Yurak qon tomir sistemasi kasalliklari. Ularda qo`llaniladigan dorivor o`simliklar haqida tushuncha berish Yurak kasalliklari


Download 21.92 Kb.
bet1/3
Sana04.04.2023
Hajmi21.92 Kb.
#1324536
  1   2   3
Bog'liq
13. Yurak qon tomir sistemasi kasalliklari


Yurak qon tomir sistemasi kasalliklari. Ularda qo`llaniladigan dorivor o`simliklar haqida tushuncha berish


Yurak kasalliklari
Yurak kasalliklari: yurakda har xil mizoj buzilish kasalliklari bor. Mizoj buzilish kasalliklari: moddali va moddasiz bo`ladi.
Modda esa, ayniqsa ro`tubat yurakning tomirlarida va uning tanasi bilan g`ilofi orasida bo`ladi. Ro`tubat ko`payganda yurakni siqadi va yerkin Harakat qilishga yo`l qo`ymaydi. Bundan tashqari yurakda shishlar, tiqilmalar, vaziyat kasalliklari, uzluksizlikning buzilish kasalliklari mavjud.
2 xil shishlar bo`ladi: issiq va sovuq.
Issiq shishlar yurakda bo`ladi, sovuq shishlar esa yurak g`ilofida bo`ladi. Yurakdagi issiq shishlar bemorni tez o`limga olib kyeladi. Yurak tomirlarida esa tiqilmalar paydo bo`ladi. Tiqilmalar natijasida yurakda har xil kasalliklar paydo bo`ladi. Masalan: stenokardiya, miokard infarq ti, atrosklyeroz, kardiosklyeroz kasalliklari.
Uzluksizlikning buzilishiga kelsak, bu ham yurak tanasida paydo bo`ladi, bu kasallik shishdan ham og`irrok kechadi. Boshqa hamkor a`zo kasalliklari ham mavjud. Masalan, qon-tomirlar kasalliklari natijasida dilyatastion kardiomiopatiyalar, zotiljam, o`tkirnafas yetishimovchiligida jigar, taloq, , buyrak kasalliklari yurakning har xil xastaliklarini kyeltirib chiqaradi.


Xafaqon xastaligi , uni tashhislash va davolash.
Xafaqon – yurakka aziyat beruvchi –yurakning uzida, yoki uning gilofida yo yurakka u bilan yonma-yon turgan va hamkor a`zolardan keladigan – har bir narsa sababli yurakda paydo bo`ladigan uchganga uxshash bir harakatdir.
Xafaqon goxo moddadan, goxo moddasiz (sodda ) mizojdan, goxo shishdan, goxo uzluksizlikning buzilishidan, ba`zan esa chetki biror bir sababdan va qattiq xisdan (qo`rqishdan) paydo bo`ladi.
Xiltli modda qondan, ro`tubatdan, savdodan, safrodan va yeldan iborat bo`ladi.
-moddasiz sodda mizojdan bo`ladigan xafaqonda har bir kuchaygan mizoj yurakda kuchsizlikni kyeltirib chikaradi. Kuchsizlik – yurak kuvvatining koldigi bo`lsa, iztirob paydo qiladi – guyo yurak uzidan zararni xaydamokchi bo`ladi va natijada xafaqon paydo bo`ladi. Xafaqon xaddan tashkari kuchli bo`lsa, xushdan ketishiga o`t adi, bexushlik xaddan tashkari bo`lsa xalok qiladi. Ba`zan har bir buzilgan sodda mizoj ham xafaqon paydo qilavyeradi.
Issiq shish xafaqon paydo qiladi, keyin bexushlikni kyeltiradi, sung xalok qiladi. Sovuq shish ham issiq shishga yakin ba`zan xalokatni bir oz kechiktiradi.
Uzluksizlikning buzilishi ham qon va ruxning yurakka boradigan yo`lilarida, yurakning yon vyerida va o`pka bulaklari xisoblangan, qattiq tomirlarda yuzaga keladigan tiqilmalar ham shunday holatga olib kyeladi.
Chetki sababdan bo`ladigan xafaqonning misoli tinkani kuritadigan og`riqlar, yurakka yondosh shishlar moddasining yuarkka kuchishi va zahar ichishdan paydo bo`ladigan idir; Yana jonivorlarning chakishlaridan paydo bo`ladigan , ichda bo`ladigan gijjalardan ayniksa, ular ovqat va axlat tuxtaydigan joylarning teppalariga chikkan vaktda paydo bo`ladigan idir.
Yurak sezgisining nozikligidan bo`ladigan xafaqonga kelsak, yurak uning gilofi o`rtasida gi bo`shliqda, yo gilof jismida yoki uning tomirlaridan paydo bo`ladigan ozgina yeldan, yurakka borib takaladigan ozgina Sovuq yo issiq kayfiyatdan xatto yurak ishlarini kuchsizlantirmasa ham suv ichishdan keyin paydo bo`ladi.
hamkorlig sababli bo`ladigan i esa, yo isitmalarda, ayniksa vabo isitmalarida bo`lgan i kabi bo`tun badan hamkorligi bilan bo`ladi. Yurak gilofida bush yo qattiq shish paydo bo`lsa, yurak gilofining hamkorligi bilan bo`ladi yoki me`daning hamkorligi bilan bo`ladi: me`da ogzida yopishkok, shishasimon xilt yoki achishtiruvchi safro bo`lsa yoki me`dada ovqat buzilib kolsa, goxo me`dadagi xilt yo uning ogzidagi toshma yaralar yoki qattiq kusishdan keyin bo`ladigan bushashuv sababli me`da hamkorligi bilan xafaqon zurayadi, xatto shu hamkorlig xafaqoni bilan yurakning uzidagi sabab bilan bo`ladigan xafaqonni ajratib bulmaydi. Ba`zan me`da ogzida ketma-ket uchish bo`ladi. Bu yurak xafaqoniga juda uxshaydi.
Goxida o`pkaning yurakka yondosh tomonida tiqilmalar ko`payib nafas kyeragicha o`ta olmagach, o`pkaning hamkorligi bilan xafaqon paydo bo`ladi; bu xafaqon omon kuymaydigan nafas siqilishidan darak buyuradi. Goxo buxron sababli va buxron paytida xiltlarda paydo bo`ladigan harakatlar sababli xafaqon paydo bo`ladi. Kishi biror kasallikdan keyin xafaqondan shikoyat qilsa, u kishida ukchish va ko`plab safro tashlab, ko`ngil aynishi bosilmasa, bu yomon va me`da tirishuvidan dalildir.



Download 21.92 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling