Reja: kirish I. Asosiy qism


Download 1.89 Mb.
bet1/4
Sana05.01.2022
Hajmi1.89 Mb.
#220028
  1   2   3   4
Bog'liq
4127fc6c99cf21516de9a5452ef3d3d406f3bdf9 (1)


ANDIJON DAVLAT UNIVERSITETI TABIIY FANLAR FAKULTETI KIMYO TA’LIM YO’NALISHI I KURS ‘‘A’’GURUH TALABASI JO’RAYEV DOSTONNING KIMYO ASOSLARI FANIDAN

MUSTAQIL ISHI

BAJARDI: D.JO’RAYEV

TEKSHIRDI: F.NASRIDINOVA

ANDIJON 2016

MAVZU: SUVNING QATTIQLIGI VA UNI YUMSH ATISH USULLARI

REJA:

KIRISH

I. ASOSIY QISM

I.1. SUVNING FIZIK KIMYOVIY XOSSALARI

I.2. SUVNI SANOATDA TAYYORLASH USULLARI

I.3. SUVNING QATTIQLIGI VA UNI YUMSHATISH USULLARI

II. XULOSA

III. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR



Kirish.

Suv barcha tirik organizmlarning hayot birligi hisoblanadi. Tabiatda bo’ladigan barcha metobolitik jarayonlarlar suv ishtirokida boradi. Shuning uchun ham suv yuzasini ¾ qismini tashkil etadi. Tabiatda eng ko’p tarqalgan element kislorod bo’lsa, kislorodning vodorod bilan hosil qilgan asosiy birikmasi suv (H20) dir. Suv tarkibida massasi jihatdan 88,8% kislorod va 11,2% vodorod bor.

Suvning +4°C dagi zichligi 1 g/sm3 ga teng. Suvning solishtirma issiqlik sig’imi 1 kkal/g yoki 4,18 J/g ga teng. Demak, 1 g suvni isitish uchun 4,18 kJ issiqliq sarf qilinadi. Suv tirik organizmlar va o’simliklar uchun eng kerakli modda hisoblanadi, chunki suv yaxshi erituvchidir. Tirik organizmlar va o’simliklar ozuqa moddalarni suv orqali tabiatdan qabul qiladilar. Suvning molekulalari o’zaro vodorod bog’lari orqali bog’langan. Shu sababli 0°C da muzlaydi, 100°C da qaynaydi.

Suvning tarkibidagi vodorod izotoplari turiga ko’ra: H20 (oddiy), D2O (og’ir) va T30(o’ta og’ir) suv bo’ladi. Lekin tabiatda asosan H2O holida uchraydi.Og’ir suvning fizikaviy xossalari: zichligi 1,1005 g/sm3.Og’ir suv kimyoviy reaksiyalarga sekinroq boradi. H20 ni uzoq, vaqt elektroliz qilganda elektrolizyorda D20 ham to’planadi. Undan moddalarning spektral xossalarini o’rganishda (vodorod — deyteriy almashinuvi) va yadro reaktorlarida neytronlardan sekinlashtirgich sifatida foydalaniladi.



I.1.Fizikaviy xossalari.

Kimyoviy xossalari.

Suv molekulasida vodorod-kislorod qutbli bog’lanish bo’lganligi va ularning o’zaro 104° burchak ostida joylashganligi sababli uning molekulalari qutblangan. Shu sababli oddiy sharoitda metall va metallmaslar (ftor va xlor) bilan reaksiyaga kirishadi:













37-rasm. Suv molekulasining qutbliligini ko’rsatuvchi sxema: a —suv molekulasining fazoviy tuzilishi, b—rasm molekulasi tashqi elektr maydonida,

v - suv molekulasining qutbli ekanligini va doimiy dipol momentiga ega ekanligini ko’rsatuvchi sxema.

Suv molekulalari vodorod bog’lanish orqali bog’langan. Shu sababli oddiy sharoitda suv suyuq modda.

Suvda ko’pchilik moddalarda eriydi va suvning molekulalari turli ionlar bilan gidratlar hosil qiladi. Suvning bu xususiyatini quyidagi 38-rasmdan ko’rish mumkin.

Suv ishqoriy va ishqoriy-yer metallar bilan ta’sirlashib ishqorlarni hosil qiladi:



Download 1.89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling