1 – laboratoriya ishi ims tayyorlash texnologiyasi va klassifikatsiyasi bilan tanishish. Berilgan prinsipial sxemadan ims strukturasi, topologiya va texnologiyasini ishlab chiqish

1. BT UE sxemada ulangan kuchaytirgich kaskadini o‘rganish

1.1. Laboratoriya sharoitida maket va uning ulagichlaridan foydalanib UEli kuchaytirgich sxemasini yig‘ing. Buning uchun maket ulagichlarini 3.1-jadvalda ko‘rsatilgan vaziyatlarga moslang. U12-15 ulagichni 15 vaziyatga keltiring, bunda sxemaga R_Yu yuklama sifatida omik qarshiligi 10 kOm bo‘lgan R10 ulanadi (R_Yu =R10=10 kOm).

1.2. Maket yuzasining yuqori qismida joylashgan nazorat nuqtalari (NN) klemmalariga voltmetr va ossillograf ulang.
1.3. N3 nazorat nuqta potensialini ochiq kirishli ossillograf yoki o‘zgarmas kuchlanishni o‘lchaydigan boshqa asbob bilan nazorat etib, ta’minot manbaining (G1) kuchlanishini 6V ga keltiring.
1.4. O‘zgarmas kuchlanishni o‘lchaydigan asbobni N4, N5, N2 nazorat nuqtalar klemmalariga ulang va tranzistorning sokinlik rejimi parametrlarini aniqlang. Nazorat nuqtalarning asbob yordamida o‘lchangan potensiallarini va R4 xamda R5 rezistorlar qiymatlarini bilgan holda kollektor, emitter va bazaning sokinlik toklarini aniqlang.

Ish bandi	Ulagich xolati					Nazorat nuqtasi		Sxemaning kirishi
	U1-2	U3-4	U5-6	U7-8	U12-15
1.4	1	4	6	7	2/4/5		7		kirish 2

1.5. BT ning kuchlanish bo‘yicha kuchaytirish koeffitsienti K_U ni aniqlang. Buning uchun sxemaning kirishiga – “kir2” generatorning chiqishidan kuchlanishi 30 mV chastotasi 2 kGs bo‘lgan sinusoidal signal uzatiladi. Sxemaning kirish kuchlanishi nol potensialli shina bilan N2 nazorat nuqta oralig‘ida o‘lchanadi. Chiqish kuchlanishini o‘lchash uchun voltmetr klemmalarini nol potensialli shina bilan N7 nazorat nuqtaga ulash kerak.

Ish bandi	Ulagich xolati					Nazorat nuqtasi		Sxemaning kirishi
	U1-2	U3-4	U5-6	U7-8	U12-15
1.5-1.8	1	4	6	7	15		7		kirish 2

1.6. Kuchlanish bo‘yicha kuchaytirish koeffitsienti K_U ning chastotasiga bog‘liqligini o‘rganing. Buning uchun kirish kuchlanishi amplitudasi qiymatini o‘zgartirmasdan (taxminan 30 mV) saqlagan holda uning chastotasini o‘zgartiring va chiqish kuchlanishi qiymatini 10 Gs dan 1 mGs gacha (masalan 10 Gs, 100 Gs, 1 kGs, 10 kGs, 100 kGs, 1 mGs) o‘zgartirish tavsiya etiladi.

1.7. Kuchlanish pog‘onasi amplituda xarakteristikasini U_ChIQ=f(U_KIR) 2 kGs chastotada o‘lchang. Bunda kirish signalining tavsiya etilgan o‘zgarishi oralig‘i 10-300 mV ga teng.
1.8. Kuchaytirgich pog‘onasi dinamik diapazonining yuqori chegarasini aniqlang.
Buning uchun kirish kuchlanishi qiymatlari o‘zgarishi bilan chiqish kuchlanishi ossillogrammalarining o‘zgarishlari kuzatilib boriladi va kirish kuchlanishining qaysi bir qiymatida chiqish kuchlanishi ossillogrammasida noziqli buzilish paydo bo‘lishi aniqlanadi.
1.9. Kuchaytirgich kaskadining chiqishiga omik qarshiliklari R7=20 Om, R8=510 Om, R9=3,6 kOm, R10=10 kOm bo‘lgan rezistorlarni U12-15 yordamida navbatma-navbat ulab, kirish kuchlanishi 30 mV, chastotasi 2 kGs bo‘lgan xol uchun uning yuklama xarakteristikasini K_U (R_Yu) o‘lchang.

Ish bandi	Ulagich xolati					Nazorat nuqtasi		Sxemaning kirishi
	U1-2	U3-4	U5-6	U7-8	U12-15
1.9	1	4	6	7	12..15		7		kirish 2

1.10. Ta’minot manbai kuchlanishi 9 va 12 V bo‘lganda 1.4, 1.5, 1.7, 1.8, 1.9 bandlar o‘lchashlarini takrorlang.

1.11. Tranzistorning turlicha ulangan xollari uchun sxemaning kirish qarshiligi, kuchlanish, tok va quvvat bo‘yicha kuchaytirish koeffitsientlarining yuklama qarshiligiga bog‘liqligini o‘rganing.
a) UB sxemani yig‘ing. Kuchaytirgichning kirishiga o‘lchagich qarshilik R6 orqali (klemma “kirish N1”) standart signallar generatoridan chastotasi f = 2 kGs (kuchaytirgichning barcha variantlari uchun o‘rtacha chastota) kuchlanishi 50 mV bo‘lgan signal uzating. U12-15 ulagich yordamida yuklama qarshiligini o‘zgartirib, R_Yu= R7, R8, R9, R10 bo‘lgan hollarda, kuchaytirgichning kirishdagi (“kirish N1” klemmasi n.n.6 va umumiy shina orasidagi U_KIR) va chiqishdagi (nazorat nuqta 7 va umumiy shina orasidagi U_ChIQ) kuchlanishlarni o‘lchang.
Yuklama qarshiligini har bir qiymati uchun R_KIR, K_U , K_I va K_R toping. Natijalarni tahlil qilish uchun qulay bo‘lgan jadval ko‘rinishiga keltiring.
b) UE kuchaytirgich sxemasi uchun a) band talablarini bajaring. Bunda signalni “kirish N2” klemmaga uzating, kirish kuchlanishini N2 nazorat nuqta bilan umumiy shina oralig‘ida o‘lchang.
v) UK sxemasini yig‘ing va b) band talablarini UK sxema uchun bajaring.
1.12. Tranzistorning uch xil ulanish sxemalari uchun kuchlanish bo‘yicha kuchaytirishning yuqori chegaraviy chastotasini aniqlang. Kirish signalini kuchaytirgichning “kirish N2” klemmasiga uzatgan holda o‘lchashlarni UEli va UKli sxemalar uchun takrorlang.