«Nutqni о‘stirish metodikasi» fanining maqsadi tо‘g‘ri kо‘rsatilgan qatorni toping
Download 87.5 Kb.
|
N
|
1. «Nutqni о‘stirish metodikasi» fanining maqsadi tо‘g‘ri kо‘rsatilgan qatorni toping. Metodik qо‘llanmalarni tanqidiy tahlil qilishga tayangan holda maktabgacha yoshdagi bolalar nutqiga ta’sir kо‘rsatish borasida о‘zining orginal usullari va yо‘llarini yaratishga intilishni rag‘batlantirish. Bitiruvchilarni maktabgacha yoshdagi bolalarda og‘zaki nutqni shakllantirishga doir faoliyatga tayyorlash hamda kasbiy ta’limni ikkinchi bosqich – magistraturada davom ettirish uchun zamin yaratishdan iborat. Turli yosh bosqichlarida bо‘lgan maktabgacha yoshdagi bolalar nutqini rivojlantirish xususiyatlarini kо‘ra olish va tushunish qobiliyatini shakllantirish; Bolaning qadr-qimmatini va uning о‘ziga xosligini tushunish, bola nutqini «yaqin rivojlanishi hududi»ga qarab rivojlantirishni kо‘zda tutgan holda rivojlantirish xususiyatlarini hisobga olish; 2. Ikki tillilik va ko‘p tillilik muammosini hal etishda turli xil yondashuvlari tо‘g‘ri kо‘rsatilgan qatorni toping. So‘zlash predmeti fikr bo‘lib, u «nimani nima bilandir birlashtirishga, nima bilan nimadir o‘rtasida munosabat o‘rnatishga intiladi» So‘zlardan ibora tuzish bo‘g‘inlari birligi sifatida belgilanadigan hamda nutqning asosiy operatsion mexanizmi harakatini amalga oshirishga yordam beradigan anglash, esda saqlab qolish jarayonlari ro‘y beradi. Lingvistik, falsafiy, psixologik, pedagogik, sotsiologik va sotsiolingvistik «Nutq mexanizmi – bu jonli, doimo moslashib va takomillashib boradigan mexanizmdir 3. “Nutqni о‘stirish metodikasi” fanining vazifalari qaysi bandda tо‘g‘ri kо‘rsatilgan? Yoshlarni oilaviy hayotga tayyorlash; A,B,V
Bolalar tarbiyasiga oid umuminsoniy qadriyatlarni yoshlarga еtkazish; Ilmiy-pedagogik asosda nutqni rivojlantirishning eng samarali vositalari, metodlari va usullarini ishlab chiqish, ular bilan tarbiyachilarini qurollantirishdan iboratdir. 4. “Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi”ning maqsadi tо‘g‘ri berilgan qatorni toping? Rivojlangan demokratik davlatlar darajasi, yuksak ma’naviy va ahloqiy talablarga javob beruvchi yuqori malakali kadrlar tayyorlash. Ta’lim sohasini tubdan isloh qilish, uni о‘tmishdan qolgan mafkuraviy qarashlar va sarqitlardan tо‘la xalos etish. A va V
Ta’lim oluvchilarni ma’naviy –ahloqiy tarbiyalashning va ma’rifiy ishlarning samarali shakllari hamda uslublarini ishlab chiqish hamda joriy etish. 5. Боланинг билиш қобилиятининг ривожланганлиги? Mexanik xotira Yozish malakalarini shakllanganligi Diqqatli, idrok, tafakkuri, xotirasining rivojlanganlik darajasi O‘qishni bilishi 6. “Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi” qachon qabul qilingan? 1996 yil
1992 yil 1995yil
1997 yi 7. Mashg‘ulot nima? Rasm chizish Jismoniy mashqlar Yangi bilim bеruvchi mustaqil mashqlar Aql charxi 8. Yangi til materialiga ko‘chirib o‘tkazilishi va dolzarblashtirilishi lozim bo‘lgan ona tilidagi nutq ko‘nikmalari.Ona tilida shakllantirilgan va chet tilidagi nutqni egallashda tuzatilishi lozim bo‘lgan ko‘nikmalar.Qaytadan shakllantirilishi lozim bo‘lgan ko‘nikmalar - bu kimning qarashi? L.V.Sherba A.N.Leontyev K.Obuxovskiy V.A.Zveginsev 9. “Ta’lim to‘g‘risida”gi yangi Qonun qachon qabul qilingan? 1994 yil 1997 yil
2001 yil 1992 yil
10. Bu yoshga kelib bola quyidagi asosiy grammatik shakllarni o‘zlashtirib olishi mumkin va shart: birlik va ko‘plik sondagi otlarning old ko‘makchi-kelishik shakli, ko‘p sonli sifatlarni kelishiklar, sonlar va turlar (rodlar) bo‘yicha o‘zgartirish, fe’l shakllari, ravishlarni to‘g‘ri qo‘llash. Bu qaysi yoshdagi bolalarda grammatik ko‘nikmalarni shakllantirish to‘g‘risida ta’rif berilgan ? Uch-to‘rt yoshli bolalarda grammatik ko‘nikmalarni shakllantirish besh -olti yoshli bolalarda grammatik ko‘nikmalarni shakllantirish besh-to‘rt yoshli bolalarda grammatik ko‘nikmalarni shakllantirish olti -yetti yoshli bolalarda grammatik ko‘nikmalarni shakllantirish 11 Har bir tovushni, shuningdek so‘zlar va iboralarni alohida va aniq, tushunarli qilib talaffuz etish bolada bir vaqtning o‘zida artikulyatsiya apparatini rivojlantirish va takomillashtirish bilan bir qatorda asta-sekin shakllanadi. Nimaga ta’rif berilgan? Nutqiy nafas olishni rivojlantirishga doir ishlar Artikulyatsiya apparatini rivojlantirish Diksiyaga oid ishlar Ovoz ustidagi ishlar 12 Bolalar nutqini tadqiq etish chog‘ida maktabgacha yoshda so‘z ustida ishlashni bolalar nutqi tuzilmasini rivojlantirishning muhim shartidir – qaysi olimning pedagogik qarashi? F.A.Soxin A.G.Tambovseva, O.S.Ushakova M.Leushina
10ta
9 ta 5 ta
6 ta 14 Muayyan holatda qaysi tilda gapirish haqida bolaga aniq ko‘rsatma berish zarurligi va interferensiya holatlarini bartaraf yetish lozim. Nimaga ta’rif berilgan? O‘zga tilga o‘rgatish metodikasining maqsadi O‘zga tilga o‘rgatish metodikasining vazifalari O‘zga tilga o‘rgatish metodikasining predmeti To‘g‘ri javob yo‘q 15 Qaysi yoshda bola boshlangan hikoyani davom ettira oladi? 5-6 yosh
3-4 yosh 6-7 yosh
4-5 yosh. 16 «Chet tilini o‘zlashtirish ona tili rivojlanayotgan yo‘lga qarama-qarshi yo‘ldan boradi… Bola ona tilini o‘zi anglamagan holda va beixtiyor o‘zlashtiradi, chet tilini esa, anglab еtib va ataylab o‘zlashtiradi.»-bu kimning fikri? L.S.Vigotskiy K.Obuxovskiy A.A.Leontyev V.A.Zveginsev 17Urg‘uli va urg‘usiz bo‘g‘inlarning bir tekis o‘rin almashishi ya’ni, ularning quyidagi sifatlari: uzoqlik va qisqalik, ovozni balandlatish va pasaytirish. Nimaga ta’rif berilgan? sur’at
ritm musiqiylik nutq tembri 18 Maktabgacha ta’lim mazmuni qanday belgilanadi? Jamiyatning ma’naviy mafkurasi, ilg‘or g‘oyalari, uning asosiy maqsadi va ustuvor yo‘nalishdan kelib chiqib belgilanadi. Maktabgacha ta’lim mazmunini belgilashda jamiyatning ustuvor yo‘nalishga asoslaniladi Maktab ta’lim mazmunidan kelib chiqib belgilanadi. Ta’lim sohasidagi islohatlarga asoslaniladi 18 Bola o‘ziga tanish ertak qahramonlaridan biri rolini o‘ynaydi, o‘yin jarayonida u qahramon so‘zlarini takrorlaydi va shu tariqa o‘z nutqini boyitadi. Bu qanday o‘yin turiga kiradi? «Rejissyorlik» o‘yin Sahnalashtirish o‘yin Syujetli o‘yin Rolli o‘yin 19 Maktabgacha yoshdagi katta bolalarni nutqiy rivojlantirishga doir vazifalar to‘g‘ri berilgan qatorni toping? Emotsional-erkin muloqot – еtakchi faoliyat turi hisoblanadi Til voqeligini eng oddiy anglashni rivojlantirish, bolalarni «tovush», «so‘z», «gap» atamalari bilan tanishtirish. Nutqning asosiy irsiy vazifasi – aloqa funksiyasi, ijtimoiy aloqalar va atrofdagilarga ta’siridan iborat Tovushga taqlid qilishga oid so‘zlardagi tovushlar bilan mustaqil o‘yinlarni va o‘yin harakatlarini turli xil tovushlar bilan kuzatib borishni qo‘llab-quvvatlash. 20 Ta’limning qaysi turlariga Davlat talablari tatbiq etiladi ? Maktabgacha ta’lim, maktabdan tashqari ta’lim, kadrlar malakasini oshirish va qayta tayyorlash ta’limi Oiladagi va oliy ta’limdan keyingi ta’limga Umumiy o‘rta ta’lim, o‘rta-maxsus, kasb-xunar va oliy ta’limga Maktabgacha ta’limga 21 Predmetlarni ko‘zdan kechirish mashg‘ulotlarini birinchi marta kim ishlab chiqqan? E.A.Flerina E.I.Tixeyeva O.I.Solovyev. A.N.Govzdev 22 Bolalarda artikulyatsiya apparatining harakatchanligini rivojlantirish,bo‘g‘inlardagi, so‘zlardagi tovushlarni o‘zga tilining orfoyepik qoidalariga mos ravishda sof, tushunarli ifodalashni shakllantirish nimaga ta’rif berilgan? Ravon nutq To‘g‘ri talaffuz Grammatika Lug‘at
4-5 yosh
5-6 yosh 3-4 yosh
6-7 yosh 24 Qaysi yoshda bola yaqin insonlari va do‘stlari bilan o‘z hissiyotlari va kechinmalari bilan o‘rtoqlashadi? 6-7 yosh
4-5 yosh 3-4 yosh
5-6 yosh 25 Ilk yosh: 1-3yoshgacha bo‘lgan bolaning nutqiyning rivojlanishi to‘g‘ri berilgan qatorni toping? Bolalarning o‘z tashabbusiga ko‘ra yoki kattalarning taklifiga ko‘ra hikoya qilib berishga qiziqishini qo‘llab-quvvatlash, ertaklar, suratlar va o‘z shaxsiy tajribasiga oid taassurotlarning so‘zdagi mazmunini qisqa hikoya, mulohaza, tavsiflar yordamida ifodalashni o‘rganadi. Tovushga taqlid qilishga oid so‘zlardagi tovushlar bilan mustaqil o‘yinlarni va o‘yin harakatlarini turli xil tovushlar bilan kuzatib borishni qo‘llab-quvvatlash. Nutqning asosiy irsiy vazifasi – aloqa funksiyasi, ijtimoiy aloqalar va atrofdagilarga ta’siridan iborat Emotsional-erkin muloqot – еtakchi faoliyat turi hisoblanadi 26 Maktabgacha yoshdagi bolalar uchun hikoyalarning necha turga bo‘linadi? Uch Olti
Besh To‘rt
27 Eng avvalo bola lug‘atidagi miqdoriy o‘zgarishlarni qayd etish lozim. Chunonchi, 1 yoshda kichkintoy nechta so‘zni faol biladi ? 8-10 ta so‘z 9-11 ta so‘z 10-12 ta so‘z 7-10 ta so‘z 28 Eng avvalo bola lug‘atidagi miqdoriy o‘zgarishlarni qayd etish lozim. 6 yoshga kelib esa uning faol lug‘ati necha ming ta so‘z biladi ? 2-3 mingtagacha so‘z 3-3,5 mingtagacha so‘z 3-4 mingtagacha so‘z 4-4,5 mingtagacha so‘z 29 «Nutqni muntazam o‘rgatish, nutq va tilni metodik rivojlantirish bolalar bog‘chasidagi butun tarbiya ishlarining asosini tashkil qilmog‘i lozim» -bu kim pedagogik qarashi? E.I.Tixeyeva O.I.Solovyev. E.A.Flerina A.N.Govzdev
Barkamol,erkin fikrlovchi shaxsni tarbiyalash Mehnatsevarlik tarbiyasi Tadbirkor shaxsni tarbiyalash Umuminsoniy va milliy tarbiya 31 Bolalarni rivojlantirish va maktabga tayyorlash davrini va bosqichlarini ayting Maktabga yetuklik davr Chaqaloqlik, ilk yosh kichik yosh o‘rta yosh, katta yosh va maktabga tayyorlov davr Kichik o‘rta katta tayyorlov davr Katta va maktabga tayyorlov davr 32 Dialog – bu? Sabab-oqibatli munosabatlarda bo‘lgan faktlar haqidagi xabarlar esa mulohaza deb yuritiladi. Ikki yoki bir necha kishining suhbati Birinchisi – tayyorgarlik, ikkinchisi – mustaqil Bir shaxsning ravon nutqi. 33 ....ta’lim metodikasi sifatida – bu tarbiyachining bolalar guruhi bilan (yoki alohida bir bola bilan) aniq maqsadga yo‘naltirilgan, muayyan mavzuda oldindan tayyorlangan so‘zlashuvidir. Monolog Suhbat
Rivojlantirish Amaliy
34 “O‘zbekiston Respublikasi Maktabgacha ta’lim vazirligi faoliyatini tashkil etish to‘g‘risida” gi qaror qachon qabul qilingan? 2017 yil 30 sentyabr PQ-3305-sonli 2016 yil 29 dekabr PQ -2707-sonli 2018 yil 30 sentyabr 3955-sonli 35 Qayta hikoya qilishga ta’rif qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan? Nutqning tovush madaniyatini tarbiyalash ham til voqeligini eng oddiy tarzda anglashni shakllantirish bilan o‘zaro bog‘liqdir Maktabgacha davrdagi katta yoshda nutqning grammatik jihatdan to‘g‘riligini shakllantirish nutqqa nisbatan tanqidiy munosabatning paydo bo‘lganligi Lug‘atni rivojlantirishda uning sifat jihatidan takomillashtirilishi oldingi o‘ringa chiqadi Eshitilgan badiiy asarni ravon, ifodali aytib berish 36 . Yangi so‘zlar birlamchi o‘rganilganidan so‘ng bolalar xotirasida saqlab qolish, leksikani faollashtirish va nutqiy mahoratni rivojlantirishga yordam beruvchi o‘yinlarni o‘tkazish kerak. Bular necha bosqichda amalga oshiriladi? 4 bosqichda 2 bosqichda 5 bosqichda 3 bosqichda 37. Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida mashg‘ulotlar bolalarga o‘zga tilni o‘qitishning asosiy shakli hisoblanadi. Tayyorlov guruhida mashg‘ulot necha minut davomida o‘tkazish tavsiya qilinadi? 20-25 minut 15-20 minut; 30-35 minut; 25-30 minut 38. Qaysi davrda emotsional-erkin muloqot – еtakchi faoliyat turi hisoblanadi? Ilk yosh: 1-3 Go‘daklik yoshi: 0 – 1 Maktabgacha davrdagi kichik yosh (3 – 5 yosh) 39. Ikki yoshga kelib bolaning lug‘at zahirasi nechta so‘zga еtadi. 100-150 ta so‘z 200-300 ta so‘z 300-400 ta so‘z 100-200 ta so‘z 40. Maktabgacha davrdagi kichik yosh (3-5 yosh)yoshdagi bolaning nutqiy rivojlanishi to‘g‘ri berilgan qatorni toping? Nutqning asosiy irsiy vazifasi – aloqa funksiyasi, ijtimoiy aloqalar va atrofdagilarga ta’siridan iborat Tovushga taqlid qilishga oid so‘zlardagi tovushlar bilan mustaqil o‘yinlarni va o‘yin harakatlarini turli xil tovushlar bilan kuzatib borishni qo‘llab-quvvatlash. Bolalarning o‘z tashabbusiga ko‘ra yoki kattalarning taklifiga ko‘ra hikoya qilib berishga qiziqishini qo‘llab-quvvatlash, ertaklar, suratlar va o‘z shaxsiy tajribasiga oid taassurotlarning so‘zdagi mazmunini qisqa hikoya, mulohaza, tavsiflar yordamida ifodalashni o‘rganadi. Emotsional-erkin muloqot – еtakchi faoliyat turi hisoblanadi 41. Hafta davomida 3 yoshli bola nechta miqdordagi so‘zlarni o‘zlashtirishlari mumkin? 10 ta so‘z 3 ta so‘z 5 ta so‘z 15 ta so‘z 42. 1 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalar nutqini rivojlantirishga doir mashg‘ulotlar turlari to‘g‘ri berilgan qatorni toping? Bilimlarni umumlashtirish va tizimlashtirishga oid mashg‘ulotlar; Bilimlar, mahorat va ko‘nikmalar mustahkamlashga oid mashg‘ulotlar Didaktik o‘yinlar, ermak o‘yinlar, sahna ko‘rinishlari shakli Bunda ko‘rgazmaviylik, o‘yin usullari va didaktik o‘yinlarni 43. Ta’lim metodlari to‘g‘ri berilgan qatorni toping? Ko‘rgazmalilik, og‘zaki bayon qilish ,amaliy metod Ko‘rgazmalilik, didaktik ,amaliy metod Didaktik o‘yinlar, ermak o‘yinlar, sahna ko‘rinishlari shakli Ko‘rgazmalilik, sahna ko‘rinishlari shakli 44. O‘zbekiston Respublikasi maktabgacha ta’lim Konsepsiyasi mazmuni? O‘zbekiston Respublikasi maktabgacha ta’lim Konsepsiyasi mazmuniga maktabgacha ta’lim sohasidagi hujjatlarni yuritilish tartibi kiritilgan Konsepsiya mazmuniga maktabgacha ta’lim muassasalari faoliyatini tashkil etish va tugatish tartibi kabilar kiritilgan O‘zbekiston Respublikasi maktabgacha ta’lim Konsepsiyasi maktabgacha ta’limning asosiy tarkibi, maqsad va vazifalari, tamoyillari, yangiliklar kiritish, amalga oshirish modellarini o‘z ichiga oladi Konsepsiya mazmuniga maktabgacha ta’lim muassasalarining turlari, ti’lari kabi mahlumotlar kiritilgan. 45. ....ta’lim metodikasi sifatida – bu tarbiyachining bolalar guruhi bilan (yoki alohida bir bola bilan) aniq maqsadga yo‘naltirilgan, muayyan mavzuda oldindan tayyorlangan so‘zlashuvidir. Manolog Amaliy
Suhbat Rivojlantirish 46. Qayta hikoya qilishga ta’rif qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan? Eshitilgan badiiy asarni ravon, ifodali aytib berish Lug‘atni rivojlantirishda uning sifat jihatidan takomillashtirilishi oldingi o‘ringa chiqadi. Nutqning tovush madaniyatini tarbiyalash ham til voqeligini eng oddiy tarzda anglashni shakllantirish bilan o‘zaro bog‘liqdir Maktabgacha davrdagi katta yoshda nutqning grammatik jihatdan to‘g‘riligini shakllantirish nutqqa nisbatan tanqidiy munosabatning paydo bo‘lganligi 47. Maktabgacha yoshdagi bolalar uchun hikoyalarning necha turga bo‘linadi? To‘rt Besh
Uch Olti
48. Lug‘atni boyitish metodlari to‘g‘ri berilgan qatorni toping? Atrof-olamni bevosita kuzatish, mazmuni bolalarga notanish bo‘lgan yoki juda kam tanish bo‘lgan suratlarni ko‘rsatish; badiiy asarlarni o‘qish Didaktik o‘yinlar, ermak o‘yinlar, sahna ko‘rinishlari shakli Ko‘rgazmalilik, og‘zaki bayon qilish ,amaliy metod ; Ko‘rgazmalilik, didaktik , badiiy asarlarni o‘qish, 49. Tarbiyaning maqsadi ko‘rsatilgan javobni aniqlang? Tarbiyalanuvchilarning muayyan faoliyatini tashkil yetish Har tomonlama barkamol shaxsni tarbiyalash Tarbiyaning tizimliligi, to’laligi, uzviyligi va uzluksizligidir Tarbiyaviy ishlar, tadbirlarning doimiy harakatdagi zanjiri 50. Maktabgacha ta’lim tashkilotida keng qo‘llaniladigan o‘qitish metodlariga nimalar kiradi? Barcha javoblar to‘g‘ri O‘yin Ko‘rgazmali, og‘zaki Amaliy 51. Bolalarning ilk yoshdan boshlab grammatik tuzilishni o‘zlashtirib olishlarining qonuniyatlarini ochib bergan pedagog olim kim ? E.A. Flerina A.N. Govzdev O.I. Solovyev. E.I. Tixeyeva 52. Interferensiya - bu nima? Dastlabki ta’limda ona tilini o‘qitish «bosh, markaziy predmetni tashkil etishi» Har qanday til chet tilidagi so‘zlarni o‘zlashtirar ekan, deyarli hamma vaqt ularni u yoki bu o‘zgarishlar bilan qabul qiladi. Ikki (va undan ortiq) tillar nutqiy «mexanizmlarining» o‘zaro hamkorligida, u yoki bu tilda ohangdagi o‘zgarishlar, bo‘g‘inga ajratish, nutqdagi o‘ziga xosliklar va hokazolardagi o‘zgarishlarda kuzatiladi. To‘g‘ri javob yo‘q 53. O‘rganilayotgan til mamlakatining madaniyati va turmush tarziga qiziqish. Nimaga ta’rif berilgan? 54 O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining “Maktabgacha ta’lim tashkilotlari faoliyatini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida” gi qarori qachon qabul qilingan? 2018 yil 30 sentyabr 3955-sonli 2017 yil 30 sentyabr 3305-sonli 2019 yil 13 may 391-sonli 2016 yil 29 dekabr 2707-sonli 55. Bola odatda, nutqning barcha grammatik shakllarini, ya’ni: otlarni turlash, eng keng qo‘llaniladigan fe’llarni tusashni egallashi lozim. Bu qaysi yoshdagi bolalarda grammatik ko‘nikmalarni shakllantirish to‘g‘risida ta’rif berilgan ? Uch-to‘rt yoshli bolalarda grammatik ko‘nikmalarni shakllantirish besh -olti yoshli bolalarda grammatik ko‘nikmalarni shakllantirish besh-to‘rt yoshli bolalarda grammatik ko‘nikmalarni shakllantirish yetti yoshli bolalarda grammatik ko‘nikmalarni shakllantirish 56. Maktabgacha yoshdagi bolalar uchun hikoyalarning necha turga bo‘linadi? olti besh
to‘rt uch
57. Ikki yoshga kelib bolaning lug‘at zahirasi nechta so‘zga yetadi. 100-150 ta so‘z 100-200 ta so‘z 200-300 ta so‘z 300-400 ta so‘z 58. Y.A.Komenskiy nutq o‘stirish metodikasi to‘g‘risidagi pedagogik qarashlari to‘g‘ri berilgan qatorni toping? Bolalar bilan baqirmasdan xotirjamlik bilan va uning shaxsiga tegmagan holda suhbatlashish, suhbatni hikoyalar va afsonlardan boshlash zarurligini uqtirgan. Dastlabki ta’limda ona tilini o‘qitish «bosh, markaziy predmetni tashkil etishi» Bola nutq tufayli o‘z fikrlarini ifodalaydi va atrofidagi kishilar bilan muloqotga kirishadi, nutqni egallab olish orqali u atrof-olamni anglaydi, boshqa bolalar bilan muloqot qilish natijasida esa bolada nutq va fikrlash rivojlanadi. Dastlabki ta’limda ona tilini o‘qitish «bosh, markaziy predmetni tashkil etishi» 59. Nutqiy kesimlar o‘rtasidagi pauzalarni hisobga olgan holda nutqning aytilgan fikr mazmunidan kelib chiqqan holda jadallashishi va sekinlashuvi Nimaga ta’rif berilgan? ritm
nutq tembri musiqiylik sur’at 60. Qayta hikoya qilishga ta’rif qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan? Eshitilgan badiiy asarni ravon, ifodali aytib berish Maktabgacha davrdagi katta yoshda nutqning grammatik jihatdan to‘g‘riligini shakllantirish nutqqa nisbatan tanqidiy munosabatning paydo bo‘lganligi Nutqning tovush madaniyatini tarbiyalash ham til voqeligini eng oddiy tarzda anglashni shakllantirish bilan o‘zaro bog‘liqdir Lug‘atni rivojlantirishda uning sifat jihatidan takomillashtirilishi oldingi o‘ringa chiqadi. 61. Necha oydan boshlab bolada nutqiy taqlid va ovoz ifodaliligi rivojlanadi? 8 oy
10oy 12 oy
9 oy 62. Bolalarning tilning tovush tizimini o‘zlashtirishlari ustida tadqiqot olib borgan pedagoglar to‘g‘ri berilgan qatorni toping? M.Leushina, S.L.Rubinshteyn, F.A.Soxin, D.B.Elkonin G.M.Lyamina, YE.I.Radina, A.M.Maksakov, M.G.Gening, N.A.German F.A.Soxin, A.V.Zaxarova, O.I.Solovyeva, V.I.Yashenko va boshq. A.G.Tambovseva, D.A.Kostandyan 63. Bolalarga ta`lim berishda tarbiyachi har xil metod va usullarni qo`llanadi. Ular qaysilar…. ? Aytib berish, ko`rgazma vositalardan foydalanish Hikoya, mashg`ulot, tushuntirish Hikoya, harakat, o`yin, aytib berish Ko`rgazmali, hikoya, mashg`ulot, o`yin 64. Nutqiy namuna- bu? Bolalarga qanday harakat qilish, qanday qilib natijaga erishish mumkinligi tushuntiriladi. Bilimlarni biridan ikkinchisiga berish maqsadida o‘qituvchi va o‘quvchi tomonidan amalga oshirilayotgan harakatga aytiladi. O‘rgatuvchi usul bo‘lib, unda bolaning javobi yoki hikoyasi haqida asoslangan mulohaza bildiriladi Bu tarbiyachining to‘g‘ri, ilgaridan mashq qilingan nutqiy faoliyatidir 65. Bu kishilarning muloqotini va o‘zaro bir-birlarini tushunishlarini ta’minlovchi mazmunan keng yoyilgan fikrdir nimaga ta’rif berilgan? Lug‘at
Grammatika To‘g‘ri talaffuz Ravon nutq 66. Bolalar nutqini rivojlantirishning yosh xususiyatlarini hisobga olgan holda nutqning tovush madaniyatini shakllantirishnining uchunchi bosqichga necha yoshli bolalarni o‘z ichiga oladi. 3-5 yosh 1-3 yosh
5-7 yosh To‘g‘ri javob yo‘q 67. Maktabgacha yoshdagi katta bolalarni nutqiy rivojlantirishga doir vazifalar to‘g‘ri berilgan qatorni toping? Nutqning asosiy irsiy vazifasi – aloqa funksiyasi, ijtimoiy aloqalar va atrofdagilarga ta’siridan iborat Til voqeligini eng oddiy anglashni rivojlantirish, bolalarni «tovush», «so‘z», «gap» atamalari bilan tanishtirish. Emotsional-erkin muloqot – yetakchi faoliyat turi hisoblanadi Tovushga taqlid qilishga oid so‘zlardagi tovushlar bilan mustaqil o‘yinlarni va o‘yin harakatlarini turli xil tovushlar bilan kuzatib borishni qo‘llab-quvvatlash. 68. “U grammatik shakllarni o‘zlashtirish uchun bolada so‘zning tovush shakliga yo‘nalganlik hissi shakllangan bo‘lishi lozimligini ko‘rsatib bergan”. Bu qaysi olimga ta’rif berilgan ? A.N.Govzdev M.I.Popova E.A.Flerina O.I.Solovyev. 69. Maktabgacha yoshdagi katta bolalarning dialogik nutqi negizida qanday nutq rivojlanadi? Emotsional-erkin muloqot Lug‘at Monologik Ravon nutq 70. Ilk va maktabgacha yoshdagi bolalar rivojlanishiga qo‘yiladigan Davlat talablari va “Ilk qadam” davlat o‘quv dasturi kim tomonidan qachon tasdiqlangan va nashr qilish uchun tavsiya qilingan? O‘zbekiston Respublikasi Maktabgacha ta’limi vazirligi tomonidan 2018 yil 7 iyuldagi 4-sonli hay’at yig‘ilishi qarori bilan tasdiqlangan va nashr qilish uchun tavsiya etilgan. O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi tomonidan 2018 yil 7 iyuldagi 4-sonli hay’at yig‘ilishi qarori bilan tasdiqlangan va nashr qilish uchun tavsiya etilgan. O‘zbekiston Respublikasi Maktabgacha ta’limi vazirligi tomonidan 2018 yil 9 iyuldagi 4-sonli hay’at yig‘ilishi qarori bilan tasdiqlangan va nashr qilish uchun tavsiya etilgan. O‘zbekiston Respublikasi Maktabgacha ta’limi vazirligi tomonidan 2018 yil 7 iyuldagi 9-sonli hay’at yig‘ilishi qarori bilan tasdiqlangan va nashr qilish uchun tavsiya etilgan. 71. Bu to‘g‘ri so‘zlay olish, ya’ni nutqiy muloqot shartlari va fikr bildirishdan ko‘zlangan maqsadni hisobga olgan holda hamda barcha til vositalaridan (til vositalaridan, shu jumladan intonatsiya, leksik zahira, grammatik shakllardan) foydalangan holda bayon qilinayotgan mazmunga mos holda gapirishdan iboratdir. Nimaga ta’rif berilgan? Nutq madaniyati Lug‘at ishi Grammatika Ravon nutq 72. Tovushlarni muayyan balandlikda talaffuz etish, shuningdek tovushni bor ovozi bilan talaffuz eta olish qobiliyati.Nimaga ta’rif berilgan? Ovoz tembri Ovoz balandligi Ovoz kuchi To‘g‘ri javob yo‘q 73. Bolalarga monologik nutqni muntazam o‘qitish taxminan necha yoshdan boshlanadi? to‘rt yoshdan uch yoshdan olti yoshdan besh yoshdan 74. Pedagogik jarayonni rejalashtirish turlari qaysilar? Yillik reja Istiqbolli reja Tarbiyachining kalendar rejasi Barcha javoblar to`g`ri 75 O‘zlashtirilgan til materialini mustahkamlashda bolalarga ijobiy mashq sifatida xizmat qiladi. Bolalar ataylab o‘z oldiga muayyan hayotiy vaziyatlarda kattalardan eshitgan nutqini yoki ertak qahramoni nutqini aniq berishni maqsad qilib qo‘yadilar.Bu qanday o‘yin turiga kiradi? «Rejissyorlik» o‘yin Syujetli o‘yin Sahnalashtirish o‘yin Rolli o‘yin 76 ...Shaxs rivojlanishiga ta’sir etuvchi omillarni ko‘rsating. Faoliyat , jamoat, axborot; Bilim, ko‘nikma, malaka; Irsiyat, muhit, ta’lim-tarbiya; Tarbiya, ta’lim, ma’lumot; 77 Barcha nutq mexanizmlarining ikki bo‘g‘inli va butlovchi ekanligini ta’kidlar ekan, u ularning qatoriga ayrim darajalar tabaqalari shaklida aks ettirilishi mumkin bo‘lgan ko‘plab turli xildagi jarayonlar va hodisalarni ham qo‘shadi. Umumiy darajalar sifatida bu tabaqalashuv sifatida axborotni «qabul qilish va berish»ning umumiy mexanizmlari ishtirok etadi.. Bu kimning pedagogik qarashi ? 78 Vatan deganda nimani anglash mumkin? Vatan – bu yuksak tuyg‘u Vatan - ko‘pqirrali tushuncha, bu yuksak tuyg‘u Vatan - ko‘p qirrali tushuncha Vatan – arabcha ona yurt degani, odam tug‘ilib o‘sgan joy 79 Urg‘uli va urg‘usiz bo‘g‘inlarning bir tekis o‘rin almashishi ya’ni, ularning quyidagi sifatlari: uzoqlik va qisqalik, ovozni balandlatish va pasaytirish. Nimaga ta’rif berilgan? sur’at
ritm nutq tembri musiqiylik Download 87.5 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|