1 – Laboratoriya ishi Ma’lumotlar va obyektlarni kodlash Ma’lumotlarni kodlash

Vagonlarni kodlash

Vagon raqami sakkizta raqamlar zanjiridan kodlanadi: birinchi yettita raqam asosiy kodni tashkil etadi, oxirgi sakkizinchi raqam esa nazorat raqami xisoblanadi.Kodlash uchun quyidagi og‘rlik qatoridan foydalaniladi: 2, 1, 2, 1, 2, 1, 2, modul esa 10 teng deb qabul qilinadi. Nazorat raqamini kodlash algoritmi stansiyalarni kodlashdan bir muncha farq qiladi. 1.2- rasmda vagon kodining nazorat raqamini xisoblash sxemasi keltirilgan.

Uni aniqlashda ikki xonali raqamlar yig‘indisi qo‘shiladi. Nazorat raqami esa olingan yig‘indini to‘ldiruvchi son bo‘ladi (masalada u 41) va yaqin o‘nlikkacha olinadi (bizdagi xolatda 50 gacha). Shunday qilib nazorat raqami 9 ga teng va vagonning to‘liq raqami - 74354689.



1.2. rasm. Vagon kodi uchun nazorat raqamini xisoblash
Raqamning birinchi soni vagonning turini aniqlab beradi, ikkinchi son esao‘qliligi va asosiy xarakteristikasini bildiradi, uchinchi son esa vagon to‘g‘isidagi qo‘shimcha xarakteristikalarini bildiradi, yettinchi raqam bo‘yicha vagonda o‘tish yo‘lakchasi bor, yo‘qligi aniqlanadi.Raqamlash tizimi birinchi, ikkinchi va uchinchi raqamlar bo‘yicha vagonni biror bir turga mansubligini aniqlash imkoniyatini beradi. Bir turga mansub bo‘lgan vagonlarning xisobiy tara og‘irliklari va uzunliklari bir xil bo‘ladi (shartli vagonlarda).
Barcha turdagi tezkor xamda statistik xisobotlarda turli guruxdagi vagonlar orasidan vagonlar quyidagi raqamlash kesimida ajratib olinadi:

• 
  Xayvonlarni tashuvchi vagonlar - 9100000 – 9109998,
  
• 
  Sement tashuvchi vagonlar - 9300000 – 9399998,
  
• 
  Fiting platformalar - 9400000 – 9499998,
  
• 
  Don tashuvchi vagonlar - 9500000 – 9599998
  

9669498 – 9669998 raqamlar kesimidagi 968 turidagi vagonlar orasidan g‘ildirak juftliklarini tashishga mo‘ljallangan 4 o‘qli platformalar belgilab olinadi.
Vagon raqamidagi yettinchi raqam agar u 9 ga teng bo‘lsa, vagonda tormoz maydonchasi mavjudligini bildiradi.

№ 1 laboratoriya ishi (2 qism)