O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi
Download 71.01 Kb. Pdf ko'rish
|
|
1
“QO‘G‘IRCHOQ TEATRI” TO‘GARAGI O‘QUV DASTURI
TOSHKENT-2016 2
Muallif: A.Yunusov – “Barkamol avlod” respublika bolalar badiiy ijodiyot markazi to‘garak rahbari
badiiy ijodiyot markazi direktori
pedagogika universiteti mustaqil izlanuvchisi
N.Shomansurova – “Barkamol avlod” respublika bolalar badiiy ijodiyot markazi direktor o‘rinbosari
Ushbu o‘quv dasturi Respublika Ta’lim markazi huzuridagi Ma’naviy- ma’rifiy yo‘nalishdagi Ilmiy metodik kengashining 2016 yil 15 iyuldagi 6-sonli navbatdan tashqari yig‘ilish qarori bilan foydalanishga tavsiya etilgan hamda Xalq ta’limi vazirining 2016 yil 1 avgustdagi 194-sonli buyrug‘i bilan tasdiqlangan. 3
KIRISH O‘tmishda qo‘g‘irchoq teatri san’atining xususan, qo‘lga kiyib o‘ynatiladigan, ip bilan boshqariladigan va soyasi tushiriladigan turlari keng tarqalgan. Ular “Chodir jamol”, “Chodir xayol” va “Fonus xayol” deb atalgan. Qo‘g‘irchoqlar qo‘lga kiyib o‘ynatiladigan “Chodir jamolda” hayotiy voqealar, iplar vositasida boshqariladigan “Chodir xayolda” mifologiya, soyasi tushiriladigan “Fonus xayol” da xalq qaxramonlik eposi aks ettirilgan. Qo‘g‘irchoq o‘yini xalq og‘zaki ijodiga hamda badihaga asoslangan ajoyib- g‘aroyib san’at bo‘lib, uning yozma matni bo‘lmagan. U uzoq yillar kuzatish, mashq qilish, yodlash, malaka hosil qilish orqali muayyan syujetlar, vosita va uslublar bilan, ustozdan shogirdga, otadan o‘g‘ilga, avloddan-avlodga o‘tgan. “Qo‘g‘irchoq teatri” to‘garagi o‘quvchilarda o‘zbek milliy dramaturglari yaratgan asarlar asosida turli obrazlar yaratish, qo‘g‘irchoqlarni tanlangan ssenariy bo‘yicha turli usullarda harakatga keltira olish, o‘zbek xalq va jahon ertaklaridan namunalari asosida kichik sahna asarlarini yaratish malakalarini hosil qilishdan iborat.
“Qo‘g‘irchoq teatri” to‘garagiga 7 yoshdan 16 yoshgacha bo‘lgan o‘quvchilar qabul qilinadi. “Qo‘g‘irchoq teatri” to‘garagining o‘quv rejasi ikki o‘quv yiliga mo‘ljallangan. Mazkur o‘quv dasturi Xalq ta’limi vazirligining 2015 yil 31 martdagi 7-mh-sonli buyrug‘i bilan tasdiqlangan maktabdan tashqari ta’limga qo‘yiladigan davlat talablari asosida ishlab chiqilgan. Ushbu o‘quv dasturida berilgan mavzular va mavzuga oid soatlar miqdori (216 soatdan chiqmagan holda) hududning va to‘garaklarga jalb qilingan bolalarning yosh xususiyatlaridan kelib chiqqan holda to‘garak rahbari tomonidan 25 foizgacha o‘zgartirilishi mumkin.
Mashg‘ulot mavzulari Nazariy soat Amaliy soat Jami soat 1 Kirish 2
2 2 Qo‘g‘irchoqlar ovozi 1 5 6 3 Hayvonlar ovozi 1 5 6 4 Qo‘g‘irchoqlarni o‘ynatishda qo‘l harakati 1 8
5 “Ur to‘qmoq” ertagi 4 32 36 6 Yangi yil tomoshalarini sahnalashtirish 4 36
40 7 Oraliq nazorat ishi 3 3 8 A.Obidjonning “Odobli bo‘lish osonmi?” 4 51
55 4
ertagi 9 “Laylak va tulki” o‘zbek xalq ertagi 4 52 56 10 Yakuniy nazorat ishi 3 3 Jami: 21 195 216
“Qo‘g‘irchoq o‘yini” tarixi, texnika xavfsizligi qoidalari. To‘garakning maqsad va vazifalari. “Qo‘g‘irchoq teatri”ning bolalar tarbiyasidagi o‘rni.
Pesa bo‘yicha turli qo‘g‘irchoqlarga ovoz berish usuli. Turli xil ertak qahramonlarining ovoziga taqlid qilish usuli.
oyna oldida mashq qilib, obrazni jonlashtirish, bolalar, chol va kampir, turli xil ertak qahramonlarining ovoziga taqlid qilish.
Turli hayvonlar, ularning ovozini multfilmlar, slaydlar, videolar orqali namoyish etib tanishtirish.
oldida mashq qilib, obrazni jonlashtirish, turli xil ertaklardagi hayvonlarning ovoziga taqlid qilish.
Qo‘g‘irchoqlarni o‘ynatishda qo‘l harakatining ahamiyati, qo‘g‘irchoq teatrida qo‘g‘irchoqboz jonsiz o‘yinchoqqa jon baxsh etishi, qo‘g‘irchoqbozning qo‘l va barmoqlari xarakati.
fikrini ifodalab berishi. Qo‘g‘irchoqboz turli holatda, tizzalab o‘tirgan holatda, yotgan holda to‘siq ortida rol ijro etish. Qo‘l harakati bilan qo‘g‘irchoqlarni o‘ynatish.
Ertak bilan tanishtirish va rollarni taqsimlash. Ertak qahramonlari so‘zlari va ovozi, ertak qahramonlari harakatlarini o‘rganish, uni qismlarga bo‘lib sahnalashtirish, sahna dekoratsiyasini tayyorlash hamda spektaklni to‘liq namoyish etish.
ularning ovoziga taqlid qilish, ssenariya bo‘yicha ertak qahramonlari harakatlari qilish, ertakni qismlarga bo‘lib sahnalashtirish, sahnani dekoratsiyasini tayyorlash va spektaklni to‘liq namoyish etish.
5
Stenariya bilan tanishtirish va obrazlarni taqsimlash. Hayvonlar, yalmog‘iz, qorbobo hamda qorqiz obrazi so‘zi va ijrosini o‘rgatish. Amaliy mashg‘ulot: Yangi yil tomoshalarini ssenariyasi bilan tanishtirish, rollarni taqsimlash, hayvonlar, yalmog‘iz, qorbobo, qorqizlarning obrazlari so‘zlarini yod olish, ularni ifoda etish va ularni ijro etish, musiqa jo‘rligida qo‘shiqlar aytish, spektaklni to‘liq namoyish etish.
mavzular bo‘yicha oraliq nazorat ishi. 8. A.Obidjonning “Odobli bo‘lish osonmi?” ertagi. Ertak bilan tanishtirish va rollarni taqsimlash. Ertak qahramonlari so‘zlari va ovozi, ssenariya bo‘yicha ertak qahramonlari harakatlarini o‘rganish. Ertakni qismlarga bo‘lib sahnalashtirish, dekoratsiyasini tayyorlash hamda spektaklni to‘liq namoyish etish.
qahramonlari so‘zlarini yod olish va ularning ovoziga taqlid qilish, ssenariy bo‘yicha ertak qahramonlari harakatlari qilish, ertakni qismlarga bo‘lib sahnalashtirish, sahnani dekoratsiyasini tayyorlash va spektaklni to‘liq namoyish etish.
Ertak bilan tanishtirish va rollarni taqsimlash. Ertak qahramonlari so‘zlari va ovozi, ssenariya bo‘yicha ertak qahramonlari harakatlarini o‘rganish. Ertakni qismlarga bo‘lib sahnalashtirish, dekoratsiyasini tayyorlash hamda spektaklni to‘liq namoyish etish.
so‘zlarini yod olish va ularning ovoziga taqlid qilish, Stenariya bo‘yicha ertak qahramonlari harakatlari qilish, ertakni qismlarga bo‘lib sahnalashtirish, sahnani dekoratsiyasini tayyorlash va spektaklni to‘liq namoyish etish. 10. Yakuniy nazorat ishi. Amaliy mashg‘ulot: O‘quv yili davomida o‘tkazilgan mavzular bo‘yicha yakuniy nazorat ishi. 6
“QO‘G‘IRCHOQ TEATRI” TO‘GARAGINING IKKINCHI O‘QUV YILIGA MO‘LJALLANGAN O‘QUV DASTURI
Mashg‘ulot mavzulari Nazariy soat Amaliy soat Jami soat 1 Qo‘g‘irchoqlar o‘yini 3
3 2 To‘garak a’zolarining nutqi ustida ishlash 2 7
3 Qo‘g‘irchoqlarni o‘ynatishda qo‘l
harakatlari
3 3 4 “Oltin tarvuz” ertagi 2 28
30 5 “Zumrad va Qimmat” ertagi 2 22
24 6 “Uch og‘ayni botirlar” ertagi 2 28
30 7
3 3 8 H.To‘xtaboevning “Sariq devni minib” romanidan parchalar sahnalashtirish 2 27 29 9 A.S.Pushkinning “Baliqchi va
oltin baliq”ertagi 2 29
31 10 Sh.Peroning “Zolushka” ertagi 2 31
33 11 Sahnalashtirilgan spektakllarni namoyish etish
18 12 Yakuniy nazorat ishi 3 3 Jami: 17 199 216 1. Kirish. “Qo‘g‘irchoq o‘yini” ahamiyati. To‘garakning maqsad va vazifalari. To‘garak a’zolariga qadimiy milliy qadriyatlarimizdan biri sanalgan qo‘g‘irchoq o‘yini tarixi, hozirgi kundagi tarbiyaviy ahamiyati va bunda amal qilinishi lozim bo‘lgan texnika xavfsizligi qoidalari to‘g‘risida tushunchalar.
To‘garak a’zolarining nutqi ustida ishlash texnologiyasi.
nutqi ustida ishlash. 3. Qo‘g‘irchoqlarni o‘ynatishda qo‘l harakatlari. Amaliy mashg‘ulot: Barmoqlar harakati. Qo‘lga kiyib o‘ynatiladigan qo‘g‘irchoqlar. 4. “Oltin tarvuz” ertagi. Ertak bilan tanishtirish va rollarni taqsimlash. Ertak qahramonlari so‘zlari va ovozi, ssenariya bo‘yicha ertak qahramonlari harakatlarini o‘rganish. Ertakni
7
qismlarga bo‘lib sahnalashtirish, dekoratsiyasini tayyorlash hamda spektaklni to‘liq namoyish etish. Amaliy mashg‘ulot: “Oltin tarvuz” ertak qahramonlari so‘zlarini yod olish va ularni ifoda etish, ertak qahramonlarining ovozini taqlid qilish, ssenariy bo‘yicha ertak qahramonlari harakatlarini bajarish, ertakni qismlarga bo‘lib sahnalashtirish, sahna dekoratsiyasini tayyorlash, spektaklni to‘liq namoyish etish.
Ertak bilan tanishtirish va rollarni taqsimlash. Ertak qahramonlari so‘zlari va ovozi, ssenariya bo‘yicha ertak qahramonlari harakatlarini o‘rganish. Ertakni qismlarga bo‘lib sahnalashtirish, dekoratsiyasini tayyorlash hamda spektaklni to‘liq namoyish etish.
olish va ularni ifoda etish, ertak qahramonlarining ovozini taqlid qilish, ssenariy bo‘yicha ertak qahramonlari harakatlarini bajarish, ertakni qismlarga bo‘lib sahnalashtirish, sahna dekoratsiyasini tayyorlash, spektaklni to‘liq namoyish etish.
Ertak bilan tanishtirish va rollarni taqsimlash. Ertak qahramonlari so‘zlari va ovozi, ssenariya bo‘yicha ertak qahramonlari harakatlarini o‘rganish. Ertakni qismlarga bo‘lib sahnalashtirish, dekoratsiyasini tayyorlash hamda spektaklni to‘liq namoyish etish.
olish va ularni ifoda etish, ertak qahramonlarining ovozini taqlid qilish, ssenariy bo‘yicha ertak qahramonlari harakatlarini bajarish, ertakni qismlarga bo‘lib sahnalashtirish, sahna dekoratsiyasini tayyorlash, spektaklni to‘liq namoyish etish.
mavzular bo‘yicha oraliq nazorat ishi. 8. X.To‘xtaboevning “Sariq devni minib” romanidan parchalar sahnalashtirish. Ertak bilan tanishtirish va rollarni taqsimlash. Ertak qahramonlari so‘zlari va ovozi, ssenariya bo‘yicha ertak qahramonlari harakatlarini o‘rganish. Ertakni qismlarga bo‘lib sahnalashtirish, dekoratsiyasini tayyorlash hamda spektaklni to‘liq namoyish etish.
parchalar sahnalashtirish. 9. A.S.Pushkinning “Baliqchi va oltin baliq” ertagi. Ertak bilan tanishtirish va rollarni taqsimlash. Ertak qahramonlari so‘zlari va ovozi, ssenariya bo‘yicha ertak qahramonlari harakatlarini o‘rganish. Ertakni qismlarga bo‘lib sahnalashtirish, dekoratsiyasini tayyorlash hamda spektaklni to‘liq namoyish etish.
8
yod olish va ularni ifoda etish, ertak qahramonlarining ovozini taqlid qilish, pesa bo‘yicha ertak qahramonlari harakatlarini bajarish, ertakni qismlarga bo‘lib sahnalashtirish, sahna dekoratsiyasini tayyorlash, spektaklni to‘liq namoyish etish.
Ertak bilan tanishtirish va rollarni taqsimlash. Ertak qahramonlari so‘zlari va ovozi, ssenariya bo‘yicha ertak qahramonlari harakatlarini o‘rganish. Ertakni qismlarga bo‘lib sahnalashtirish, dekoratsiyasini tayyorlash hamda spektaklni to‘liq namoyish etish.
olish va ularni ifoda etish, ertak qahramonlarining ovozini taqlid qilish, pesa bo‘yicha ertak qahramonlari harakatlarini bajarish, ertakni qismlarga bo‘lib sahnalashtirish, sahna dekoratsiyasini tayyorlash, spektaklni to‘liq namoyish etish. 11. Sahnalashtirilgan spektakllarni namoyish etish. Amaliy mashg‘ulot: Sahnalashtirilgan spektakllarni o‘quvchilar va ota-onalar uchun namoyish etish.
yakuniy nazorat ishi.
9
1. I.Karimov. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. – T.: Ma’naviyat, 2008. 2. Maktabdan tashqari ta’limga qo‘yiladigan Davlat talablari. O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirining 2015 yil 31 martdagi 7-mh-sonli buyrug‘i. 3. M.Kadыrov va S.Kadыrova. Istoriya Uzbekskogo teatra kukol. 4. Salomatin. Istoriya vostochnogo teatra kukol. 5. M.Xalidova, I.Abduraxmonov. “Istiqlol va milliy teatr. - T.: Yangi asr avlodi nashriyoti, 2002. 6. E.Kox “Sahna harakati asoslari”
1. Ziyonet.uz 2. Google.uz Download 71.01 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|