Tarqatma materiallar
Download 0.69 Mb. Pdf ko'rish
|
Tarqatma materiallar GXP
|
TARQATMA MATERIALLAR.
standartlar va ularning turlari
Xalqaro standartlar: • Standartlashtirish bo‟yicha dunyoda yuqori mavqega ega tashkilotlar Xalqaro elektrotexnik komissiya va Standartlashtirish bo‟yicha xalqaro tashkilot (ISO-ISO). • ISO OON tarkibida 1946 yil oktyabrda tashkil topgan,asosiy vazifasixalqaro savdo va
• Zarur xalqaro standartlarni yaratish va tasdiqlash uchun qator komissiya va komitetlar mavjud : • - Xalqaro elektrotexnik komissiya (MEK) tibbiy elektrotexnik ashyolar xavfsizligi talablariga oid standartlar ustida ish olib boradi. • - Evropa meyorlash(norma)qo‟mitasi (EKN), • - Evropa elektrotexnik me‟yorlash qo‟mitasi (EKEN), • - Evropasifat nazorati tashkiloti (EOKK).
MEK va ISOdaxammasi bo‟lib tashkil etilgan: • -14 tibbiy ashyolarni standartlash bo‟yicha texnik qo‟mitalar, • -sekretariatlar - 7 sini Germaniya olib boradi, 3 - AQSH,
2 – Buyuk Britaniya, 1-SHvetsiya i 1- Daniya. • Hozirgi kunda farmatsevtik va tibbiy mahsulotlar sifat nazorati Davlat tizimi tomonidan, JSST tavsiya etgan GMP, GLP, GCP, GCLP, GDP,GSP,GTDP , GPP , GRP xalqaro talablarini amaliyotga tadbiq etish ishlari olib borilmoqda.
samaradorligi) GCP - Good Clinical Practice –yaxshi klinika amaliyoti GCLP - Good Clinical Laboratory Practices GMP - Good Manufacturing Practice –yaxshi ishlab chiqarish amaliyoti GDP-Good Distribution Practice- yaxshi sotish amaliyoti GSP // GTDP - // Good Storage Practice // Good Trade and Distribution Practice – yaxshi saqlash, sotish va distribyutsiya qoidalari GPP - Good Pharmaceutical Practice - yaxshi farm. (dorixona) amaliyoti G(Q)CLP - Good (Quality) Control Laboratories Practice GRP - Good Regulation Practice GEP – Good Education Practice- nadlejaщaya obrazovatelnaya praktika Bugungi kunga kelib xalqaro standartlar (Evropa GMP si) bilan uyg„unlashtirilgan O„zR ning Davlat standartlari ishlab chiqildi va 2013 yil 13 fevralda 42-sonli O„zR SSV tomonidan tasdiqlandi, “O„zstandart” Agentligida ro„yxatdan o„tkazildi: GMP - “Yaxshi ishlab chiqarish amaliyoti” GMP Oz DSt 2766:2013 (Evropa GMP si) GLP - “Yaxshi laboratoriya amaliyoti” GLP Oz DSt 2762:2013 (RF GLP) GCP - “Yaxshi klinika amaliyoti” GCP Oz DSt 2765:2013 (ICH GCP) GDP - “Yaxshi distribyuterlik amaliyoti” GDP Oz DSt 2764:2013 (Evropa GDP si) GPP -“Yaxshi saqlash amaliyoti” GSP Oz DSt 2763:2013 (WHO tavsiyalari)
Yaxshi farmatsevtika amaliyoti kontseptsiyasi Farmatsevtik yangilik Registratsiya(litsenziyalash)dv GMP Ishlab chiqarish GCP Klinik sinovlar GDP ulgurji savdo Кlinikagacha sinovlar GLP GPP chakana savdo GSP saqlash GХP КОНЦЕПЦИЯСИ 1
Mavzu: Farmatsevtik tadqiqotlarda GLP standartining ahamiyati GLP dori vositalari tarkibidagi ob‟ektlarni noklinik sinovlarini bajarish uchun mo„ljallangan yaxshi laboratoriya amaliyoti prinsiplarini belgilaydi. Sinov ob‟ektlari sintetik usul bilan yoqi tabiiy xom ashyodan olingan bo„lishi mumkin. Ayrim xollarda esa tarkibida tirik organizmlar saqlashi xam mumkin. Sinovlarning maqsadi tekshiriluvchi ob‟ektlarning xossalarini o„rganish inson sog„ligi, hamda tashqi muhitga bezararligini aniqlash bilan bogliq bo„lgan ma‟lumotlarning olishdan iborat. Yaxshi laboratoriya amaliyoti prinsiplariga amal qilgan xolda, tibbiyot va ekologiya soxasidagi xavfsizlikni aniqlash bilan bog„liq bo„lgan noklinik sinovlar laboratoriya, xona va dala sharoitlarida bajariladigan ilmiy-tekshirish tajribalarini o„z ichiga oladi. Yaxshi laboratoriya amaliyoti prinsiplari milliy qonunchilikda keltirilgan ayrim holatlardan tashqari dori vositalarini litsenziyalash va ro„yhatga olish bilan bog„liq bo„lgan tibbiy va ekologik sohadagi xavfsizlikni ta‟minlashga qaratilgan barcha sinovlarda qo„llaniladi.
Yaxshi laboratoriya amaliyoti prinsiplari (Good Laboratory Practice (GLP): Inson sog„lig„ini saqlash va tashqi muhit xavfsizligi sohasidagi sinovlarni tashkillashtirish, rejalashtirish, nazorat qilish va olib borish tartibi, hamda rasmiylashtirish, arxivlashtirish va olingan natijalarni taqdim etishga oid jarayonlarini sifatini ta‟minlash tizimi. Sinov markazlarini tashkil etish Sinov markazi (test facility): Noklinik sinovlarni bajarish uchun kerakli bo„lgan mutaxassislar jamoasi, zaruriy xona va asbob uskunalarga ega bo„lgan amaldagi joy. Agar Ишлаб чикаришда сифатни таъминлашга каратилган тадбирлар ва жараёнлар
таъминлашга каратилган тадбирлар ва жараёнлар
жараёнини расмийлаштириш
sinovlar bir nechta sinov maydonlarida amalga oshiriladigan bo„lsa, u xolda “sinov markazi” atamasi, sinovlar bo„yicha rahbar joylashgan va sinovlar markazi xisoblangan barcha sinov maydonchalari joylashgan markaz tushuniladi.
oshiriladigan joy. Sinov markazi ma’muriyati(test facility management): sinov markazini rasmiy boshqaruvchi va yaxshi laboratoriya amaliyoti prinsiplarini tashkilashtirish va ularga rioya qilish bo„yicha javobgar shaxs yoki shaxslar.
boshqaruvchi va unda yaxshi laboratoriya amaliyoti prinsiplariga rioya qilgan xolda kerakli tadqiqotlarning biror bir qismini amalga oshirish bo„yicha javobgar shaxs yoki shaxslar. Noklinik tadqiqotlarni o„tqazish bo‟yicha tadqiqotlar tashabbuschi, buyurtmalarni rasmiylashtiruvchi, qo„llab quvvatlovchi yoki tasdiqlovchi, ularni tashkil qilish va xarajatlarni qoplash uchun javobgar jismoniy yoki yuridik shaxs. Tibbiy va ekologik xavfsizlik soxasidagi noklinik tadqiqotlarni boshidan oxirigacha o„tkazishga mas‟ul shaxs. Javobgar tadqiqotchi (principal investigator): tadqiqotlarni bir nechta maydonchalarda o„tkazilish zaruriyati tug„igan xolda, tadqiqotlar rahbari nomidan ish yurituvchi va tadqiqotlarni unga topshirilgan qismi uchun javobgar shaxs.
olmaydi, chunki tadqiqot rahbari vazifasiga tadqiqot rejasini va unga kiritilgan o„zgartirishlarni tasdiqlash, yakuniy hisobotni tasdiqlash, shuningdek barcha tadqiqotlar yaxshi laboratoriya amaliyoti prinsiplari asosida o„tkazilganini kafolatlash kabi vazifalar yuklatilgan. Sifatni ta’minlash dasturi (quality assurance programme): asosiy tadqiqotlarni o„tkazishga jalb etilmagan xodimlar tomonidan bajariladigan va sinov markazi ma‟muriyati tomonidan yaxshi laboratoriya amaliyoti prinsiplariga rioya etilishini ta‟minlashga qaratilgan ish dasturi. Standart operatsion protseduralar; SOP (standard operating procedures; SOPs): Tadqiqot rejasida yoki tadqiqotni o„tkazish yo„riqnomasida batafsil ko„rsatilmagan va aniq bir faoliyat turini bajarishda bir xillikka erishishga yo„naltirilgan, tadqiqotni o„tkazish jarayonlari yoki boshqa faoliyat ta‟riflangan batafsil yozma yo„riqnomalar.
Mavzu: Dori vositalarini klinik sinovlardan o’tkazishda yaxshi klinika amaliyoti (GCP) roli
Ushbu davlat standarti barcha turdagi klinik tadqiqotlarga joriy qilinadi, klinik tadqiqotlarni rejalashtirish, tashkillashtirish va o„tkazish, hujjatlashtirish shuningdek olingan ma‟lumotlarni va taqdim qilingan natijalarni ishonchliligi va aniqligiga kafolat beruvchi ularning natijalarini tahlil qilish va taqdim qilish, shuningdek tadqiqot sub‟ektlarining xuquqi, sog„ligi va maxfiyligini ta‟minlaydi. Yaxshi klinika amaliyoti tamoyillari 1.Klinik tadqiqotlar VMA Xelsinki deklaratsiyasida belgilangan belgilangan va JSP normativ talablarda aks etgan tamoyillarga muvofiq o‘tkaziladi. 2. Tadqiqot boshlanishidan oldin tadqiqot sub’ektining xuquqlari, xavfsizligi va farovonligi birinchi darajali ahamiyatga ega fan va jamiyat manfaatlaridan ustun bo‘lishi kerak. 3. Tadqiqot boshlanishidan oldin tadqiqot subekti va jamiyat uchun bashorat qilinayotgan xavf va noqulayliklar bilan kutilayotgan foydaning nisbatini baholash o‘tkazilishi kerak. Tadqiqot faqat kutilayotgan foyda xavfdan ustun bo‘lgan xoldagina boshlanishi mumkin. 3. Tadqiqot boshlanishidan oldin tadqiqot subekti va jamiyat uchun bashorat qilinayotgan xavf va noqulayliklar bilan kutilayotgan foydaning nisbatini baholash o‘tkazilishi kerak. Tadqiqot faqat kutilayotgan foyda xavfdan ustun bo‘lgan xoldagina boshlanishi mumkin. 4. Tekshirilayotgan mahsulot to‘g‘risidagi ma’lumot taxmin qilinayotgan klinik tadqiqotni asoslash uchun etarli bo‘lishi lozim. 5. Klinik tadqiqotlar ilmiy talablarga javob berishi va protokolda aniq va batafsil ta’riflangan bo‘lishi lozim. 6. Klinik tadqiqot mustaqil etika qo‘mitasi (MEQ) tomonidan ma’qo’llangan protokolga muvofiq o‘tkazilishi lozim. 7. Subektga ko‘rsatilayotgan tibbiy yordam va tibbiy xarakterga ega qaror qabul qilish ma’suliyati shifoor zimmasiga tushadi 8. Tadqiqotni o‘tkazishga jalb qilingan barcha shaxslar, ularning zimmasiga yuklatilgan vazifalarni bajarish uchun tegishli ta’lim, tayyorgarlik va tajribaga ega bo‘lishlari lozim. 9. Axborot asosidagi ko‘ngilli rozilik har bir sub’ektdan, uni tadqiqotga kiritilishidan oldin olinishi lozim. 10. Klinik tadqiqotda olingan barcha ma’lumotni shunday qayd qilish, berish va saqlash lozimki, uni talqin qilinishi, interpretatsiyasi va verifikatsiyasining aniqligi va to‘g‘riligi ta’minlanishi lozim. 11. Tadqiqot sub’ektlarini identifikatsiya qilishga imkon beruvchi qaydlarning maxfiyligi normativ talablarga muvofiq shaxsiy xayot va maxfiylikni himoya qilish huquqlariga amal qilingan holda ta’minlanishi lozim. 12. Tekshirilayotgan mahsulotlarni ishlab chiqish va saqlash, shuningdek ular bilan muomala qilish yaxshi ishlab chiqarish amaliyoti qoidalariga muvofiq amalga oshirilishi lozim. Tekshirilayotgan mahsulotlar tasdiqlangan protokolga muvofiq qo‘llanilishi lozim. 13. Tadqiqotning har bir tomonining sifatini ta’minlash uchun tegishli tizimlar va operatsion protseduralar tadbiq qilingan bo‘lishi lozim. Mavzu: GMP standartini dori vositalar ishlab chiqarishdagi ahamiyati Umumiy qoidalar Dori moddalari va dori vositalarini tayyorlash farmatsevtika korxonasining asosiy maqsadi hisoblanadi. Bunda dastlabki xom ashyo va yordamchi, o„rov va markalash materiallari ishlatiladi. Kerakli darajada yaxshi tuzilgan hujjat tayyor mahsulot sifatini ta‟minlash tizimining ajralmas qismi hisoblanadi. U ushbu qoidaning hamma bo„limlari bilan bog„liq bo„lishi va uning asosiy talablarini aks ettirishi kerak. Ishlab chiqarish jarayoni qoida talablari aks ettirilgan texnologik reglamentga qatiyan rioya qilgan holda amalga oshirilishi kerak. Bu esa kerakli sifatda tayyor mahsulot olishni ta‟minlaydi.
- nomi, shartli belgisi va kodini o‘z ichiga olgan xom ashyo bayonnomasini; - xom ashyo yetkazib berish ehtimoli bo‘lganlarni, ular bilan me’yoriy hujjatlarni kelishishni, yetkazib beradigan xom ashyo hajmi va muddatini ko‘rsatishni; - mavjud me’yoriy hujjatlarga havolalarni; - namuna olish va kirish nazorati o‘tkazish bo‘yicha qo‘llanmalarni; - ishlab chiqarish tasnifini hisobga olgan holda sifatga nisbatan talablarni; - xom ashyo ishlatishda ehtiyot choralari va tegishli sharoitda saqlashni; - xom ashyoni ishlatish muddati yoki sanasi. Bundan keyin sifatni qo‘shimcha tekshirish talab qilinishini;
Namunalar maxsus jihozlangan xonalarda, xom ashyoni qo„shimcha ifloslanishdan saqlaydigan shartlarga amal qilgan xolda tanlab olinadi. Iloji boricha, namuna olishni boshqa xodim nazorati ostida, faqatgina sifat nazorati bo„limining vakolat berilgan xodimi olishi kerak. Nazorat qilinuvchi namunalarni ishlatish muddati tugagandan keyin yana bir yil davomida tegishli sharoitda saqlash kerak. Me‟yoriy hujjat talablaridan chetga chiqish, shuningdek dastlabki xom ashyo sifatiga ta‟sir qilishi mumkin bo„lgan o„ramni shikastlangani ro„yxatdan o„tkazilishi kerak. Olingan xom ashyo yorliq va quyidagi ma‟lumotlar bilan ta‟minlanishi kerak: - mahsulot nomi, shartli belgisi va yoki kodi; - seriyaraqami; - yaroqlilik muddati yoki sanasi. Bundan keyin sifatni qo„shimcha tekshirish talab qilinishi kerak. Bunday xolda rangli yorliqdan foydalanish maqsadga muvofiq. Nazorat bosqichlaridan o„tish jarayonida yorliqlar almashtirib boriladi. (masalan, xom ashyo ishlatishga ruhsat berildi yoki yaroqsiz deb topildi). Xom ashyo asosiy ishlab chiqarishdan ajratilgan xonalarida saqlanishi kerak. Xom ashyoni o„zaro aralashib ketishini va ifloslanishini oldini olish maqsadida qabul qilish, saqlash va berish uchun alohida xonalar yoki joylar ajratilishi lozim Saqlashda vakolati bo„lgan xodimlar xom ashyoga oson kirishlari kerak.
Calibration
Биноларга қўйилган умумий талаблар Mavzu: Dori vositalarini ishlab chiqarish uchun zarur bo’lgan farmatsevtik asbob-uskunalar, ishlab chiqarish binolariga, xodimlarga, hujjatlarga qo’yilgan GMP talablari
qo’yilgan talablar Asbob-uskunlar konstruksiyasiga nisbatan quyidagi talablar Hujjatlarga qo’yilgan umumiy talablar Ishlab chiqarish rahbariga qo’yilgan talablar Ishlab
chiqarish xonasiga kiradigan har
bnr odam
bajarayotgan ishlab
chiqarish operatsiyalariga mos maxsus kiyim-bosh kiyishi kerak. Tozalikning turli darajasiga mansub xonalarda ishlaganda Shu
maqsadlarga mos
keladigan texnologik kiyim-boshdan foydalanish kerak. Tozalikning D-darajasiga mansub xonalarda kombinzon, kurtka va shim yoki xalat, paxta yoki zig„irpoya tolali matodan
qalpoqcha yoki
ro„moldan; poyafzal ustidan kiyiladigan tegishli oyok
kiyimi yoki
baxillalardan foydalanish tavsiya etiladi. Tozalikning S-darajasiga mansub xonalarda (englari tugmalanadigan, tikka
yokali), qalpoqcha yoki durrachadan, zarur xollarda esa maskadan foydalanish tavsiya
- asbob- uskunalarning xom ashyo, yarim tayyor mahsulotlar yoki
tayyor mahsulotga tegib turadigan sirtlari silliq
bo„lishi, foydalanilayotgan xom ashyo
yoki materiallar ta‟siriga berilmaydigan hamda dezinfeksiyalovchi vositalar bilan ishlov berishga barqaror, o„zidan zahar
chiqarmaydigai (korroziyaga) berilmaydigan materialdan tayyorlanishi kerak; - asbob- uskunalarning ishlab chiqarish mahsulotlariga tegib turadigan barcha qismlari Yuvish dezinfeksiyalovchi vositalar bilam ishlov berish
yoki sterilizatsiyalashga qulay bo„lishi uchun ochiladigan bo„lishi zarur; - tayyor mahsulotlarning ifloslanishi va sifatini yomonlashishini oldini
olish uchun jihozlar ishlatilayotgan paytda foydalaniladigan
Spetsifikatsiyalarda talablar batafsil ifodalanadi, bu
talablar ishlab
chiqarish vaqtida
foydalaniladigan xom
ashyo va
materiallarga yoki
olinadigan mahsulotlarga muvofiq kelishi
lozim. Ular sifatni baholash uchun asos bo„lib xizmat qiladi. Ishlab
chiqarish retsepturalari, texnologik yo„riqnomalar, o„rab-joylash bo„yicha yo„riqnomalar o„zida
barcha
foydalaniladigan xom
ashyolar haqidagi ma‟lumotlarni saqlaydi hamda barcha
texnologik jarayonlar va o„rab- joylash jarayonlarini belgilab beradi. Yo„riqnomal ar
(standart texnologik jarayonlar) muayyan jarayonlarni, masalan: tozalash, ish kiyimlarini kiyish, muhit
- Yaxshi sifatli tayyor mahsulot olish uchun ishlab
chiqarishni texnologik hujjatlar va «Qoidalar» talablariga muvofiq
tashkil qilish; - ishlab chiqarish jarayonini bosqichma-bosqich nazoratini o„tkazish bo„yicha qo„llanmasini o„z ichiga olgan ishlab chiqarish qo„llanmasini tasdiqlash va
unga qat‟iyan rioya qilishni ta‟minlash; - Joriy ishlab chiqarish hujjatlarini (ishlab
chiqarish seriyalari haqida hisobotlar, marshrut xaritasi, to„ldirsh jurnallari va boshqalar) to„g„ri yuritilishini ta‟minlash; - ishlab chiqarish xonalari holatini, jihozlar va ularni texnik hizmati nazoratini amalga
oshirish; - texnologik jihozlar, ishlab
chiqarish jarayoni va nazorat
o„lchov- asboblarini kalibrlashni, validatsiyasini o„tkazish, hujjatlarning asl
nushasini va
etiladi. Tozalikning A va V - darajasiga mansub xonalarda A zonada tikka yokali, belbog„li, manjetlari qo„l panjalariga yopishib turadigan, to„pig„i mahkam
yopishib turadigan kombinizonlardan foydalaniladi. Kiyim- boshning milklari hamda choklari berkitilgan bo„lishi kerak, kombinizonda ortiqcha burmalar. ichki
va tashqi
cho„ntaklar bo„lmasligi darkor. Bosh kiyim, soch, burun, og„iz
va engakni to„la yopib turadigan shlem-
kapyushon shaklida bo„lishi kerak Ishlar rezina yoki elastik polimerdan ishlangan steril
qo„lqop va
sterilieatsiyalangan yoki
dezinfeksiyalangan poyafzalda olib borilishi zarur. Poyafzal ustidan tovongacha yopib turadigan baxila kiyiladi.
materiallardan (masalan, moylovchi moddalar) ifloslanmasligi kerak; - barcha uzatuvchi moslamalarning usti (transporterlar, zanjirli uzatgichlar, transmissiya uzatgichlari) yopiq,
yoki to„silgan bo„lishi zarur;
- bunkerlar, sig„imlar va Shunga o„xshash jihozlar usti yopiq, bo„lishi darkor.
nazorati, namunalarni tanlash, sinovlarni o„tkazish, uskunalardan foydalanish kabi jarayonlarni bajarish uchun ko„rsatma beradi,. Bayonnomal ar asosida mahsulot har bir seriyaning tarixi, distribyusiyasini ham o„z ichiga olgan holda, hamda tayyor mahsulotning sifatiga bog„liq bo„lgan
barcha boshqa
holatlar tasdiqlanadi. Hujjatlar mazkur
standartga muvofiq holda puxta ishlab chiqilishi, tayyorlanishi, qayta ko„rib chiqilishi va tarqatilishi lozim. Hujjatlar tasdiqlash vakolati bo„lgan shaxslar tomonidan tasdiqlanishi, imzolanishi va sana qo„yilishi lozim.
hisobotlarni tushunarli shaklda maxsus joyda saqlashni ta‟minlash; - xodimlarni tasdiqlangan dastur asosida korxonada ish boshlashda va ishlash davomida ham o„qitilishini nazorat qilish;
- xodimlar tomonidan texnika havfsizligi qoidalariga amal qilishni ta‟minlash.
Mavzu: Farmatsevtika amaliyotida dori vositalarini yaxshi saqlash GSP qonun-qoidalari Ilova Saqlash sharoiti Normal saqlash sharoiti Quruq, yaxshi shamollatiladigan xonada 15 - 25°S haroratda yoki, iqlimiy sharoitlardan kelib chiqqan holda 30°S gacha haroratda saqlash normal hisoblanadi. Yot hidlar, boshka ifloslanish man‟balari va intensiv yorug‟lik tushishini oldini olish lozim.
Maxsus (ma‟lum bir) saqlash sharoitlari Maxsus sharoitlarda saqlanishi lozim bo‟lgan dori vositalari saqlash bo‟yicha tegishli yo„riqnomalarni talab etadi. Yo„riqnomalardan siljish faqat qisqa vaqtga (masalan, mahalliy tashishga), aloxida maxsus sharoitlar (masalan, sovuqda doimiy saqlash) oldindan ko‟rsatib o„tilmagan holda ruxsat etiladi.
Yorliqda quyidagi yo‘riqnomalar ifodalarini qo‘llash tavsiya etiladi: Yorliqda ko‘rsatilgan Anglatadi 30°C dan yuqori bulmagan haroratda saqlansin +2°S dan +30°S gacha 25°S dan yuqori bulmagan haroratda saqlansin +2°S dan +25°S gacha 15°S dan yuqori bulmagan haroratda saqlansin +2°S dan +15°S gacha 8"S dan yuqori bulmagan haroratda saqlansin +2°S dan +8°S gacha 8°S dan past bulmagan haroratda saqlansin +8°S dan +25°S gacha Namlikdan himoya qilinsin Normal saqlash sharoitida namlik 60% dan oshmasligi kerak; bemorga namlikka chidamli o‘ramda berilsin Yorug‘likdan himoya qilinsin Bemorga yoruglikdan himoyalovchi o‘ramda berilsin
Mavzu: GDP- qoidalari, dori preparatlarni tarqatish,bu jarayonning dori preparatlariga ta'siri
Asosiy holatlar: -Printsip -Xodimlar -Hujjatlar -Xonalar va uskunalar -Buyurtmachilarga yetkazish -Qaytarish -Ichki inspektsiya -Nazorat organlariga taqdim qilinishi shart bo’lgan, distribyutorlik faoliyati haqida -axborot
TRS № 937, 2006) Asosiy holatlar: -Printsip (sifatni boshqarish) -Xodimlar -Xonalar va uskunalar Saqlash zonalari Saqlash sharoitlari Saqlash sharoitining monitoring Saqlashga talablar -Hujjatlashtirish -Yorliqlash -Materiallar va farm.mahsulotni qabul qilish -Zahiralar muomalasi -Yaroqsiz mahsulot muomalasi -Qaytarish ortish va tashish -Tahlil Download 0.69 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|