1. Aerodinamika fani maqsadi

4 Harakat tenglamasi
S uyuqlik va gazlar oqimida oqimcha ajratamiz va bu ikki oraliqdagi oqimni hajmini hajmini qaraymiz 1-1 va 2-2 kesimlar biror vaqt oralig’ida 1-1 va 2-2 holatiga o’tsin.
Rasm 1.4. Bo’limlarda tezlik vektorlari
va ularni chiziqqa burish burchaklari
Tanlangan hajmga nisbatan qattiq jismga nisbatan qabul qilamiz. Natijaga ega bo’luvchi impuls kuchi harakati geometrik miqdorga bog’liq qaralayotgan hajmga nisbatan quyilgan natijali kuchlarni R bilan
harakat miqdorini K bilan belgilab vektor ko’rinishli tenglamani
yozamiz: ;
bu yerda- K_1.2 va K_1.2-1.2 va 1¹,2¹ bo’linmalar hajmlaridagi harakat miqdori.To’g’ri chiziqli harakat miqdorida hajmning 1va 2 bo’linmalarida harakat vaqtiga binoan o’zgarishsiz qoladi.
binobarin
;
2-2 bo’linmalarda harakat miqdori
; bo’linmadagi harakat miqdori
=
Bu harakat miqdorlarini kuch impulsi tenglamasiga quyib harakat miqdori tenglamasini hosil qilamiz
Tenglamani chap tomonida kuchlarni geometrik yig’indisi o’ng tomonida esa harakat miqdori joylashgan, bu undan foydalanishni qiyinlashtiradi. Bundan qochish maqsadida oxirgi tenglikga kiradigan barcha kuchlarni va barcha tezlikga kiradigan barcha kuchlarni va barcha tezliklarni to’g’ri p-p kesimga loyihalaymiz.


5.Sarflanishlik tenglamas
H arakatlanayotgan suyuqlik yoki gaz oqimga ajratamiz. Ikki kungdalang kesim ajratib 1-1 va 2-2 suyuqlikni yoki gazni hajmini ko’ramiz va hulosa qilamiz.
vakt oraligida 1,2 bo’limdan 1¹-2¹holatiga o’tadi moddalarni saqlanish qonuniga asosan oqim hajmdagi massasi bu ikki bo’linmalarda bir xil bo’lishi kerak, ya’ni: rasm 1.2 Boshlang'ich tomchi

yoki

Teng holdagi massali harakat aralashguncha vaaralashgandan keyingi
massasi teng bo’lishi kerak. Birinchi bo’linmadagi 1-1¹hajmiy oraliq bu yerda -havoning zichligi F-ko’ndlang kesim yuzasi. 1-1¹ bo’linma uzunligi. Suyuqlik va gazlar tezligi har bir bo’linmada bir xil bo’lganligidan 1-1 va 1¹-1¹bo’linmalar oralig’idagi masofa vaqt birligida olingan tezlikni hosilasiga teng.

Bundan
Huddi shunday qilib 2,2¹ bo’linmalar uchun ham qo’yidagilarni hosil qilamiz

Ikkala tenglikni tenglashtirib va ni qisqartirib massali sarfli tenglamasini yozamiz

Shunday qilib massali sarf oqimi bo’ylab o’zgarishsiz qoladi
Agar suyuqlik va gazlarni zichlikligi va tezligi har bir kundalang kesimida har xil bo’lsa, oqimchalarga ajratamiz. Har bir elementar oqimcha bo’ylab massali sarf o’zgarmas bo’ladi.

bu yerda -elementar oqimchani ko’ndalang kesimi barcha elementar oqimcha massali sarfi ham o’zgarmas bo’ladi

Matematikadan ma’lum bulgan teoremaga asosan massali sarfni tenglamasini boshkacha yozamiz

bu yerda - o’rtacha og’irlik tezligi ko’ngdalang kesim yuzasi bo’yicha kungdalang kesim bo’ylab zichligi o’zgarmasa qo’yidagini hosil qilamiz

Hususiy holda, oqimchalar bo’ylab zichlik o’zgarishsiz kolsa unda [1.1] va [1.2] tenglik qo’yidagi ko’rinishni oladi.


;

Bundan ko’rinadiki oqimcha bo’ylab hajmiy sarf o’zgarmay qoladi
Ba’zan uqli ko’rinadiki oqimcha bo’ylab hajmiy sarf o’zgarmay qoladi Ba’zan o’qli tezlikga ega bo’lgan hajmiy sarf tenglamasidan foydalanish qo’lay Bunda K-tezlik maydoni koeffisenti. Unda quyidaginihosil kilamiz
[1.5]
Bunda koeffisent
[1.6]
bunda
va
Koeffisent K : . Bu koeffisent tezlik maydoni bo’lsagina yechish mumkin.