Submadaniyat


Download 15.49 Kb.
Sana29.11.2020
Hajmi15.49 Kb.
#154900
Bog'liq
madaniyat


Garchi bu ikkala jihat bir-biriga o'xshash bo'lsa-da, madaniyat va submadaniyat o'rtasida katta farq bor. Har bir jamiyatda madaniyat mavjud. Madaniyat ma'lum bir jamiyatdagi odamlarning turmush tarsi,qarashlari, kiyinishi sifatida belgilanishi mumkin. Odamlar qabul qilinadigan va kutilgan xulq-atvor qoidalarini madaniyat orqali bilishadi. Masalan, bola tug'ilganda u nafaqat o'ziga qaram, balki o'zini qanday tutishni ham bilmaydi. Ulg'aygan sari yashab tururgan xalqning, atrofidagi odamlarnin qarashlariga qarab o’sadi.Aynan mana shu madaniyat bolani o'zlarini maqbul tarzda tutishga o'rgatadi. Boshqa tomondan, asosiy madaniyat doirasida mavjud bo'lgan turmush tarzini anglatadi. Bular ma'lum bir guruh odamlarga xosdir. Bu madaniyat va submadaniyat o'rtasidagi asosiy farq, chunki asosiy madaniyat barcha a'zolar(odamlar) tomonidan baham ko'riladi, ammo submadaniyat unday emas. Subkulturani faqat jamiyatning segmentlari o'zaro bo'lishadilar. Hozir madaniyat haqida so’z yuritamiz.

Yuqorida aytib o’tilgandek madaniyat muayyan jamiyatdagi odamlarning turmush tarziga tegishli. Bunga qadriyatlar, qarashlar, odatlar, g'oyalar, munosabatlar va hokazolar kiradi. Madaniyat tarkibiy qismlari orqali madaniyat ma'lum bir jamiyatda qabul qilingan xatti-harakatlar shakllarini belgilab berganligini aytish mumkin. Bu muayyan vaziyatlarda va joylarda o'zini qanday tutish kerakligi haqida odamlarning xabardorligini oshiradi. Madaniyat bu faqat ma'lum bir vaqt davomida mavjud bo'lgan narsa emas, aksincha, u avloddan-avlodga o'tadi.

Kichik bolalarga o’z madaniytlarini ota onalar, o’qtuvchilar va jamiyatning vakillari o’rgatadilar qaysidir ma’noda tarbiya beradilar. Bu esa jamiyat hayotida katta rol o’ynaydi shuning uchun ham bu muhimdir.

Submadaniyat

Subkulturatsiya asosiy madaniyat doirasida mavjud bo'lgan turmush tarzini anglatadi. Masalan Ko'pgina universitetlarda subkulturalar mavjud. Bularga qabul qilingan xulq-atvorning o'ziga xos usullari va axloq qoidalari kiradi. Ragging universitet subkulturasining bir qismi bo'lgan ana shunday amaliyotlardan biridir. Garchi bunga faqat subkulturaga tegishli universitet talabalari rioya qilsalar ham, bu jamiyat madaniyati bilan to'qnashuvga olib kelishi mumkin. Bunday hollarda asosiy madaniyat submadaniyatni o'zgartirishga katta ta'sir ko'rsatishi mumkin. Ko'rayotganingizdek, madaniyat va submadaniyat bir-biriga bog'langan bo'lsa ham, ular orasida aniq farq bor.

Qisqacha qilib aytganda madaniyat va submadaniyat quidagicha ta’riflanadi; Madaniyat deganda ma'lum bir jamiyatdagi odamlarning turmush tarzini aniqlash mumkin.



Subkulturatsiya: Subkultura asosiy madaniyat doirasida mavjud bo'lgan hayot tarzini anglatadi.

Har bir jamiyatda madaniyat mavjud shu madaniyatda bir nechta subkulura bo’lishi mumkin. Madaniyat va subkultura har doim bir biriga ta’sr qilishi mimkin.
Download 15.49 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling