8-Amali mashg’ulotlar
TTZ-80 traktori va Keys -1200 pnevmatik ekichning ishiga eksplotatsion harajatlarni hisoblash
Mashina-traktor agregatlarining me’yorida ishlashi uchun zarur bo’lgan ekspluatatsion sarflarga yonilg’i, moylash materi-allari va energiya sarfi, mehnat sarfi, moddiy va moliyaviy re-surslar xarajatlari kiradi. Agregatlar ishida resurslarni te-jash ko’rsatkichlari bajarilgan ish birligiga (so‘m/m2, kg/m2, so‘m/kg·m) yoki oxirgi mahsulot, masalan, hosil birligiga (so‘m/t, kg/t) hisoblangan solishtirma ekspluatatsion sarflar-dan iborat. Ma’lum vaqt oralig’ida (asosan, soat yoki smenada) bajarilgan ish hajmi birligiga solishtirma ekspluatatsion sarflar umumiy holda quyidagi tenglamalardan aniqlanadi:
So = Co.s / Wo.s, yoki So = Co.sm / Wo.sm, (9.1)
bunda Co – operatsiyaga solishtirma ekspluatatsion sarflar (so‘m/ga, kg/ga); Co.s – bir soatli ish uchun ekspluatatsion sarflar (so‘m/soat, kg/soat); Co.sm – smenada operatsiyaga ekspluatatsion sarflar (so‘m, kg); Wo.s va Wo.sm – soatli ish unumi (ga/soat; t/soat) va smenada ba-jarilgan ish hajmi (ga/smena, t/smena).
Hosil birligiga solishtirma sarflar mazkur ekin turini yetishtirish va hosilni yig’ishtirish bo’yicha bajarilgan barcha ishlar majmuini hisobga olib aniqlanadi:
Co.h = , (9.2)
bunda Coi – i- operatsiyaga ekspluatatsion sarflar (so‘m/ga; kg/m2); nop – bajarilgan barcha operatsiyalar soni; h – hosildorlik, t/ga.
Do'stlaringiz bilan baham: |