O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi buxoro muhandislik texnologiyalari instituti
Download 64.11 Kb.
|
kompyuter tarmoqlari
O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O`RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI BUXORO MUHANDISLIK TEXNOLOGIYALARI INSTITUTI “Kasbiy fanlar”kafedrasi KASB TA`LIMI METODIKASI fanidan KURS ISHI Mavzu:_______________________________________________________________________________________________________________________________ Bajardi: ________________ Rahbar: ________________ Buxoro-2018 Mavzu: Kompyuter tarmoqlari, tarmoq topologiyalari va kabel turlari Ta’limni tarbiyadan, tarbiyani esa ta’limdan ajratib bo‘lmaydi - bu sharqona qarash, sharqona hayot falsafasi I.A.Karimov K I R I SH Respublikamizda oshiralayotgan islohotlarining bosh maqsadi va harakatga keltiruvchi kuchi – har tomonlama rivojlangan barkamol insondir. Mamlakatimizda rivojlanishning muhim sharti zomonaviy iqtisodiyot fan, madaniyat, texnika, texnologiya rivoji asosida kadrlar tayyorlanishlarning takomillashgan tizimini yaratishdan iborat. Har bir jamiyatning bugungi kuni va kelajagi uning ajralmas qismi va hayotiy zarurati bo‘lgan ta’lim tizimining qay darajada rivojlanganligi bilan belgilanadi. Bugungi kunda mustaqil taraqqiyot yo‘lidan borayotgan mamlakatimizning uzluksiz ta’lim tizimini isloh qilish va takomillashtirish, yangi sifat bosqichiga ko‘tarish, unga ilg‘or pedagogik va axborot texnologiyalarini joriy qilish hamda samaradorligini oshirish davlat siyosati darajasiga ko‘tarildi. “Ta’lim to‘g‘risida”gi qonun va “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”ning qabul qilinishi bilan uzluksiz ta’lim tizimi orqali zamonaviy kadrlar tayyorlashning asosi yaratildi. “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” ni amalga oshirishda uzluksiz ta’lim tizimining tuzilmasi va mavzusini zamonaviy ilmiy fikrlar yutuqlari va ijtimoiy tajribaga tayangan holda tub islohotlari ko‘zda tutulgan. Fanda texnika va ilg‘or texnologiya yutuqlaridan foydalangan holda yosh avlodga ta’lim va tarbiya berishning maqsad, maznun, uslub va vositalarini ilmiy jihatdan ta’minlash pedagogika fanining dolzarb muammolarning biri hisoblangan. Kadrlar tayyorlash sohasidagi davlat siyosati uzluksiz ta’lim tizimi orqali shaxsning har tomonlama barkamol bo‘lib yetishini ko‘zda tutadi. Shaxs uzluksiz ta’limda va kadrlar tayyorlashda ta’lim va xizmatlarining iste’molchisi sifatida namoyon bo‘ladi. Oliy ta’lim uzluksiz ta’limda muhim o‘rinni egallaydi. Oliy, umumiy o‘rta, o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limlari asosida uzluksiz ta’lim tizimining mustaqil turi hisoblanadi va O‘zbekiston Respublikasi “Ta’lim to‘g‘risida”gi Qonuni va “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”ga muvofiq amalga oshiriladi. Ushbu hujjatlarda oliy ta’limning belgilangan vazifalaridan biri yuqori saviyada o‘qitishni ta’minlash va malakali kadrlarni zamonaviy ta’lim kasb-hunar dasturlari asosida tayyorlashdir.O‘qituvchisining malakasi maxsus va pedagogik fanlar bilan yoritiladigan ikki qirraga ega bo‘lishi lozim va u doimo: “Nima uchun o‘qitish kerak?”, “Qanday o‘qitish kerak?” degan savollarga javob topish zarur. Bu javoblar pedagogika fanining asosiy qoidalari va qonuniyatlariga mos holda talqin qilinishi, shuningdek, ta’lim hususiyatlari e’tiborga olingan bilimlarga asoslangan bo‘lishi lozim. O`qituvchi faoliyatining asosini ham shular tashkil etadi.U har bir darsga alohida tayyorgarlik ko`rib, yangi metod va texnologiyalarni qo`llab darsni olib borsa darsdan ko`zlangan maqsadning deyarli barchasiga erishgan bo`ladi. Bugungi texnologiyalar rivojlanayotgan davrda kompyuter tarmoqlarini bilmaslik yoki umuman tarmoq nimaligini bilmaslik mumkin emas.Biz hozirda barcha sohada kompyuter tarmog`idan va internetdan foydalanamiz. Ulardan samarali foydalana olishimiz uchun esa biz tarmoq qanday ishlaydi, qanday uni tashkil qilishni bilishimiz kerak. Kompyuter tarmoqlari, tarmoq topologiyalari va kabel turlari mavzusi bu savollarga to`liq javob beradi. Tarmoq topologiyalari ularning turlari va ulardan foydalanish ko`nikmalariga ega bo`lamiz.Lokal kompyuter tarmog`ini tashkil qilishda asosiy vazifani kabellar bajaradi u barcha tarmoqdagi hostlarga bir xilda xizmat ko`rsatishi kerak.Kabellarni to`g`ri tanlash va ulardan foydalanish muhimdir. Ma`ruza mashg`ulotining o`qitish texnologiyasi.
Ma`ruza mashg`ulotining texnologik xaritasi
“TUSHUNCHALAR TAHLILI” USLUBI Uslubning mohiyati. Ushbu uslub o‘tilgan o‘quv predmeti yoki bo‘lim barcha mavzularini talabalar tomonidan berilgan tushunchalarga mustaqil ravishda o‘z izohlarini berish, shu orqali o‘z bilimlarini tekshirib baholashga imkoniyat yaratish va o‘qituvchi tomonidan qisqa vaqt ichida barcha talabalarni baholay olishiga yo‘naltirilgan. Uslubning maqsadi.Talabalarni mashg‘ulotda o‘tilgan mavzuni egallaganlik va mavzu bo‘yicha tayanch tushunchalarni o‘zlashtirib olinganlik darajalarni aniqlash, o‘z bilimlarini mustaqil ravishda erkin bayon eta olish, o‘zlarining bilim darajalarini baholay olish, yakka va guruhlarda ishlay olish, safdoshlarning fikriga hurmat bilan qarash, shuningdek o‘z bilimlarini bir tizimga solishga o‘rgatish. Uslubning qo‘llanishi: O‘quv mashg‘ulotlarining barcha turlarida (dars boshlanishi yoki dars oxirida, yoki o‘quv predmetining biron bir bo‘limi tugallaganda) o‘tilgan mavzuni o‘zlashtirganlik darajasini baholash, takrorlash, mustahkamlash yoki oraliq nazorat o‘tkazish uchun, shuningdek, yangi mavzuni boshlashdan oldin talabalarning bilimlarini tekshirib olish uchun mo`ljallangan.Ushbu uslubni mashg‘ulot jarayonida yoki mashg‘ulotning bir qismida yakka, kichik guruh hamda jamoa shaklida tashkil etish mumkin.Ushbu uslibda uyga vazifa berishda ham foydalansa ham bo‘ladi.
tushunchalar ro‘yxati, qalam(yoki ruchka), slayd. Izoh: reja bo‘yicha belgilangan mavzu asosida hamda o‘qituvchining qo‘ygan maqsadi (tekshirish, mustahkamlash, baholash)ga mos tayyorlangan tarqatma materiallar (agar yakka tartibda o‘tkazish mo‘ljallangan bo‘lsa, guruh o‘quvchilari soniga, agar kichik guruhlarda o‘tkazish belgilangan bo‘lsa, u holda guruhlar soniga qarab, tarqatma materiallar tayyorlanadi.)
• talabalarni guruhlarga (sharoitga qarab) ajratiladi; • talabalar mashg‘ulotni o‘tkazishga qo‘yilgan talab va qoidalar bilan tanishtiriladi; • tarqatma materiallar guruh a’zolariga tarqatiladi; • talabalar yakka tartibda o‘tilgan mavzu yoki yangi mavzu bo‘yicha tarqatma materialda berilgan tushunchalar bilan tanishadilar; • talabalar tarqatma materialda mavzu bo‘yicha berilgan tushunchalar yoniga egallangan (yoki o‘zlarining) bilimlarini asosida (berilgan tushunchalarni qanday tushungan bo‘lsalar shunday) izoh yozadilar (yakka tartibda); • o‘qituvchi tarqatma materialda mavzu bo‘yicha berilgan tushunchalarni o‘qiydi va jamoa bilan birgalikda har bir tushunchaga tog‘ri izohni belgilaydi yoki ekranda har bir tushunchaning izohi berilgan slayd orqali (imkon bo‘lsa) tanishtiriladi; • har bir talaba to‘g‘ri javob bilan belgilangan javoblarning farqlarini aniqlaydilar, kerakli tushunchaga ega bo‘ladilar o‘z-o‘zlarini tekshiriladilar, baholaydilar, shuningdek bilimlarini yana bir bor mustahkamlaydilar. “Tushunchalar tahlili” uslubdan bir darsning o‘zida dars boshlanishida o‘tgan mavzuni takrorlash, mustahkamlash yoki yangi mavzu bo‘yicha talabalarning dastlabki bilimlari, qanday tushunchalarni egalaganliklari va shu darsning oxirida bugungi mavzudan nimalarni bilib olganliklarini aniqlash uchun ham foydalanish mumkin.
SWOT analiz tahlil usuli birinchi marta 1960-yilda AQShning Stenford Universiteti iqtisodchi olimi Albert Humphrey tomonidan yaratilgan. SWOT analiz – dastlab korxonalarning kuchli (Strengths) va kuchsiz (Weakness) tomonlarini aniqlaydigan, shuningdek bozor imkoniyatlari (Opportunities) va xatarlari (Threats) ni o‘rganadigan omillarini hisobga olgan holda mahsulot turlarini raqobatga bardoshligini baholaydigan tahlil usuli hisoblangan. Ushbu usul ayrim manbalarda matritsa usuli deb ham nomlanadi, chunki tahlil chizmasi ko‘rinishi 2x2 ko‘rinishdagi matritsani eslatadi. “SWOT” tahlili bu yangi tashabbuslar bo‘yicha strategik rejalashtirish va qaror qabul qilishda yordam beradigan usul hisoblanadi. “SWOT” so‘zi quyidagi inglizcha so‘zlarning qisqartmasidan olingan: S – Strengths (Kuchli tomonlar); W – Weaknesses (Zaif tomonlar); O - Opportunities (Imkoniyatlar); T - Threats (Xavflar). Bugungi kunga kelib SWOT tahlil texnologiyasidan ta`lim sohasida ham samarali foydalanilib kelinmoqda.SWOT tahlillari kuchli, zaif tomonlar, imkoniyatlar va tahdidlar uchun qisqartiriladi va muassasaning, ta`limning yoki tarbiyaning ushbu to'rt elementini baholaydigan tizimli rejalashtirish usuli hisoblanadi. SWOT tahlili maqsadga erishish uchun muhim deb hisoblangan asosiy ichki va tashqi omillarni aniqlashga qaratilgan. SWOT tahlil guruhi ma'lumotlarning asosiy qismini ikki asosiy toifaga kiritadi: Ichki omillar – mavjud soha uchun kuchli va kuchsiz tomonlar Tashqi omillar – soha tashqarisida mavjud bo'lgan muhit va imkoniyatlar bilan bog'liq muammolar. "SWOT” tahlilini oson tushunish uchun 4 katakli jadvalda namoyish etiladi. Tepadagi ikki katakda kuchli tomonlar va imkoniyatlar ifodalangan va ular ichki omillar deb ataladi. Pastdagi ikki katakka zaif tomonlar va xavflar qo‘yilgan va ular tashqi omillar deb ataladi. “SWOT” tahlili tanlangan mavzu bo`yicha savollarga javob topishda qo‘l keladi: Mavzu: Kompyuter tarmoqlari, tarmoq topologiyalari va kabel turlari Amaliy mashg`ulotning o`qitish texnologiyasi.
Amaliy mashg`ulotning texnologik xaritasi
“MUAMMO” TEXNOLOGIYASI Texnologiyaning maqsadi: Talabalarga o‘quv predmetining mavzusidan kelib chiqqan turli mummoli masala yoki vaziyatlarning yechimini to‘g‘ri topishlariga o‘rgatish, ularda muammoning mohiyatini aniqlash bo‘yicha malakalarni shakllantirish, muammoni yechishning ba’zi usullari bilan tanishtirish va mos muammoni yechishdagi xatti-harakatlarini to‘g‘ri aniqlashga o‘rgatish. Mashg‘ulotni o‘tkazish tartibi: O‘qituvchi talabalarni guruhlarga ajratib, ularni mos o‘rinlarga joylashtirishdan so‘ng, mashg‘ulotni bosqichli bo‘lishini va har bir bosqich talabalardan maksimum diqqat-etibor talab qilishini, mashg‘ulot davomida ular yakka, guruh va jamoa bo‘lib ishlashlarini aytadi. Bunday kayfiyat talabalarga berilgan topshiriqlarni bajarishga tayyor bo‘lishlariga yordam beradi va bajarishga qiziqish uyg‘otadi. Mashg‘ulotni o‘tkazish tartib-qoidalari va talablari tushuntirilgach, mashg‘ulot boshlanadi; • talabalar tomonidan mashg‘ulot uchun tayyorlangan kinolavhani diqqat bilan tomosha qilib, unda yoritilgan mummoni aniqlashga harakat qilish, xotirada saqlab qolish yoki daftarlariga belgilab qo‘yish (agar kinofilm ko‘rsatishning imkoniyati bo‘lmasa, u holda o‘qituvchi o‘quv predmetining mavzusi bo‘yicha plakat, rasm, afisha yoki biror muammo bayon qilingan matn, kitobdagi o‘quv materialidan foydalanish mumkin); • har bir guruh a’zolari tomonidan ushbu lavhadan (rasmdan, matndan hayotiy voqeadan) birgalikda aniqlangan muammolarni vatman yoki A-3 formatdgi qog‘ozga flomaster bilan yozib chiqadi; • berilgan aniq vaqt tugagach, tayyorlangan ishni guruh vakili tomonidan o‘qib eshittiriladi; • o‘qituvchi guruhlar tomonidan tanlangan va muammolar yozilgan qog‘ozlarni almashtirgan holda guruhlarga tarqatiladi; • tarqatilgan qog‘ozlarga guruhlar tomonidan yozilgan muammolardan har bir guruh a’zosi o‘zini qiziqtirgan muammodan birini tanalab oladi; • o‘qituvchi tomonidan tarqatilgan quyidagi chizmaga har bir guruh a’zosi tanlab olgan muammosini yozib, mustaqil ravishda tahlil etiladi. • yakka tartibdagi faoliyat tugagandan so‘ng har bir talaba bajargan tahliliy ishini barchaga o‘qib eshittiriladi; • muammolar va ularning yechimi bo‘yicha jamoaviy fikr almashiladi; • himoyadan so‘ng o‘qituvchi mashg‘ulotga yakun yasaydi. Kichik guruhlarga qiziqarli ishlari uchun minnatdorchilik bildiriladi. Bunday texnologiya bilan o‘tkazilgan mashg‘ulot natijasida talabalar qaysidir muammoni yechishdan avval uning sababini aniqlanishi kerakligini, keyin esa ularga zarur bo‘lgan uslub va usullarni tanlashi hamda o‘z harakatlarini aniq belgilab olishlari kerakligini bilib oladilar.
samaradorligini ko‘tarishga bo‘lgan qiziqish, etibor kundan-kunga kuchayib bormoqda. Zamonaviy texnologiyalar qo‘llanilgan mashg‘ulotlar talabalar egallayotgan bilimlarni o‘zlari qidirib topishlariga, mustaqil o‘rganib, tahlil qilishlariga qaratilgan. O‘qituvchi bu jarayonda shaxs va jamoaning rivojlanishi,shakllanishi, bilim olishi va tarbiyalanishiga sharoit yaratadi, shu bilan bir qatorda,boshqaruvchilik, yo‘naltiruvchi vazifasini bajaradi. Bunday o‘quv jarayonida talaba asosiy figuraga aylanadi. O‘quv-tarbiya jarayonida pedagogik texnologiyalarning to‘g‘ri joriy etilishi o‘qituvchining bu jarayonida asosiy tashkilotchi yoki maslahatchi sifatida faoliyat yuritishiga olib keladi. Bu esa talabadan ko‘proq mustaqillikni, ijodni va irodaviy sifatlarni talab etadi. Pedagogik texnologiya asosida o‘tkazilgan mashg‘ulotlar yoshlarning muhim hayotiy yutuq va mummolariga o‘z munosabatlarini bildirishlariga intilishlarini qondirib, ularni fikrlashga, o‘z nuqtai nazarlarini asoslashga imkoniyat yaratadi. Ta’lim muassalarining o‘quv-tarbiyaviy jarayonida zamonaviy o‘qitish uslublari - interfaol uslublar, innovatsion texnologiyalarning o‘rni va ahamiyati beqiyosdir. Ta’limni tashkil etishda kadrlar tayyorlash milliy dasturining sifat bosqichlari talablariga binoan zamonaviy ta’lim texnologiyalaridan, turli xil metodlardan foydalanilganda ta’lim oluvchilarning faolligi oshadi, darsga bo‘lgan qiziqishi ortadi, muloqotga kirishish ko‘nikmasi shakllanadi. Metodning mohiyati shundan iboratki, bunda mavzuning turli tarmoqlari bo‘yicha bir yo‘la axborot beriladi. Ayni paytda, ularning har biri alohida nuqtalardan muhokama etiladi. Masalan, ijobiy, salbiy tomonlari, afzalliklari va kamchiliklari, foyda va zararlari belgilanadi. Bu interfaol metodlar tanqidiy, aniq mantiqiy fikrlashni muvaffaqiyatli rivojlantirishga hamda o‘z g‘oyalari, fikrlarini yozma va og‘zaki shaklda ixcham bayon etish, himoya qilishga imkoniyat yaratadi. Informatika fanini o‘qitishda ilg‘or pedagogik va axborot texnologiyalaridan foydalaniladi. Tajriba mashg‘ulotlari bevosita kompyuter bilan jihozlangan xonalarda olib boriladi. . Download 64.11 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling