Stonrespubli
Download 0.82 Mb. Pdf ko'rish
|
Mustaqil ish
O` ZBEKI STONRESPUBLI KASIXALQTA’ LI MIVAZI RLI GI SURXONDARYOVI LOYATIXALQTA’ LI MIBOSHQARMASI SARI OSI YOTUMANIXALQTA’ LI MIBO’ LI MI 19- umumt a’ l i m makt abi ni ng Rust i l ifanio’ qi t uvchi si Mel i kovaManzur ani ngt ar i xfani dan “Buxor oxoj l i gi ni ngt ashki lt opi shi ” mavzusi dat ayyor l agan MUSTAQI LI SHI 2019- 2020o’ quvyi l i Mavzu: Buxor oxoj l i gi ni ngt ashki lt opi shi . Rej a: 1. Buxor oxonl i gi . 2. Buxor oxonl i gi ni ngi qt i sodi yot i . 3. Buxor oxonl i gi ni ngmadani yat i . 4. Foydal ani l ganadabi yot l ar . Buxor oxonl i gi ( ami r l i gi ) —oʻ zbekdavl at chi l i git i zi mi dagixonl i kl ar danbi r i( 16—20 - asr boshl ar i ). 1533 yi l gacha maml akat mar kazi Samar qand boʻ l gan. Ubaydul l axondavr i da( 1533—39)poyt axtBuxor ogakoʻ chi r i l ganvaxonl i kBuxor o xonl i ginomi niol gan.1510yi lMar vyoni daShayboni yxonshohI smoi lISafavi y qoʻ shi nl ar i dan yengi l i b hal ok boʻ l gandan keyi n Movar ounnaxrt emur i yl ar dan Zahi r i ddi nMuhammadBoburqoʻ l i gaoʻ t adi .Leki n,koʻ poʻ t mayshayboni yl aryana Movar ounnahr niegal l aganl ar .Shu vaqt dan boshl ab Movar ounnaxrbut unl ay shayboni yl ar gat obeboʻ l gan.Oʻ shavaqt l ar daxonl i kkahozi r giOʻ zbeki st onva Toj i ki st onni ngkat t aqi smi ,Bal xvaBadaxshonki r gan.Ubaydul l axonvafot i dan keyi n Buxor o xonl i gi mayda boʻ l akl ar ga boʻ l i ni b ket gan. Buxor oda Ubaydul l axonni ng oʻ gʻ l iAbdul azi zxon,Samar qandda esa Koʻ chkunchi xonni ng oʻ gʻ l i Abdul l at i fxon must aqi l l i k eʼ l on qi l gan. Bal x va Badaxshonda shayboni yl ar dan Pi r muhammadxon must aqi l hukmr onl i k qi l gan. Shu yi l l ar i shayboni y sul t onl ar iva mahal l i y mul qdor l ar ni ng hoki mi yatuchun kur ashi kuchaygan.ToshkentvaTur ki st ondaNavr oʻ zAhmadxon( Bar oqxon ) ,Kar manava Mi yonqol da I skandar xon,Bal xda Pi r muhammadxon va boshqa ki chi kki chi k hukmdor l armust aqi lboʻ l i bol ganl ar .1551—56yi l l ar da shayboni yl ar oʻ r t asi dagi Movar ounnaxruchunkur ashdaI skandar xonni ngoʻ gʻ l iAbdul l axongʻ ol i bchi qi b, Buxor oxonl i gidaoʻ zhoki mi yat i nioʻ r nat gan.1557yi l danboshl abBuxor ouzi l kesi l xonl i kpoyt axt i gaayl angan.I skandar xon( 1563—83)vauni ngoʻ gʻ l i Abdul l axon I I davr i da Buxor o xonl i gi ni ng si yosi y mavqei or t gan. Abdul l axon I I Bal x ( 1573) , Samar qand ( 1578), Toshkent ( 1582), Far gʻ ona ( 1583) , Badaxshon ( 1584), Koʻ l ob ( 1585), Xur oson ( 1588), Xor azm ( 1595—96) ust i dan oʻ z hukmr onl i gi nioʻ r nat gan;mar kazi ydavl atboshqar uvdevoni nimust ahkaml agan. Shundayqi l i b16- asroxi r i gakel i bBuxor oxonl i gimar kazl ashganul kandavl at ga ayl angan.Shar qdaQashqarbi l anchegar adoshboʻ l gan,gʻ ar bi ychekkasiOr olva Kaspi ydengi zisohi l l ar i gachabor i bt ut ashgan.Xonl i kni ngshi m. dagichegar al ar i Tur ki st onvaSayr amgachayet i b,j an. daXur osonni ngshar qi yqi smi nioʻ zi chi ga ol gan.Shayboni yl arhukmr onl i giyi l l ar i da,ayni qsaAbdul l axonI Izamoni daBuxor o xonl i gidadehqonchi l i k,hunar mandchi l i k,savdo- sot i qr i voj l angan,madani yhayot anchayuksal gan.Judakupsugʻ or i shi nshoot l ar i :Abdul l axonbandi ,Tuyat or t ar kanal i ,Oqchopsoy t oʻ gʻ oniva suv ombor i ,Vaxshdan chi qar i l gan koʻ pl ab ar i qdar ni ngqur i l i shidehqonchi l i knir i voj l ant i r di .Buvaqt l ar daBuxor oxonl i gida bugʻ doyni ng10xi lt ur i ,sul i ,qoʻ noq,j oʻ xor i ,mosh,noʻ xat ,makkaj oʻ xor i ,l ovi ya, shol i ,paxt a,kunj ut ,beda,ar pa,sabzavotvapol i zeki nl ar ieki l gan,bogʻ dor chi l i k, chor vachi l i kvai pakchi l i kr i voj l angan.Samar qand,Buxor o,Mar gʻ i l on,Xoʻ j and, Andi j on,Toshkent ,Ji zzax,Oʻ r at epa,Shaxr i sabzva boshqa yi r i kshahar l ar da hunar mandchi l i kt ar aqki yqi l gan.Samar qandqozikal oni ni nghuj j at l ar i danmaʼ l um boʻ l i shi cha, 16- asr da Samar qandda hunar ni ng 61 t ur i mavj ud boʻ l gan. Movar ounnahol i kkosi bl arzoʻ rsanʼ atbi l ant ur l i t umanmet al lbuyuml ar ,i pvai pak mat ol ar ,aʼ l o navl iqogʻ ozl ari shl ab chi qar ganl ar .Buxor o shahr ibi rmuncha kengayt i r i l gan,devor va har bi y i st ehkoml ar qayt adan qur i l gan.Shahar da madr asal ar ,xonaqohvakar vonsar oyl ar ,yangir ast al arbar poqi l i ngan.Shahar l ar oʻ r t asi dagisavdoyoʻ l l ar i dat i m ( Abdul l axont i mi ) ,koʻ chal archor r ahasiust i ga gumbazt oql ar , hammoml ar , kar von yoʻ l l ar i da sar dobal ar , kar vonsar oyl ar , koʻ pr i kl arqur i l gan.Shayboni yl arzamoni daBuxor oxonl i gini ngHi ndi st on,Tur ki ya, Rossi ya bi l an savdo va di pl omat i k munosabat l ar i r i voj l angan. Tar i xi y manbal ar danmaʼ l um boʻ Download 0.82 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling