O‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti matematika


Download 0.49 Mb.
bet1/3
Sana05.12.2020
Hajmi0.49 Mb.
#160491
  1   2   3
Bog'liq
oraliq nazorat ishi diskret


O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
Matematika kafedrasi
Diskret tuzilmalari fanidan

Oraliq nazorat ishi


Bajardi:314-19 guruh talabasi Tojiyev Turg’un

Tekshirdi: Usmonov Alisher

Toshkent 2020

5-variant




  1. Декарт кўпайтма ва муносабат тушунчалари.

  2. Функция. Қисман функция. 3. X={b,c,d,e}, Y={d,e,f,g}.

  1. Берилган тўпламни соддалаштиринг:ABB A C


A (C


B)




  1. Guruxdagi talabalardan 17 tasi volleybol, 16 tasi futbol, 18 tasi tennis boyicha togaraklarga qatnashadi. Ulardan 5 tasi futbol va voleybol 7 tasi voleybol, tennis, 6 tasi futbol va tennis, 2 tasi esa 3 ta togarakka ham qatnaydi. Guruhda nechta talaba bor?

  1. . Декарт кўпайтма ва муносабат тушунчалари.

Bo’sh bo’lmagan A va B to’plamlarda A to’plam elementlarini birinchi, B to’plam elementlarini ikkinchi qilib tuzilgan barcha juftliklar to’plamiga A va B to’plamlarning dekart (to’g’ri) ko’paytmasi deyiladi va u AxB ko’rinishda belgilanadi.

Ta’rifga ko’ra AxB={(x;y)/x A, y B} bo’ladi. Tartiblangan (x; y) juftlikni uzunligi teng ikkiga bo’lgan kortej ham deyiladi. Uzunligi n ga teng bo’lgan kortej deganda tartiblangan (a1, a2,..., an) belginin tushinamiz. Agar ikkita kortejning uzunliklari va mos komponentalari o’zaro teng bo’lsa, u holda bu kortejlani teng deyiladi.



Misol. A={1, 2, 3}, B={4, 5} bo’lsa u holda AxB={(1;4), (1;5), (2;4), (2;5), (3;4),

(3;5)} bo’ladi.

Agar A to’plamda m ta B to’plamda n ta element bo’lsa, u holda AxB to’g’ri ko’paytmada mn ta element bo’ladi.

Bo’sh bo’lmagan A va B to’plamlarda A to’plam elementlarini birinchi, B to’plam elementlarini ikkinchi qilib tuzilgan barcha juftliklar to’plamiga A va B to’plamlarning dekart (to’g’ri) ko’paytmasi deyiladi va u AxB ko’rinishda belgilanadi.



Ta’rifga ko’ra AxB={(x;y)/x A, y B} bo’ladi. Tartiblangan (x; y) juftlikni uzunligi teng ikkiga bo’lgan kortej ham deyiladi. Uzunligi n ga teng bo’lgan kortej deganda tartiblangan

(a1, a2,..., an) belginin tushinamiz. Agar ikkita kortejning uzunliklari va mos komponentalari o’zaro teng bo’lsa, u holda bu kortejlani teng deyiladi.

Misol. A={1, 2, 3}, B={4, 5} bo’lsa u holda AxB={(1;4), (1;5), (2;4), (2;5), (3;4),

(3;5)} bo’ladi.

Agar A to’plamda m ta B to’plamda n ta element bo’lsa, u holda AxB to’g’ri ko’paytmada mn ta element bo’ladi.

Bo’sh bo’lmagan A va B to’plamlarda A to’plam elementlarini birinchi, B to’plam elementlarini ikkinchi qilib tuzilgan barcha juftliklar to’plamiga A va B to’plamlarning dekart (to’g’ri) ko’paytmasi deyiladi va u AxB ko’rinishda belgilanadi.

AxB={(x;y)/x A, y B} bo’ladi. Tartiblangan (x; y) juftlikni uzunligi teng ikkiga

bo’lgan kortej ham deyiladi. Uzunligi n ga teng bo’lgan kortej deganda tartiblangan (a1, a2,..., an) belginin tushinamiz. Agar ikkita kortejning uzunliklari va mos komponentalari o’zaro teng bo’lsa, u holda bu kortejlani teng deyiladi.



Misol. A={1, 2, 3}, B={4, 5} bo’lsa u holda AxB={(1;4), (1;5), (2;4), (2;5), (3;4),

(3;5)} bo’ladi.

Agar A to’plamda m ta B to’plamda n ta element bo’lsa, u holda AxB to’g’ri ko’paytmada mn ta element bo’ladi.

X x X to'plamning istalgan G qism to'plami binar munosabat deyiladi. Binar munosabatlar lotin alfavitining bosh harflari P, G.K.S... bilan belgilanadi.

Matematikada binar munosabatlar a = b, a < b , a> b,a * b ,a\\b, ii I /> kabi belgilar orqali berilgan.

1-ta’rif. Agar X to'plamning ixtiyoriy elementi haqida u o‘z-o‘zi bilan R munosabatda deyish mumkin bo"l.sa (ya’ni vR.v bajarilsa) to'plamdagi R munosabat refleksiv deyiladi. Agar munosabat refleksiv bo'lsa, grafning liar bit uchida sirtmoq^ bo'ladi.



  1. -ta’rif. Agar X to'plamning birorta ham elementi uchun jcRjc bajarilmasa, R munosabat X to'plam da antirelleksiv deyiladi.

  1. ta’rif. Agar X to'plam da R munosabat uchun jcRv va yR* shartlar bir vaqtda bajarilsa, R munosabat simmetrik munosabat deyiladi.

  2. ta’rif. Agar X to'plamning turli x va у elementlari uchun *Ry .InnUlan vRx kelib chiqmasa, X to'plamdagi R munosabat antisimmetrik nniiKisabat deyiladi. 5-ia’rif. 5-ta’rif .Agar X to'plamda R munosabat uchun xRy va yRz dan xRz kelib chiqsa, u holda X to'plamda R munosabat tranzitiv munosabat deyiladi.

2. Функция. Қисман функция.

Agar Dl( f )=A ni o‘rniga Dl( f )⊂A bajarilsa f ga qisman funktsiya deyiladi. A dan B ga funktsiya f:AB yoki kabi belgilanadi, agar (x,y)f bo‘lsa, u holda y=f(x) yoki f:xy kabi yoziladi va funktsiya x elementga y elementni mos qo‘yayapti deb o‘qiladi


Download 0.49 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling