Reja: Harakatga doir masalalarni yechishga oyicha nazariy maulot mavzusi: harakatga doir masalalarni yechishga orgatishga doir masalalar yechish

xmlns:w="urn:schemas-microsoft-com:office:word"
xmlns="http://www.w3.org/TR/REC-html40">
Reja: Harakatga doir masalalarni yechishga oyicha nazariy maulot mavzusi: HARAKATGA DOIR MASALALARNI YECHISHGA ORGATISHGA DOIR MASALALAR YECHISH.
REJA:

1. Harakatga doir masalalarni yechishga oyicha nazariy mayicha tushintirishlar bilan yozadilar, keyingtgan yotgan yozalar orasidagi masofa.

Bu usullarni taqqoslash foydali orsatishsin vamasala nega ikki usul bilan yechilishi mumkinligini tushuntirib berishsin. Qarama-qarshi yunalishlardagi harakatlarga doir masalalar ustida ham shunga oni bir nuqtadan ikki jism ikki qarama-qarshi tomonga bir vaqtda qiladigan harakatni ifodalash, shu jarayonni oyidagi masalani keltirish mumkin. Masalan: Yonilgidan bir vaqtda qarama-qarshi yunalishda ikkita avtomabil yoladi? Masala o'qilgandan keyin uning yechilishi o'qituvchi boshchiligida izlanadi. Bu ishni bunday qilish mumkin. Bazalarni I va II raqamlari bilan belgilab illyustrasiyani nabor palotnosida bajarish mumkin. Polotno oldiga ikkita o'quvchini ("geologlar" ni) chiqarish va ularning har biriga 10yoki 12 sonlari yozilgan uchtadan kartochka berish kerak. Geologlar qancha vaqt yurishadi? (3 soat). Harakatni boshlang bir soat o'tdi.(o'quvchilar o'zlariga berilgan kartochkalarni bir vaktda nobor polyutnosiga qo'yadilar). Yana bir soat o'tdi (kartochkalarni qo'yishadi). Uchunchi soat o'tdi (Yana kartochkalarni qo'yishadi). Geologlar uchrashdimi? (Uchrashishdi). Nega?(3 soatdan yurishdi) uchrashish joyini bayroqcha bilan belgilayman (Bayroqchani qo'yishadi). Nimani bilish kerak? (butun masofani). Uni savol alomati bilan belgilayman. Illyustrasiya hosil bo'ladi.

Masala shunday ishlangandan keyin o'quvchilarning o'zlari yechishning ikkita usulini topadilar. Yechilishini alohida amallar booq esa ifodani yozish mumkin.

Birinchi usul:

1. 10*3=30 (km)birinchi geolog uchrashgincha ol;

2.12*3=36 (km) ikkinchi geolog uchrashgincha ol;

3.30+36q66 (km)bazalar orasidagi masofa.

Ikkinchi usul:

1. 10+12=22 (km)- geologlar bir soatda shuncha yaqinlashgan;

2.22 * 3=66 (km)- baquvchilar eng ratsional usulni

koxshash ushlanadi. Yaquvchilar tasavvurida ifoda qila olish muhimdir. Ikki jismning qarama-qarshi yunalishdagi harakatiga doir qoI quyish tarmoglga chiqdi. Ulardan birining tezligi 60 km soat, ikkinchisining tezligi 70 km soat. 3 soatdan keyin bu avtomabillar orasi necha klometr bolning tasviri tushirilgan plakatni iladi. Plakatda velisopedchi yura boshlagan va yo'lning oxiriga belgi qo'yilgan. O'qituvchi tezlik bu masofaning vaqtga nisbati ekanligini, o'quvchilarga tushuntirib berish lozim.

Agar har soatda 12 km yurgan bo'lsa, uni velisipedchining 1 soatdagi harakat tezligi deyiladi. Soatiga 12 km bu- velisipedchining tezligi. Qisqartirib qo'yidagicha yoziladi: 12 km/soat. 4 soat-velisipedchining sarflagan vaqti 48 km- velisipedchining bosib o'tgan masofasi. Tezlikning qisqartirib yozilishi km/soat, km/min, km/s, m/min, m/s. O'qituvchi turli xil masalalar orqali o'quvchilarda tezlik tushunchasini shakllantiradi. Yangi mavzuni mustahkamlash uchun didaktik o'yin o'tkaziladi. Sinfni uch jamoaga bo'lib olinadi. Jamoalarning har bir ishtirokchisiga oldindan tayyorlangan savollardan bittadan beriladi. O'ylash uchun 2 soniya muhlat. Har bir to'g'ri javobga1 balldan beriladi. Qaysi jamoada ko'p ball to'plansa, shu jamoa g'olib hisoblanadi va o'quvchilar baholanadi.

UYGA VAZIFA BERISH.

Darslikdagi 6-7 misol va masalalarni ishlab kelish, mustaqil tarzda harakatga doir masala tuzib, ishlab kelish.

DARS YAKUNI.

O'quvchilar o'qituvchidan tushunmaganlarini so'raydi. Dars tugagach, o'qituvchi chiqib ketadi
http://hozir.org