Reja: Jinsiz ko'payish nima

Mavzu:Jinsiz kopayish
Reja:
1.Jinsiz ko'payish nima.
2.Jinsiz ko'payish turlari.
3.Suv otlarda jinsiz kopayish.
4.Xulossa.
5.Foydalanilgan adabiyotlar.

1.Jinssiz koʻpayish - organizmlarning jinsiy jarayon sodir boʻlmaydigan, jinsiy hujayralar ishtirok etmaydigan koʻpayish usuli. Jinssiz koʻpayish ayniqsa bir hujayrali organizmlar orasida koʻp uchraydi, ammo koʻpchilik koʻp hujayralilar: zamburugʻlar, oʻsimliklar va hayvonlar ham jinsiy koʻpayish xususiyatiga ega. Jinssiz koʻpayish faqat toʻgarak chuvalchanglar va mollyuskalarda uchramaydi, boʻgʻimoyoqlilar va umurtqalilarda istisno tariqasida (poliembrioniya shaklida) uchraydi. Jinssiz koʻpayish ona organizmdan uning bir qismini ajralib chiqqan, yangi qiz organizmga aylanishi, shuningdek, koʻpayish vazifasini bajaradigan maxsus tuzilmalar (bir hujayralilarda — sporalar, gʻovaktanlilarda — gemmulalar, mshankalarda — statoblastlar) hosil qilib, keyinchalik yangi qizlik organizmini hosil qilish orqali sodir boʻlishi mumkin. Nemis biologi M. Gartman (1924) va ayrim biologlar Jinssiz koʻpayish agam sitogoniya, yaʼni jinssiz hujayralarning teng ikkiga va koʻp marta (shizogoniya) boʻlinishi

(bir hujayralilarda) va ayrim qujayralar sporalarning boʻlinishi (koʻp hujayrali oʻsimliklarda) tarzida sodir boʻlishini koʻrsatishadi. Ona organizmdan uning bir kiyem hujayralari ajralishi orqali koʻpayish vegetativ koʻpayish deyiladi. Odatda, birturning oʻzida Jinssiz koʻpayish bilan birga jinsiy koʻpayish ham boʻlad


Shuning bilan birga bitta tur bir necha xil usulda Jinssiz koʻpayish mumkin. Masalan, oʻsimliklar spora hosil qilish, novdasi, ildizmevasi, tuganagi orqali; gʻovaktanlilar tashqi va ichki kurtaklar (gemmulalar, statoblastlar) orqali koʻpayadi. Jinssiz koʻpayish jinsiy koʻpayish bilan gallanib turishi 

Prokariotlarning bo’linishi (ikkilik bo’linishi)

Ko’pincha bakterial hujayralar bo’linib, bir xil o’lchamdagi ikkita qiz hujayra hosil qiladi. Bo’linish jarayonida dumaloq DNK ikki barobar ortadi. Bo’linish septumning shakllanishi bilan birga keladi – qiz hujayralar orasidagi bo’linma, keyin o’rtada eksfoliatsiyalanadi (1-rasm). 


Protozoyaning mitotik bo’linishi

Eng oddiy variant bir hujayrali organizmlarda kuzatiladi. Bunday holda, u ikkita yangi organizmning paydo bo’lishiga olib keladi, ular umumiy amyoba (2-rasm), ko’pchilik kipriklilar, evglena, xlorellalarda kuzatilishi mumkin. Bo’linish jarayonidan oldin bir hujayrali organizmning o’sishi va etukligi sodir bo’ladi. Yangi organellalar, ATP sintezi va DNK replikatsiyasini yaratish uchun ishlatiladigan organik moddalarning yaxshilangan sintezi mavjud.

Jarayon yadroning bo’linishi va flagellaning ikki baravar ko’payishi (flagellates) bilan boshlanadi. Keyin sitoplazmaning bo’linishi (sitokinez) sodir bo’ladi.


Protozoyaning mitotik bo’linishi
Eng oddiy variant bir hujayrali organizmlarda kuzatiladi. Bunday holda, u ikkita yangi organizmning paydo bo’lishiga olib keladi, ular umumiy amyoba (2-rasm), ko’pchilik kipriklilar, evglena, xlorellalarda kuzatilishi mumkin. Bo’linish jarayonidan oldin bir hujayrali organizmning o’sishi va etukligi sodir bo’ladi. Yangi organellalar, ATP sintezi va DNK replikatsiyasini yaratish uchun ishlatiladigan organik moddalarning yaxshilangan sintezi mavjud.

Jarayon yadroning bo’linishi va flagellaning ikki baravar ko’payishi (flagellates) bilan boshlanadi. Keyin sitoplazmaning bo’linishi (sitokinez) sodir bo’ladi.

4.Xulosa.xulasa shundan iboratki har bir mayda tirik
Hujayralar ya'ni bir hujayrali organizmlarda jinssiz kopayish jarayonlarinig turlarini va u jarayonlarni qanday sodir bolishini kuzatib organdik bu jarayonlar haqida tushunchaga ega boldik va bu jarayonlar haqida malumotlar izlab oz tushunchamizni boyitib
Malumotlarga ega boldik.
5.Foydalanilgan adabiyotlar.
1.https://stud files.uz/
2.https://uz.mgwiki.top/
3.uz.mgwiktop.
4.https://milliycha.uz/ru/.
5.https://arrived.uz./ruldocuments/.