Real va nominal foiz stavkalari I. Real Foiz Stavkasi nima? II. Nominal Foiz Stavkasi nima? III. Inflatsiya nima (qisqacha)? Real foiz stavkasi

NOMINAL FOIZ STAVKASI - INFLYATSIYANI HISOBGA OLISHDAN OLDIN FOIZ STAVKASINI ANGLATADI. NOMINAL, SHUNINGDEK, HECH QANDAY TO'LOVLAR VA FOIZLARNI HISOBGA OLMAGAN HOLDA, E'LON QILINGAN YOKI E'LON QILINGAN FOIZ STAVKASIGA MUROJAAT QILISHI MUMKIN.
ASOSIY TUSHUNCHALAR:
* NOMINAL FOIZ STAVKASI INFLYATSIYANI HISOBGA OLISHDAN OLDIN FOIZ STAVKASINI ANGLATADI.
* FEDERAL JAMG'ARMA STAVKASI, FEDERAL REZERV TOMONIDAN BELGILANGAN FOIZ STAVKASI, BANKLAR VA MOLIYA INSTITUTLARI TOMONIDAN OLINADIGAN BOSHQA FOIZ STAVKALARI UCHUN ASOS BO'LGAN QISQA MUDDATLI NOMINAL FOIZ STAVKASI.
* INFLYATSIYA ORQALI SOTIB OLISH QOBILIYATI EROZIYASINI OLDINI OLISH UCHUN INVESTORLAR NOMINAL FOIZ STAVKASINI EMAS, BALKI REAL FOIZ STAVKASINI HISOBGA OLISHADI.
* APY (YILLIK FOIZ RENTABELLIGI) - BU QARZ OLUVCHILAR VA QARZ BERUVCHILAR UCHUN NOMINAL YOKI BELGILANGAN FOIZ STAVKASIDAN KO'RA KO'PROQ MOS KELADIGAN SAMARALI FOIZ STAVKASI.
NOMINAL FOIZ STAVKASI TUSHUNCHASI
BANKLAR QISQA MUDDATLI NOMINAL FOIZ STAVKALARINI BELGILAYDILAR, BU BANKLAR VA MOLIYA INSTITUTLARI TOMONIDAN OLINADIGAN BOSHQA FOIZ STAVKALARI UCHUN ASOS BO'LADI. NOMINAL FOIZ STAVKALARI ISTE'MOLCHILARNI KREDIT OLISHGA VA PUL SARFLASHGA UNDAYDIGAN PAST REAL FOIZ STAVKALARI ORQALI IQTISODIY FAOLLIKNI RAG'BATLANTIRISH UCHUN KATTA TURG'UNLIKDAN KEYIN SUN'IY RAVISHDA PAST DARAJADA USHLAB TURILISHI MUMKIN.1 BIROQ, BUNDAY RAG'BATLANTIRISH CHORALARINING ZARUR SHARTI INFLYATSIYANING HOZIRGI YOKI YAQIN KELAJAKDAGI TAHDID BO'LISHI. QO'SHMA SHTATLARDA FEDERAL JAMG'ARMA STAVKASI, FEDERAL REZERV TOMONIDAN BELGILANGAN FOIZ STAVKASINI NOMINAL FOIZ STAVKA DEB HAM ATASH MUMKIN.
AKSINCHA, INFLYATSIYA DAVRIDA MARKAZIY BANKLAR NOMINAL STAVKALARINI YUQORI DARAJADA BELGILASHGA MOYILDIRLAR. AFSUSKI, ULAR INFLYATSIYA DARAJASINI YUQORI BAHOLASHI VA NOMINAL FOIZ STAVKALARINI JUDA YUQORI USHLAB TURISHI MUMKIN. FOIZ STAVKALARINING YUQORILIGI IQTISODIY XARAJATLARNI TO'XTATISHI MUMKINLIGI SABABLI JIDDIY IQTISODIY OQIBATLARGA OLIB KELISHI MUMKIN.
GARCHI NOMINAL STAVKA KREDIT BILAN BOG'LIQ BO'LGAN BELGILANGAN STAVKA BO'LSA -DA, ODATDA ISTE'MOLCHI TO'LAYDIGAN FOIZ EMAS. AKSINCHA, ISTE'MOLCHI TO'LOVLAR VA ARALASHTIRISH TA'SIRIGA QARAB O'ZGARIB TURADIGAN SAMARALI STAVKANI TO'LAYDI. SHU MAQSADDA, YILLIK FOIZ STAVKASI (APR) NOMINAL STAVKADAN FARQ QILADI, CHUNKI U TO'LOVLARNI HISOBGA OLADI VA YILLIK FOIZLI DAROMAD (APY) HAM TO'LOVLARNI, HAM YIG'IMLARNI HISOBGA OLADI.