Psixologiya fanining predmeti va rivojlanish tarixi. Psixologiyaning tadqiqot metodlari va tarmoqlari. Reja

1. Seminar mashg‘uloti

Mavzu: Psixologiya fanining predmeti va rivojlanish tarixi.

Psixologiyaning tadqiqot metodlari va tarmoqlari.

Reja:

1. Psixologiya fanining predmeti maqsad va vazifalari

2. Psixologiya fanining shakllanish tarixi

3. Hozirgi zamon psixologiyasining tuzilishi va soxalari.

4. Hozirgi zamon psixologiyasining tadqiqot metodlari

Tayanch so‘z va iboralar: Psixologiya, psixika, psixik hodisalar, psixologik qonuniyatlar, psixik faoliyatning mexanizmlari, markaziy nerv sistemasi, miya, ong, sezgi, idrok, xotira, hayol, fantaziya xolat, xususiyat, jarayon, motivatsiya.

Darsning maqsadi: Psixologiya fanining predmeti bo‘yicha olgan bilim, ko‘nikma va malakalarini mustahkamlash; ta’lim tarbiya jarayonni tashkil qilish, o‘quv faoliyati bilan bog‘liq nazariy bilimlarni o‘qib-o‘rganish orqali talabalarda milliy g‘ururni tarbiyalash; seminarda talabalarning faolligini ta’minlash

O‘quv faoliyati natijalari:

1. Psixologiya fanining predmeti yuzasidan o‘zlashtirgan bilim, ko‘nikma, malakalarini namoyish etadi.

2. Psixologiya fanining predmeti bo‘yicha asosiy tushunchalarning mohiyat mazmunini tushuntirib beradi.

3. Psixologiya fanining shakllanish tarixini mazmunini ochib beradi, o‘z mulohazalarini bildiradi, faktlarni isbotlab beradi.

4. Miya va psixika tushunchalarining mazmunini izohlab beradi.

5. Ong haqidagi tushuncha mazmunini asoslab berish.

6. Psixologiya fanining predmeti mavzusi bo‘yicha bilim, ko‘nikma va malakalarga ega bo‘ladi.

O`quv jarayonini amalga oshirish texnologiyasida muammoning qo’yilishi:

Ta’lim berish usullari: Munozara, suhbat, tezkor-so‘rov

Ta’lim berish shakllari: Ommaviy, guruhlarda ishlash

Ta’lim berish vositalari: O‘quv qo‘llanma, proyektor, markerlar.

O`quv jarayonida savollarga javob berish dasturi.

Birinchi savolda: «Psixologiya» terminining lug‘aviy ma’nosini ochib berish; psixologiyaga asos solinishi va uning fan sifatida maydonga kelishi haqida qisqacha ma’lumot berish; psixik protsesslar, psixik holatlar, psixik xususiyatlar haqida tushuncha berish; psnxologiyaning nazariy va amaliy vazifalari; psixologiya faniga ta’rif berish zarur.

Ikkinchi savolda: Psixologiya fanining to‘zilishi, ahvoli va aniq faoliyatni o‘rganuvchi sohalari; umumiy psixologiya, qiyosiy psixologiya; har turli faoliyat sohalaridagi kishilar psixikasini o‘rgatuvchi tarmoqlari haqida tushuncha beriladi va umumiy psixologiya batafsil ta’riflanadi.

Psixologiyaning falsafa, tabiatshunoslik, pedagogika, kibernetika va boshqa fanlar bilan aloqasini tushuntirish, psixologiyaning texnika taraqqiyoti bilan aloqasi haqida ma’lumot berish; psixologiyaning fanlar sistemasida tutgan o‘rnini tushuntirish ko‘zda tutiladi.

Uchinchi savolda: inson nerv sistemasining umumiy to‘zilishi, psixik faoliyatning rsflektorlik tabiati; shartli reflekslar va ularnnig hosil qilinishi; bosh miya katta yarim sharlar po‘stlog‘iiing analitik-sintetik faoliyati, oliy nerv faoliyatining asosiy protsesslari: qo‘zg‘alish, tormozlanish, irradiatsiya va konsentratsiya, ularning kelib chiqish qonuniyatlari haqida tushuncha, shartli reflekslarning tormozlanishi; katta yarim sharlar qobig‘ining signal funksiyalari haqida tushuncha berish.

To‘rtinchi savolda: Psixologiya fanining prinsiplari tushuntiriladi psixologiyaning determinizm, tarixiylik prinsipi, ong va faoliyatning birligi; nazariya bilan amaliyotning birligi haqida tushuncha beriladi

1-ilova.

“Klaster” grafigi asosida Psixologiya fanining predmeti bo‘yicha bilimlarni tizimlashtirish


Psixologiya

Psixologiya fanining predmeti

Psixika
1-topshiriq



























2-ilova

1. 
   Psixikani tushunishga oid yondashuvlarga ta’rif bering.
   

Antropsixizm ta’limoti - …

Panpsixizm ta’limoti - …

Biopsixizm ta’limoti - …

Neyropsixizm ta’limoti - …

Miyapsixizm ta’limoti - …
Psixologiya predmeti mavzusi yuzasidan KRASSVORD

		9				A
			8			R
			3			I
				2		S
		1				T
	6					O
5						T
	7					E
		4				L

Savollar:

1. “Ideyalar tug’ma bo’ladi” degan yunonistonlik faylasuf.

2. … - inson ruhiyati – shunday holatidirki, u tashqi olamni (ichki ruhiy olamni) ongli tarzda aks ettirishimizni, ya’ni bilishimiz anglashimizni ta’minlaydi (V.M.Karimova)

3. … so’zi jon degan ma’noni bildiradi.

4. Platon psixologiyada qanday oqimning asoschisi hisoblanadi.

5. Abu Ali ibn Sino dunyoda birinchi bo’lib tibbiyot sohasida qanday usullarni qo’llab ko’rgan olimlardan biri.

6. Determinizm oqimning asoschisi.

7. R.Dekart qanday tushunchani fanga kiritgan.

8. … - tizimchasimon murakkab tuzilma nerv talablari tutami, ular miyani va nerv tushunchalarini tananing boshqa a’zolari bilan bog’laydi.

9. Jon o’z ruhiyatiga ko’ra olovsimon uchqundan iborat ekanligini ilgari surgan olim.

3-ilova

Hozirgi zamon psixologiyasining tuzilishi va tadqiqot metodlari mavzusi yuzasidan anagramma

R

E

T

E

D

N

E

Y

R

O

M

E

T

A

M

I

N

I

Z

M

X

I

S

P

O

D

O

Y

A

Y

I

G

O

L

O

I

O

L

L

O

G

I

P

S

I

X

O

F

I

Z

G

O

A

K

M

E

E

T

N

O

P

S

A

Y

I

I

G

O

L

O

G

O

L

O

X

I

E

T

I

Y

A

E

M

P

I

Y

A

M

A

R

K

G

N

L

K

I

R

E

G

E

N

E

T

I

K

D

O

O

N

G

I

T

S

P

E

R

I

M

E

N

N

A

L

D

U

Y

K

P

E

R

S

E

P

T

A

K

A

Z

O

O

E

R

T

E

M

O

T

O

E

M

Sh

A

S

P

O

N

G

P

I

T

E

L

O

G

I

Y

I

X

P

R

I

N

S

T

S

A

Y

I

G

O

L

O

1. Determinizm	9. Genetik
2. Metodologiya	10. Donalash
3. Neyropsixologiya	11.Perseptometr
4. Psixofiziologiya	12. Eksperiment
5. Etnopsixologiya	13. Ong
6. Marketing	14. Prinsip
7. Emperik	15. Zoopsixologiya
8. Longityud	16. Test
	17. Akmeologiya

Asosiy adabiyotlar:

1. Ivanov I., Zufarova M. “Umumiy psixologiya”. O„z.FMJ., 2008.

2. Davletshin M.G., Mavlonov M.M, To`ychieva S.M. “Yosh va pedagogik psixologiya” T. TDPU, 2009 .

3. Safayev N.S., Mirashirova N.A., Odilova N.G. “Umumiy psixologiya nazariyasi va amaliyoti”:– T.: Nizomiy nomidagi TDPU, 2013.

4. Xaydarov F.I., Xalilova N. “Umumiy psixologiya”. T.: “Fan va texnologiyalar” markazinin

g bosmaxonasi : 2009.

5. Югай А.X., Mираширова . Н.А. «Oбщая психология» T. ТГПУ, 2014.

6. G`oziyev.E.G`.” Psixologiya “ T. O`qituvchi. 1994 y.

7. N.S.Safoyev, A.X.Ubaydullayev, N.A.Mirashirova, H.A.Qodirova,

N.G.Odilova. Ma`ruza matnlari. “Umumiy psixologiya” kafedrasi. TDPU. 2018y.