N. R. Batrakov va boshqalarning [2] maqolasi qatlamning suvi 90% dan oshsa va neftning yopishqoqligi 60 mPa dan oshsa qatlam o'tkazuvchanligi 0,01 Darsidan past bo'lgan oraliq'da yoqori kritik suyuqlik suv neft


Download 45.57 Kb.
Sana18.02.2023
Hajmi45.57 Kb.
#1210053
Bog'liq
01.09.Obzor literatur


[1] Nanofluid yordamida govak muhitdan neftni siqib borish jarayonini sonli modellashtirish amalga oshirilgan. Bu jarayonni tasvirlash uchun sirt taranglik kuchlari va namlanish burchagi hisobga olinadigan ikkita aralashmaydigan suyuqlikning oqim modelidan foydalanilgan. Almashtiruvchi suyuqlikka nanozarrachalar qo'shilishi, neftni govak muhitdan siqib borish jarayoniga sezilarli ta'sir ko'rsatgan.


N.R.Batrakov va boshqalarning [2] maqolasi qatlamning suvi 90% dan oshsa va neftning yopishqoqligi 60 mPa dan oshsa qatlam o'tkazuvchanligi 0,01 Darsidan past bo'lgan oraliq'da "yoqori kritik suyuqlik - suv - neft" tizimini uch fazali uch komponentli filtrlashning matematik modelini ishlab chiqishga bag'ishlangan.... Mualliflar tomonidan taklif qilingan model, neftni ko'paytirishning an'anaviy usullariga xos bo'lgan chegaraviy cheklovlar mavjudligini hisobga olgan holda, suv qatlamdan yuqori kritik karbonat angidrid bilan neftni siqib borish jarayonini tasvirlaydi.


Maqola [3] da intelektual quduqlardan foydalangan holda texnologik echimlar keltirilgan, buning natijasida murakkab tog’ kon -geologik sharoitda neft va gaz qazib olishni ko'paytirish mumkin. Keltirilgan yondashuvlarning ko'pchiligining samaradorligi 3D matematik modellashtirish ma'lumotlari bilan tasdiqlangan. Texnologik echimlarning ba’zilari g'oyalar darajasidagi takliflardir.


Gorizontal quduqlar bo'ylab oqimlarni nazorat qilish, qazib olish rejimlarini o'zgartirish imkoniyati bilan, siqib borish qamrov koeffisientini yaxshilash uchun juda dolzarb vazifa hisoblanadi. Modellashtirish ishlari ko'plab tadqiqotchilar tomonidan amalga oshirilgan [4-12]. Bu ishlarning maqsadi qo'shimcha neft ishlab chiqarishga smart quduq uskunalari orqali erishishdir.


[13] da Moddiy balans usulidan foydalangan holda, tabiiy suvlarining (законтурных вод) suv bosimi rejimida konlarni ishlashini modellashtirish amalga oshirilgan. Tabiiy suvlarining suv bosimi rejimida konni ishlab chiqishda asosiy vazifa-suv omborining bosimini nazorat qilish. Bu parametr ishlab chiqarish quduqlariga mahsulot oqimini ham, qatlam suvining tushishini ham aniqlaydi. Bunday nazorat mahsulot tanlash va suvli qatlamdan suv oqimi o'rtasidagi muvozanatni yaratish va saqlash orqali amalga oshiriladi.


Moddiy balans usulini qo'llagan holda, nisbatan sodda geologiyaga ega, kichik, yaxshi bog'langan konlarning ishlashini oldindan taxmin qilish mumkin, natijada qurilgan model: konlarni bosimi dinamikasini bashorat va nazorat qiladi.

[14] da, texnologik gidravlik yoriq bilan bog'langan ikkita quduqli, o'tkazuvchanligi past govak muhitda bosim maydonining tarqalishi muammosi ko'rib chiqilgan. Bu muammoning taxminiy sonli yechimi olingan.


[15] da yomon o'tkazuvchanlik muhitda Non-Darsy filtrlashning asosiy qonunlariga, shuningdek dinamik o'tkazuvchanlikka asoslanib, o'tkazuvchanlikning dinamik funktsiyasi keltirib chiqarilgan. Shu asosda nochiziqli va boshlang'ich bosim gradiyenti ta'sirini inobatga olgan holda o'tkazuvchanligi past bo'lgan rezervuarlar uchun qisman-raqamli modellashtirishi yaratilgan va diskretizatsiya yo'li bilan sonli model qo'lga kiritilgan. Simulyatsiya sinovi natijalariga ko'ra, bu model va usul o'tkazuvchanligi past bo'lgan rezervuarlarda filtratsiyani yaxshi aks ettiradi, bu esa nochiziqli va boshlang'ich bosim gradiyenti ta'sirini yanada aniqroq aks ettiradi.


Suv xaydash jarayonida, suyuq va qattiq o'zaro ta'sir tufayli, loy tosh (argillit) qatlamlari shikastlanishi va o'tkazuvchanlik o'zgarishiga olib kelishi mumkin.


Ushbu maqolada [16], Suv xaydash orqali past o'tkazuvchan ko’p qatlamli neft ombori qatlamlari oralig’ida o'tkazuvchanlikni o'zgartirish orqali neft qazib olishni ko’paytirish va tezlashtirish masalasi ko’rib chiqilgan. Samarali stress nazariyasiga (теории эффективных напряжений) asoslanib, bo'shliqlar nisbati, o'tkazuvchanlik va samarali stress o'rtasidagi dinamik rivojlanayotgan munosabatlarni hisobga olgan holda, cheklangan elementlarni tahlil qilish usuli yordamida omborlar oralig'idagi tizim o'rganiladi.

Maqolada [17] bir xil bo’lmagan g’ovak muhitda ikki o'lchovli xolatda kuchli ifloslangan neftni filtrlashning beqaror jarayoni muhokama qilinadi. Vaqt o'tishi bilan mayda zarrachalarning cho'kish tezligi, g'ovaklik va filtratsiya koeffitsientlari o'zgarishi kabi omillarni hisobga oladigan matematik model ishlab chiqilgan. Matematik model, parabolik tipdagi differentsial tenglamalar tizimining qo'shma yechimiga tushiriladi, bu esa past o'tkazuvchan bo'linma bilan ajratilgan rezervuarlardagi filtrlash jarayonlarini tegishli boshlang'ich va chegaraviy shartlar bilan tavsiflanadi.


[18] da G’ovakli muhitda qo'shma gaz-suv filtratsiyasi masalalarini matematik modeli, sonli hal qilish usullari va algoritmlari ko'rib chiqilgan. Govakli muhitda gaz-suvni nostatsionar qo'shma filtrlash jarayonining matematik modeli parabolik tipdagi chiziqli bo'lmagan differentsial tenglamalar tizimi bilan tasvirlangan. Gazning govakli muhitda suv bilan almashishining chegaraviy qiymati muammosining sonli echimida differentsial-farqli tenglamalar tizimlari uchun differentsial progonka usuli qo'llaniladi. Gaz bosimi funktsiyasiga nisbatan differentsial-farqli tenglamalar tizimi chiziqli emas, shuning uchun nochiziqli atamalarni kvazilinearizatsiya qilish usuliga asoslangan iterativ usul qo'llaniladi. G'ovakli muhitda gazni filtrlashning nostatsionar jarayonlarini o'rganish bo’yicha hisoblash tajribalarini o'tkazish uchun hisoblash algoritmlari va dasturiy ta'minoti ishlab chiqilgan. Ishlab chiqilgan dasturiy ta'minot natijalari, shuningdek hisoblash tajribalari natijalari grafik shaklda vizual shaklda berilgan.


Maqolada [19] bir xil bo'lmagan qatlamda elastik suyuqlikni turg'un filtrlashning ikki o'lchovli muammosini sonli hal qilish imkoniyati ko'rib chiqilgan. Rezervuarning ishlashi paytida bosim taqsimotini topish masalasi o'zgaruvchan koeffitsientli parabolik turdagi differentsial tenglamani echishgacha kamayadi. Masala taxminan cheklangan farq usuli yordamida hal qilinadi.


Ushbu maqolada [20] neft qatlamlarini modellashtirish uchun ishlatiladigan uglevodorodlar tizimini sonli o'rganilgan. Ushbu tizim suyuqlikning siqilishiga olib keladigan g'ovakli muhitda massa o'tkazilishi bilan ikki fazali oqimni (neft va gaz) tavsiflovchi soddalashtirilgan modeldir. Ushbu turdagi oqim parabolik degeneratsiyalangan nochiziqli bo'lmagan konveksiya-diffuziya tenglamalari tizimi tomonidan modellashtirilgan.


Maqolada [21] Yoriq muhitda bir fazali suyuqlikni filtrlash modellari ko'rib chiqilgan. Yoriqlarning mavjudligi filtrlash jarayonlariga sezilarli ta'sir ko'rsatadi, chunki yoriqlar yuqori o'tkazuvchanlik kanallari hisoblanadi. Matematik model bosimning parabolik tenglamasi bilan tasvirlangan. Yoriq oqimining approksimatsiyasiga ikkita yondashuv keltirilgan: 1 -yondashuv (Yoriq egallagan hujayra uchun bir hil bo'lmagan koeffitsientlarni berish orqali) va 2 -yondashuv (yoriqning diskret modeli yordamida). Ikkala yondashuv ham panjara usullari yordamida yoriqlardagi oqimni aniq modellashtirishga imkon beradi. Masalaning approksimatsiyasi cheklangan farq usuli va chekli elementlar usuli yordamida amalga oshirilgan. Modeldagi ikki o'lchovli muammo bo'yicha taqdim etilgan ikkita usulni sonli taqqoslash amalga oshiriladi. Uch o'lchovli holat uchun modellashtirish natijalari ham keltirilgan.


[22] bu Ishda govak muhitda bir fazali turg'un bo'lmagan gaz filtrlash tenglamasini sonli yechish texnikasi tasvirlangan. Klassik Leybenson tenglamasining linearizatsiyasi amalga oshiriladi. Olingan chiziqli tenglamani echish uchun fazoviy o'zgaruvchilar va vaqt ichida to'yinmagan samarali sonli algoritm tuziladi.


Suv tarkibida mikro yoki nano kattalikdagi pufakchalar shaklida mayda dispers gaz fazasi bo'lgan holatda uch fazali "suv-gaz-neft" aralashmasini g'ovak muhitda o'tkazish muammosi [23] ko'rib chiqiladi. Pufakchalarning uzatilishi asosan dispers faza (suv) oqimi bilan aniqlanadi deb faraz qilinadi. Bu holda, govak bo'shliqdagi gaz fazasining, shuningdek suv va neftning katta to'planishi ko'p fazali aralashmalar uchun o'zgartirilgan Darcy qonuniga muvofiq o'tkaziladi (uzatiladi). Asosiy fazalar (suv, gaz, neft) filtrlash tenglamalariga bo'ysunganda va nozik dispersiyali gaz fazasi Boltsman tipidagi kinetik tenglama bilan tasvirlangan bo'lsa, aralashmaning harakatlanishining matematik modeli qurilgan.


[24] da Ikki fazali suyuqlikni govakli bir hil bo'lmagan muhitda filtrlash jarayoni ko'rib chiqiladi. Bu jarayon to'yinganlik, filtratsiya tezligi va teshik bosimi uchun bog'langan tenglamalar tizimi bilan tavsiflanadi. To'yinganlik uchun statsionar bo'lmagan konveksiya-diffuziya tenglamasi mavjud bo’lganda, matematik modellar Kapillyar kuchlarga bilan va ular hisobga olinmagan xolda ko'rib chiqiladi.


Ushbu maqolada [25] ma'lum fizik-kimyoviy xususiyatlarga ega bo’lgan govak modda bilan to'ldirilgan rezervuarning laboratoriya modeliga kiruvchi ikki komponentli ikki fazali aralashmaning bosimi, tezligi va tarkibiy qismlarining kontsentratsiyasining o'zgarish dinamikasini tavsiflovchi matematik model ko'rib chiqiladi. Matematik model mos boshlang'ich va chegaraviy shartlarga ega bo'lgan nochiziqli fazoviy-bir o'lchovli xususiy xosilali differentsial tenglamalar tizimi bilan tavsiflanadi. Laboratoriya tajribalari shuni ko'rsatadiki, vaqt o'tishi bilan tizim barqarorlashadi, bu muammoning statsionar formulasiga o'tishga asos bo'ladi.


Xususiy xosilali differentsial tenglamalar tizimida yuzaga keladigan masalarni sonli echish uchun, saqlanish qonunlarini to'g'ridan-to'g'ri bajarishga imkon beradigan aralash chegaraviy elementlar usuli qo'llaniladi [26].

[27-29] Neft konlarini o'zlashtirishda uch o'lchovli super elementlarning modelini ishlatishning nazariy asoslari va amaliy tajribasi muhokama qilinadi. Taqdim etilgan model, neft konidagi quduqlar soniga teng keladigan katta hajmli hisoblash xujayralari (superelementlar) dan foydalanish natijasida ikki fazali filtrlashni yuz baravar tezlashtirish imkonini beradi.Bu holda, muammoni o'rtacha bosim va to'yinganlik maydonlari bo'yicha shakllantirish orqali quduqlar yaqinidagi nozik ichki panjaralarda qarorni keyinchalik takomillashtirish bilan sonli echimning etarli aniqligi ta'minlanadi.


Maqolada [30] har xil fazoviy-vaqt o'lchovlari jarayonlari uchun har xil darajadagi tafsilotli ikkita modelni qo'llagan holda, neft omborini o'zlashtirishni ikki bosqichli modellashtirish usuli taklif qilingan. Birinchi bosqichda neft toshqinlarining global dinamikasi tasvirlangan (masshtablar - kilometr va yillar). Buning uchun xarakterli hujayra kattaligi 200-500 m bo'lgan superelementlarning katta hisoblash to’ridan foydalaniladi, bunda ikki fazali filtrlashning o'rtacha tenglamalari echiladi. Bu tenglamalarni yozishda, absoliut va nisbiy fazali o'tkazuvchanlik uchun oldindan maxsus apskeyling protsedurasi bajariladi. Ikkinchi bosqichda kichik masshtabli filtrlash oqimlarini (masshtablar - metr va kunlar) hisoblash uchun modelni mahalliy (super elementlar guruhi uchun) aniqlashtirish quriladi.

Neftning harakatlanishi chegaralanuvchi gradientli filtrlash qonuniga va suv esa Darsi qonuniga mos kelganda, Vertikal va gorizontal quduqlar tizimi bilan ishlaydigan tekis deformatsiyalanmaydigan qatlamda aralashmaydigan ikkita suyuqlikni (neft va suv) filtrlash [31]da ko'rib chiqilgan. Ikki fazali filtrlash sohasidagi bosim va neftning to'yinganligini sonli aniqlash usuli va tegishli farq analoglari keltirilgan.


[32] da g'ovakli muhitda muvozanatsiz ikki fazali (masalan, suv-neft) oqimlar uchun takomillashtirilgan matematik model keltirilgan.


[33] da muallif g'ovakli muhitda ikki fazali oqim uchun Barenblatt taklif qilgan natijalarga asoslanib, uch fazali oqim muammosini ko'rib chiqadi. Asosiy g'oya, lokal evolyutsiya tenglamasi yordamida haqiqiy to'yinganlik bilan bog'liq bo'lgan samarali suv va gaz to'yinganligini joriy etish orqali muvozanatsiz ta'sirlarni kiritishdir. Muallif muvozanatsiz ta'sirlar uch fazali oqim tenglamalarini yechishda sifat va miqdoriy farqlarga olib kelishini tasvirlab beradi va tahlil qiladi.


[34] da gorizontal yo'nalishda bir hil govak muhit orqali ikki fazali oqimdagi beqarorlik muammosining analitik yechimi berilgan. Bu hodisa neft qazib olishda juda muhim ahamiyatga ega. Bir hil govak muhitda beqarorlikning olingan matematik modeli manbasiz yoki поглотителя absorbersiz gorizontal yo'nalishni hisobga oladi. Boshqaruvning nochiziqli qisman differentsial tenglamasi aniq boshlang'ich va chegaraviy shartlar yordamida variatsion iterativ usul yordamida hal qilinadi.


Ushbu maqolada [35], Darsi qonuniga muvofiq, elastik rezervuarda zaif siqiladigan aralashmaydigan suyuqliklarni (neft va suv) ikki fazali filtrlash modeliga asoslanib, suv toshqinining superelement matematik modeli ko'rib chiqilgan.


Ko'p fazali suyuqliklarni filtrlashning asosiy tenglamalari massa saqlanish qonuni va Dartsi qonuni bilan tavsiflanadi [36, 37–40].

[41] da Xitoyning Liaohe havzasidagi g'arbiy pastlikdagi (jarlikdagi) bug toshqini eksperimental maydonida, neft-gaz-suv tizimi rezervuarining rivojlanish xususiyatlari geologik statistika va kompleks tadqiqotlar asosida qiyosiy tahlil usullari, logistika, analitik testlar va ishlab chiqarish samaradorligi to'g'risidagi ma'lumotlar bilan o'rganilgan.


Maqola [42] govak muhitda oqimlarni matematik modellashtirishga qaratilgan. Natijalar mikrogravitatsiya sharoitida bajarilgan namunaviy tajribalar bilan taqqoslanadi. Ikki o'lchovli va uch o'lchovli geometriyada yopishqoq suyuqlikni kamroq yopishqoqlik bilan almashtirish beqarorligining sonli tadqiqotlari o'tkazilgan. Uch o'lchovli hodisalarning beqarorlik o'sishiga ta'siri o'rganilgan.


Uch fazali suyuqlikda kapillyar diffuziyaning uchburchak tenzoriga mos keladigan kapillyar bosimlarni o'rganish [43] da ko'rib chiqiladi. Qisqartirilgan tizim integro-differentsialdir, chunki umumiy oqim tezligi va ma'lum bir bosim tushishi sharoitida fazalar to'yinganligini oqim maydoni chegaralaridagi fazalardan birida taqsimlash talab qilinadi. Ko'rinib turibdiki, kapillyarlar almashinuvi muammosida degeneratsiyalangan tizimni maxsus maksimal printsip asosida tekshirish mumkin.


[44] da, bir hil bo’lmagan qatlamda bir o'lchovli uch fazali filtrlash muammosi neft va suv fazalarida gazning eruvchanligi, fazalar va siqilish qobiliyati, govak muhit xamda graviyatsiyani hisobga olingan holda son jihatdan tatqiq qilingan va hal qilingan.

[45] da, govak muhitda uch fazali oqimning umumiy muvozanatsiz modeli, shu jumladan tortishish va kapillyar atamalar keltirilgan va bir necha uch fazali tizimlarda Rimann muammosini tahlil qilish uchun ishlatiladi. Taklif qilinayotgan model nisbiy o'tkazuvchanlik va kapillyar bosim funktsiyalarida dinamik ta'sirlarni hisobga olgan holda uch fazali tizimlar uchun Barenblatt modelining kengaytmasidan foydalanadi. Mualliflar muvozanatsiz ta'sirlar hisobga olinsa, Riemann muammosining echimini taqqoslashadi. Muvozanat formulasi elliptik mintaqada beqaror tebranish yechimini ishlab chiqsa, muvozanatsiz yechim silliq va barqaror bo'ladi. Ushbu ish natijalari govak muhitda uch fazali oqimning xatti-harakatlarini yaxshiroq tushunish uchun foydali bo'lishi mumkin.


Mualliflarning boshqa bir ishida [46], ko'p fazali suyuqlikning qatlamli govak muhitda oqishi jarayonlari kapillyar va tortishish kuchlarini hisobga olgan holda o'rganilgan. Taklif etilayotgan hisoblash algoritmlari ikki va uch fazali oqimlarning test masalalari bo'yicha (aprobatsuya qilingan) sinovdan o'tkazildi. Mualliflar ta'riflagan yondashuv neft mahsulotlari va boshqa ifloslantiruvchi moddalar to'kilishi oqibatida tuproq va er osti suvlarining ifloslanishi bilan bog'liq ekologik muammolarni hal qilishda ishlatilishi mumkin.
A.Yu.Demyanov, O.Yu.Dinariyev va E.N.Ivanov [47] uch fazali "suv-gaz-neft" aralashmasining govak muhitda, suvda nozik dispersiyali gaz fazasini mikro yoki nano o'lchamdagi pufakchalar shaklida o'z ichiga olgan holda o'tkazish jarayonini o'rganadilar.. Mualliflar pufakchalarning uzatilishi asosan dispers faza (suv) oqimi bilan belgilanadi degan taxminga asoslanadi. Bu holda, ko'p fazali aralashmalar uchun, govak bo'shliqdagi gaz fazasining, shuningdek suv va yog'ning katta to'planishi o'zgartirilgan Darcy qonuniga muvofiq tashiladi узатилади. Asosiy fazalar (suv, gaz, neft) filtrlash tenglamalariga bo'ysunganda va nozik dispersiyali gaz fazasi Boltsman tipidagi kinetik tenglama bilan tasvirlanganida, aralashmaning harakatlanishi uchun matematik model ishlab chiqilgan.
Nasos ishlaganda qatlamdagi va quduqdagi "neft-gaz-suv"- Ko'p fazali oqimning barqaror bo'lmagan oqimini modellashtirish-, A.S.Topolnikov va boshqalarning ishlarida ko'rib chiqilgan. [48]. Tadqiqotchilar qatlamdagi oqimni bir fazali deb hisoblaydilar va ko'p fazali muhit komponentlarining nisbiy harakatini, issiqlik va massa almashinuvini, shuningdek oqim rejimini hisobga oladilar. Mualliflar neftni qazib olish jarayonida paydo bo'ladigan statsionar bo'lmagan ta'sirlarni ko'rsatish uchun modelni ishlatishga misollar keltirishadi.

Ushbu maqolada [49], Darcy qonuni va oqimlarning uzluksizligi qonuniga asoslangan klassik yondashuv doirasida, ko'p komponentli gaz-kondensat aralashmasining g'ovak muxitdan yo'q bo'lish rejimida o’tishini tavsiflovchi nochiziqli differentsial tenglamalar tizimi uchun boshlang'ich chegara muammosini matematik bayoni tuzilgan.


Qatlam laboratoriya modelining kamayishi (emirilishi) haqidagi eksperimental ma'lumotlarga raqamli natijalarni kiritish orqali, modellashtirilgan tizim uchun fazalararo o'tish koeffitsientini aniqlaydigan parametrlar qiymatlari olingan. Xuddi shu parametrlardan foydalanib, dumaloq simmetriya yaqinlashuvida yupqa gazli qatlamning emirilishining kompyuter modeli amalga oshirilgan.

[50] da ko'p komponentli muhitni filtrlash jarayonining modeli keltirilgan, unda gaz fazasining nisbiy fazali o'tkazuvchanligi aralashmaning yopishqoqligi, zichligi va kapillyar ta'sirini hisobga oladigan yangi ifoda bilan almashtiriladi.


Gazning siqiluvchanligini hisobga olgan holda neft va gaz, yoki neft, gaz va suvning ikki o'lchovli qo'shma filtrlash muammolari matematik tarzda shakllantirilgan. Neft, suv va gazni govak muhit orqali birgalikda filtrlash ko'rib chiqilgan.[51]


Ko'p komponentli aralashmalarning filtrlash oqimlarini matematik modellashtirishda mualliflar masalaning fizik formulasini tuzishda turli xil soddalashtirishlardan foydalanadilar va shu bilan tadqiqot ob'ektining matematik modellarini soddalashtiradilar.
[52] da mualliflar gözenekli muhitda ko'p fazali turbulent oqimni simulyatsiya qilish uchun umumiy matematik va sonli modelni taqdim etadilar. Ilovaga misol sifatida mualliflar bir-biriga aralashmaydigan ikkita suyuqlikning turbulent harakati bir o'lchovli masalaning sonli echimini tekshirish uchun analitik echimdan foydalanganlar. Natijalar shuni ko'rsatadiki, bunday harakat nafaqat nisbiy o'tkazuvchanlikka, balki Dartsi qonuniga bog'liq bo'lmagan koeffitsientlarga, xarakterli uzunlikka va in'ektsiya tezligiga ham bog'liq.

Suyuqliklarning dispers holatini hisobga olgan holda neftni polimer eritmalari bilan siqib chiqarishni modellashtirish muammosi [53] da ko'rib chiqilgan. Jarayonni modellashtirish ko'p komponentli ko'p fazali filtrlash mexanikasi doirasida filtrlash-sig'im parametrlarining o'rtacha qiymatlari yordamida amalga oshirilgan. Taklif etilayotgan model asosida reagentni yuborish paytida faol aralashmaning harakati va qatlamning filtrlash xususiyatlarining o'zgarishi o'rganilgan. Suyuqlikning dispers holati ta'siri baholangan. Sonli hisob -kitoblar bajarilgan va jarayonning xususiyatlari aniqlangan.


[54] da, suvga to'yingan qatlamda karbonat angidridni er ostiga ko'mish paytida ko'p fazali filtrlash oqimi sonli modellashtirish usullari bilan o'rganilgan. Karbonat angidrid uchun subkritik termodinamik sharoitda joylashgan, chuqur bo’lmagan o'tkazuvchan rezervuarga ko’mish holati ko'rib chiqiladi.


Neftli mikro-tomchining teshikli slotga (membranalar) o'tishi kritik bosimiga suyuqlik xossalarining ta'siri Navier-Stokes tenglamalarini echish orqali sonli o'rganilgan.[55]


So'nggi paytlarda, teshiklari keng tarqalgan yupqa yassi membranalarning o'tkazuvchanlik qobiliyatini baholash uchun har xil tomchi o'lchamli neft-suvli emulsiyalar uchun ko'p kontinental yondashuv ishlab chiqilgan va keyinchalik eksperimental ma'lumotlar yordamida tasdiqlangan [56,57].
Mikroskopik darajada, neft tomchisining membrana teshigiga o'tishi uchun zarur bo'lgan transmembranning muhim bosimini, teshik-ichidagi va ustidagi egri neftli-suvli interfeyslar bo'ylab Young-Laplas bosimini tahlil qilish orqali aniqlash mumkin [58]. O'zaro oqim bo'lmaganida, neft 'tomchisining dumaloq teshikka o'tkazuvchanligining kritik bosimi uchun oddiy model batafsil sonli simulyatsiyalar [59] va eksperimental o'lchovlar [58] bilan tasdiqlangan.

Maqolada [60] nеft konlarida nеft oqimining qatlamdagi filtrlanish jarayoni chеgaraviy masalasini yechish usuli, hamda uning algoritmi va dasturiy ta'minoti qaraladi. Chеgaraviy masalani sonli usulda yechishda uni chеkli ayirmalar ko’rinishiga kеltirish uchun o’zgaruvchi yo’nalishlar sxеmasining algoritmik g’oyasidan foydalanilgan va har bir yo’nalish bo’yicha haydash usulini qo’llash algoritmi kеltirilgan. Nеft konlari asosiy ko’rsatkichlarini hisoblash uchun Delphi vizual dasturiy vositasida yaratilgan dastur haqida ma'lumot, hamda sonli tajriba natijalari grafik ko’rinishda vizuallashtirilgan holda bеrilgan.


Bu ishda [61] ko'p qatlamli gözenekli bosimli muhitda suyuqlikni turg'un filtrlash jarayonini har tomonlama o'rganish va boshqaruv qarorini qabul qilish uchun tegishli boshlang'ich va chegaraviy shartlarga ega bo'lgan qisman differentsial tenglamalar tizimi va konservativ raqamli algoritm bilan tasvirlangan matematik model ishlab chiqilgan. Tavsiya etilgan matematik vositadan foydalanib, hududni himoya qilish va neft va gaz konlarini o'zlashtirish uchun vertikal drenaj quduqlarining quvvati va optimal burg'ulash sxemasini hisoblash mumkin.


Maqolada [62] neft-suvni govak muhitda filtrlash jarayoni ko'rib chiqiladi. Asosiy jarayon ko'rsatkichlarini o'rganish, bashorat qilish va boshqaruv qarorlarini qabul qilish uchun matematik model, differentsial-farqli sxemalar va differentsial progonka usuli g'oyalariga asoslangan samarali sonli algoritm ishlab chiqilgan, uning yordamida kompyuter tajribalari o'tkazilishi mumkin. O`rganiladigan ob`ektni modellashtirishda g`ovakli muhitda bir suyuqlikning ikkinchisini siqib borish jarayoni hisobga olinadi.


[63] Tabiiy sharoitda neft va gaz konlari kamdan -kam hollarda bir hil xarakterga ega. Bir qatlam ichidagi tog’ jinslari o'tkazuvchanligining o'zgarishi tartibsizligini hisobga olib, uning muhim qismlarini (maydonlarini) o'tkazuvchanligi bo'yicha bir xil deb hisoblash mumkin. Agar qatlam ichida kattalik jihatidan bir xil zonalar (hududlar) ajratilsa, bunday makro bir hil bo’lmagan qatlamning parametrlari filtrlash oqimlarining xususiyatlariga sezilarli ta'sir ko'rsatadi. Zonal bir hil bo'lmaganlik maydoni har xil o'tkazuvchanlik qismlaridan iborat. Xuddi shu zonada o'tkazuvchanlik o'rtacha bir xil, lekin qo'shni zonalarning o'tkazuvchanligidan farq qiladi.


[64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71] ishlarda gidrodinamikaning asosiy qonunlari asosida ishlab chiqilgan matematik model, konservativ raqamli algoritm va hisoblash tajribalarini o'tkazish uchun dasturiy vosita ko'rib chiqilgan. Yaratilgan matematik va dasturiy vositalar neft va gaz konlarini ishlab chiqish va loyihalash bo'yicha tadqiqot, prognoz va qaror qabul qilish maqsadlariga xizmat qiladi. Maqolada, shuningdek, g’ovak muhitda suyuqliklarni beqaror filtrlash uchun grafik shaklida hisoblash tajribalari natijalari keltirilgan.


[72] da Neft va gaz yig'ish quvurlarida gaz-suyuq aralashmalarining (gaz-suyuqlik aralashmalari, ya'ni neft, gaz, suv) oqimini va qatlamlarda suyuqlikni filtrlashning yaxlit (murakkab) matematik modellarini tuzish muammolari ko'rib chiqilgan. Bunday murakkab tizimni modellashtirish-bu neftli suv omborlari, quduqlar (ko'taruvchilar) va quruqlikdagi neft va gaz yig'ish tarmoqlaridagi haqiqiy fizik jarayonlarni tavsiflovchi tenglamalar tizimi uchun boshlang'ich chegaraviy muammoning umumlashtirilgan yechimini hisoblash jarayoni. Ko'rib chiqilayotgan sinfning boshlang'ich chegaraviy muammolari diskret (grid) fazoviy-vaqtli approksimatsiyasidan so'ng olingan chiziqli bo'lmagan algebraik tenglamalar tizimini echish usullari taklif qilingan va o'rganilgan.


Maqolaning [73] maqsadi - to'kish yoki oqish, tizimning ishlamay qolishi va optimal qazib olish uchun texnik xizmat ko'rsatish xarajatlarini o'z ichiga olgan muhim omillarni hisobga olgan holda, vaqt birligiga umumiy xarajatlarni optimallashtirish. Model empirik ma'lumotlar bilan amal qiladi va sezuvchanlik tahlillari amalga oshirilgan.


Maqolada [74] gidravlik yorilishning asosiy texnogen yoriqlari bo'lgan ikkita qazib olish (ishlab chiqarish) va bitta quyish qudug'idan iborat chiziqli ishlab chiqarish tizimining elementida sonli modellashtirish natijalari keltirilgan. Xavza o'tkazuvchanligining, qatlam bo'linishining quduqlar orasidagi bosim taqsimotiga (ya'ni loy qatlamlar nisbati) ta'siri o'rganildi. O'lchov ma'lumotlari sohasida olingan qo'shni quyish va ishlab chiqarish quduqlari orasidagi qatlam bosimining sezilarli farqini qisman asoslashga urinishdi. G'arbiy Sibir past o'tkazuvchanlik maydonining tajriba maydonidan olingan ma'lumotlar bilan birlashtirish va sonli modellashtirish amalga oshirildi. Sonli modellashtirish va suv omborining dastlabki ma'lumotlarini o'zgartirish orqali quduqlardagi bosim o'zgarishi bo'yicha o'lchangan va nazariy ma'lumotlarning qoniqarli kombinatsiyasi qo'lga kiritildi.


Maqolada [75] g’ovak muhitda neft va gazni porshen bilan siqib boorish yordamida filtrlash jarayonining matematik modeli ishlab chiqilgan. Muammoni hal qilish uchun konservativ cheklangan-farqli sxemadan foydalanib, fazani tekislash va integro-interpolatsiya usullariga asoslangan sonli algoritm ishlab chiqildi. Modelning etarliligi bir qator hisoblash tajribalari bilan tasdiqlangan. Matematik dasturiy ta'minot qatlam tizimidagi filtratsiya jarayonining parametrlarini tahlil qilish, shuningdek, neft va gaz konlarini loyihalash va ishlab chiqishda tegishli qarorlarni qabul qilish imkonini beradi.


Tuzilishi va xossalari bilan farq qiladigan ikki xil cho'kma hosil bo'lgan govak muhitda ikki komponentli suspenziyani filtrlash modeli qurilgan [76]. Zarrachalarning kontrast fraktsiyali suspenziyalari uchun hisoblash tajribalari asosida suspenziya va cho'kmalarning turli komponentlari orasidagi massa almashinuvini aniqlaydigan, suyuqlik va zarrachalar oqim zichligi parametrlarining hosil bo'lgan cho'kindi jinslar filtratsiya xususiyatlari va xossalariga ta'siri baxolangan.


V. M. Konyukhov, I. V. Konyukhov, A. N. Chekalin Numerical modeling and parallel computations of heat and mass transfer during physical and chemical actions on the non-uniform oil reservoir developing by system of wells. / Computer Research and Modeling, Vol.12 NO. 2 P. 319–328. DOI: 10.20537/2076-7633-2020-12-2-319-328
Konyukhov V.M, Konyukhov I.V and Chekalin A.N. Numerical simulation, parallel algorithms and software for performance forecast of the “fractured-porous reservoir–producing well” system during its commissioning into operation, Computer Research and Modeling, Vol.11, pp. 1069-1075, 2019

Adabiyotlar ro’yxati




  1. A V Minakov, E I Mikhienkova, M I Pryazhnikov and V A Zhigarev Numerical simulation of the oil displacement process from a porous medium by nanofluid./ XXXV Siberian Thermophysical Seminar, Journal of Physics: Conference Series 1382 (2019) 012115, doi:10.1088/1742-6596/1382/1/012115

  2. Батраков Н.Р., Абсалямов Р.Ш., Галимзянов Р.Р., Закиев И.Д., Радаев А.В., Сабирзянов А.Н., Мухамадиев А.А. Исследование процесса вытеснения нефти из обводненного пласта сверхкритическим диоксидом углерода // Вестник Казанского технологического университета. 2013. - Т. 16, № 10. - С. 245-247.

  3. Э.С. Закиров, С.Н. Закиров, И.М. Индрупский, Д.П. Аникеев Применение интеллектуальных скважин в системах разработки нефтяных и газовых месторождений / Актуальные проблемы нефти и газа ▪ Вып. 2(21) 2018 12 p.▪ http://oilgasjournal.ru.

  4. Brouwer D.R., Jansen J.D. Dynamic optimization of water flooding with smart wells using optimal control theory // SPEJ. 2004. Vol. 9, No. 4. Р. 391–402.

  5. Brouwer D.R., Jansen J.D., van der Starre S., van Kruijsdijk C.P.J.W., Berentsen C.W.J. Recovery increase through water flooding with smart well technology // Paper SPE 68979 prepared for presentation at the SPE European Formation Damage Conference. The Hague, The Netherlands, 21–22 May 2001. 10 р.

  6. Van Delden R.M., Jalali Y., Uv E.H A Model-based approach to assist operation of a gas-constrained multizone intelligent completion in the Ness Formation // Paper SPE 71824 prepared for presentation at the SPE Offshore Europe Conference. Aberdeen, United Kingdom, 4–7 September 2001. 10 р.

  7. Закиров С.Н., Индрупский И.М., Закиров Э.С., Закиров И.С. и др. Новые принципы и технологии разработки месторождений нефти и газа. Часть II. М.-Ижевск: Институт компьютерных исследований, 2009. 484 с.

  8. Закиров И.С. Развитие теории и практики разработки нефтяных месторождений. М.-Ижевск: Институт компьютерных исследований, НИЦ «Регулярная и хаотическая динамика». 2006. 356 c.

  9. Закиров Э.С. Трехмерные многофазные задачи прогнозирования, анализа и регулирования разработки месторождений нефти и газа. М.: Изд. дом «Грааль», 2001. 303 с.

  10. Закиров Э.С., Закиров С.Н., Индрупский И.М., Любимова О.В., Аникеев Д.П., Ширяев И.М., Баганова М.Н. Оптимальное управление разработкой месторождения в замкнутом цикле // Статья SPE-176642-RU, представленная на Российской нефтегазовой технической конференции SPE, 26–28 октября, 2015, Москва, Россия. 31 с.

  11. Закиров И.С., Закиров Э.С. Регулирование разработки месторождений природных углеводородов // Газовая промышленность. 1997. № 7. С. 68–71.

  12. Закиров Э.С. Регулирование процесса разработки нефтяных оторочек // Наука и технология углеводородов. 2000. № 1. С. 64–70.

  13. Кесслер, Ю.А., Котенев, Ю.А., Султанов, Ш.Х. Моделирование работы залежи при водонапорном режиме законтурных вод с использованием метода материального баланса и алгоритма Картера-Трейси. /Научно-технический журнал. Экспозиция нефть газ. выпуск 7(46) 2015. стр. 45-47. http://runeft.ru/library/dobycha/modelirovanie_raboty. РИНЦ

  14. Давлетбаев А.Я. Фильтрация жидкости в пористой среде со скважинами с вертикальной трещиной гидроразрыва пласта / А.Я. Давлетбаев // Инженерно-физический журнал. — 2012. — Т. 85, № 6. — С. 919–924.

  15. Li, R.Q. and Wang, J.Z. (2016) Study on Numerical Simulation of Oil-Water Phase Non-Darcy Flow in Low-Permeability Reservoirs. Open Access Library Journal, 3: e2313. http://dx.doi.org/10.4236/oalib.1102313

  16. Liu Jianjun, Li Quanshu. Numerical Simulation of Injection Water Flow through Mudstone Interlayer in Low Permeability Oil Reservoir Development. Disaster Advances. Vol. 5 (4) October p1639-1645

  17. Nazirova E., Nematov A., Sadikov R., Nabiyev I. (2021) One-Dimensional Mathematical Model and a Numerical Solution Accounting Sedimentation of Clay Particles in Process of Oil Filtering in Porous Medium. In: Singh M., Kang DK., Lee JH., Tiwary U.S., Singh D., Chung WY. (eds) Intelligent Human Computer Interaction. IHCI 2020. Lecture Notes in Computer Science, vol 12615. pp 353-360 Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-68449-5_35

  18. Nazirova E. Sh., Savurbaev A., Nematov A. Mathematical and computer simulation of the processes of two-phase joint gas filtration and water in a porous environment // Bulletin of TUIT: Management and Communication Technologies: Vol. 2, Article 4. 2019, 1 (44). Pp 14-23 / Available at: https:/ /uzjournals.edu.uz/tuitmct/vol2/iss1/4

  19. Баламирзоев А.Г., Зербалиев А.М., Иванов В.В. Математическое моделирование нестационарной фильтрации упругой жидкости в неоднородном пласте / Вестник Дагестанского государственного технического университета. Технические науки. №4 (31), 2013. С. 50-54

  20. Souad Gasmi and Fatma Zohra Nouri. Numerical simulation for two-phase flowina porous medium / Gasmiand Nouri Boundary Value Problems (2015) 2015:7. DOI10.1186/s13661-014-0256-6

  21. М.В. Васильева, В.И. Васильев, А.А. Красников, Д.Я. Никифоров. Численное моделирование течения однофазной жидкости в трещиноватых пористых средах. // Ученые записки Казанского университета. Серия физико-математические науки, Россия, 2017, Т. 159, кн. С. 100–115

  22. Algazin, S.D.: On the calculation of the eigenvalues of the transport equations. Appl. Mech. Tech. Phys. 45(4), 113 (2004) CrossRef Google Scholar

  23. Nematov, A., Nazirova, E.Sh.: Numerical modeling of gas filtration in a porous medium. Int. Acad. Bull. 1(13), 52–56 (2016)Google Scholar

  24. М. В. Васильева, Г. А. Прокопьев. Численное решение задачи двухфазной фильтрации с неоднородными коэффициентами методом конечных элементов / Математические заметки СВФУ Апрель—июнь, 2017. Том 24, № 2. С46-62. DOI 10.25587/SVFU.2017.2.9245

  25. А.В.Волохова, Е.В.Земляная, В.В.Качалов, В.Н.Сокотущенко, В.С.Рихвицкий. Численное исследование фильтрации газоконденсатной смеси в пористой среде / Kомпьютерные исследования и моделирование Россия 2018. Т. 10. № 2. С. 209–219. DOI: 10.20537/2076-7633-2018-10-2-209-219

  26. Alekseev V. N., Vasilyeva M. V., and Stepanov S. P., “Iterative methods for solving the problems of flow and transfer in perforated domains,” Vestn. Severo-Vostoch. Federal. Univ., No. 5, 67–79 (2016).

  27. Мазо А.Б., Булыгин Д.В. Суперэлементы. Новый подход к моделированию разработки нефтяных месторождений // Нефть. Газ. Новации. – 2011. – №11. – С. 6-8.

  28. Мазо А.Б., Поташев К.А., Калинин Е.И. Cуперэлементный метод численного моделирования разработки залежей нефти. / СОВРЕМЕННАЯ НАУКА, 2013, №1 (12), c 237-243

  29. А. Б. Мазо, К. А. Поташев, Е. И. Калинин, Д. В. Булыгин, Моделирование разработки нефтяных месторождений методом суперэлементов, Матем. моделирование, 2013, T 25, номер 8, c 51–64.

  30. А.Б. Мазо, К.А. Поташев. Моделирование разработки нефтяного пласта методом суперэлементов с локальной детализацией решения / Ученые записки Казанского университета. Серия Физико-математические науки. г. Казань 2017, Т. 159, кн. 3. С. 327–339

  31. Слабнов В.Д., Султанов Р.А. Численное моделирование вытеснения высоковязкой нефти водой при нелинейном законе фильтрации // Учен. зап. Казан. ун-та. Сер. Физ.-матем. науки. – 2016. – Т. 158, кн. 2. – С. 276–286.

  32. Barenblatt G.I., Patzek T.W., Silin D.B. The mathematical model of nonequilibrium effects in water-oil displacement / G.I. Barenblatt, T.W. Patzek, D.B. Silin // Society of Petroleum Engineers. — 2003. — Vol. 8, No. 4. — P. 409–416. DOI: 10.2118/87329-pa

  33. Ruben J. Nonequilibrium effects in models of three-phase flow in porous media // Advances in Water Resources. - USA, 2008. - vol. 31. - Issue 4. - Pp. 661-673.

  34. Mistrya P.R., Pradhan V.H. Approximate Analytical Solution of Non-linear Equation in One Dimensional Instability Phenomenon in Homogeneous Porous Media in Horizontal Direction by Variational Iteration Method // Procedia Engineering, 2015. - vol. 127. - Pp. 970-977.

  35. Афанаскин И.В., Ялов П.В., Гиацинтов А.М., Родителев А.В. Решение задач оптимизации при суперэлементном моделировании разработки нефтяных месторождений // Программные продукты и системы. 2017. Т. 30. № 3. С. 384–391. DOI: 10.15827/0236-235X.030.3.384-391.

  36. Vasil’ev V. I., Popov V. V., and Timofeeva T. S., Vychislitel’nye Metody v Razrabotke Mestorozhdenij Nefti i Gaza [in Russian], Izdat. SO RAN, Novosibirsk (2000).

  37. Afanas’eva N. M., Vasil’eva M. V., and Zaharov P. E., “Parallel’noe chislennoe modelirovanie processa zavodnenija neftjanogo mestorozhdenija,” Mat. Zametki YaGU, 18, No. 1, 159–172 (2011).

  38. Вабищевич П. Н. Явно-неявные вычислительные алгоритмы для задач многофазной фильтрации // Мат. моделирование. 2010. Т. 22, № 4. С. 118–128.

  39. Vabishchevich P. N., Vasil’eva M. Iterative solution of the pressure problem for the multiphase filtration // Math. Modell. Anal. 2012. V. 17, N 4. P. 532–549.

  40. Vasilyeva M. V., Vasilyev V. I., and Timofeeva T. S., “Numerical solution by the finite elements method to the problems of transfer by diffusion and convection in strongly heterogenuous media,” Uchen. Zap. Kazan. Univ., Ser. Fiz.-Mat. Nauki, 158, No. 2, 243–261 (2016).

  41. Huanqing Chen. Oil-gas-water system study in fine reservoir description researches—taking Yulou oil-bearing sets in the West depression in Liaohe Basin in China as an example.// Arabian Journal of Geosciences (2021) 14: 265. https://doi.org/10.1007/s12517-021-06558-w

  42. Dushin V.R., Nikitin V.F., Legros J.C., Silnikov M.V. Mathematical modeling of flows in porous media // Wseas Transactions on Fluid Mechanics. Volume 9, 2014. P 116-130

  43. Шелухин В.В. Задача капиллярного вытеснения для одной модели трехфазной фильтрации / В.В. Шелухин // Прикладная механика и техническая физика. —2003. — Т. 44, № 6. — С. 95–106.

  44. Шалимов Б.В. О фильтрации трехфазной жидкости (модель Баклеря—Леверетта) / Б.В. Шалимов // Механика жидкости и газа. — 1972. — № 1. — С. 39–44.

  45. Saman J., Mohammad H.G., Mohsen M. Non-equilibrium model of threephase flow in porous media in presence of capillary and gravity forces // Journal of Hydrology, 2013. - vol. 478. - Pp. 119-131.

  46. Исупов Д.Я., Трапезникова М.А., Чурбанова Н.Г., Шильников Е.В. Моделирование просачивания многофазных жидкостей в слоистой пористой среде // Математическое моделирование. 2010. - Т. 22, № 6. - С. 84-98.

  47. Демьянов А.Ю., Динариев О.Ю., Иванов Е.Н. Моделирование переноса воды с мелкодисперсной газовой фазой в пористых средах // Инженерно-физический журнал.- Минск, 2012. - Т. 85, №6. - С. 1145-1154.

  48. Топольников А.С., Болотнова Р.Х., Бузина В.А., Агишева У.О. Мате-матическое моделирование динамических процессов в нефтедобывающей скважине // Вопросы современной науки и практики. - 2014. - № 4 (54). - С. 112-118.

  49. А.В.Волохова, Е.В.Земляная, В.В.Качалов, В.С.Рихвицкий. Моделирование процесса истощения газоконденсатного пласта // Kомпьютерные исследования и моделирование. Россия 2020. Т. 12 № 5 С. 1081–1095. DOI: 10.20537/2076-7633-2020-12-5-1081-1095

  50. Chraïbi M., Zaleski S., Franco F. Modeling the solution gas drive process in heavy oils / M. Chraïbi, S. Zaleski, F. Franco // Записки Горного института. — 2008. — № 174. —С. 36–40.

  51. Курбонов Н.М., Аминов С.М. Численное моделирование процесса фильтрации жидкостей и газа в пористой среде. / Информационные технологии моделирования и управления, г.Воронеж 2019, №3(117), 196-206 б.

  52. Yu-Shu W., Bitao L., Jennifer L., Perapon F., Yuan D. Analysis of Multiphase Non-Darcy Flow in Porous Media // Transport in Porous Media. - Springer, 2010. - vol.88. - Issue2. - Pp. 205-223.

  53. Burnashev V.F., Xo’jayorov B.X. Suyuqliklarning dispers holati inobatga olinib neft qatlamiga polimer eritmasi bilan ta’sir etishni matematik modellashtirish. Hisoblash va amaliy matematika muammolari, Тошкент, 2016, №2, 10-19 б.

  54. Afanasyev A.A., Melnik O.E. Numerical simulation of three-phase filtration during the injection of carbon dioxide into a watersaturated layer // Physicochemical kinetics in gas dynamics. - Moscow, 2013 .-- T. 14. - Pp. 1-13.

  55. Tohid Darvishzadeh, Bishal Bhattarai, Nikolai V. Priezjev. The critical pressure for microfiltration of oil-in-water emulsions using slotted-pore membranes // Journal of Membrane Science 563 (2018) 610–616. https://doi.org/10.1016/j.memsci.2018.06.020

  56. A. Salama, M. Zoubeik, A. Henni, A multicontinuum approach for the problem of filtration of oily water systems across thinflat membranes: I. The framework, AIChE J. 63 (2017) 4604.

  57. A. Salama, M. Zoubeik, A. Henni, A multicontinuum approach for the problem of filtration of oily-water systems across thin flat membranes: II. Validation and examples, AIChE J. 64 (2018) 1095.

  58. F.F. Nazzal, M.R. Wiesner, Microfiltration of oil-in-water emulsions, Water Environ. Res. 68 (1996) 1187.

  59. T. Darvishzadeh, N.V. Priezjev, Effects of crossflow velocity and transmembrane pressure on microfiltration of oil-in-water emulsions, J. Membr. Sci. 423–424 (2012) 468

  60. Ne’matov A., Nazirova E.Sh. Kompyuterda neft konlarining asosiy ko’rsatkichlarini hisoblash algoritmi va dasturiy ta’minotini yaratish. / Hisoblash va amaliy matematika muammolari, Тошкент, 2015, №2, 12-19 б.

  61. Ravshanov, Normakhmad; Nazirova, Elmira; Aminov, Sabur (2021) "Numerical Study of the Process of Unsteady Filtration of a Fluid in Interacting Porous Pressure Layers," Bulletin of TUIT: Management and Communication Technologies: Vol. 4, Article 2. 2021 #3(46) pp7-17

  62. N Ravshanov, E Sh Nazirova, V M Pitolin. Numerical modelling of the liquid filtering process in a porous environment including the mobile boundary of the “oil-water” section // APITECH-2019. Journal of Physics: Conference Series 1399 (2019) 022021. IOP Publishing doi:10.1088/1742-6596/1399/2/022021

  63. A Nematov, E Sh Nazirova, R T Sadikov. On numerical method for modeling oil filtration problems in piecewise-inhomogeneous porous medium. // IOP Conf. Series: Materials Science and Engineering 1032 (2020) 012018. IOP Publishing . doi:10.1088/1757-899X/1032/1/012018

  64. Н. Равшанов, Н.М. Курбонов. Компьютерное моделирование процесса фильтрации флюидов в пористых средах / Вестник ЮУрГУ. Серия «Вычислительная математика и информатика». 2015, т. 4, № 2. С 89-106. DOI: 10.14529/cmse150207

  65. Равшанов Н., Курбонов Н.M. Численное моделирование процесса фильтрации газа в пористой среде // Информационные технологии моделирования и управления. – Воронеж, 2016. – № 1(97). – С. 34-45.

  66. Равшанов Н., Курбонов Н. Моделирование процесса фильтрации трехфазной смеси «нефть-газ-вода» в пористых средах // Компонент материалов. - Москва: Изд-во ИНГН, 2014. - № 3. - С. 3-13.

  67. Равшанов Н., Курбонов Н.М. Модель для разработки и проектирования нефтегазовых месторождений // Cучасні проблеми математичного моделювання та обчислювальних методів: Матеріали конференції. – Рівне (Украина), 2013. - С. 197.

  68. Равшанов Н., Курбонов Н., Ахмедов Д. Модель и эффективный алгоритм параллельного вычисления задачи фильтрации газа в пористых средах // Science – oddteorriidopraktyki. Наука - от теории до практики: Сборник докладов конференции. – Сопот (Польша), 2013. - С. 14-18.

  69. Равшанов Н., Назирова Э.Ш. Математическая модель и алгоритм решения задачи фильтрации нефти в двухпластовых пористых средах // Проблемы вычислительной и прикладной математики. – Ташкент, 2018. -№ 4(16). - С. 33-45.

  70. Равшанов Н., Неъматов А., Назирова Э.Ш. Математическая модель, алгоритм и программа расчета основных показателей разработки нефти с учетом гель-частиц в пористых средах // Актуальные проблемы математического моделирования, алгоритмизации и программирования: Материалы Республиканской научно-практической конференции. 17-18 сентября 2018. – Ташкент, 2018. - С. 211-215.

  71. Равшанов Н., Назирова Э.Ш. Численное решение двумерных задач фильтрации нефти в двухпластовых пористых средах // Современные технологии в нефтегазовом деле – 2018: Материалы Международной научно- технической конференции. - Т. 1. 30 марта 2018. – Уфа: Изд-во УГНТУ, 2018.- С. 152-155.

  72. А. В. Ахметзянов, И. И. Ибрагимов, Е. А. Ярошенко, Интегрированные гидродинамические модели при разработке нефтяных месторождений, УБС, 2010, выпуск 29, 167–183

  73. Nita Shah• Poonam Mishra. Oil production optimization: a mathematical model/ / J Petrol Explor Prod Technol (2013) 3: p37–42. DOI 10.1007/s13202-012-0040-z

  74. Г. Ф. Асалхузина, А. Я. Давлетбаев, И. Л. Хабибуллин. Моделирование дифференциации пластового давления между нагнетательными и добывающими скважинами на месторождениях с низкопроницаемыми коллекторами

  75. Nozim Kurbonov, Komila Ibragimova. Numerical Modeling of the Filtration Process During Oil Displacement by Gas.// International Journal of Advanced Trends in Computer Science and Engineering, 9(5),September-October 2020, p 8526 - 8532

  76. Ж. М. Махмудов, У. Ж. Сайдуллаев, Б. Х. Хужаёров. Математическая модель фильтрации двухкомпонентной суспензии в пористой среде // Известия РАН. Механика жидкости и газа, 2017, № 2, с. 141–151. DOI:10.7868/S0568528117020128





Download 45.57 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:



Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling