Qurilish materiallari va kimyo” kafedrasi 47-18 guruh talabasi Mirzayev Bexzodning

Qurilish materiallari va kimyo” kafedrasi

47-18 guruh talabasi Mirzayev Bexzodning

“Qurilish materiallari va buyumlari” fanidan 2-oralik nazorat ishi

Variant № 9

1. Qurilish qorishmalarining asosiy xossalari va ularni aniqlash.

2. Beton mustahkamligi va mustahkamlikka taʼsir etuvchi omillar.

3. Polimer moddalardan olinadigan qurilish materiallari.

JAVOBLAR :

1. 
   Qurilish qorishmalarining asosiy xossalari va ularni aniqlash −
   

bogʻlovchi aralashmalar (sement, alebastr va boshqalar) ga suv, mayda toʻldirgichlar (shagʻal, chaqiq tosh, toshqol va boshqalar) qoʻshib tayyorlanadigan qurilish materiallari. Bir xil bogʻlovchi ishlatilgan Qurilish qorishmalari oddiy, 2—3 xil bogʻlovchi aralashma sement, ohak va boshqalar ishlatilgani murakkab Qurilish qorishmalari deyiladi. Toʻldirgichlarning hajmiy ogʻirligiga qarab, yengil va ogʻir turlarga boʻlinadi. Yengil Qurilish qorishmalari uchun yengil gʻovakli materiallar (turli shlaklar, keramzit, ag-loporit va boshqalar ishlatiladi. Ogʻir Qurilish qorishmalari uchun tabiiy va togʻ minerallarini maydalab olingan toʻldirgichlar ishlatiladi. Ogʻir Qq.ning hajmiy ogʻirligi 1500—-2500 kg/sm3 quruq holda, yengiliniki 1500 kg/m3dan kam.

Qurilish qorishmalari devorbop gʻisht va terilgan tosh, yirik panel, bloklar choklarini toʻldirishga moʻljallangan, par-dozbop har xil suvoqlar uchun va maxsus gidroizolyatsiya, akustika, rent-gen nurlaridan himoya qilish uchun moʻljallangan xillarga; siqilishga mustahkamligiga qarab, 4 dan 300 gacha 9 markaga boʻlinadi. Qurilish qorishmalarining fizik-kimyoviy xossalarini yaxshilash maq-sadida ularning tarkibiga 0,1—0,25% har xil qoʻshilmalar — kul, ohak, shlak, sovun, polimer smolalar va boshqa qoʻshiladi.

Qurilish qorishmalari zavodlarda yoki qurilishning oʻzida qorgichlarda tayyorlanadi. Qurilish qorishmalari qurilishga tayyor holda va ishlatishdan oldin suv qoʻshiladigan quruq aralashma holida maxsus avtomashinalarda yoki quvurlar orqali nasoslar yordamida keltiriladi.
2. Beton mustahkamligi va mustahkamlikka taʼsir etuvchi omillar − Betonning mustahkamligi bu qurilish materialining eng muhim xususiyatlaridan biridir. Beton siqishni kuchlariga eng yaxshi qarshilik ko'rsatadi. Shuning uchun, dizayn asosan siquvchi kuchlar strukturaga ta'sir qiladigan tarzda amalga oshiriladi. Agar dizayn kuchlanish va bukish kuchlarini boshdan kechirsa, unda loyihani hisoblashda bukish paytida kuchlanish va valentlik kuchi hisobga olinadi.

Siqilishdagi betonning buzilishi 28 kunlik vaqtda standart versiyada aniqlanadigan daraja yoki kuch sinfi bilan tavsiflanadi. Bino tuzilishining operatsion xususiyatlariga qarab, materialning siqish kuchini aniqlash momentini alohida belgilash mumkin. Bu 3,7, 60, 90, 180 kun bo'lishi mumkin.

Ta'sir qiluvchi omillarga − Betonning kuchi bir qator omillarga bog'liq, shu jumladan:

Sementning faolligi. Beton mahsulotning mustahkamlik xususiyatlari va bog'lovchi faoliyati o'rtasida chiziqli bog'liqlik mavjud. Faoliyat qanchalik yuqori bo'lsa, kuch ko'rsatkichlari yaxshiroq bo'ladi.

Bog'lovchi miqdori. Bog'lovchi tarkibining ko'payishi faqat ma'lum foizgacha quvvat xususiyatlariga ijobiy ta'sir qiladi. Yuqori - kuch ko'rsatkichlari biroz o'sadi va boshqa texnik parametrlar yomonlashadi - qisqarish va kırıntılar ortadi.

Suv-sement nisbati. Optimal qiymat talab qilinadigan ish qobiliyati markasi bilan belgilanadi. Odatda, aralash 40-70% suvni o'z ichiga oladi. Suyuqlikning maqbul miqdoridan oshib ketishi g'ovak hosil bo'lishiga olib keladi, bu esa tayyor mahsulotning mustahkamligini kamaytiradi.

Agregatlarning granulometrik va mineralogik tarkibi. Beton mahsulotning kuchiga salbiy ta'sir ko'rsatiladi: kichik va katta agregatlarning maqbul bo'lmagan tarkibi, ulardagi chang va loy zarralari mavjudligi.

Suvning sifati. Aralashmani aralashtirish uchun ishlatiladigan suv ichimlik suvi ta'minotidan olinadi yoki laboratoriyada yakuniy mahsulot sifatiga salbiy ta'sir ko'rsatadigan aralashmalar mavjudligi tekshiriladi.

Betonni yotqizish paytida tebranish. Tebranish paytida ortiqcha havo aralashmani qoldiradi, bu esa kuch xususiyatlarini pasaytiradi. Ammo haddan tashqari tebranish aralashmaning delaminatsiyasiga olib keladi.

Tegmaslik sertlash sharoitlariga muvofiqlik.
3. Polimer moddalardan olinadigan qurilish materiallari − Polimerik materiallar (plastmassalar, kompozitlar, plastmassalar) - bu monomerlar, oligomerlar, polimerlardan ishlab chiqarilgan yoki qoliplash jarayonida turli xil tarkibiy qismlarni (ingredientlarni) kiritgan holda ma'lum material tarkibiga kiradigan tarkibiy qismlardan iborat bo'lib, ular materialdan ham, undan mahsulotga ham xususiyatlarni berishadi.
Polimerik materiallar bir vaqtning o'zida yoki boshqa kombinatsiyaga kirishi mumkin: bog'lovchi polimer matritsasi, plomba moddalar, plastifikatorlar, stabilizatorlar, bo'yoqlar, o'zaro bog'lash uchun vositalar qotiruvchilar, strukturani tuzuvchilar, g'ovak hosil qiluvchi moddalar, moylash materiallari, olovni saqlovchi moddalar, antistatik moddalar, mikroblarga qarshi vositalar va o'ziga xos xususiyatlarni beradigan boshqa komponentlar. bir butun sifatida tarkibi.

Qurilishda polimerlardan foydalanish juda keng. Taxminan yaqinda, taxminan 50-60 yil oldin ishlatila boshlandi. Hozir qurilish materiallarining ko'pchiligi polimerlar yordamida ishlab chiqariladi.

Qurilish inshootlari sohasida - bu polimer beton, kompozitsion mustahkamlovchi va chiroqlar, ikki oynali oynalar uchun ramkalar, polikarbonat, shisha tolalar va boshqa turdagi materiallar. Polimerga asoslangan barcha mahsulotlarga yuqori quvvatlilik xususiyatlari, uzoq umr ko'rish va salbiy tabiiy hodisalarga qarshilik ko'rsatiladi.

Yelimlar namlikka va mukammal amallarga chidamli. Ular turli materiallar bilan bog'lanish va yuqori bog'lanish kuchiga ega bo'lish uchun ishlatiladi. Ko'piklar yirik g`ovaklarni yopish uchun ideal echimdir. Ular yuqori issiqlik tejaydigan xususiyatlarga ega bo'lib, turli xil sifatlarga ega bo'lgan juda ko'p sonli navlarga ega.

Muhandislik kommunikatsiyalari ishlab chiqarishda polimer materiallarni qo'llash eng keng hududlardan biridir. Ular suv ta'minoti, elektr ta'minoti, issiqlik tejamkorligi, kanalizatsiya tarmoqlari uskunalari, ventilyatsiya va isitish tizimlarida qo'llaniladi.