlar modify bolim char(7) not null primary key;

3. 
   DROP
   

mysql> alter table bolimlar drop bolim;
Query OK, 0 rows affected (0.07 sec)
Records: 0 Duplicates: 0 Warnings: 0


3- Laboratoriya ishi
Mavzu: Ma’lumotlar bazasida ma’lumotlarni yozish, o’zgartirish va o’chirish.
berilgan jadvallarga malumot kiritish uchun sql tilida INSERT operatoridan foydalaniladi.
Masalan: xodimlar degan jadvalga (ism-Muxammadzokir, familiyasi-Abduxamidov, lavozimi-sotuvchi) shu malumotlarni kiritamiz.
Chunki bu kataklarni bosh qoldirish mumkin emas chunki jadvalni yaratayotganimizda jadval imkoniyatlariga not null deb yozganmiz shuning uchun bu kataklarni bosh qoldirib bo`lmaydi.
mysql> insert into xodimlar (ismi, familyasi, lavozimi) values("Abduxamidov","Muxammadzokir","sotuvchi");
Query OK, 1 row affected (0.10 sec)

Jadvalga malumotlarni kiritganimizdan song uni natijasini ko’rish uchun

SELECT dan foydalanamiz.
mysql> select * from xodimlar;