, қаттиқ зарралар (ТЧ) ва чиқинди газларига тутун миқдори киритилади[ 8,9]


Download 18.34 Kb.
Sana17.06.2023
Hajmi18.34 Kb.
#1543301
Bog'liq
1 Боб


1 боб
Ғилдиракли транспорт воситаларини ишлаб чиқариш ва фойдаланишда экология курсаткичларини меъёрлаш ва қуллаш борасидаги муаммоларни тахлили

    1. Транспорт воситалари чиқинди газларда захарли моддаларни камайтириш босқичлари тахлили

Маълумкий автотранспорт воситаларни эксплатация жараёнида ифлослантирувчи ва инсонлар ҳамда атмосферани зарарли таъсир қилувчи захарли моддалари чиқаради [1,2,3]
1963 йилда АҚШ да автомобиль чиқинди газлардан чиқувчи захарли моддаларга меъёрлар урнатилгандан 5 йил уткач Европада ҳам ушбу ташламаларини камайтириш бўйича интинцив изланишлар бошланди. [3,4,5,6,7]
1965-70 йилларда автомобиь харакати ривожланган йирик шахарларда ва саноат минтақаларда чиқинди газлардаги захарлий моддалари миқдори, атмосферага ташланаётган умумий зарарли ташламалари 50-60% етди .
Махсус қоидалар ва стандартлар орқалий чигараланган захарлий компонетларга
исгази (СО), углийвадородлар (СН), азод оксидлари (NOx), қаттиқ зарралар (ТЧ) ва чиқинди газларига тутун миқдори киритилади[ 8,9]
Шу билан бир қаторда билвосита (косвенно) бензен ва дезел ёнилғиларда қурғошин
(Pb) ва олтингургут (SO2) , бирикмаларининг миқдори ҳам меёрланди.Чиқинди газлари билан ташланувчи захарли моддалар миқдор альдегидлар (PbnCHO) ва полициклик араматик углеводородлар (РАУ),ҳамда энг фаол зарарли бенза (бензапирен) (C20H12) каби захарли моддалар миқдори меъёрланмаган [5,6,7,8,9]
хавони автомобиль транспорт чиқинди газлари билан ифлослантиришни камайтириш бўйича ишлар биринчи марта АҚШнинг Калифорния штатда олиб борилди ва 1959 йилда рухсат берилган углеводород оксид ва углевародлар концентрацияси миқдори урнатилди. 1963 йилда АҚШда Калифорния талабларига асосланган давлат стандарти тасдиқланди.
1968 йилда БМТ стандартлари лойхаси таклиф қилинди ва у 1970 йилда қуллашга тавсия этилди. Бу стандартда биринчи навбатда,бензенли двигателли картерда ва чиқинди газдаги ва исгаз ва углеводородларнинг рухсат этилган четки миқдорлари меёрланди. [ПДВ]. Бу уша давирда исгази захарли моддаларнинг энг куп қисмини ташкл этганлиги ва унинг захарли хусусияти иқлим ва обиҳаво шароитларида ўзгармаслиги билан боғлиқдир.
Углевадородларга нисбатан исгази ва азот оксидларига нисбатан углевадородлари захарлилиги куп марта кам эканлигини тасдиқлаш лозим. Шундай булсада
угливадородлар ташламаларни меёрлаш АҚШнинг фотохимик туманни олдини олишга бўлган харакатларга боғлиқдир. Углевадородлар миқдорини меёрлаш Амерека экологлари фикри буйича 1959 йилдан Калифорния штатдаги смогни хосил бўлишини олдини олиш учун мақсадлий равишда киритилган. Азот оксидларининг раҳсат этилган четки миқдорига нисбатан углевадородлар миқдорига нисбатан
15 марта кам хисоблансада 1966 йилда азот оксидлари ташламалари углевадородларга нисбатан 2 марта кам бўлган.
Лекин амерекалик изланувчилари (олимлари) биринчи навбатда азот оксидларни эмас углевадородлар ташламаларни миёрлашган.Чунки уша пайтда давлат шамоллатиш тизим орқалий атмосферага чиқараётган угли вадородлар миқдорини камайтириш имкониятлари кўпроқ эди. Айнан шунинг учун Калифорния ва Федерал стандартларда картер газларни киритиш тизимлари орқали давлатга қайта йўналтириш тавсия этилган. Бу таъвсия экологик нуқтай назардан хатолик эди. Чунки куп миқдорда чиқишига олиб келади [8,9,10]
Download 18.34 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling