Urganch davlat universiteti iqtisodiyot fakulteti n


Pul mablag’lari + Oson sotil. talablar +Oson sotil. zahiralar


Download 0.7 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/9
Sana11.11.2017
Hajmi0.7 Mb.
#19896
1   2   3   4   5   6   7   8   9

 Pul mablag’lari + Oson sotil. talablar +Oson sotil. zahiralar 

KP =  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 ¸ yoki  

 

66 

 

Qisqa muddatli majburiyatlar 

 

 

 I-bo’lim + II- bo’lim + III- bo’lim 



KP =     

 

 

 

 

 

 

 

IV-bo’lim 

Xo’jalik yurituvchi sub’ektlarning moliyaviy holati muvaffaqiyatli hisoblanishi 

mumkin, agarda likvidli aktivlarning qisqa muddatli majburiyatlaridan kamida 2 

barobar ko’p bo’lsa. Ushbu yuqori kriterial chegara bo’lib hisoblanadi. Korxonaning 

qisqa muddatli aktivlariga likvidli aktivlarning miqdor jihatidan teng bo’lgan payti 

pastki chegara sifatida qabul qilinadi. 

Shu bilan birgalikda ishlab chiqarishning tavsifi, xo’jalik yurituvchi sub’ektlar 

aktivlarining tarkibiy tuzilishi kabi omillar qoplanish ko’rsatgichi bilan tavsiflanuvchi 

korxona balansi likvidliligining haqiqiy holatini birmuncha noto’g’ri ko’rsatishi 

mumkin.  

Turli omillar ta’sirini kamaytirish uchun xo’jalik yurituvchi sub’ektlar 

balansining likvidlilik koeffitsienti hisoblab chiqiladi, u likvidli aktivlar summasi (pul 

mablag’lari va oson sotiladigan talablar)ning joriy majburiyatlarga nisbati sifatida 

aniqlanadi, ya’ni tovar-moddiy qimmatliklar zahiralari hisobga kiritilmaydi, balki 

faqat real likvidli aktivlar hisobga olinadi: 

 

 



DS Q LRT 

KL=   

_____  

    Kr.O 

Bu yerda, KL – likvidlilik koeffitsienti; 

 

     DS – pul mablag’lari 



 

     LRT – oson sotiladigan talablar; 



67 

 

 



     Kr.O – qisqa muddatli majburiyatlar, ya’ni: 

 

 



 

  Pul mablag’lari + oson sotiladigan talablar 

KL =  

 

 

 

 

 

 

 



Qisqa muddatli majburiyatlar 

 

yoki 


 

 

 



 I-bo’lim+ II-bo’lim 

KL =  

 

 

_; 

       IV-bo’lim 

 

 Likvidlilik koeffitsienti joriy majburiyatlarning qanday qismi nafaqatnaqd 

mablag’lar hisobiga, balki yuklab jo’natilganmahsulot, bajarilgan ishlar va 

ko’rsatilgan xizmatlar yuzasidan kutilayotgan pul tushumlari hisobiga ham 

so’ndirilishi mumkinligini ko’rsatadi. 

Xo’jalik yurituvchi sub’ektlarning xususiy mablag’lar manbalari bilan 

ta’minlanganligi (yoki avtonomiya koeffitsienti) xususiy mablag’lar manbalari 

ulushining passiv umumiy summasiga nisbati orqali baholanadi va xo’jalik yurituvchi 

sub’ektlarning qarz mablag’lar manbalaridan mustaqilligini aks ettiradi: 

 

SI 

KA  = 

_____  

 

      PB 

buyerda,  KA – avtonomiya koeffitsienta;     

    SI – Xususiy mablag’lar manbalari    -   480 satr; 


68 

 

 



     PB – balansning passivi                    -  780 satr 

 

Ya’ni: 



 

  480 satr 

KA=   

____ 

 

  780 satr 

 

Korxonaning xususiymanbalar bilan ta’minlanganlik foizi 30 foizdan kam 



bo’lmasligi lozim (quyi chegarasi). Faqat aylanma mablag’lar yuqori aylanishga ega 

bo’lgan taqdirda va korxona faoliyatining tavsifidan kelib chiqqan holda ushbu 

ko’rsatgichning yo’l qo’yiladigan hajmi birmuncha pastroq bo’lishi mumkin. 

Agar mazkur koeffitsient 0,6 dan, ya’ni 60 foizdan yuqorini tashkil etsa, unda 

kredit tavakkalchiligining eng past darajasiga erishildi deb hisoblanadi. 

Kreditga layoqatlilikning qo’shimcha ko’rsatgichlariga o’z aylanma 

mablag’larini mavjudligi, foydalilik, to’lanmagan to’lovlar hamda aylanma 

mablag’lar aylanish tezligining dinamikasi hisoblanadi. 

O’z aylanma mablag’larining mavjudligi: 

NSOS  =  ISS – DA 

Bu erda, NSOS - o’z aylanma mablag’larining mavjudligi; 

ISS - o’z mablag’larining manbalari  -  480+580+570 

             DA – uzoq muddatli aktivlar           - 130 satr, ya’ni: 



o’z aylanma mablag’larining mavjudligi = (480+580+570) – 130. 

Xo’jalik yurituvchi sub’ektda uzoq muddatli aktivlar (balans aktivining I-

bo’limi) xususiy mablag’lar manbalaridan ortiq bo’lgan taqdirda nolikvid balansi 

mavjud xo’jalik yurituvchi sub’ektlar bank kreditlaridan foydalanish huquqiga ega 

emasdlar. 


69 

 

 Korxona aylanma mablag’larning aylanishi ikki ko’rsatkich bilan hisoblanadi, 



ya’ni aylanma mablag’larning aylanish koeffitsienti va aylanma mablag’larning 

kunlar hisobidagi aylanishi. 

Aylanma mablag’larning aylanish koeffitsienti aylanma mablag’lar 

aylanishining tezligini ko’rsatadi va quyidagicha hisoblanadi:   



a) Kob= 



 

 

 

SO 

 

Bu erda, Kob – aylanish koeffitsienti; 



R – sotilgan mahsulotninghajmi; 

SO – aylanma mablag’larningo’rtacha xronologikqoldiqlari. 

Aylanma mablag’larning kunlar hisobidagi aylanishi: 

 

 



 

 

 



 

 

   SO x D 

Kunlar hisobidagi aylanishi = 

_______ 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bu erda, SO-aylanma mablag’larning o’rtacha xronologikqoldiqlari. 

D – tahlil etilayotgan davrdagi kunlar soni; 

R – sotilishhajmi, 

 

Yuqoridagilarquyidagicha aniqlanadi: 



balansning 390-satri: 

-birinchi chorak uchun (1-yanvar holatiga bo’lgan qoldiqlar summasi plyus 1-

aprel holatiga va 2 bo’linganligi); 


70 

 

-yarim yillik uchun (1-yanvar holatiga qoldiqlarning yarmi plyus 1-aprel 



holatiga (to’liqqoldiq) plyus 1-iyul holatiga qoldiqning yarmi va 2 bo’linganligi); 

-9 oy uchun (1-yanvar holatiga qoldiqlarning yarmi plyus1-aprel holatiga plyus 

1-iyul holatiga plyus 1-oktyabr  holatiga  qoldiqlarning yarmi va 3 bo’linganligi); 

-yilligi (1-yanvar holatiga qoldiqlarning yarmi plyus1-aprel holatiga plyus 1-

iyul holatiga plyus 1-oktyabr holatiga plyus 1-yanvar holatiga qoldiqning yarmi va 4 

bo’linganligi). 

 

Eslatma: Qishloqxo’jaligikorxonalari bo’yicha 



 

1.Avtonomlik koeffitsienti va o’z aylanma mablag’larining mavjudligi faqat 

yillik hisobot bo’yicha aniqlanadi hamda ushbu miqdor yil davomida hisobga olinadi. 

2. Qoplanish koeffitsientining hisob-kitobida tugallanmagan ishlab chiqarish 

(ishlab chiqarish jarayonidan olib tashlangan tugallanmagan ishlab chiqarish bo’yicha 

xarajatlar ayirilgan holda), ya’ni balansning 130 satri «Oson sotiladigan zaxiralar»ga 

qo’shiladi. 

 

Korxonani rivojlantirish tendentsiyasi, xo’jalik faoliyati natijalarining 



yaxshilanishi yoki yomonlashishini aniqlash masalasiga alohida e’tibor berish zarur. 

Mijozning moliyaviy ko’rsatgichlari yomonlashganda sodir bo’lgan o’zgarishning 

ob’ektiv va sub’ektiv sabablarini aniqlab olish darkor. 

2.1.1-jadval 

Kreditga layoqatlilikning klassi bo’yicha asosiy ko’rsatgichlar talablari 

 

Nomi 



Iklass 

II klass 

III klass 

1  Qoplash 

koeffitsienti (KP) 

QK>2,0 

2,0> QK>1,0 



1,0> QK >0,5 

2  Likvidlilik 

koeffitsienti (KL) 

LK>1,5 

1,5>LK>1,0 



1,0>LK>0,5 

3  Avtonomiya 

AK>60% 


60%>AK>30% 

30%>AK>15% 



71 

 

koeffitsienti (KA) 



 

Koeffitsientlar hajmining tahlili asosida xo’jalik yurituvchi sub’ektlar kreditga 

layoqatlilik bo’yicha 3 klassga tasniflanadi va u yoki boshqa klassga tegishli 

ekanligiga bog’liq holda bankning mijoz bilan o’zaro munosabatlari yo’lga qo’yiladi. 

Birinchi klassga kiritilgan korxonalar: 

umumiy asoslarda (shartlarda) kreditlanadi. Ularga nisbatan kreditlashning imtiyozli 

tartibi ham ko’zda tutilishi mumkin, ya’ni qonunchilik va bankning ichki kredit 

siyosatiga muvofiq imtiyozlar berilishi mumkin; 

ikkinchi klassga kiritilgan korxonalar umumiy asoslarda kreditlanadi va agar ijobiy 

ko’rsatkichlar mavjud bo’lsa imtiyozlar ham berilishi mumkin. 

Kreditga layoqatlilik bo’yicha ikkinchi klassga kiritilgan xo’jalik yurituvchi 

sub’ektlar salbiy qo’shimcha ko’rsatgichlar va yomon tendentsiyaga ega bo’lgan 

taqdirda, uning moliyaviy holatini nisbatan barqaror emas deb hisoblash zarur hamda 

kredit shartnomasini tuzish chog’ida uning faoliyati va kreditning qaytarilishi 

yuzasidan qo’shimcha nazorat choralarini (jumladan garov huquqining ta’sirini 

kuchaytirish, foiz stavkalarini oshirish, ssudalardan foydalanish hajmlari va 

muddatlarini cheklashni) ko’zda tutish darkor. Xususan, garov yuzasidan talablarning 

kuchaytirilishi, foiz stavkalarni o’zgartirilishi, ssudalardan foydalanishning hajmlari 

va muddatlarini cheklanishi va boshqalar. 

 

 



 

 

 



 

 

 



72 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



2.2. O’zbekistonda kichik biznes sub’ektlarini kreditlash taxlili 

 

    Milliy 

iqtisodiyotimiz 

taraqqiyotining 

hozirgi 

bosqichida 

respublikamiz 

mintaqalarini barqaror va mutanosib rivojlantirish, joylarda kichik biznes va xususiy 

tadbirkorlikni  yanada  rivojlantirish,  sohaga  investitsiyalarni  yo’naltirish  orqali  yangi 

ish  o’rinlarini  yaratish,  aholining  turmush  farovonligini  oshirish  yechimini 

kutayotgan dolzarb muammolardan biridir. 

2013-yil    Prezidentimiz  I.  Karimov  tomonidan  ,,Obod  turmush  yili“

42

  deb  e’tirof 



etilishi munosabati bilan qabul qilingan Davlat dasturi doirasida tijorat banklariga bir 

qator  vazifalar  belgilab  berilgan  bo’lib,  bu  vazifalar  bo’yicha  kichik  biznes 

sub’yektlariga,    oilaviy  tadbirkorlikni  rivojlantirishga  ajratiladigan  kreditlar 

miqdorini  mazkur    yilda  ham  o’tgan  yildagiga  nisbatan  1,3  barobarga  oshirish 

belgilab  berildi.  Xorazm  viloyatida  2013-yilda  tijorat  banklari  tomonidan  134,7 

mlrd.so’m  miqdorida  kreditlar  ajratilishi  rejalashtirilgan  bo’lib,  amalda  155,5 

mlrd.so’m  miqdorida  kredit  mablag’lari  ajratildi  va  reja  115  foizga  bajarildi.  Bu 

                                                

42

I.Karimovning 2011-yil yakunlari va 2012-yilda O’zbekistonni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning ustuvor 



yo’nalishlariga bag’ishlangan2012-yil Vatanimiz taraqqiyotini yangi bosqichga ko’taradigan yil bo’ldi“ mavzusidagi 

ma’ruzasini o’rganish bo’yicha o’quv qo’llanma. – T.:O’qituvchi“ NMIU, 2012. – 212-b. 



73 

 

borada  2012-yilning  shu  davridagiga  nisbatan  1,5  barobarga  o’sish  bo’lib,    2013-



yilda ajratilgan kreditlar hisobiga 15048 ta yangi ish o’rinlari yaratilishiga erishildi. 

    O’zbekiston  Respublikasi  Prezidentining  ,,Mahalliy  oziq-ovqat  iste’mol  tovarlari 

ishlab  chiqarish  kengaytirilishini  rag’batlantirish  borasidagi  qo’shimcha  chora-

tadbirlar  to’g’risida“gi  1050-sonli  Qarori  ijrosini    ta’minlash  maqsadida  viloyatda 

2012-yilda 25,9 mlrd. so’mlik kreditlar ajratildi hamda belgilangan reja 107,5 foizga 

bajarildi.  O’zbekiston  Respublikasi  Prezidentining  842-sonli  Qarori  ijrosini 

ta’minlash  maqsadida  2013-yil  davomida  tijorat  banklarining  o’z  mablag’lari 

hisobidan 3,4 mlrd.so’m miqdorida kredit mablag’lari ajratildi.         

        Respublikamizdagi  kabi  Xorazm  viloyatida  ham  kichik  biznesni  qo’llab-

quvvatlash,  rivojlantirish  maqsadida  Prezidentimiz  farmonlari,  Vazirlar  Mahkamasi 

qarorlari  va  boshqa  tegishli  hujjatlar  ijrosini  ta’minlashga  tijorat  banklari  ham  o’z 

hissalarini qo’shib kelmoqdalar. 

 

Bundan  tashqari,  O’zbekiston  Respublikasi  Prezidentining  ,,O’zbekiston  Xotin-



qizlarni  qo’llab-quvvatlash  borasidagi  qo’shimcha  chora-tadbirlar  to’g’risida“gi 

3434-sonli  Farmoni  ijrosini ta’minlash bo’yicha tijorat banklari  tomonidan tadbirkor 

ayollarni  qo’llab-quvvatlash  va  ish  bilan  band  qilish  maqsadida  2012-yilda  tijorat 

banklari tomonidan ajratilgan kreditlar 21,8 mlrd. so’mni tashkil etdi. 



 

Quyidagi  jadvalda  Xorazm  viloyati  bo’yicha  kichik  biznes  va  xususiy 

tadbirkorlik 

sub’yektlariga 

ajratilgan 

kreditlarning 

hududlar 

kesimidagi 

ma’lumotlarini ko’rib chiqamiz (2.2.1-jadval): 

 

 

2.2.1-jadval 

2012-yilda  Xorazm  viloyati  tuman  va  shaharlari  kesimidagi  KBXT  sub’yektlariga 

ajratilgan kreditlar (mln.so’m)

43



№  Tumanlar 

Reja 

Haqiqatda 

ajratilgan 

kredit 

Bajarilishi 

(%) 

Ajratilgan 

kredit 

hisobiga  yaratilgan 

ish o’rni (dona) 

                                                

43

Xorazm viloyati ,,Markaziy bank” boshqarmasi ma’lumotlari 


74 

 

1. 



Urganch shahri 

31757 


35908 

113 


2333 

2. 


Gurlan 

8571 


9369 

109 


914 

3. 


Bog’ot 

8471 


9352 

110 


1379 

4. 


Xazorasp 

13292 


14472 

109 


1259 

5. 


Xonqa 

13225 


14797 

112 


1403 

6. 


Xiva 

14091 


16539 

117 


1757 

7. 


Yangiariq 

7309 


7913 

108 


958 

8. 


Qo’shko’pir 

6004 


7112 

118 


1041 

9. 


Shovot 

8874 


11832 

133 


1571 

10.  Urganch tumani 

17191 

21600 


126 

1760 


11.  Yangibozor 

6002 


6582 

110 


727 

 

Jami 



134787  155476 

115 

15048 

 

    Jadval  ma’lumotlaridan  ko’rinib  turibdiki,  viloyatda  KBXTga  eng  ko’p  ulush 



kreditlari  Urganch  shahri  bo’yicha  23,5  foizni,  Urganch  tumani  12,7  foizni,  Xivada 

10,4  foizni,  Xonqa  tumanida  9,8  foizni  va  Xazoraspda  esa  9,9  foizni  tashkil  qilgan. 

KBXTni  kreditlashda  Yangibozor  va  Qo’shko’pir  tumanlari  ulushi  eng  kam  bo’lib, 

4,4  foizni tashkil etgan.  Kreditlash bo’yicha eng  yuqori  ulushga ega Urganch shahri 

va eng kam  ulushga ega Yangibozor tumanlari o’rtasidagi  nisbat 5,3  martani tashkil 

qilgan.    

    Kichik  biznes  va  xususiy  tadbirkorlik  yilida  Xorazm  viloyatida  kasb-hunar 

kollejlari  bitiruvchilarini  tadbirkorlik  faoliyati  va  biznesga  yo’naltirish  maqsadida 

ham  bir  qator  ijobiy  ishlar  amalga  oshirildi.  Jumladan,  viloyat  bo’yicha  jami  319 

nafar bitiruvchiga 1 mlrd. 594 mln. so’mlik hajmdagi imtiyozli kreditlar ajratildi. 

    Yuqoridagi  tahlillarimizdan  ko’rinadiki,  viloyatda  KBXTni  qo’llab-quvvatlash  va 

sohaga  investitsiyalarni  yo’naltirish  yosh  oilalarga  kreditlar  ajratish,  kasb-hunar 

kollejlari  bitiruvchilarini  tadbirkorlik  faoliyati  va  biznesga  yo’naltirish,  tadbirkor 

ayollarni  rag’batlantirish  kabi  yo’nalishlarda  amalga  oshirilayotgan  bo’lib,  Xorazm 

viloyatini  ijtimoiy-iqtisodiy  rivojlantirishda  KBXTning  roli  izchil  ravishda  oshib 


75 

 

borgani  holda  bunga  tijorat  banklari  tomonidan  sohaga  yo’naltirilayotgan  kreditlar 



bevosita ijobiy ta’sir ko’rsatmoqda.  

 

Kichik  biznes  va  xususiy  tadbirkorlikning  rivojlanib  borishi,  mamlakat 

iqtisodiyotidagi  o’rnining  yil  sayin  yuksalib  borishida,  albatta,  tijorat  banklari 

tomonidan ko’rsatilayotgan moliyaviy rag’batlantirishlar yuqori samara bermoqda.  

    Endilikda esa, ana shunday tijorat banklaridan biri hisoblanmish, 2012-yilda 

 ,,  Oilaviy  tadbirkorlikni  qo’llab-quvvatlovchi  eng  yaxshi  bank”  unvoniga  sazovor 

bo’lgan  bank  ,,Agrobank”  ATB  va  uning  Xorazm  viloyati  boshqarmasi  Urganch 

shahridagi  filialida  tadbirkorlik  sub’yektlarini  kreditlash  tizimi  haqida  batafsil 

to’xtalamiz.  

 

    ,,Agrobank“ 



OATB 

mamlakatimizning 

barcha 

hududlarida 



o’zining 

muassasalariga  ega  bo’lib,  Qoraqalpog’iston  Respublikasi  va  12  ta  viloyat 

boshqarmasi, 183 ta tuman (shahar)  filiali, 300 ta  minibanki, 240 ta  maxsus kassasi, 

254  ta  valuta  ayirboshlash  shoxobchasi  orqali  sifatli  zamonaviy  bank  xizmatlarini 

ko’rsatib kelmoqda.  

    Iqtisodiyotning  agrar  sеktorini  yanada  barqaror  rivojlantirish,  qishloq  xo’jaligida 

iqtisodiy  islohotlarni  izchillik  bilan  chuqurlashtirib  borish,  fеrmеrlik  harakatini 

qo’llab-quvvatlash,  uning  moddiy  va  moliyaviy  bazasini  mustahkamlash,  qishloq 

xo’jalik  ishlab  chiqaruvchilariga  qishloq  xo’jalik  mahsulotlarini  chuqur  qayta 

ishlovchi  zamonaviy  korxonalarni  jadal  barpo  etish,  yuqori  sifatli,  raqobatbardosh 

mahsulotlarni  ishlab  chiqarish  bo’yicha  zamonaviy  tеxnologiyalar  va  uskunalarni 

tadbiq  qilish  hamda  ichki  bozorni  mahalliy  oziq-ovqat  tovarlari  bilan  to’ldirishga 

yo’naltirilgan  kеng  turdagi  bank  xizmatlarini  ko’rsatish  maqsadida  ,,Agrobank“ 

Aksiyadorlik  Tijorat  Bankining  Xorazm  viloyati  Urganch  filiali  O’zbekiston 

Respublikasi  Prezidenti  I.  Karimovning  PQ-1084-sonli  Qaroriga  muvofiq  2009-yil 

30-martda  ,,Paxtabank“  Aksiyadorlik  Tijorat  Bankining  aksiyadorlari  tomonidan 

,,Agrobank“ ochiq turdagi aksiyadorlik jamiyati shaklida qayta tashkil etildi.  

    Ushbu qarorga  muvofiq ,,Agrobank“ OATBning asosiy  vazifalari etib quyidagilar 

belgilandi: 


76 

 

  – qishloq xo’jalik mahsulotlari ishlab chiqaruvchi fеrmеr xo’jaliklariga krеdit bеrish 



va komplеks tarzdagi bank xizmatlarini ko’rsatish; 

  –  qishloq  xo’jalik  ishlab  chiqaruvchilari,  barcha  mulkchilik  shaklidagi  korxonalar, 

shu  jumladan,  paxta  va  g’alla  mahsulotlarini  qayta  ishlash,  saqlash,  tashish  va 

sotishga  ixtisoslashgan  paxta  tozalash  va  donni  qayta  ishlash  sanoati  korxonalariga 

krеdit bеrish va moliyalashtirish mеxanizmlarini izchil takomillashtirib borish; 

  –  yеrlarning  mеliorativ  holatini  yaxshilashga,  agrosanoat  komplеksi  tarmoqlarida 

ishlab  chiqarishni  modеrnizatsiyalashga,  tеxnik  va  tеxnologik  yangilashga, 

zamonaviy  chеt  el  tеxnologiyalari  va  uskunalarini  jalb  etishga  yo’naltirilgan  faol 

invеstitsiya  siyosatini  amalga  oshirish,  shu  asosda  yuqori  sifatli,  ichki  va  tashqi 

bozorlarda  raqobatbardosh  mahsulot  ishlab  chiqarishni  ta'minlash,  ichki  istе'mol 

bozorini mahalliy oziq-ovqat tovarlari bilan barqaror to’ldirish; 

  –  bankning  shaxsiy  rеsurslarini  safarbar  qilish,  omonatlar  va  dеpozitlarning  yangi 

jozibador  turlarini  taklif  etish  yo’li  bilan  aholi  va  korxonalarning  mablag’larini  jalb 

qilish,  ulardan  samarali,  shu  jumladan,  invеstitsiya  loyihalarini  amalga  oshirishda 

samarali  foydalanish,  qo’yilgan  mablag’lar  o’z  vaqtida  va  to’liq  qaytarilishini 

ta'minlash; 

  –  xalqaro  moliya  institutlari  va  yеtakchi  xorijiy  banklarning  imtiyozli  krеditlari, 

invеstitsiyalari  va  grantlarini  jalb  etib,  kеyinchalik  qishloq  xo’jalik  ishlab 

chiqaruvchilari  va  rеspublika  iqtisodiyoti  agrosanoat  sеktori  korxonalarini  ana  shu 

mablag’lar hisobiga qayta moliyalashtirish

44



    O’zbеkiston Rеspublikasi Prеzidеntining "2011-2015 yillarda moliya-bank tizimini 



yanada  isloh  qilish  va  barqarorligini  oshirish  hamda  yuqori  xalqaro  rеyting 

ko’rsatkichlariga  erishishning  ustuvor  yo’nalishlari  to’g’risida"  2011-yil  26-

noyabrdagi  PQ-1438-sonli  qaroriga  muvofiq  hamda  kichik  biznеs  va  xususiy 

tadbirkorlik  sub'yеktlariga  krеdit  bеrish  tartibini  takomillashtirish  va  hajmlarini 

ko’paytirish  maqsadida  Vazirlar  Mahkamasining  ,,Tijorat  banklarining  kichik 

tadbirkorlikni rivojlantirishda qatnashishini rag’batlantirishga doir qo’shimcha chora-

tadbirlari  to’g’risida“  2000-yil  19-maydagi  195-sonli  qaroriga  o’zgartirish  va 

                                                

44

 "O’zbеkiston Rеspublikasi qonun hujjatlari to’plami",№14,  2009. –55-modda



.

 


77 

 

qo’shimchalar  kiritish  haqidagi  2011-yil  19-martdagi



45

hamda    O’zbekiston 

Respublikasi  Prezidenti  I.  Karimovning  ,,Kichik  biznes  va  xususiy  tadbirkorlik 

sub’yektlariga  kreditlar  berishni  ko’paytirish  to’g’risida“  gi  PQ-1501-sonli  2011-yil 

15-martdagi

46

  Qarorlarining  ijrosini  ta’minlash  maqsadida      ,,Agrobank“  OATB 



kichik  biznes  va  xususiy  tadbirkorlik  sohasini  rivojlantirish,  oilaviy  tadbirkorlikni 

qo’llab-quvvatlash,  kasb-hunar  kolleji  bitiruvchilarini  tadbirkorlik  sohasiga  jalb 

qilish,  shuningdek,  tadbirkor  ayollarni  moliyaviy  jihatdan  rag’batlantirish  hamda 

xizmat  ko’rsatish  va  servis  sohasini  kengaytirish  maqsadida  imtiyozli  kredit  va 

mikrokredit berish xizmatlari bilan shug’ullanib kelmoqda.  

Kreditlar  berilishidan  oldin  kredit  oluvchi  tomonning  kreditga  layoqatlilik  darajasi 

hisoblab  chiqiladi.BMI    ning    2.1.  rejasida  bu  to’g’risida  batafsil  to’xtalgan.   

Koeffisentlar 

hajmining 

tahlili 


asosida 

xo’jalik 

yurituvchi 

sub’yektlar 

kreditgalayoqatlilik bo’yicha 3 klassga tasniflanadi va u yoki boshqa klassga tegishli 

ekanligiga bog’liq holda bankning mijoz bilan o’zaro munosabatlari yo’lga qo’yiladi. 

Bank  tomonidan  tadbirkorliksub’yektlariga  ajratilayotgan  kreditlar  miqdori  yildan 

yilga  ko’payib  bormoqda,  buni  biz  quyidagi  2.2.1-rasm  orqali  ham  ko’rishimiz 

mumkin. 

(2.2.1-rasm): 

 

                                                



45

,,O’zbekiston Respublikasi Hukumati qarorlari to’plami“, №5, 2000. – 25-modda. 

46

,,O’zbekiston  Respublikasi  qonun  hujjatlari  to’plami“,  №10-11,  2011,  98-modda  hamda  O’zbekiston  Respublikasi     



Oliy Majlisi palatalarining Axborotnomasi, №3, 2011-yil. – 81-modda. 

 


78 

 

 



2.2.1-rasm.2012-2014yillar 

1-aprelholatigako’ra,,Agrobank“ 

OATBtomonidantadbirkorliksub’yektlarigaajratilgankreditlar (mlrd.so’m)

47



O’zbekistonRespublikasiningQonunchilikpalatasitomonidan 

2006-yil 

21-

iyundaqabulqilingan,,Mikromoliyalashto’g’risida”giO’RQ-50-



sonliQonuniijrosinita’minlashmaqsadida, 

,,Agrobank” 

OATBXorazmviloyatiboshqarmasiKBXTsub’yektlarigabirnechayillarmobaynidasifat

limikromoliyaviyxizmatlarnihamko’rsatibkelmoqda. 



 

 

 

2.2.2-jadval,,Agrobank“OATBXorazmviloyatiboshqarmasitomonidan 

2013-2014 

yillardavomida 

(1-aprelholatigako’ra) 

oilaviytadbirkorlikvahunarmandchiliknikengaytirishuchunajratilgankreditlarmiqdori 

(mlrd.so’m)

48

 


Download 0.7 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling