Suvda eriydigan vitaminlarni aniqlang

Biologiya 1940492

1. 
   Suvda eriydigan vitaminlarni aniqlang.
   
   1. 
      B₆, B, PP, K B) B₁, B₆, B₁, D
      

C) B₂, B₆, PP, C D) B₁, B₁₂, PP, A

2. 
   Tiriklikning tuzilish darajalariga mos berilgan javobni aniqlang.
   

1) DNK reduplikatsiyasi; 2) nerv gumoral boshqarilish.

1. 
   1 - molekula; 2 - organizm
   
2. 
   1 - molekula; 2 - hujayra
   
3. 
   1 - populatsiya; 2 - organizm
   
4. 
   1 - organizm; 2 - hujayra
   
1. 
   O‘simlikda fotosintez (а), nafas olish (b)da qanday jarayonlar sodir bo‘ladi? 1) organik moddalar sintezlanadi; 2) energiya sarflanadi; 3) energiya ajraladi; 4) CO₂ ajralishi; 5) kislorod sarflanishi; 6) CO₂ sarflanishi.
   
   1. 
      a - 3, 4, 5; b - 1, 2, 6
      
   2. 
      a - 1, 2, 5; b - 3, 4, 6
      
   3. 
      a - 1, 2, 6; b - 3, 4, 5
      
   4. 
      a - 2, 3, 6; b - 1, 4, 5
      
2. 
   Tiriklikning organizm darajasidagi jarayonlarni aniqlang.
   

1) kenja turlarning paydo bo‘lishi; 2) nerv sistemasi orqali boshqarilish; 3) azotning davriy aylanishi; 4) exinokokkning finna hosil qilishi; 5) qorayaloqlarning uchib ketishi.

1. 
   3, 5 B) 1, 4 C) 2, 3 D) 2, 4
   
1. 
   Oqimtir yadro (a) va targ‘il tana (b) shikastlanganda ... .
   

1. 
   tana muskullarining tarangligi pasayadi;
   
2. 
   qo‘l va oyoqlarning harakatlari qiyinlashadi;
   
3. 
   g‘oyo yuziga niqob kiygandek bo‘ladi; 4) tana muskullarining tarangligi ortadi;
   

5) oqimtir yadroning ishi kuchayib ketadi; 6) odamning emotsional holatlarini aniqlab bo‘lmaydi; 7) ixtiyorsiz harakatlar paydo bo‘la boshlaydi; 8) o‘rta miya faoliyati buziladi.

1. 
   a - 6, 8; b - 1, 2 B) a - 4, 5; b - 2, 3
   

C) a - 2, 3; b - 1, 7 D) a - 2, 7; b - 1, 3

6. 
   Makkajo‘xori o‘simligining changdonida 160 ta diploid to‘plamli hujayra gametalar hosil qilishda ishtirok etdi. Agar o‘simlikda 256 ta urug‘ hosil bo‘lgan bo‘lsa, hosil bo‘lgan spermiylarning necha foizi markaziy hujayraning urug‘lanishida qatnashgan?
   
   1. 
      25 B) 35 C) 60 D) 20
      
7. 
   Ossillatoriya hujayrasida sodir bo‘ladigan jarayonlarni aniqlang.
   

1) mitoxondriyada ATF sintezi; 2) fermentlar yordamida DNK reduplikatsiyasi; 3) translyatsiyada adenin nukleotidlarining timin nukleotidlariga mos kelishi; 4) genetik kod asosida oqsil biosintezining amalga oshishi; 5) sitoskelet elementlari yordamida hujayra ichki tuzilmalarining harakati; 6) fotosintez jarayonining xlorofillda kechishi.

1. 
   2, 4, 6 B) 1, 4, 5 C) 3, 5, 6 D) 2, 3, 5
   
1. 
   

   1940492 Biologiya

   To‘g‘ri fikrlarni aniqlang.
   

1) ko‘rgalak va korsak geterotrof organizm; 2) barcha geterotroflar anorganik moddalardan organik moddalar sintez qilish qobiliyatiga ega; 3) saprofit oziqlanuvchi zamburug‘lar xemotrof organizm; 4) achituvchi va chirituvchi bakteriyalar geterotrof organizm.

1. 
   2, 4 B) 1, 4 C) 2, 3 D) 1, 3
   
1. 
   Nuqtalar o‘rniga mos keluvchi ma’lumotlarni aniqlang.
   

Murtak xaltasi ...(a) va urug‘kurtak ...(b).

1. 
   a - pixtaning tugunchasida rivojlanadi; b - zuhrasochning arxegoniysida hosil bo‘ladi
   
2. 
   a - ismaloq o‘simligida markaziy va tuxum hujayra hosil qiladi; b - qarag‘ay qubbalari tangachalarida rivojlanadi
   
3. 
   a - qirqbo‘g‘imning sporangiylarida rivojlanadi; b - qayrag‘och o‘simligining urug‘chi tumshuqchasida hosil bo‘ladi
   
4. 
   a - archaning urug‘chi qubbalari tangachalarida hosil bo‘ladi; b - pixta o‘simligining gul tugunchasida rivojlanadi
   
1. 
   Jigar qurti (a), bolalar gijjasi (b), aureliya (c) ga xos bo‘lgan xususiyatlarni belgilang.
   

1) gastrulyatsiya jarayoni hujayralar migratsiyasi yo‘li orqali amalga oshadi; 2) germafrodit organizm; 3) tirik lichinkalar tug‘ib ko‘payadi; 4) urg‘ochisining jinsiy organi ikkita tuxumdondan iborat; 5) so‘rg‘ichlari yordamida jigarning o‘t yo‘llari devoriga yopishib oladi; 6) nerv hujayralari nerv to‘rini hosil qiladi; 7) gavdasi tashqi tomondan pishiq va qalin po‘st − kutikula bilan qoplangan.

1. 
   a - 2; b - 5; c - 6, 7
   
2. 
   a - 3, 5; b - 2; c - 1
   
3. 
   a - 5; b - 4, 7; c - 1
   
4. 
   a - 4, 5; b - 2, 6; c - 5
   
1. 
   Tovuqlarda toj shakli ikki juft noallel komplementar genlar ta’sirida irsiylanadi. Gomozigota gulsimon tojli (a) va gomozigota no‘xatsimon tojli (b) tovuq va xo‘rozlar o‘zaro chatishtirilsa yong‘oqsimon tojli tovuqlar hosil bo‘ladi. Retsessiv genlar oddiy tojni yuzaga chiqaradi. AB tipdagi gametalari hayotchan bo‘lmagan digeterozigota tovuq va xo‘rozlar o‘zaro chatishtirilib 180ta jo‘ja olindi. Yuqoridagi ma’lumotlardan foydalanib, quyidagilarni aniqlang.
   

1. 
   avlodda olingan jo‘jalarning genotiplari;
   
2. 
   avlodda olingan oddiy tojli jo‘jalarning soni
   

1. 
   a - AABB, AABb, aabb, AaBb, aaBB, Aabb; b - 60ta
   
2. 
   a - AABB, AaBB, AABb, AaBb, AAbb, Aabb, aaBb, aabb; b - 30ta
   
3. 
   a - AaBB, AABb, AAbb, aaBb, aabb, AaBb; b - 40ta
   
4. 
   a - AaBb, AAbb, aaBb, aabb, Aabb aaBB; b - 20ta
   
1. 
   Assidiya mansub tip (1), kabarga mansub sinf (2), yalqov mansub turkum (3), latcha mansub oila (4) ni aniqlang.
   
   1. 
      1 - xordalilar; 2 - sutemizuvchilar; 3 - oz tishlilar; 4 - suvsarsimonlar
      
   2. 
      1 - xordalilar; 2 - sutemizuvchilar;
      
      3. 
         - hasharotxo‘rlar; 4 - suvsarsimonlar
         
   3. 
      1 - umurtqalilar; 2 - sudralib yuruvchilar;
      
      3. 
         - hasharotxo‘rlar; 4 - suvsarsimonlar
         
   4. 
      1 - umurtqalilar; 2 - sutemizuvchilar; 3 - oz tishlilar; 4 - kemiruvchilar
      
2. 
   Seleksiya sohasiga oid to‘g‘ri ma’lumotlarni aniqlang.
   

1) geterozis turlararo chatishtirishda olingan birinchi avlod duragaylarida kuzatiladi; 2) yakka tanlash orqali olingan nav genetik jihatdan bir xil bo‘lmaydi; 3) kofe, banan, arpaning vatani Abissiniya markazi hisoblanadi; 4) yalpi tanlash orqali genetik jihatdan bir xil organizmlar olinadi; 5) tritikale − bug‘doy va bug‘doyiqning duragayi.

c Davlat test markazi, 2019