Ta`lim vazirligi

---

 
O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O`RTA MAXSUS 
TA`LIM VAZIRLIGI 
MIRZO ULUG`BEK NOMIDAGI O`ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI 
JIZZAX FILIALI 
“AMALIY MATEMATIKA” FAKULTETI 
“IQTISODIYOT” KAFEDRASI 
“MIKROIQTISODIYOT VA MAKROIQTISODIYOT” FANIDAN 
MAVZU: Ishlab chiqarish xarajatlari. 
Topshirdi: 140-20 guruh talabasi 
J. O’ralov 
Qabul qildi:
B. Muxtorov 
Jizzax 2021 
MUSTAQIL ISH 

---

 
MAVZU: Ishlab chiqarish xarajatlari. 
Reja: 
1. Xarajatlarning iqtisodiy mazmuni va mohiyati. 
2. Ishlab chiqarish xarajatlari va ularning turlari. 
3. Ishlab chiqarishning qisqa muddatli xarajatlari. 
 
 
 
 

---

 
Xarajatlarning iqtisodiy mazmuni va mohiyati 
Korxonada ishlab chiqarish xarajatlari korxona faoliyati uchun muhim rol 
o’ynaydi, chunki mahsulot ishlab chiqarish va sotish xarajatlari qancha kam bo’lsa 
korxona foydasi va rentabelligi shuncha oshadi.
Korxona sarf xarajatlari o’z ichiga 1) mahsulot ishlab chiqarish tannarxi, 2) 
davr xarajat¬lari, 3) moliyaviy faoliyat bo’yicha xarajatlar, 4) favqulotda zararlarni 
oladi. 
O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1999 yil 5 fev¬ralda qabul 
qilgan 64 qarori bilan tasdiqlangan «Mahsulot (xizmatlar)¬ning sotish xarajatlarining 
tuzilishi va moliyaviy natijalarning tashkil topishi qoidalari»ga asosan korxonalarning 
xarajat moddalari quyidagilardan tashkil topadi: 
Ishlab chiqarish xarajatlari: 
– mahsulot tannarxi: 
Ishlab chiqarishning moddiy xarajatlari: 
mahsulotga qushiladigan xom ashyo va materiallar – sotib olingan 
materiallar (ishlab chiqarishni me’yorida o’tishini ta’minlash, ehtiyot qismlar, 
mahsulotlarni urash, joylash uchun materiallar va h.k); 
ishlab chiqarish xususiyatiga ega xizmatlar va ishlar; 
tabiiy xom ashyo (suv, yog’och va h.k); 
energiya va yoqilg’ining hamma turlari; 
materiallarning tabiiy kamayishi.