Okean va dengizlardagi ichki oqimlar energiyasi


Download 1.24 Mb.
Sana13.02.2023
Hajmi1.24 Mb.
#1194891
Bog'liq
Okean va dengizlardagi ichki oqimlar energiyasi

Okean va dengizlardagi ichki oqimlar energiyasi

.

Okean va dengizlardagi ichki oqimlar energiyasi

Reja:

1 . Okean va dengiz ichki oqimlarining turlari

2. Okeanning issiqlik energiyasi va undan foydalanish


Dengiz oqimlarining paydo bo'lish sabablari.dengiz oqimlari tabiiy kuchlar ta'sirida dengizdagi suv massalarining translatsion harakati deb ataladi. Oqimlarning asosiy xarakteristikalari - tezligi, yo'nalishi va harakat davomiyligi.
Dengiz oqimlarini keltirib chiqaradigan asosiy kuchlar (sabablar) tashqi va ichki bo'linadi. Tashqi kuchlarga shamol, atmosfera bosimi, Oy va Quyoshning to'lqin hosil qiluvchi kuchlari, ichki kuchlarga esa suv massalari zichligining notekis gorizontal taqsimlanishidan kelib chiqadigan kuchlar kiradi. Suv massalari harakati boshlangandan so'ng darhol ikkilamchi kuchlar paydo bo'ladi: Koriolis kuchi va har qanday harakatni sekinlashtiradigan ishqalanish kuchi. Oqim yo'nalishiga banklarning konfiguratsiyasi va pastki qismining topografiyasi ta'sir qiladi.
  • Dengiz oqimlarining tasnifi.
  • Dengiz oqimlari quyidagilarga bo'linadi:
  • Ularni keltirib chiqaradigan omillarga ko'ra, ya'ni.
  • 1. Kelib chiqishi bo‘yicha: shamol, gradient, to‘lqin.
  • 2. Barqarorligi bo‘yicha: doimiy, davriy bo‘lmagan, davriy.
  • 3. Joylashuv chuqurligiga ko‘ra: yuza, chuqur, past-yaqin

Ularni keltirib chiqaradigan omillar va ular orqali aylanib yuradigan okean sathi bilan belgilanadigan okean oqimlarining ikkita asosiy turi mavjud.
Yuzaki dengiz oqimlari
Ushbu oqimlar dengizning dastlabki 400-600 m chuqurligida sodir bo'ladi va shamollar va Yerning aylanishidan kelib chiqadi. Ular okeanlardagi suv massasining 10 foizini tashkil qiladi.
Chuqur dengiz oqimlari
Chuqur oqimlar 600 m chuqurlikdan pastroqda paydo bo'ladi va dengiz suvi massasining 90% ni almashtiradi. Ushbu oqimlar termohalin aylanishi deb ataladi, chunki ular suv harorati ("termo") va tuz kontsentratsiyasining ("halin") farqidan kelib chiqadi.
Download 1.24 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling