O‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi
Download 350.9 Kb. Pdf ko'rish
|
geografiya talimida qollaniladigan asosiy korgazma vositalari.
- Bu sahifa navigatsiya:
- 3-kurs 32-guruh talabasi
- 3. GEOGRAFIYA TA’LIMIDA EKRANLI QO’LLANMALAR
|
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA О‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI QARSHI DAVLAT UNIVERSITETI Tabiiy fanlar fakulteti Geografiya o’qitish metodikasi yo’nalishi 3-kurs 32-guruh talabasi Tog`ayeva ShohsanamNINg GEOGRAFIYA O`QITISH METODIKASI fanidan yozgan
Mavzu: GEOGRAFIYA TA’LIMIDA QO’LLANILADIGAN ASOSIY KO’RGAZMA VOSITALARI Topshirdi: SH. TOG`AYEva
KIRISH REJA: 1. O’QUV KO’RGAZMALI QO’LLANMALARNI TASNIFLASH 2. MAKTABDA GEOGRAFIYANI O’QITISHDA TATBIQ ETILADIGAN ASBOBLAR 3. GEOGRAFIYA TA’LIMIDA EKRANLI QO’LLANMALAR
ILOVA XULOSA FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
1. O’quv ko’rgazmali qo’llanmalarni tasniflash O´quv-ko´rgazmali qo´llanmalarni tasniflash. Geografiya talimida rasmlardan foydalanish. Geografiya o’qitish metodikasiga doir mavjud qo’llanmalarda o’quv qurollar tushunchasi turlicha ifodalanadi. O’quv qurollari deganda nimani tushunmoq kerak? U nimalarni o’z ichiga oladi? Ta’lim-tarbiya saviyasini yanada yuqori maqsadida maxsus tayyorlangan va darsda
bevosita tatbik
etiladigan, qullaniladigan, foydalaniladigan barcha qo’llanmalar o’quv qurollari tushunchasiga mansubdir. Geografiya ta’limida qo’llaniladigan o’quv qurollari xilma-xil bulganligidan ulardan to’larok va samarali foydalanish uchun uni guruxlarga bulib tavsiflash maqsadga muvofiqdir. O’quv qurollarini to’rt guruhga bo’lish mumkin.
Birinchi guruh-darsliklar va o’quv qo’llanmalar Ikkinchi guruh- o’quv ko’rgazmali qo’llanmalar Uchinchi guruh-asboblar To’rtinchi guruh – moslamalar Xar bir guruh o’z navbatida bir necha turlarga bo’linadi. Darsliklar va o’quv qo’llanmalari. Bu guruxdagi o’quv kurollari o’qituvchining bayonidan keyinda turadigan bilim manbaidir. Darslik o’quvchilar uchun asosiy qo’llama, shuningdek mustaqil bilim olish manbaidir. Darslik bo’lmasa, ta’lim aniq va mukammal bulmaydi. O’quvchidan talab qilinadigan bilimlar minimumi ham darslikdir.o’quv qo’llanmalari o’quvchilar bilimini kengaytirishda qo’llaniladigan xrestomatiya, malumotnomalardan iborat. O’quv ko’rgazmali qo’llanmalar. O’quv ko’rgazmali qo’llanmalardan o’rganiladigan xodisa va obektlar haqidagi anik tasavvur xosil qilish maksadida asosiy bilim manbalaridan biri sifatida foydalaniladi. Bu
o’quvchilarning geografik qonuniyatlarni yaxshi tushinishiga va kuzatish qobiliyatlarini usishiga yordam beradi. O’quv ko’rgazmali qo’llanmalar xususiyatiga kura Yana 4 ga bulinadi: Kartografik kullanmalar Tasvirli qullanmalar Sxematik qullanmaar Natural qullanmalar 1.Katografik qullanmalar Yer tasvirini (tabiiy geografik obekt va xodisalar, ularning joylanishini) shartli kichraytirilgan xolda va muayyan kartografik proyeksiyada ifodalaydi. Kartografik qo’llanmalar topografik, umumgeografik, maxsus kartalarni geografik atlaslarni, blankali va kontur kartalarni, globusni uz ichiga oladi. 2.Tasvirli qullanmalar geografik obekt va xodisalarning xaqiqiy ko’rinishini tasvirlaydi. Tasvirli qo’llanmalar bilimlarni o’rganishda aniq taassurot qoldirishi tufayli bilimlar puxta uzlashtiriladi. Tasvirli qullanmalar turli rasmlarni, fotosurat, ekranli qullanma (diapozitiv, diafilm, kinofilm), diorama, panorama, model va maketlarni uz ichiga oladi. Sxematik qullanmalar geografik obekt va xodisalarning shartli xolda tasvirlaydi Sxematik qullanmalar kartasxema, grafik, diagramma va jadvallardan iboratdir. Natural kullanmalar urganiladigan geografik obekt va xodisalarni aslidan iboratligi uchun xam alohida ahamiyatga ega. O’quvchilar turli sezgi azolari yordamida narsalar haqida anik tasavvur xosil qiladilar. Natural qullanmalar turli kolleksiya, gerbariy tuprok namunalarini tuplashdan iborat. 3. Asboblar turli mazmundagi amaliy ishlarni bajarish uchun zarur bulgan o’quv qurollarini uz ichiga oladi. Maktabda geografiyani o’qitishda tadbiq etiladigan asboblar quyidagilardan iborat. 1) Kuzatish asboblari: termometr (maksimal, minimal), termograf, flyuger, anemometr, barometr barograf, gigrometr, gigrofgaf, yogin ulchagich, kor kalinligini ulchaydigan reyka, kalkitma, burchak ulchagich. 2) Joyda oriyentirovka olish va gorizont tomonlarini aniklash uchun ishlatiladigan asboblar: kompas, gnomon, kutb yulduzi kursatkichi, va rumbli xalka. 3) Masaofalarni o’lchash asboblari:yer o’lchaydigan sirkul, ruletka, metr o’lchagich, reyka, eklimetr, planshet, vizir chizgichi. 4) Tajriba o’tkazish uchun ishlatiladigan asboblar: stakan, probirka, kolba va xar xil shisha, voronka, shtativ, spirt lampasi. 4. Moslamalar. Bu moslamalar ko’rsatmali qullanmalarni kursatish, saklash, va ixcham qilib joylash maqsadida foydalaniladigan yordamchi qurollardi. Moslamalar geografiya talimida bevosita ishtirok etmasada, kartala r jadvallar, sxemalar, ekranli qo’llanmalarni ko’rsatishga yordam beradi. Ular karta iladigan va saklaydigan maxsus moslamalar, karta rasmlar, jadvallar iladigan tagliklar, rasmlar iladigan maxsus tutgichlar, ko’rsatmali qo’llanmalar saqlaydigan maxsus moslama va jovonlar,Shuningdek proyektsion apparatlar va maxsus ko’rsatkichlardan iboratdir. Ko’rsatmali qo’llanmalarni tayyorlash uchun zarur bo’lgan asbob buyumlar xam manzur guruxga mansubdir. Geografiya talimi metodi va usullari tarkibida kartografik qo’llanmalar bilan ishlash metodlari tarkibiga quyidagilar kiritiladi. A.Karta bilan ishlash: 1) Geografik nomlarni urganish; 2) Kartadagi joyni tasvirlash; 3) Karta buylab sayoxat; 4) solishtirish; B. Kontur karta bilan ishlash: 1) Geografik obektlarni nomlarini kontur kartaga yozish; 2) Karta-sxema va katogrammalar tuzish; 3) Karta kuchirish va andoza tayyorlash. V. Globus bilan ishlash kiritiladi Kontur karta bilan ishlash geografik obektlarning nomlarini, ularning kartalardagi o’rinlarini o’quvchilar xotirasida mustaxkamlaydi. O’quvchilarda geografik nomlarni tugri yozishga va tugri talaffuz qilish, materiallarni mukammal o’rganish imkoniyati vujudga keladi.
Download 350.9 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|