xmlns:w="urn:schemas-microsoft-com:office:word"
xmlns="http://www.w3.org/TR/REC-html40">
Turli tillardagi fonetik o`zgarishlar
Turli tillardagi fonetik o`zgarishlar Reja: - O`zbek tilidagi fonetik o`zgarishlar.
- Turk tilidagi tovush o`zgarishlar.
O`zbek tilidagi fonetik o`zgarishlar - Nutq jarayonida turli xil so`zlarda tovush o`zgarishlari vujudga kelishi mumkin.
- Tovush o`zgarishlari turlicha bo`lishi mumkin.
- Jumladan, tovush tushishi, tovush almashinishi, tovush ortishi, tovush ikkilanishi kabilar.
- Bunday tovush o`zgarishlari pozitsion va kombinator tovush o`zgarishlariga bo`linadi.
Kompozitsion o`zgarishlar
akkomodatsiya
disimilatsiya
metateza
assimilatsiya
diereza
Kombinator tovush o`zgarishlari - Kombinator ( lot. Combinare yonma-yon turuvchi 2 tovush (unli va undosh) artikulatsiyasining qisman moslashishi.
- Masalan: til oldi unlilari (a, e, i) til orqa undoshlari (q, g`, x) ning talaffuz etilishiga muvofiqlashib orqaga siljiydi.
Assimilatsiya yonma-yon kelgan ikki tovushning o`zaro o`xshashga aylanishi. Mas: ketdi yonma-yon kelgan ikki tovushnining aksincha noo`xshashga aylanishi. Mas: maqsad - maxsat Metateza turpoq, daryo (yun. Diaresis holat, joylashish) so`z o`zagidagi yoki unga qo`shiladigan qo`shimchalar tarkibidagi ayrim tovushlarning ma`lum fonetik qurshhov yoki pozitsiya natijasida talaffuz etilmasligi. Prokopa iring, yilon so`z o`rtasida tovushnining tushib qolishi. Mas: o`g`il so`z oxirida talaffuzda tovush tushib qolishi. Mas: baland - balan Eliziya unli bn tugovchi va unli bilan boshlanuvchi ikki so`zning qo`shilishi natijasida unlilardan birining tushib qolishi. Mas: yoza oladi so`z o`rtasida bir joyda kelgan ikki unlining biri kuchsizlanib, nutqda tushib qolishi. Saodat mo:rif Proteza istakan Epenteza fikir Epiteza lib, uning artikulyatsiya olib, artikulyatsiyasi xuddi [k] tovushi kabidir. Turk tilidagi [v] tovushi lablanish, sirgrni xuddi [f] tovushi kabidir E`tiboringiz uchun rahmat!
http://fayllar.org
Do'stlaringiz bilan baham: |