1-§. Butun sonlarning bo’linishi 2-§. Eng katta umumiy bo’luvchi va eng kichik umumiy bo’linuvchi 3-§. Tub va murakkab sonlar


Yechish. an = bqn + rn dan rn < b va . 


Download 0.73 Mb.
bet2/15
Sana15.03.2023
Hajmi0.73 Mb.
#1269669
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
Bog'liq
BUTUN SONLAR HALQASIDA

Yechish. an = bqn + rn dan rn < b va . 


4-m i s o l. Uchta ketma-ket natural sonlardan bittasi 3 ga bo’linishini isbotlang.
Yechish. Natural sonni 3k, 3k + 1, 3k + 2 sonlarning bittasi shaklida ifodalash mumkin. Agar n = 3k bo’lsa, u holda 3|n; agar n = 3k + 1 bo’lsa, u holda 3|n + 2; agar n = 3k + 2 bo’lsa, u holda 3|n+1. 
5-m i s o l. Agar besh xonali son 41 ga bo’linsa, shu son tashkil qilgan raqamlarni aylanma lamashtirish yordamida hosil bo’lgan har qanday sonni 41 ga bo’linishini isbotlang.
Yechish. Besh xonali son N=104a+103b+102s+10d+e bo’lsin va u 41 ga bo’linsin. Raqamlarni aylanma lamashtirishdan (chapga bir raqamga) quyidagi sonni hosil qilamiz:
N1=104 b + 103 c + 102 d + 10 e + a =
10(104 a + 103 b + 102 c + 10 d + e) - 105 a + a = 10N – 99999 a.
41 N va 4199999 dan 41 N1 kelib chiqadi. 
6-m i s o l. ko’rinishdagi barcha sonlar 7 raqam bilan tugashini isbotlang.
Yechish. . Agar bo’lsa, u holda

7-m i s o l. 71113=1001 ni bilgan holda 7, 11, 13 ga umumiy bo’linish alomatini keltirib chiqaring. Bu alomatni 368312 ga qo’llang.
Yechish. N = 1000q + r = 1001q + rq dan N son 7, 11 va 13 ga bo’linishi uchun shu sonni 1000 bo’lgandagi qoldiqdan ayirmasi 7, 11 yoki 13 ga bo’linishi zarur va yetarligiga kelib chiqadi, ya’ni . Agar N = 368312 bo’lsa, yuqorida keltirilgan ayirma 368 – 312 = 56.
56 faqat 7 ga bo’linganligi sababli 368312 7 ga bo’linadi, lekin 11 va 13 ga bo’linmaydi. 
8-m i s o l. To’rtta ketma-ket butun son ko’paytmasiga bir qo’shilganda to’liq kvadrat hosil bo’lishini isbotlang.
Yechish. n – 1, n, n + 1, n + 2 to’rtta ketma-ket son bo’lsin. U holda
.
9-m i s o l. 1110 – 1 sonni 100 ga bo’linishini isbotlang.
Yechish. Nyuton binomini qo’llaymiz:
.

Download 0.73 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling