O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti raqamli texnologiyalar fakulteti informatika o’qitish metodikasi yo’nalishi 306-guruh talabasi qurbonov ko’paysinning dasturlash asoslari fanidan tayyorlagan

1-Labaratoriya ishi
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA TA’LIM VAZIRLIGI SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR FAKULTETI INFORMATIKA O’QITISH METODIKASI YO’NALISHI 306-GURUH TALABASI QURBONOV KO’PAYSINNING DASTURLASH ASOSLARI FANIDAN TAYYORLAGAN
MAVZU: Borland С++ Builder dasturlash muhitiga kirish, Borland С++ Builderdagi dasturning interfeys qismini yaratish.

Bajardi:Qurbonov K

Tekshirdi:Inatov A

Samarqand 2021

Ishning maqsadi: Borland С++ Builder dasturiga kirishni o’rganish, dasturning interfeysi bilan tanishish .
Kerakli asboblar: kompyuter, Borland С++ Builder dasturi


Nazariy qism
C++Builder dasturining interfeysi quyidagicha bo’ladi:

C++ Builder – Windows operatsion tizimida dastur yaratishga yo‘naltirilgan dasturlash muxitidir. C++ Builderda dastur tuzish zamonaviy vizual loyihalash texnologiyalariga asoslangan bo‘lib, unda dasturlashning ob’ektga yo‘naltirilgan g‘oyasi mujassamlashgan. C++ Builderda dastur C dasturlash tilining rivoji bo‘lgan C++ tilida yoziladi.

Bu dasturning ishga tushirish jarayonini kurib o’tamiz. Buning uchun biz Pusk ni bosamiz va “vse programmiy” ni tanlaymiz



So’ngra Borland С++ Builder6 papkasidan С++ Builder 6 tanlaymiz:

So’ngra dasturishga tushishni boshlaydi:

Dastur ishga tushgandan so’ng interfeysini ko’rishimiz mumkin:

Bu dastur asosan 5qismgan iborat bo’lib, ular quyidagilardan iborat:

• 
  Object inspector
  
• 
  Object TreeView
  
• 
  Menyular oynasi
  
• 
  Forma oynasi
  
• 
  Kod oynasi
  

Menyular oynasi quyidagi korinishda bo’ladi va u quyidagi bo’limlardan iborat:

• 
  File
  
• 
  Edit
  
• 
  Search
  
• 
  View
  
• 
  Project
  
• 
  Run
  
• 
  Component
  
• 
  Database
  
• 
  Tools
  
• 
  Windows
  
• 
  Help
  

Object inspector oynasi bunda bida biz har bir asboblarni tanlaganimizda o’sha asbob haqida ma’lumotlar beradi va xususiyatlarini ko’rsatib berdi.



Mana bu rasmda Form1 tanlanganligi uchun forma haqidagi ma’lumotlar aks etib turibdi.


Object TeeView oynasi haqida gapiradigan bo’lsak bunda biz tanlangan obyektlarni qaysi birini tanlanganini bilishimiz uchun ishlatamiz. Bu oynadan asosan bir nechta asboblar bilan ishlaganimizda asboblar ustma ust tushishi mumkin o’shanda bizga bu oynadan foydalanishga imkon tug’iladi:

Ya’ni bunda bir nechta buttonlar ustma ust tushgan bulishi mumkin, bunda biz ObjectTeeView dan foydalanamiz.
Forma oynasida biz dasturimiz uchun kerakli asboblarni kerakli joyga joylashtirishimiz mumkin. Forma oynasining ko’rinishi quyidagicha bo’ladi.

Kod oynasi haqida gapiradigan bo’lsak bunda biz dasur kodini yozamiz. Ya’ni keakli asboblarni ikki marta chertganda Forma oynasiga tushadi va forma oynasiga tushgan asbobni ikki marta chertsak, kod oynasiga utadi. Kod oynasining ko’rinishi quyidagicha boladi: