Uch hadlab sakrash taktikasi va texnikasi qoidalari

---

UCH HADLAB SAKRASH
TAKTIKASI VA TEXNIKASI
QOIDALARI
TAYYORLADI: Usmonov Shavkatbek MMT 93
Qironov Sohibjahon

---

REJA: 
1.Uch hadlab sakrash tarixi 
2.Uch hadlab sakrach texnikasi 
3.Uch hadlab sakrash taktikasi
qoidalari

---

UCH HADLAB SAKRASH TARIXI
Uch hatlab sakrash - bu uzunlikka sakrashga o'xshash sport intizomi, lekin sakrash, qadam
tashlash va keyin qum qopqoniga sakrashni o'z ichiga oladi. Ushbu sport turi qadimgi
Olimpiya o'yinlaridan kelib chiqqan va 1896 yilda qayta tiklanganidan beri zamonaviy
o'yinlarga kiritilgan.
Uch hatlab sakrash bo‘yicha joriy jahon rekordlari britaniyalik Jonatan Edvards (18,29 m) va
ukrainalik Inessa Kravets (15,5 m)ga tegishli. Ikkalasi ham 1995 yilda Goteborgda bo'lib o'tgan
jahon chempionatida erishilgan.
Yengil atletika Olimpiya o'yinlari tashkil etilganidan beri kiritilgan va musobaqa jurnallarida
15,25 metrdan oshgan sportchilarni ko'rsatuvchi musobaqalar qayd etilgan.

---

AFINADA DAVOM ETTIRILGAN PER DE KUBERTEN O'YINLARIDA UCH HATLAB SAKRASH BIR VA BIR XIL
OYOQ BILAN IKKI MARTA SAKRASH VA IKKINCHISI BILAN QUMGA SAKRASH BILAN AMALGA OSHIRILADI.
USHBU AMALIYOT JUDA QIYIN. USHBU SPORT TURI BIRINCHI ZAMONAVIY OLIMPIYA CHEMPIONI -
JEYMS KONNELLI TUFAYLI TARIXGA KIRDI.
AYOLLAR O'RTASIDA UCH HATLAB SAKRASH 1996 YILDA ATLANTA O'YINLARIGA KIRITILGAN.SPEKTAKL
DAVOMIDA SPORTCHI O'ZINI MAXSUS YO'LDA MUSTAHKAMLAYDI VA U MAXSUS MARKERGA, ODATDA OQ
CHIZIQQA ETIB KELGANIDA, UCH HATLAB SAKRASH BOSHLANADI. ZAMONAVIY MUSOBAQALARDA,
SHUNINGDEK, SPORTCHINING QAERGA QADAM QO'YGANINI VA RUXSAT ETILGAN CHEGARANI KESIB
O'TGANLIGINI KO'RISH UCHUN PLASTILIN YOKI LOY CHIZIG'IDAN FOYDALANILADI, SHUNDAN KEYIN
TAJRIBA HISOBGA OLINMAYDI. SAKRASHNING UCH BOSQICHI MAVJUD: SAKRASH, QADAM TASHLASH VA
QUMGA OXIRGI SAKRASH. 
MUVAFFAQIYATLI URINISHLAR OQ BAYROQ KO'TARILISHI BILAN BELGILANADI, URINISH
E'TIBORSIZLIGI ESA QIZIL BAYROQ BILAN QAYD ETILADI.

---

UCH HADLAB SAKRASH TEXNIKASI
Spektakl davomida sportchi o'zini maxsus yo'lda mustahkamlaydi va u maxsus
markerga, odatda oq chiziqqa etib kelganida, uch hatlab sakrash boshlanadi.
Zamonaviy musobaqalarda, shuningdek, sportchining qaerga qadam qo'yganini va
ruxsat etilgan chegarani kesib o'tganligini ko'rish uchun plastilin yoki loy
chizig'idan
foydalaniladi, shundan keyin tajriba hisobga olinmaydi. Sakrashning uch bosqichi
mavjud: sakrash, qadam tashlash va qumga oxirgi sakrash.
Rebound - bu bosqich sportchi bir oyog'i bilan (masalan, o'ngda) sakrab turadigan
oq chiziqqa yetganingizda boshlanadi. Ushbu bosqichning maqsadi sportchini iloji
boricha oldinga surish uchun sprint tezligidan foydalanishdir. Qo'nish ham juda faol,
chunki u sakrab turgan o'ng oyoqda amalga oshiriladi.

---

Qadam - qo'nish bilan boshlanadi, tovonga qadam qo'yadi,
so'ngra og'irlik barmoqlarga o'tkazilganda, tanani oldinga
tashlash uchun oyoq orqaga suriladi. Chap oyoq bu harakatni
qo'llab-quvvatlaydi.
Sakrash uch hatlab sakrashning oxirgi bosqichidir. Bu
uzunlikka sakrashga o'xshaydi, lekin oldingi ikki bosqichda
yo'qolgan dinamika ancha ko'p. Jumperning maqsadi qum
qutisiga iloji boricha chuqurroq tushishdir. Uning maqsadi
orqaga yiqilish yoki qo'llaringizni oyoqlaringiz orqasiga
qo'yish emas, chunki bu erda tananing oxirgi nuqtasigacha
bo'lgan masofa o'lchanadi.
Buzilish qizil qismda chiziq paydo bo'lishi, noto'g'ri
qadamlar, qum qutisini o'tkazib yuborish va sinov vaqtini
kechiktirish (odatda taxminan 90 soniya) bilan bog'liq bo'lishi
mumkin.

---

UCH HADLAB SAKRASH
TAKTIKASI QOIDALARI 
O‘zining nomidan ma’lumki, uch hatlab sakrash – bu 3 ta ketma-ket depsinishdan
iborat harakatdir.
Uch hatlab sakrashning eng birinchi sakrash usuli – bu “passiv” usul bo‘lib, bunda
“sapchish” katta,
“qadam” va “sakrash” “sapchishdan” qisqaroq bajarilgan. XX asrning
20-30 yillaridan uch hatlab sakrashning “faol” usuli qo‘llay boshlandi. U depsinish
joyiga oyoqni tez va faol qo‘yish bilan tavsiflanadi. Ikkinchi qadam ancha uzaytirilgan,
“sapchish – qadam” asosiy rolga chiqib,
“sakrash” birmuncha qisqardi.
O‘tgan asrning 40-60 yillarida ikki – “zarbli” va “yumsha-tilgan” usullar paydo bo‘ldi.
Birinchisi – katta “sapchish” bilan siltanish paytida tizzani yuqori ko‘tarib depsinish.
Depsinuvchi oyoq zarb bilan erga qo‘yiladi. Bu harakat “sapchish”dan so‘ng “qadam”ni
ham katta bajarish imkoniyatini yaratdi.

---

YUMSHATILGAN” USULDA SAKROVCHILAR DEPSINUVCHI OYOQLARINI ERGA YUMSHOQ QO‘YIB, BOLDIR
BILAN SILKINISHSIZ AMALGA OSHIRADILAR. BU HARAKAT TEZLIGINI YAXSHI SAQLAB QOLISHGA OLIB
KELIB, “SAKRASH”NI NISBATAN KATTAROQ BAJARISH IMKONIYATINI YARATGAN.
HOZIRGI PAYTDA 3 USULNI KO‘RISHIMIZ MUMKIN: “VERTIKAL”, “ESHKAK ESHISHLI” VA YUGURUVCHI. 
“VERTIKAL” USULI UCHISH FAZASIDA OYOQNING PASTKI QISMINI SONGA TORTIB VA DEPSINUVCHI
OYOQNI YO‘LAKKA PESHVOZ QILIB YUQORIDAN PASTGA QO‘YISH BILAN TAVSIFLANADI. ODATDA,
TEZKORLIK VA TEZLIK-KUCH SIFATI YUQORI BO‘LGAN SPORTCHILAR SHU USULDA SAKRAYDILAR.
“ESHKAK ESHISH” USULIDA SILTANISH NISBATAN YUQORI BO‘LIB, KEYINCHALIK OYOQNI TIZZA
QISMIDAN YOYIB VA YOZILGAN OYOQNI ESHKAK ESHISH KABI HARAKAT BILAN ERGA QO‘YISH.
“YUGURUVCHI” USULIDA QO‘LLAR XUDDI YUGURISHDAGI KABI HARAKAT QILADI, SAKRASHLAR TEZ
AMALGA OSHIRILADI. OYOQ YO‘LKAGA YUGURUVCHI HARAKAT BILAN QO‘YILIB, TANA OZGINA OLDINGA
EGILADI. ASOSIYSI, UCHINCHI DEPSINISHGA TEZLIKNI SAQLAB QOLIB, UNI KATTAROQ BAJARISH
IMKONIYATINI YARATADI.

---

UCH HATLAB SAKRASHDA NATIJA QUYIDAGILARGA
BOG‘LIQ: 
- YUGURIB KELISHNING GORIZONTAL TEZLIGI; 
- HAR UCH DEPSINISHDA UCHIB CHIQISHNING OPTIMAL BO‘LISHI; 
- HAR BIR SAKRASHDA GORIZONTAL TEZLIKNING PASAYMASLIGI. 
SHUNI BILISH KERAKKI, DEPSINISHDA UCHIB CHIQISH BURCHAGINING ORTISHI, BIR
TARAFDAN, UCHISH UZOQLIGINI OSHIRSA, IKKINCHI TARAFDAN, UOM TRAEKTO-
RIYASINING BALAND BO‘LISHIGA OLIB KELADI, BU ESA DEPSINUVCHI OYOQQA
TUSHADIGAN YUKLAMANI OSHIRADI, DEPSINISH QIYINLASHADI VA GORIZONTAL TEZLIK
PASAYIB KETADI.
UCH HATLAB SAKRASHDA UCHIB CHIQISH BURCHAGI UZUNLIKKA SAKRASHDAGIDAN
KAMROQ. YUQORI MALAKALI SPORTCHILARDA ULAR “SAPCHISH” – 17O, “QADAM” – 14O,
“SAKRASH” – 18O.
UCH HATLAB SAKRASH TEXNIKASI SHUNDAY QISMLARGA BO‘LINADI: YUGURIB KELISH –
BIRINCHI DEPSINISH – “SAPCHISH” – IKKINCHI DEPSINISH – “QADAM” – UCHINCHI
DEPSINISH – “SAKRASH” – ERGA TUSHISH
Новости о наших фантастических достижениях в уходящем году

---

E'TIBORINGIZ UCHUN
RAXMAT!