1. Aazotli o’g’itlar ishlab chiqarish texnalogiyasi Fosforlik o’g’itlar ishlab chiqarish texnalogiyasi


MINERAL O'G'KONLAR VA DUNYo TOMONIDAN jonli


Download 40.24 Kb.
bet8/12
Sana08.03.2023
Hajmi40.24 Kb.
#1253852
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
Bog'liq
mineral o\'g\'itlar turlari

MINERAL O'G'KONLAR VA DUNYo TOMONIDAN jonli
Mineral o'g'itlardan foydalanish tuproq mikroorganizmlarining tur tarkibi o'zgarishiga olib keladi. Azotning mineralli shakllarini assimilyatsiya qilishga qodir bakteriyalar soni sezilarli darajada ko'paymoqda, biroq o'simliklar rizosferasida simbiyotik mikro-qo'ziqorinlar soni kamayadi (rizosfera-  bu ildiz tizimiga ulangan 2-3 millimetr tuproq maydoni). Tuproqdagi azotli bakteriyalar soni ham kamayadi.-  Ularga ehtiyoj yo'q. Natijada o'simliklarning ildiz tizimi organik birikmalarning tarqalishini kamaytiradi, ularning hajmi esa er usti qismining yarmigacha massasi bo'lib, o'simliklarning fotosintezi kamayadi. Mikro funguslarni zaharlash faollashadi, ularning miqdori tabiiy sharoitlarda foydali mikroorganizmlar tomonidan nazorat qilinadi. Ohak tanqisligi vaziyatni saqlamaydi, lekin ba'zan ildiz rotining patogenlari bilan tuproqning ifloslanishini oshiradi.
Mineral o'g'itlar tuproqning hayvonlarning og'ir tushishiga olib keladi: bahor, dumaloq qurtlar va fitofaglar (ular o'simliklar bilan oziqlanadi), shuningdek tuproqning ferment faolligini pasayishi. Bu tuproqning barcha tuproq o'simlari va tirik mavjudotlarining faoliyati bilan hosil bo'ladi, fermentlar esa tirik organizmlar va o'lib ketgan mikroorganizmlar tomonidan chiqarilishi natijasida tuproqqa kiradi va mineral o'g'itlardan foydalanish tuproq fermentlarining faolligini ikki barobarga qisqartiradi.
MINERAL GO'ZALLIKLAR VA IJTIMOIY SOG'LIK MAQSADLARI
Odamlarda oziq-ovqat mahsulotiga kiradigan nitratlar oshqozon-ichak trakti ichiga tushadi, qonga kiradi va u bilan-  mato ichida. Nitratlarning taxminan 65 foizi og'izda joylashgan nitritlarga aylanadi. Nitritlar gemoglobinni quyuq jigarrang rangga ega bo'lgan metahemoglobinga oksidlashadi; u kislorodni olib keta olmaydi. Tanadagi norma metahemoglobin-  2% va ko'p sonli kasallik turli kasalliklarga olib keladi. Qonda 40% metahemoglobin bilan bir kishi o'lishi mumkin. Bolalarda ferment tizimi yomon rivojlangan, shuning uchun nitratlar ular uchun xavfli bo'ladi. Tanadagi nitratlar va nitritlar kanserogen bo'lgan nitroz birikmalariga aylanadi. 22 turdagi hayvonlarning eksperimentlarida bu nitrozo birikmalari suyaklardan tashqari barcha organlarda shish paydo bo'lishiga olib keladi. Gepatotoksik xususiyatlarga ega nitrosoaminlar, shuningdek, jigar kasalliklariga, ayniqsa gepatitga olib keladi. Nitritlar organizmning surunkali intoksikatsiyasiga olib keladi, immun tizimini zaiflashtiradi, aqliy va jismoniy ish faoliyatini kamaytiradi va mutagen va embriyotoksik xususiyatlarini ko'rsatadi.
Ichimlik suvi tarkibida nitrat tarkibi doimiy ravishda oshib boradi. Endi 10 mg / l dan oshmasligi kerak (GOST talablari).
Sabzavotlar uchun mg / kg nitratlar uchun limit qiymatlar belgilandi. Ushbu standartlar doimo yuqoriga ko'tariladi. Hozirda Rossiyada qabul qilingan eng ko'p ruxsat berilgan nitrat konsentratsiyasi darajasi va ayrim sabzavotlarning tuproqning optimal kislotaligi jadvalda keltirilgan (quyida qar.).
Sabzavotlardagi nitratlarning asl mazmuni odatda normadan oshadi. Inson tanasiga salbiy ta'sir qilmaydigan nitratlarning maksimal dozasi,- 1 kg tana vazniga 200-220 mg. Odatda tanaga 150-300 mg, ba'zan 1 kg tana vazniga 500 mg dan ko'p miqdorda yuqadi.

Download 40.24 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling