«sharq» nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati


Download 161.32 Kb.
Pdf ko'rish
Sana30.07.2017
Hajmi161.32 Kb.
#12412

Umumiy  o‘rta  ta’lim  maktablarining 

2-sinfi  uchun  darslik



O‘zbekiston  Respublikasi  Xalq  ta’limi 

vazirligi  tasdiqlagan

«SHARQ»  NASHRIYOT-MATBAA 

AKSIYADORLIK  KOMPANIYASI 

BOSH  TAHRIRIYATI 

TOSHKENT  –  2016

X.R.  SANAKULOv,  D.P.  XODIYEvA, A.R.  SANAKULOvA



UO‘K:  372.831(075)

KBK 


74.263

 

S–30



Sanakulov,  X. 

va  boshq.



Mehnat  ta’limi: 

2-sinf  uchun  darslik  /  X.R.  Sanakulov,  D.P.  Xodi

-

yeva, A.R.  Sanakulova.  – T.:  «Sharq»,  2016.  –  80  b. 



I.  1,2. 

Muallifdosh.

ISBN  978-9943-26-494-6

UO‘K:  372.831(075) 

KBK  74.263

S–30


Shartli  belgilar:

  –  topshiriq

  –  savol

  –  eslatma

  –  maqollar

  –  kasblar  haqida  ma’lumot

  –  uyda  bajaring

©  X.  Sanakulov,  D.  Xodiyeva, A.  Sanakulova,  2016.

©  «SHARQ»  NMAK  Bosh  tahririyati,  2016.

ISBN  978-9943-26-494-6



Respublika  maqsadli  kitob  jamg‘armasi  mablag‘lari 

hisobidan  chop  etildi.

3

KIRISH

Aziz  o‘quvchilar! 

Siz  ushbu    darslik  yordamida  turli  amaliy 

topshiriqlarni  bajarishni  o‘rganasiz.

Darslikda  rangli  qog‘ozdan  har  xil  gullar, 

maketlar,  tabriknomalar,  turli    ko‘rinishdagi 

o‘yinchoqlar,  parranda  va  jonivorlar  shaklini 

yasash,  gazlamalardan ajoyib buyumlar tay

-

yorlash  usullari  o‘rgatiladi. Ayni  paytda  app



-

likatsiya va mozaika usulida ishlash jarayoni 

ham  ko‘rsatib  berilgan.

Shuningdek, kasb-hunarga oid ma’lumotlar 

bilan  ham  tanishasiz.

Mehnat  ta’limi  darslarida  berilgan  amaliy 

ishlarni  bosqichli  bajarish  bilan  birga  mav

-

zudagi  savol  va  topshiriqlarga  to‘liq  javob 



berishingiz,  ishni  sifatli  bajarishingiz  hamda 

xavfsizlik  qoidalariga  rioya  qilishingiz  lozim.

Aziz  o‘quvchilar,  atrofingizdagi  sizni  hay

-

ratga  solayotgan  barcha  ezgu  ishlar  inson 



mehnati  mahsulidir.

Unutmang,  kelajakda  o‘zingiz  tanlagan 

kasb-hunarning  mohir  ustasi  bo‘lishingizda 

ushbu  darslik  sizga  yaqin  ko‘makdosh 

bo‘ladi.


4

MEHNAT  TA’LIMI  DARSIDA  BAJARILADIGAN 

ISHLARDAN    NAMUNALAR

5

1-dars

MEHNAT    TA’LIMI    DARSIDA 

FOYDALANILADIGAN    ISH 

QUROLLARI    VA 

XAVFSIZLIK    QOIDALARI

                             Angishvona

Igna  va  ip               

                                                      Rangli  qalamlar

O‘lchash  tasmasi     

                        Chizg‘ich           

            Sirkul

Qaychi            Kanselyariya                Bigiz

                                pichog‘i


6

Aziz 


o‘quvchilar, 

mehnat 


ta’limi 

fani  bevosita  amaliy  mashg‘ulotlar 

orqa li  o‘rganilgani  bois,  xavfsiz

-

lik  qoidalariga  amal  qilishingiz  talab 



 

etiladi.


XAVFSIZLIK    QOIDALARI

1.  Har  bir  o‘quvchi  faqat  o‘z  ish  joyida 

 

ishlashi  lozim.



2.  Agarda  ish  jamoa  tarzida  bajariladigan 

bo‘lsa, o‘quvchilar o‘zlari uchun belgilab be- 

rilgan  majburiyatlarini  yaxshi  bilishlari  zarur.

3.  Ish  faqat  o‘qituvchining  ruxsati  bilan 

boshlanadi.

4.  Ishni  boshlashdan  oldin,  ish  joyingizni

 

tayyorlang,  ish  qurollarini  to‘g‘ri  va  qulay 



 

joylashtiring:  o‘ng  qo‘l  bilan  ushlanadigan 

anjomlarni  o‘ng  tomonga  (qaychi,  qalam, 

o‘chirg‘ich  va  hokazo),  chap  qo‘l  bilan  ush

-

lanadiganlari  (qog‘oz,  yelim  va  boshqalar)ni 



chap  tomonga  qo‘ying.  Sanchiladigan,  ke

-

sadigan  anjomlarni  hech  qachon  ikkita  ish 



 

quroli  orasiga  qo‘ymang.  Ularni  doimo  o‘z 

 

joyida, tartibli saqlang. Ish qurollarini o‘rinsiz 



ishlatmang.

7

5.  Har  doim  ish  joyingizni  saranjom 

 

saqlang.


6. O‘tmas yoki yaroqsiz ish anjomlari bilan 

 

ishlamang.



7.  Ish  anjomlaridan  foydalanganda,  uni 

o‘qituvchi  ko‘rsatganidek  ushlang.

8.  Ish  anjomlarini  asrang,  ularni  o‘z  o‘r-

nida  ishlating,  foydalangandan  so‘ng  toza

-

lab  –  yuvib,  artib  qo‘ying.



9. Belgilangan ishni yaxshiroq, chiroyliroq, 

tartibli  bajarishga  harakat  qiling.

10.  Dars  davomida  yaroqsiz  holatga  kel

-

gan  ish  anjomlari  to‘g‘risida  o‘qituvchingizni 



xabardor  qiling.

11.  Ishni  tugatishingiz  bilan  ish  o‘rningizni 

tezda  tozalab,  tartibli  qilib  qo‘ying.

ISH  QUROLLARIDAN

FOYDALANISH    QOIDALARI

QAYCHIDAN    FOYDALANISH  QOIDALARI

1.  Qaychini  belgilangan  joyda,  belgi

-

langan  holatda  saqlang.



2.  Qaychining  uchini  yuqoriga  qara

-

tib  ushlamang.



8

3.  Qaychini  ishlatib  bo‘lgandan  so‘ng 

 

ochiq  holda  qoldirmang.



4.  Qaychini  yurib  turganingizda  ishlat

-

mang.



5.  Qaychini  faqat  yopilgan  holda  uchidan 

ushlab  o‘rtog‘ingizga  uzating.

6.  Qaychini  ishlatayotganda  qirqish 

chizig‘i  yo‘nalishini  hamda  materialni 

ushlab turgan chap qo‘l barmoqlarini 

kuzatib  turing.

7.  Yaroqsiz  qaychini  ishlatmang,  uni 

o‘qituvchingizga  topshiring.



BIGIZDAN    FOYDALANISH    QOIDALARI

1.  Avvalo  bigiz  bilan  ishlaganingizda  us

-

tozingiz  yoki  ota-onangiz  ko‘magiga  taya-



ning.

2.  Bigizni  o‘rinsiz  ishlatmang.

3.  Sirti  silliq  va  sirpanchiq  bo‘lgan  qattiq 

predmetlarni  bigiz  bilan  teshmang.

4.  Teshiladigan  predmetni  qo‘lingizda 

ushlamang, uni stol, taglik ustiga qo‘yib 

teshing.


9

PICHOQ    BILAN    ISHLASH    QOIDALARI

1.  Kanselyariya  pichog‘idan  o‘qituv-

chingiz  yordamida  foydalaning.

2.  Kanselyariya  pichog‘ini  o‘qituvchi  ko‘r-

satganidek  ishlating,  kesayotganda  qattiq 

bosmang.


IGNA    BILAN    ISHLASH    QOIDALARI

1.  Ignani  ishlatib  bo‘lgach,  maxsus 

yostiq chaga  sanchib  qo‘ying.

2.  Ignani  hech  qachon  og‘zingizga 

solmang.

3.  Ortiqcha  ignalarni  maxsus  igna  idishda 

saqlang.

4.  Ishdan  oldin  va  ishdan  keyin 

ignalarni  sanab  ko‘ring,  yetishmagan 

ignalarni,  albatta,  toping.



10

QOG‘OZNI    BUKLASH    USULLARI

Do‘ppi  shaklida 

buklash

Teng  ikkiga 



buklash

Konvert  shaklida 

buklash

Uchburchak   



shaklida    buklash

Romb  shaklida  buklash



11

RANGLI    QOG‘OZLARDAN 

TURLI  XIL  GULLAR   

SHAKLINI  YASASH

(APPLIKATSIYA)

GUL  BARGINI  YASASH  BOSQICHLARI

2-dars

1.  Gul  yasash  uchun  rangli  qog‘ozga  gul

-

ning bo‘laklarini chizib oling. 2. Yashil rangli 



qog‘ozdan  2  dona  gul  bargini  qirqib  oling. 

 

3. Gul bandini 0,5 x 7 sm o‘lchamida qirqing. 



 

4.  Chizma  bo‘yicha  12  ta  gulbargni  qir

-

qib  oling.  Tayyor  gulbarglarni  teng  ikki



-

ga  buklang.  5.  Gul  uchun  doira  yasab 

oling.  6.  Gul  bandining  yuqori  qismiga  gul

-

barglarni  joylashtirishni  chamalab  oling. 



 

7.  Gulbargning  bir  qismini  gul  bandiga  ye

-

limlang.  8.  Gulbarglarning  qolgan  qismla



-

rini  ham  yelimlab  chiqing.  9.  Tayyor  gulga 

 

2  dona  yashil  barglarni  yelimlab  qo‘ying.



1

2

3



4

5


12

6

7



8

9

Gulchilik 



bilan 

shug‘ullanuvchilar 

 

nozik  didli  va  nafosatli  qalb  sohiblari 



sanaladi.  Chunki  ular  bir-biridan  chi

-

royli,  turli-tuman  gullar  yetishtirib,  barcha



-

ning  dilini  xushnud  etadilar.



13

1

2



3

3-dars

TUXUM    PO‘CHOQLARIDAN

HAJMDOR    O‘YINCHOQLAR

YASASH

Tuxum  po‘chog‘ini  o‘yinchoq  ya

-

sashga    tayyorlang.



Tuxumni ehtiyotlik bilan igna yorda

-

mida  teshib  oling.



Tuxumning ichidagi suyuqlikni puflash 

orqali  toza  idishga  bo‘shatib  oling.



14

5

Tozalangan  tuxum  po‘chog‘ini  iliq 



suvga  chayib  oling  va  quriting.

4

Tuxum  po‘chog‘idan  nimalar  yasay 



olasiz?

6

        Mustaqil    yasang.



15

GEOMETRIK 

SHAKLLARDAN    ROBOT 

YASASH

4-dars

Geometrik  shakllar 

Bizlar  bilan  fikrlar.

Kvadrat  va  to‘rtburchak,

Doira,  romb,  uchburchak.

Tursunboy  Adashboyev

Kartonga  robot  qismlarini  ketma-

ketlikda  yelimlang.

1

2



3

4

8



7

5

6



9

10


16

QOG‘OZNI    QIRQISH    VA 

BUKLASH    ORQALI 

DEKORATIV    GULLAR 

YASASH

NILUFARGUL

5-dars

1

2



4

5

3



Ikkinchi  rasmda  buklash  chiziqla

-

ri  ko‘rsatilgan.  Buklash  bosqichini 



ketma-ketlikda  bajaring.

Gullarni parvarish qiluvchi kasb ega

-

lari  haqida  bilasizmi?



17

6

7



8

9

10



Gulchi  har  kun  –  yoz-u  qish,

Qilar  gulni  parvarish.

Bayramda-chi  birpasda, 

Tutar  sizga  guldasta.



Kavsar  Turdiyeva

2  –  Mehnat  ta’limi,  2-sinf



18

Nilufargulni  mustaqil  yasang.

1

2

3



4

5

7



6

8


19

TABIIY    URUG‘LARDAN 

APPLIKATSIYA    USULIDA 

NAQSH    TUZISH

6-dars

Poliz  ekinlarining  turlarini  sanab  

bering.

1

4



2

5

3



6

Rasmdagi  naqshlar  qaysi  poliz 

ekinlari  urug‘idan  yasalgan?


20

Poliz  ekinlarini  kim  yetishtiradi?

Dalasiga  olib  yo‘l,

Dehqon  ko‘zlar,  hosil  mo‘l. 

O‘z  ishiga  u  usta, 

Xirmon  uydi  kuzda.



Kavsar  Turdiyeva

21

TURLI    SABZAVOT    VA

MEVALARNING 

URUG‘LARIDAN    YO‘LSIMON 

VA  KVADRAT  ICHIDA   

NAQSH    YASASH

IJODIY    ISH

7-dars

1

2



3

Sabzavot  va  meva  turlarini  sanab 

bering.

Kartonni  ishga  tayyorlang  va  unga 



urug‘lardan  naqshlar    soling.

22

URUG‘LARDAN 

MOZAIKA    USULIDA 

QO‘QONGUL    SHAKLINI 

YASASH

8-dars

Gul  nimaning  urug‘idan  tayyorlan

-

gan?


1

2

3



Gul  barglarini  mato  bo‘laklaridan 

mustaqil  yasang.



23

TABIIY    MATERIALLAR 

BILAN    ISHLASH

QURITILGAN  BARGLARDAN 

PARRANDA    SHAKLINI

YASASH

9-dars

Tabiiy  materiallarga  nimalar  kiradi?

Parranda  turlarini  sanab  bering.

1

2



3

4

5



24

KARTON    VA    RANGLI 

QOG‘OZLAR    BILAN 

ISHLASH

KITOB    UCHUN    MUQOVA 

TAYYORLASH

10-dars

O‘qituvchi  ko‘rsatmalariga  amal 

 

qiling.


1

2

3



Kitob  –  bilim  manbayi.

25

Varaqlasam  bir  boshdan,

Quvnab  bag‘rim  ochilur,

Oltin  harf-so‘zlardan

Totli  ma’no  sochilur. 

Shuning  uchun  deymanki: 

–  Kitob,  mening  do‘stimsan!

Zafar  Diyor

Kutubxonachilarimiz  bizni  ma’rifatli, 

bilimdon,  zehnli  bo‘lishimizga,  hayot 

haqidagi  fikr larimiz,  dunyoqarashi-

mizning  ken g a  yi shiga  katta  yordam  be

-

ruvchi  insonlardir.



4

5


26

PLASTILINDAN 

TURLI    O‘YINCHOQLAR   

YASASH

11-dars

Plastilindan  yasalgan  o‘yinchoq lar-

ning    nomini    ayting.


27

Rasmdagi  hayvonlarni  qaysi  ertak

-

larda    uchratgansiz?



O‘yinchoqlarga  mos  rang  tanlang.

Plastilindan  foydalanib,  o‘yinchoq  -

larni    o‘zingiz    yasang.


28

TABIIY    MATERIALLARDAN 

JONIVORLAR    SHAKLINI 

YASASH

12-dars

Yong‘oq  po‘chog‘ini  tozalang  va 

rang  bering.

Hasharotning  nomini  ayting. 

U  haqida  nimalarni  bilasiz?

2

1



29

Ish  jihozlarini  to‘plang  va  mustaqil  

 

yasab    ko‘ring.



30

XALQ    HUNARMAND   

USTALARI  ISHLAGAN    ISH 

NAMUNALARIGA    QARAB 

PLASTILIN    YOKI  LOYDAN 

O‘YINCHOQLAR    YASASH

13-dars

Fillar  qanday  o‘lkalarda  yashashini 

 

bilasizmi?



1

2

3



4

5

Plastilinga  to‘g‘ri  ishlov  bering.



31

PLASTILINDAN    UY 

JIHOZLARINING 

NAMUNALARINI    YASASH

DIVAN  YASASH

14-dars

Uy  jihozlarini  yasaydigan  kasb  ega

-

sini  bilasizmi?



1

2

3



5

4


32

Hunar,  hunardan  rizqing  unar.

Hunaring  bo‘lsa  qo‘lingda, 

Non  topilar  yo‘lingda.

6

7

8



33

Ish  quroling  soz  bo‘lsa, 

Mashaqqating  oz  bo‘lur. 

3  –  Mehnat  ta’limi,  2-sinf

Mustaqil    yasab    ko‘ring.

Yana qanday uy jihozlarini yasash

-

ni  bilasiz?



34

RANGLI    QOG‘OZLARDAN 

ARCHA    BEZAKLARINI 

YASASH

15-dars

2

1



2

1


35

Mustaqil  yasab  ko‘ring.

Uyingizdagi  archalarni  o‘zingiz  beza

-

tishga  harakat  qiling.



1

2


36

16-dars

Osma  o‘yinchoq  yasashda  qaysi  ish 

qurollaridan  foydalaniladi?

1

2



TURLI    OSMA 

O‘YINCHOQLAR  YASASH 

QOG‘OZ  KONFET

Salfetka,  ip  o‘ramlarining  g‘altak la-

rini  ajratib  oling.


37

Qaychi,  igna,  bigizdan  ehtiyotkorlik 

bilan  foydalanishni  yodingizdan  chi

-

qarmang.



Turli  rangdagi  qog‘ozlardan  foydala

-

nish  tavsiya  etiladi.



3

4

5



6

38

Bosqichma-bosqich  yasashni  unut

-

mang.


7

8

Qog‘oz  konfet  sirtini  har  xil  ranglar-



da  bo‘yab  chiqing.

39

IGNA    UCHUN   

YOSTIQCHA  TIKISH

17–18-

darslar

1

2



3

Ish  qurollarini  tayyorlab  oling.



40

Qismlar  orasiga  paxta  qo‘yib,  bir-

biriga  biriktirib  tiking.

Mustaqil    yasab    ko‘ring.

4

Tikuvchi  –  biz  va  sizga  bejirim,  chi



-

royli  ko‘ylaklar  tikib  beradigan  hunar 

egasi.  Ularning  mehnati  tufayli  biz 

doim  xushbichim  ko‘ylaklar  kiyib  yu

-

ramiz. 


41

ODDIY  CHOK   

TURLARIDAN  FOYDALANIB, 

GUL    SHAKLINI    YASASH

Kashta  tikish  uchun  ish  qurollarini 

 

tayyorlab    oling.



19-dars

42

Ranglarni  to‘g‘ri  tanlashni  unutmang.

Ignadan  foydalanish  qoidalariga 

 

rioya    qiling!



1

2


43

Yana  qanday  chok  turlarini  bilasiz?

3

4

5



6

7

8



44

Zanjir  chokdan  gul  shaklini  musta -

qil  tiking.

Kashta  tikuvchi  hunarmand  –  kash-

tachi  yoki  kashtado‘z  deb  ataladi. 

Kashtachilik  –  amaliy  bezak  turining 

keng tarqalgan qadimiy turi. Asosan, ayol

-

lar  tomonidan  bajariladi.



9

10

11



45

URUG‘LAR    UCHUN 

XALTACHA    TIKISH

20–21-

darslar

1

2



3

4

5



Mato  o‘lchamlarini  to‘g‘ri  o‘lchab 

oling.


Ignani  ishlatishda  angishvonadan 

 

foydalaning.



46

Xaltachada  poliz  ekinlarining  urug‘-

lari  saqlanadi.

6

7



8

47

RANGLI    QOG‘OZLARDAN 

PIRPIRAK    YASASH

22-dars

1

2



3

4

Kvadrat  qog‘ozni  ko‘rsatilgan  chiziq -



 

lar  bo‘yicha  buklab  chiqing

   (2-rasm).

Kvadratning  ikki  yon  tomonini  o‘rta 

chiziqqa  keltirib  buklang  (3-rasm).


48

5

6



7

1

2



To‘g‘ri  to‘rtburchakning  yuqori  va 

 

pastki  qismlarini  buklash  chiziqlari 



bo‘yicha  uchburchak  shakliga  kelti

-

ring  (4,  5-rasmlar).



Rasmdagi  ish  bosqichlarini  ketma-

ketlikda    bajaring.

Mustaqil    yasab    ko‘ring.


49

APPLIKATSIYA  USULIDA 

NAQSH  YASASH

23-dars

Ranglarni  to‘g‘ri  tanlang.

1

2

3



50

Go‘zallik  taratuvchi,

Naqshlar  yaratuvchi,

Naqqosh  shunga  usta,

Naqshlari  nafis  tusda.

Kavsar  Turdiyeva

4


51

Gilamga    yo‘qdir    so‘z,

Mehnatkash    gilamdo‘z.

Kavsar  Turdiyeva

4

5



2

3

1



Mustaqil    yasab    ko‘ring.

52

QOG‘OZ    VA    KARTON 

YORDAMIDA

«BAHORGI    GULDASTA»NI 

APPLIKATSIYA    USULIDA 

TAYYORLASH

24-dars

1

2



3

Guldasta  yasashni  ketma-ketlikda 

 

bajaring.



53

Gul  haqida  qanday  she’r  bilasiz?

4

5

6



7

8


54

UCHIRILADIGAN    QOG‘OZ 

QUSH    YASASH

25-dars

Qaldirg‘och  haqida  she’r  aytib 

 

bering.


1

2


55

Qushlarning  qanday  turlarini  bilasiz?

Qog‘ozni  qirqish  va  buklash  usu-

lida  qush  maketini  yasang.

1

2

3



4

56

NAVRO‘Z    BAYRAMIGA 

SINFNI    BEZASH    UCHUN 

TURLI    MATERIALLARDAN 

OSMA    O‘YINCHOQLAR 

YASASH

26-dars

1

2



3

57

Osma  gulni  mustaqil  yasang.

1

2

3



58

O‘yinchoqlarni  yasashda  porolon, 

 

ip,  qog‘oz,  qaychi,  yelimdan  foyda



-

lanasiz.


Kanselyariya  pichog‘ini  o‘qituvchi 

ko‘r satganidek  ishlating,  kesganda 

qattiq  bosmang.

TURLI    MATERIALLARDAN 

O‘YINCHOQLAR    YASASH

27-dars

1

2



3

59

Xavfsizlik  qoidalariga  rioya  qiling.

Xatoga    yo‘l    qo‘ymang.

4

5



6

7

O‘yinchoqqa bezak bering. Ko‘zi va 



tumshug‘ini  yasashda  tugmalardan 

foydalanish  mumkin.



60

KARTONDAN 

HARAKAT LANADIGAN 

O‘YINCHOQ    YASASH

UKKI

28-dars

1

2



3

    Ukkini  rangli  kartondan  yasang.



61

Bigizdan foydalanish qoidasini unut

-

mang.


Kartonni  o‘qituvchingiz  yordamida  

bigiz  bilan  teshib  oling.

4

5

6



62

Gulning  rasmini  chizib  oling.

Mato qiyqimlarini rasm ustiga ketma-

ketlikda  yelimlab  chiqing.

Gazlamadan  turli  buyumlar  tikadi

-

gan  kasb  egalari  kimlar?



GAZLAMADAN

APPLIKATSIYA    YASASH

29–30-

darslar

Ishni  bosqichma-bosqich  bajaring.

1

2

3



63

Tikuvchi  ko‘p  ter  to‘kar,

Matodan  buyum  tikar.

Yupka,  shim-u  kamzulcha,

Sarafan,  xalat,  nimcha.

Kavsar  Turdiyeva

4

5



64

QOG‘OZDAN 

APPLIKATSIYA    USULIDA 

TABRIKNOMA     

TAYYORLASH

31-dars

Kerakli  ish  jihozlarini  tayyorlab  oling.

1

2


65

Yil  fasllarida  qanday  bayramlar 

 

nishonlanadi?



Bayramlarga  atalgan  she’r  ayting.

3

4



5

6


66

Onajoningizga  dil  izhoringizni  ba-

 

yon  qilishni  unutmang!



7

8

9



Bahor  faslida  qanday  taomlar  tay

-

yorlanadi?



67

MUSTAQIL    ISH 

TOPSHIRIQLARI

QOG‘OZDAN    TURLI 

O‘YINCHOQLAR    YASASH

32-dars

Kvadrat    shaklini    tayyorlaysiz.

Qog‘ozni 

ketma-ketlikda 

buklab 

 

yasaysiz.



3

4

5



1

2

6



7

68

Qaysi  kasb  egalari  uy  hayvonlarini 

davolaydi?

1

2



3

4

5



Uy  hayvonlariga  qaysi  jonivorlar 

 

kiradi?



69

GULLAYOTGAN 

DARAXT 

SHOXCHASINI 

YASASH

O‘lchamlarni    to‘g‘ri    tanlang.



33-dars

3

2



1

70

Bog‘bon  qaddi  bo‘lib  dol,

Ekar,  sug‘orar  nihol.

Mevaga  kirganda  bog‘,

Bog‘bon  qaddi  bo‘lar  tog‘.

Kavsar  Turdiyeva

Daraxtlarni  parvarish  qiladigan  kasb 

egasi  kimlar?

4

Ranglarni  to‘g‘ri  tanlang.



71

6

5



7

72

Qog‘ozni 

bo‘lakchalarga 

bo‘lib 


 

qirqing.


Turli  rangdagi  qog‘ozlar  to‘plamini 

 

tayyorlang.



QOG‘OZDAN 

MOZAIKA  USULIDA 

HAJMDOR  GUL  YASASH

34-dars

1

2



3

4


73

5

6



7

8

Qog‘oz  bo‘laklarini  qalamchaga 



o‘rab,  yelim  surib,  shaklga  yopishti

-

rib    chiqing.



9

74

Ketma-ketlikda  bajaring.

Mustaqil    yasab    ko‘ring.


75

Qaysi ish qurollari va materiallardan 

foydalanasiz?

MUSTAQIL    ISH    TOPSHIRIQLARI

Baliq  rasmi  qaysi  ish  turida  yasal

-

gan?


Poliz ekinlari urug‘ini to‘plab yurish

-

ni  unutmang!



76

Qanday   materialdan   tayyorlangan?

Tabiiy  materiallardan  mustaqil  ish 

 

bajaring.



77

MUNDARIJA

Kirish


 .......................................................................... 3

Mehnat  ta’limi  darsida  bajariladigan  ishlardan   

namunalar................................................................   4

1-dars.

  Mehnat  ta’limi  fanida  foydalaniladigan 

ish  qurollari  va  xavfsizlik  qoidalari

 .............................. 5



2-dars.

  Rangli  qog‘ozlardan  turli  xil  gullar  shaklini 

yasash.  (Applikatsiya)

 ................................................ 11



3-dars.

  Tuxum  po‘choqlaridan  hajmdor 

o‘yinchoqlar  yasash

 ................................................... 13



4-dars.

  Geometrik  shakllardan  robot  yasash

 ........ 15

5-dars.

  Qog‘ozni  qirqish  va  buklash  orqali 

dekorativ  gullar  yasash

 .............................................. 16



6-dars.

  Tabiiy  urug‘lardan  applikatsiya  usulida 

naqsh  tuzish

 ............................................................... 19



7-dars.  Turli  sabzavot  va  mevalarning  urug‘lari -

dan  yo‘lsimon  va  kvadrat  ichida  naqsh  yasash

 ....... 21

8-dars.

  Urug‘lardan  mozaika  usulida  qo‘qongul 

shaklini  yasash

 ........................................................... 22



9-dars.

  Tabiiy  materiallar  bilan  ishlash.

 ................. 23

10-dars.

  Karton  va  rangli  qog‘oz  bilan  ishlash. 

Kitob  uchun  muqova  tayyorlash

 ................................ 24



11-dars.

  Plastilindan  turli  o‘yinchoqlar  yasash

 ...... 26

12-dars.

  Tabiiy  materiallardan  jonivorlar 

shaklini  yasash

 ........................................................... 28



13-dars.

  Xalq  hunarmand  ustalari  ishlagan  ish 

namunalariga  qarab  plastilin  yoki  loydan 

o‘yinchoqlar  yasash

 ................................................... 30


78

14-dars. 

Plastilindan  uy  jihozlarining  namunalarini 

yasash

 ........................................................................ 31



15-dars.

  Rangli  qog‘ozlardan  archa  bezaklarini 

yasash

 ........................................................................ 34



16-dars.

  Turli  osma  o‘yinchoqlar  yasash

 ............... 36

17–18-darslar.

  Igna  uchun  yostiqcha  tikish

 ........... 39

19-dars.

  Oddiy  chok  turlaridan  foydalanib,  gul 

shaklini  yasash

 ........................................................... 41



20–21-darslar.

  Urug‘lar  uchun  xaltacha  tikish

 ....... 45

22-dars.

  Rangli  qog‘ozlardan  pirpirak  yasash

 ....... 47

23-dars.

 Applikatsiya  usulida  naqsh  yasash

 ......... 49

24-dars.

  Qog‘oz  va  karton  yordamida  «Ba hor-

gi  guldasta»ni  applikatsiya  usulida  tayyorlash

 .......... 52



25-dars.

  Uchiriladigan  qog‘oz  qush  yasash

 .......... 54

26-dars.

  Navro‘z  bayramiga  sinfni  bezash  uchun 

turli  materiallardan  osma  o‘yinchoqlar  yasash

.......... 56



27-dars.

  Turli  materiallardan  o‘yinchoqlar 

yasash

 ........................................................................ 58



28-dars.

  Kartondan  harakatlanadigan  o‘yinchoq

yasash

 ........................................................................ 60



29–30-darslar.

  Gazlamadan  applikatsiya 

yasash

 ........................................................................ 62



31-dars.

  Qog‘ozdan  applikatsiya  usulida 

tabriknoma  tayyorlash

 ................................................ 64



32-dars.

  Mustaqil  ish  topshiriqlari.  Qog‘ozdan 

turli  o‘yinchoqlar  yasash

 ............................................ 67



33-dars.

  Gullayotgan  daraxt  shoxchasini 

yasash

 ........................................................................ 69



34-dars. 

Qog‘ozdan  mozaika  usulida  hajmdor 

gul  yasash

 .................................................................. 72

Mustaqil  ish  topshiriqlari

 ......................................... 75



79

O‘quv  nashri

Xamrakul  SANAKULOv, 

Dilrabo  XODIYEvA, Aziza  SANAKULOvA

MEHNAT  TA’LIMI

Umumiy  o‘rta  ta’lim  maktablarining 

2-sinfi  uchun  darslik

O‘zbekiston  Respublikasi  Xalq  ta’limi 

vazirligi  tasdiqlagan

«Sharq»  nashriyot-matbaa 

aksiyadorlik  kompaniyasi 

Bosh  tahririyati 

Toshkent  –  2016

 

Muharrir 



R.  Nafasov 

 

Badiiy  muharrir 



K.  Nurmanov 

 

Texnik  muharrir  va  sahifalovchi



  D.  Gabdraxmanova 

 

Musahhih 



Sh.  Xurramova 

Nashr  litsenziyasi Al  №  201,  28.08.2011-y.

Bosishga  ruxsat  etildi  05.06.2016.  Bichimi  70x90 

1

/

16



.

«Arial»  garniturasi.  Kegli  16  shponli.  Ofset  bosma. 

Shartli  bosma  tabog‘i  5,85.  Nashriyot-hisob  tabog‘i  6,0. 

Adadi  547971  nusxa.  Buyurtma  raqami  4329. 



«Sharq»  nashriyot-matbaa  aksiyadorlik  kompaniyasi  bosmaxonasi,

100000,  Toshkent  shahri,  «Buyuk  Turon»  ko‘chasi,  41.

Darslik ijaraga berilganda va o‘quv yili yakunida qaytarib olinganda 

yuqoridagi jadval sinf rahbari tomonidan quyidagi baholash mezonlariga 

asosan to‘ldiriladi:

Yangi


Qoniqarsiz

Darslikning foydalanishga birinchi marotaba berilgandagi holati.

Yaxshi

Muqova  butun,  darslikning  asosiy  qismidan  ajralmagan.  Barcha 



varaqlari  mavjud,  yirtilmagan,  ko‘chmagan,  betlarida  yozuv  va 

chiziqlar yo‘q.

Muqova ezilgan, birmuncha chizilib, chetlari yedirilgan, darslikning 

asosiy  qismidan  ajralish  holati  bor,  foydalanuvchi  tomonidan 

qoniqarli ta’mirlangan. Ko‘chgan varaqlari qayta ta’mirlangan, ayrim 

betlariga chizilgan.

Qoniqarli

Muqova  chizilgan,  u  yirtilgan,  asosiy  qismidan  ajralgan  yoki 

butunlay  yo‘q,  qoniqarsiz  ta’mirlangan.  Betlari  yirtilgan,  varaqlari 

yetishmaydi, chizib, bo‘yab tashlangan, darslikni tiklab bo‘lmaydi.

Ijaraga berilgan darslik holatini ko‘rsatuvchi jadval

T/r


O‘quvchining 

ismi, familiyasi

O‘quv

yili


Darslikning

olingandagi

holati

Sinf


rahbarining

imzosi


Darslikning

topshirilgan-

dagi holati

Sinf


rahbarining

imzosi


1

2

3



4

5

6



Download 161.32 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling