bu yerda:
178
yil boshi va yil oxirida korxona omborxonasidagi tayyor
mahsulot
qoldig‘i, ming so‘m.
10.4. Jihozlar mutanosibligini hisoblash
Ishlab chiqarish dasturi rejalashtirilgandan so‘ng material resurslarga talab
aniqlanadi. Bunda material resurslarini moliyalashtirish
manbalaridan va ularni
sotib olish manbalari samaradorligini e’tiborga olish zarur.
Material va ishchi kuchiga talab bashorati ular bilan boliq xarajatlarni
hisoblash uchun zarur. Ishlab chiqarishning material resurslarga talabni hisoblash
uchun boshlanich ma’lumot bo‘lib rejalashtirilgan mahsulot va xizmatlar, ishlab
chiqarish hajmi, mahsulot birligi uchun material resurslar sarf me’yorlari
hisoblanadi. Material resurslarga talab, material sarf me’yorini mahsulot hajmiga
ko‘paytirish orqali barcha turdagi resurslar bo‘yicha natural va qiymat ifodasida
aniqlanadi.
10.1-jadval.
Ishlab chiqarish dasturiga resurslar sarfi hisobi.
(xom ashyo va materiallar)
Yil
Yillar
Miqdori
Birlik resurs bahosi,so‘m Qiymati
1
2 ... n yil
Resurslar
1-resurs
2-resurs
……..
n-resurs
Jami
Material resurslar hajmini rejalashtirishda
yillik talabdan tashqari
materiallar, joriy ishlab chiqarish zahiralari miqdori ham aniqlanadi. Zahiralar
hajmini uchta asosiy omil belgilab beradi:
1.
kundalik material iste’mol hajmi;
2. material sarflanish xarakteri (iste’molning barqarorligi);
3.
ikki ta’minot orasidagi muddat.
Zahira miqdorini rejalashtirishda ikki usuldan foydalanish mumkin:
1-usul: yillik talabni yildagi xom-ashyo
va materiallarni keltirish
soniga
bo‘lish orqali aniqlashni ko‘zda tutadi.
2-usul: materialning o‘rtacha sutkalik sarfini ularning zahira me’yoriga
ko‘paytirish orqali.
Ishlab chiqarish jixozlariga bo‘lgan talabni aniqlashda dastlab mavjud
ishlab chiqarish fondlarining qisqacha tavsifi beriladi: tarkibi, tuzilmasi, qiymati,
texnik tavsifi, eskirish darajasi ko‘rsatiladi. Jihozlarga
talabni rejalashtirishda
qo‘llanilayotgan ishlab chiqarish shakli e’tiborga olinadi. Jihozlar soni quyidagi
formula asosida aniqlanadi:
bu yerda:
Do'stlaringiz bilan baham: