Muxammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot Texnologiyalari universiteti
Download 0.53 Mb.
|
MT mus-1
- Bu sahifa navigatsiya:
- Mustaqil ish
- Ma`lumotlar modellari turlari
- Tarmo q ma’lumotlar modeli
- Tarmokli MB turida ma’lumotlar bilan kuyidagi ishlarni bajarish mumkin. MB yozuvlarini q idirish Y a
- Ma’lumotlarning relyasion modeli
O’zbekiston Respublikasi Axborot Texnologiyalari va Komunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi Muxammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot Texnologiyalari universiteti Tizimli va amaliy dasturlash kafedrasi Ma’lmotlar tuzilmasi va algoritmlash fanibo’yicha Mustaqil ish Bajardi: 017-guruh talabasi Sa’dullayev Latif Tekshirdi: Muminov Sanjar MAVZU: Ma’lumotlar modeli . UML modellashtirish tili haqida REJA:
Ma’lumotlar modeli haqida tushuncha Ma’lumotlar modelini ishlatish UML modellashtirish tili Ma’lumot modeli tushunchasi Zamonaviy MBBT lari datalogik bosqichda xilma–xil ma`lumotlar bazasi bilan ishlashni ta’minlaydi. Hozirgi kunda eng ko‘p o‘rganilgan va keng ishlatiladigan ma’lumot modellari mavjud. Ma’lumot modeli bu ma`lumotlar bazasini ma’lumot elementlari to‘plami orasidagi bog‘lanish strukturalarini tasvirlovchi umumiy sxemadir. Ma’lumot modelini 3 ta kerakli komponentasi mavjud: Mavjud bo‘lgan ma’lumot strukturalarini aniqlash vositalari majmuasi; Ma’lumotlarni qidirish va takomillashtirish uchun MB xolatiga qo‘llaniladigan amallar to‘plami. Oshkor holda MB holatini aniqlovchi va bir butunligini ta’minlovchi vositalar to‘plami. Ma`lumotlar modellari turlari Ierarxik modellar Ierarxik modellarda yozuvlar daraxtsimon strukturali ko‘rinishda bo‘ladi. MBBTlardan ba’zi birlari faqat ierarxik tuzilishga ega bo‘lganlari bilan ishlatiladi. Ierarxik tuzilishli ma’lumotlar sodda yaratiladi. Bu ko‘pincha tadbiqlarda qulay, lekin ma’lumotlarni ko‘plari daraxtsimon strukturali bog‘lanish tabiatiga ega emas.
Ierarxik modelda ma`lumotlar strukturasi daraxtsimon formada bo`ladi. Eng yuqori satxda bitta ob`yekt bo`lib u ildiz deb nomlanadi. Ushbu ob`yekt ikkinchi satx ob`yektlari bilan bog`lanadi. Ikkinchi satx ob`yektlari faqat uchinchi satx ob`yektlari bilan bog`lanadi Tarmoq ma’lumotlar modeli Agar munosabatdagi joriy element bir necha berilgan elementga ega bo`lsa, bunday bog`lanishlarni ierarxik strukturalar bilan tavsiflab bo`lmaydi. Bunday tuzilmalar tarmoqli graflar bilan tavsiflanadi. Tarmoqli strukturalarda element ixtiyoriy boshqa element bilan boglanishi mumkin. Ya’ni, tarmoqli bir necha kichkina ob’ektlardan to`plangan yirik ob’ekt deb qarash mumkin. Ushbu chizmada boglanishlarni tarmoqli modelda tasvirlanishi keltirilgan. Tarmokli MB turida ma’lumotlar bilan kuyidagi ishlarni bajarish mumkin. MB yozuvlarini qidirish Yangi yozuvni yaratish Joriy yozuvni olib tashlash Joriy yozuvni tiklash Yozuvni bog`lanishga qo`shish Yozuvni boglanishdan olib tashlash Bog`lanishlarni o`zgartirish PS – predmet soha; ILM – infologik model; DLM – datalogik model; MFM – ma’lumotlarni fizik modeli; AT – axborot tizimi; Ma’lumotlarning relyasion modeli Relyasion MB kuchli nazariy fundamentga ega bo‘lib, u matematik munosabatlar (otnosheniya) nazariyasiga asoslangan. Ma’lumotlarning relyasion modeli konsepsiyasi 1970 yilda E.F.Kodd tomonidan taklif qilingan bo‘lib, u ma’lumotlarni tavsiflash va tasvirlashning amaliy dasturlaridan bog‘liq bo‘lmasligini ta’minlash masalasini hal qilish uchun xizmat qiladi. Ma’lumotlarning relyasion modeli asosida «munosabat» tushunchasi yotib, u inglizcha relation so‘zidan olingan. Ba’zi bir qoidalarga amal qilgan holda munosabatlarni ikki o‘lchovli jadval ko‘rinishda tasvirlash mumkin. Jadval har qanday odamga tushunarli va qulaydir. Real dunyo ob’ektlari haqidagi ma’lumotlarini EHM xotirasida saqlash va ular orasidagi munosabatlarni modellashtirish uchun munosabatlar (jadval) to‘plamidan foydalanish mumkinligini. UMLga kirish UML nima? UML diagrammalarining turlari UML sintaksisi Har xil diagramma turlarining tavsifi Oqilona atirgul va UML UML xavflari UML nima? Aloqa dasturiy ta'minotini yaratish uchun standartlashtirilgan, grafik "modellashtirish tili" Amalga oshirishdan mustaqil spetsifikatsiyalarga ruxsat beradi: foydalanuvchi va tizimning o'zaro ta'siri (talab qilinadigan harakatlar) javobgarlikni bo'lish (OO) katta yoki mavjud tizimlar bilan integratsiya ma'lumotlar oqimi va bog'liqlik ishlash tartibi (algoritmlar) parallel operatsiyalar Download 0.53 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling