O’zbekiston Respublikasi Raqamli Texnologiyalari vazirligi


Download 298.58 Kb.
Pdf ko'rish
bet1/4
Sana13.11.2023
Hajmi298.58 Kb.
#1771361
  1   2   3   4
Bog'liq
2-amaliy mashgulot



O’zbekiston Respublikasi
Raqamli Texnologiyalari vazirligi
Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent
axborot texnologiyalari universiteti Farg’ona
filiali “Telekommunikatsiya injineringi va kasb ta’lim”
fakulteti 732-21-guruh talabasi Ziyotaliyev Nuriddinning
“Kompyuterning tashkil etilishi “ fanidan
2-AMALIY MASHGULOT 
Mavzu:Triggerlar tushunchasi
Bajardi:Ziyotaliyev Nuriddin 
Qabul qildi:B.Azamxonov 


Trigger (trigger tizimi) — ikki barqaror holatdan birida uzoq 
vaqt turish va ularni tashqi signallar taʼsirida almashtirish 
qobiliyatiga ega boʻlgan elektron qurilmalar sinfi. Har bir tetik 
holati chiqish voltajining qiymati bilan osongina tan olinadi. 
Harakatning tabiatiga koʻra, triggerlar impuls qurilmalariga 
tegishli — ularning faol elementlari (tranzistorlar, lampalar) 
asosiy rejimda ishlaydi va holatlarning oʻzgarishi juda qisqa 
vaqt davom etadi. 
Funksional qurilma sifatida triggerning oʻziga xos xususiyati 
ikkilik maʼlumotni saqlash xususiyatidir. Trigger xotira deganda 
kommutatsiya signali tugatilgandan keyin ham ikkita holatdan 
birida qolish qobiliyati tushuniladi. Holatlardan birini „1“, 
ikkinchisini esa „0“ deb qabul qilsak, trigger ikkilik kodda 
yozilgan sonning bir bitini saqlaydi (eslab qoladi) deb taxmin 
qilishimiz mumkin. 
Quvvat yoqilganda, tetik oldindan aytib boʻlmaydigan tarzda 
(teng yoki teng boʻlmagan ehtimollik bilan) ikkita holatdan 
birini qabul qiladi. Bu triggerning dastlabki sozlamalarini 
kerakli boshlangʻich holatga oʻtkazish zarurligiga olib keladi, 
yaʼni triggerlar, hisoblagichlar, registrlar va boshqalarning 
asinxron kirishlariga qayta oʻrnatish signalini yuborish va h.k. 
(masalan, RC zanjiri yordamida), shuningdek, flip-floplarda 
qurilgan RAMning hujayralari (statik turdagi xotira) 
yoqilgandan soʻng oʻzboshimchalik bilan maʼlumotlarni oʻz 
ichiga olishini hisobga oling. 
Triggerlarni ishlab chiqarishda yarimoʻtkazgichli qurilmalar 
asosan ishlatiladi (odatda bipolyar va dala effektli 
tranzistorlar
), 
oʻtmishda — elektromagnit oʻrni, 
vakuum quvurlari
 . Kichik va 
oʻrta integratsiya darajasidagi mikrosxemalarni ishlab chiqarish 


texnologiyasining paydo boʻlishi bilan integral dizayndagi flip-
floplarning keng assortimentini ishlab chiqarish oʻzlashtirildi. 
Hozirgi vaqtda mantiqiy sxemalar, shu jumladan flip-floplardan 
foydalanadiganlar, turli xil dasturlashtiriladigan mantiqiy 
integral mikrosxemalar (FPGA) uchun integratsiyalashgan 
ishlab chiqish muhitida yaratilgan. Ular asosan 
kompyuter 
texnologiyalarida
 kompyuter tizimlarining tarkibiy qismlarini 
tashkil qilish uchun ishlatiladi: registrlar, hisoblagichlar, 
protsessorlar, RAM. 
Kelib chiqish tarixi 
Triggerlarning
 taʼsiriga asoslangan elektron quvurlarning 
uzluksiz xarakteristikalari birinchi marta 1918-yilda 
M. A. Bonch-Bruevich tomonidan „katod relesi“ nomi bilan 
tavsiflangan Ekkls va F. V. Jordan 1918-yil 21-iyunda va 
1919 
yil 19-sentyabrdagi

Uch elektrodli vakuum naychalari 
yordamida oʻtish oʻrni
" maqolasida 
qoʻllanilgan 
Britaniya
 
patenti
 
No148582
 da 
Trigger — bu maʼlumotlarni yozib olish va saqlash uchun 
moʻljallangan, ikkita barqaror muvozanat holatiga ega boʻlgan 
ketma-ket turdagi qurilma. Kirish signallari taʼsirida trigger bir 


barqaror holatdan ikkinchisiga oʻtishi mumkin. Bunday holda, 
uning chiqishidagi kuchlanish keskin oʻzgaradi. 
Trigger 
raqamli texnologiyaning
 asosiy (asosiy) elementlaridan 
biridir. Baʼzi tadqiqotchilar triggerni 100 ta buyuk ixtiroga 
kiritadilar. 

Download 298.58 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling