Odamlar o'zlarining cheksiz moddiy ehtiyojlarini qondirish uchun doimiy ravishda biron bir faoliyat turi bilan shug'ullanadilar

Odamlar o'zlarining cheksiz moddiy ehtiyojlarini qondirish uchun doimiy ravishda biron bir faoliyat turi bilan shug'ullanadilar. Biz deyarli har kuni bevosita yoki bilvosita " biznes " yoki "biznesmen" so'zlarini uchratamiz. Bugungi kunda biznes zamonaviy dunyoning ajralmas bir qismiga aylanib qoldi. Shu o'rinda savol tug'iladi biznes o'zi nima va u qanday ma'nolarni anglatadi. `Biznes` - so`zi inglizcha so`zdan olingan bo`lib, u tadbirkorlik faoliyati yoki boshqacha so`z bilan aytganda kishilarni foyda olishga qaratilgan tadbirkorlik faoliyatidir. Xorijiy adabiyotlarda biznes ta'rifini ko`p turlari mavjuddir. Masalan, Stivenson biznesni quyidagicha ta'riflaydi: "Inson istagan tovarlarni muntazam ishlab chiqarish yoki sotib olish va sotish, foyda olish va qondirish orqali boylik orttirish maqsadida amalga oshiriladi " . Diksining so'zlariga ko'ra, "biznes deganda maqsad bilan olib boriladigan faoliyat shakli tushuniladi, ya'ni faoliyati kim tomonidan amalga oshirilayotgan bo'lsa foyda ham unga bo'lishi kerak" . Biznesning yana bir keng tarqalgan ta'rifi: "Insonning ishlab chiqarishga yo'naltirilgan faoliyati yoki tovarlarni sotib olish va sotish orqali boylik orttirish. " Shunday qilib, biznes atamasi doimiy ravishda tovar va xizmatlarni ishlab chiqarish va tarqatishni anglatadi. Inson jamiyatining butun rivojlanish tarixi u yoki bu jihatdan doimo biznes bilan bog`liq bo`lgan.

O`zbekistonda va MDHda biznes haqidagi makolalar, adabiyotlar 60-yillarning o`rtalarida paydo buldi. Xususiy mulkchilik esa o`sha davrda bizning mafkuramiz uchun butunlay yot narsa edi. Lekin bizda biznesni fan tarikasida o`rganish faqatgina 90-yillarning boshlarida bozor munosabatlariga asta-sekin o`tish bilan boshlandi. Biznesmen (tadbirkor) so`zi birinchi marotaba Angliya iqtisodiyotida XVIII asrda paydo bo`lib, u `Mulk egasi` degan ma'noni bildiradi. Jumladan, Adam Smit tadbirkorni mulk egasi sifatida ta'riflab, uni foyda olish uchun qandaydir tijorat g`oyasini amalga oshirish maqsadida iqtisodiy tavakkalchilikka boradigan kishidir, - deb ta'kidlaydi. Tadbirkorni o`zi, o`z ishini rejalashtiradi, ishlab chiqarishni tashkil etadi, mahsulotni sotadi va olgan daromadiga o`zi xo`jayinlik qiladi.